Ka Hoku o Hawaii, Volume XX, Number 46, 12 April 1927 — HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU (No ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU (No ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu)

Ke alawa iho oe ia Hilohana— kahi, oīa nani okoa aku nōhoi ia, oia no oe o ka lauki o ka lahilahi maikai. Alaila olelo mai la o iPeīeula "aole no i kana mai o kou ui ame kou nani e ka mali— hini, i na nohoi pela au aohe nani & koe mai ; " Ika pau ana o ko laua nei hoopa ana ia laua iho ua hoōmaka hou iho la no o Lohiau e hula ake *hpokōkoke ala nohoi ma kahi o laua nei e noho ana ke hula ala ana no ka waha ake kuhi ala nohoi ka lima. Ao ke mele ana e olī ana oia no keia. J Moe e no Waialua ke Koolau Ka hikina mai a ka lawakua

Lele ana i ka Mikioi Uwe aloha i ka puukolu . Aloha Waiolohia, ke koho— lalele e He iele paiki, kau ka manao Ka ke aloha kamal'i He lalau e £ia oe O ke ano o keia mele a Lohiau i meīe ai, oia no kona albha ana iho iaia iho, no ka pili aina ole mai l o ka wahīne, oia nohoi o 'Hiiaka. No ia ano hana a Hiiaka.iaia, i hoopuka okoa ae ai oia ma ke mele, he aloha kamalii wale no ko Hiiaka iaia, i na he aloha, ipl 'kekahi onā'iala. Aka ua koko^ej i aku no nae ke o ua melp' Inei a'na ae kono ālui ana no i ka wahine e lalau maf no ia' ia i kanē hana aō'leol&ua noho kahe a wahine nohoī ia mahope āku. ' ] Ua kuhi&ewa maoli Lohiauipo nei i- ka-ppll-j o pele he wahine_it:anaka oia. Aole nae pela ka mea oiaio, he kino lau ahe 'kino akua kp Hiiaka- Ika p,au ana iho o ne,i hula a ua nei, ua hpokoke iho la no oia i ka maeele e holo pum ana i kpna kino no ka makemake .no ia, Hiiaka, ae hana mao ole ana ka hana ma kona houpo, Oi noke wale no oia i ka uumi ua ol loa ae la ka o ka pii ana mai o kahi nae oia nei ma houpo a oia no. ka hapai hou ana. ae o ua Lohiau xjei i seia uie!s hou no ana, , •„ 0 haupu mauna Kilohana 1 po'ea e Hualala» a oki Oki laula ka uka o Puna Lulumi mau ka pua hau o Maiuaka Hoi k»oo i ko Waiolohia Kinakinai e eha ka pua o ka haia laHaia ke aloha» hoomanao iaia i akea, I kaawal« hoi kau onina Onina mai hoi Kiaoe. Td>u Imla ana & ia aei, ku «oa k«i« m* »Io o Hii&ka-i-kA peli-o pek. me ka iuiu«o mao Uvko o LohUa-iiH) e īalau ae ana iā iioi k* waiiiiK» iaia, aok uae i hoolōhilohi iho hoi keia a loihi e oni kon* io & [& aei, eie, ke k»hi unu uohoi o koua iim« t aoie «o uae ia he mea uo Hii«ka e hc«U<£A uia 0 kuiuu u'.ii ho o i'a laUu ole aua iu«i o Hiiaka ia X»ohiau uo vte aua i ke ,

a lakou aka, aole i hoea luai ka wa kupoao nona uo ka mea e hana aku ai elike me ka ke kane i ma—■ nao wale ai, oiai eia no oia iloko o ka aahu o ke kino papalua. O kekāhi kumu nui loa uolioi i ae Ple mai ai o Hiiaka, ika ke v kaue mau kakoo <ma aku iaia, oia nohoi ka oielo paa a kauoha mai ke ka'ikuaaua uiai o«a o Pele. Aole e boopa aole hoi e law&awe a ko w,ale ak» paha i ka hala kau mai iluna. ? Nolaila iamalalo o keia , mau olelo kauoha a hoopaa a JPele- ia Hiiaka,* kona pokii kaikaina, ua liiki ole ae la i «a ui uei o ka Palekokiuwila o Halemaumau e hoohana aku ike kuko i ka lia i ka haua maoie e hoohana ana iloko ona aa ka hooko ana i ka lep kaukau a ke kane e kono aku ana iaia ma ka 160 mele--1 " O ke aloha makemāke e hana r.mao ole ana iloko ona 110 ke ka&e ana hoi ; mauna ai iaia e hele i keia kii kaue ia Kauai no Xohiauipo «o!e ia he mea e hoole ia aku ai, ake ua hiki ole iaia ke hooko aku i na halia iini e hookō aku i ka makemake o ke kane hoi a |aua me koua kaikuaana oiai hoi keia mau akeaka e alāi mau raai,, a na iaia, āi hoike ia ae la hoi ;

mamua, . . ka ike ana o Lohiau, aol® oae be mali» mai o ka wahinē iaia. ao k<> hoapi]i b«i ke aiahele aukai mai Kauai mai, ua hoi mai la oia a noho iho ma ka aoao o Wahine — «eoi«a6 ao lioa kakelekele hof ©ka ipu kilu. Ia manawa no hoi i pane tnai ai o Hiiaka ia Wai hineomao. o ka nianawa keia ! e be aikane e hooleaa ai oe i ka pill !o ko olua aoao i eo i ko »o«o'. Ika pau ana no hoi o kā Hiiaka, olelo atia ua eleu 'koke ae la Ao hoi tia Wahineomao-nei a ku; aua ihma, a kakua pono ae Ia 110 [hoi keia i kona pa'u a ua lieke |aohoi a pna]i ke kalo nui i ke kalo [iki nee aku la keia a ku ana iwaefn««- na hēle nohoi a tshekehēfce " fiaāikaika īpn paka (kika]a) o ua Wahineomao nei. f i Oka mea ano eaae ia Wāhiuei difiao, ao!e oiā i ike iki i ka hula, aua nele loa no oia i ka ike 1 hana, a paa loa. Aka, ua hiki ole laia ke hana o'e aku rna ke kanawai oka hula'. (He !wfcte no i ke ano oka liula i ka wa l?ahiko» ma he pupuka ia wahi kanaka a lele mai e hol i&'** oe i ka wahine ui, aole hiki ia oe ke' t>ale aku ōia paha kā * ka huīa ike au kahiko.) I keia t ' tnanawa ua nee koke aku Ia o Wahineomao, me kōna iUe ro he hawawa ola ma keia Hana aka~" i3S ne e aleu 1a oia a ku ana nu o ke kanua, a hooam 'la kona lima a hoohi ae 1a nōhoi kona mau kaina wawae, me ka onipua onou ana i na pua Pauaewa ame ka liooWahu'a * ana e'uke me na wai Hua'i wj4 i»«puua. He eiea mai hoi kau ia * Wnhmeomao* He wale uo-,-,.

k« ua apau oloko o &a haie kilu >atia nei, a no kajiakauksu hoi 0 keia w»liia« ai«l;biai x && ho&auunau aua apsu i ke auo c k& hu*fc 1 feoU i ca mea h&ku ajde, uU hui u« «uuuuuu e like eua ket* W»pi tu^le. S PQttu «i oe Btmo aa. r 6 A ©ouo pu hoi kaua. , Oi«i o« Wehiaeoiaao nei e k«a - ua auapau aeake h«a« v*i« *qa j\o k*i Uu«i ak» t uo kAO« «ao ake aiei« &u& e oii nku «i, Oi osk« *ku i ka nooooa i q* him « uU *ku ai,_-*ohe «&hi am * io*a iki» * uo k« iot« oie o kek»hi mau hua uieU au* * ai*kt — maki? »! e eli aku, u* hv£u kok* M 1(1 ? Vēts IIS*G hUAUiele. * O kuo-k*o *r*Mu»oua* % \ W«htn*U ♦ •. _, " .♦,.3 sdli