Ka Hoku o Hawaii, Volume XX, Number 52, 24 May 1927 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVARESA MOOPUNA A KA HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home ME RIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVARESA MOOPUNA A KA HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home ME RIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu)

mokuna XVI. 41 "> - KA PIOO NUI MA LAD>NA, KUU HOA AOHE AE NHĪ, LIULIU NA MOKUKAUA "; AUPUNi, KEKAUAMOANA KAMAHAO E'likē hoi'me'ka Haku maik&i e haawi āna i kana kauoha aloha i kana ilio, apela no hoi makou e kulou haahaa loa aku nei malalo iho o kou mau kapuai, ae lilo hoi:kou leo * leo hoolohe loa 'na mākou, ae hooko aku hoi i kau olelo kaūoha a hiki i ka mate. i na'.nae hoi oe e manao ana pela. Eia ko makou rnau ola iīoko o kou Hma e ke M.oi—. .wahine o na Ale hulilua o ka moana. A ma keia \va hookahi no hoi, eia makou ke haawi pio pu aku nei i ko makou mau moku ma-la-lo ou, ai iiio hoi ia > mea hooi - aio atu i ka makou haawi pio a na iko makou mau kino me ko makou mau mokukaua, ao oe I<e Aiiimoku kiekie loa o keia moku j ame ieela mau moku elua e lana| mai ia. | "Aohe mea hauoli e ae a kuu uhane e ike nei i keia manawa, wahi a Aievaire i pane aka ai imua o ua poe Aliipowa nei, aka, 0 kuu ike 'ak'u i ko oukou hoo— hanau hou ia ana o ko oukou mau manao, ae komo aku alj oukou iioko o ka noho makaai ~j nana oluolu ana, ae loaa pu al| hoi ia oukou ka noho kuikahi? maikaī ana ms kooukou mau hoa i . makaainana iiōko o ka nohoi kivila maikai ana- j o ka hoohuH ana i ko oukouj mau puuwaī wiwo ole, ae lilo ai j oukou i poe kakoo maikai i naj hana e malu maikai ai ka nohcj makaaihana ana mawaena o : oukou me na hoa kanaka e ae, a | he hana ia e loaa ai ig oukeu ka; noho hanoliano ana. Eia wau| ke ?jpo aku nei ia oukou me kej aloha ojaiq, a aole Jioi ma kej ano he poe pio oukou na'u, aka, j ke lawe mai nei wau ia oukou j ,4 mau kaikunane oiaīo no'\i, a hej hookahi a'u alahele e hoike aku| ia oukou no ko kakou hoonee ana ! aku imua ? a oia alahele nae, oia{ no ko kakou hana Hke ana e neej aku imua, a hiki i ka manawa ej loaa ai ka Moku Booaeio, ao ka® moku hoi nana i lawe aihue aku' 1 ka'u rnea i aloha ai, a oia hoi o, Kauna Walana o Sutowo]eda." \

I ka puka ana aku no o kela; {noa Ooeacio : maJ a _Akn aire aku» j ua ano ploo se la kela poe \ koa powa imua o Akvaire, a ua hekau mai la maluna o ko iakou mau helehelena kekahi ano t»'i— namina iw ka-wahine opio imui o lakou, oiai, a «a pah» he lono kaumaha e pi!i ana 110 kela moku a A]ev}m'e i kamaiHo aku ai i kona inoH imua o lakou, a mamua 0 hiki ana ia Alevaire e kā—

'mailio hou aku. ua kamaHio mai hakekahi Alnkoa powa imua Alevaire i keia mau olelo> I "ī : ko Aliiwahme maikai, ao ka Haku hou hoi o makou, ma ko Ikaumaha wau e hoike aku nei ia ioe, ua hoopiholo ia k* moku |Bocacio i ky!a po aku nti e ku -- 'kah: kaua e lawe niii i ■ «'h.-'.hi 'ik.' P<jUika".e m* 4 ka hae Facani pu, a ua hai ia mai ia •makuu. aolie hu mea ola kino i ola iluna o ua moku powa nei, ao Siela ke Ahīwahine powā ame kona mau aliimoku apau, ua holoaia aku ia lakou me.ua moku powa nei iloko' o ka opu hohonu o ka Ua loaa pu mai no hoi ka lono kaumaha ia makou 0 ke Kauna'Walaka o Sutowoleda pu no kekahi iluna o ua moku nei, a oia pu no kekahi i pōholo pu aku me kela moku powa. a* komo pu hoi iloko o kela poino hookahi- He iono kaumaha maoii no keia a makou e hoike aku nei ia oe e ko makou A!ii — wahine maikai " . I.ka lohe ana o Alevaire i keia lono kaumaha i hoike ia mai la iaia, ua puHki ae la kona mau lima i>kona umauma ma kona alo, a u& leha aku la kona mau maka iluna, a me he ala e ninau ana 1 ka manao o naJan> no keia poino kaumaha, a hoopuka ae la 1 keia mau olelo ano walohia. "He mea oiaio anei keia e hoike ia mai nei īmuu o'u? Ua make io anei kuu Waiaka aloha, ao ka mea hoi a kuu puuwa? i aloha nui ai?" Alaila, hiok) makawalu <naj na waimaka aloha kane ma kona mau papaUha, a he wa ia o ke alo-na kupoūM e hoehaeha ana i kona uhane. la manawa pu no hoi I ala mai ai iloko ona na hoomanao no kana moeuhane i hala aku, a oia hoi kona ike ana aku i ka uhane o kana mea aloha e au ana iwaena o ke kui akea, ae kahea mai ana hoi iaia e hoi hou aku ihope, oiai, aole oia e īoaa ' ana iaia ke imi aku. ! Aka, no ka manawa wale no j nae keia hookaumaha ana iluna o Aleyaire, ae iike no 'hoi me na wahine koa wiwo ole apau, ua hoioi koke ae la oia ; i kela mau waimaka e hanini anāf ma kona mau papalin?, alaila, huli hou mai Ia oia a hoomau mai la i ke : kamailio ana imua o kela poe aliipowa e ku nei imua o kona |alo me ko lakou ano kaumaha pu. I "Ke hoike mai nei oukou aoie | kuu mea aloha ma keia ao, aka, lua holoaia aku 3a iloko o ka opu ana ole o ka moana. Heaha !a hoi! E hoomau aku no wau ma kaimiana iaia ae hookoio aku jhoi mahope o kona meheu, a hiki paha i ka loaa ana aku o kekahi mea pili īaia, a ina no paha o kona aahu ia, e hoomau aku wau I ka imi ana ma kona meheu, a hiki paha i ka manawa e hooiaio loaia mai ai, ua haalele io mai oia ia'u. Mea hoi peha ua uha no hoi kekahi pomaikai, a ūa hoopakele ia no hoi oia mamuli o ka ke Akua &okūa ana mai. Aole loa e hiki is'u ej haawi pio wale aku i ka make,| oiai, eia no kekahi mea ke kikeke; malie nei ma ka Ipuka o kuui manaolana, a«le oia i halawai me, ka make, aka, eia no oit ke olai nei.

Ae hooiohe mai oukou i keia mauoleloa'u, Aole loa e hia— moē ana ka niaka o ka Llapa Paniolo a hiki i ka manawa e anai loa ia aku ai na poe powa mai ka ili aku o ka moana. noUiia, e lilo ka Mokukaua lagu nei i m«ku lawe ha« no Alevaire» a Mki i ka manawa e anai īoa la aku ai na hana powa ma na kai o Etiropa nei, ae ike iā mai hoi ko*u aumokukaua mk keia Inoa hoohanoiiano

"o kn Huihui waina o Hooinaha iki iho ta o Alevaire mau minute k? nana ana mai o kouA m«ii mnka wiwo ol'f mnluna o keia mau Aliikon powa iinna ona, alaild, kamajljo hou mni la oia i k«*ia m;u« o'olo ia lakoit ka len kuo">. • "E hoolohe mai oukou ap«u i keia mah oleto hoohiki lianohann a'u iuiua o ke Akua a imua n5 hoi o oukou, li oluolu e hapai pu ae i ko oukou nau lima ilu-na.j ae I komo pū hoi kakou iloko oia lioo ■-> ihiki hoa ! na loa." Ua hooko koke aku la ua poe Aliikoa powa net, a ia manawa no hoi o Alevaire i hooimka flku ai 1 ke'a ?nau olelo n>e ka hapāi pu ana no hoi i koua linia iluna "E na keiki a ke kanak» i hanau lia e kā yhane aloha kauaka hoohiki 'mai nei oukou, »o oukou hoi i huiin, ai imua hoi o ke Akua hoano loa ia, Jao ka Meu hoi enoho hoomMu ana maluna o ka lani me K» honua nei, e haalele loa aku oukpu i na han» pakaha w r ;de, ' a hoopoiuo wale aku hoi i k e 01-.i o Iko oukou hoa kanaka nia I keia mua aku, ae hao wale ana hoi i i na waiwai o ko ki'kou niau hpa Ikanaka. ae hoopili aku hoi kakou I apau maho[)e o kana mau olelo a° | iuaikai, ae liooko ana hoi i ke •' ka"awai gula ā ka Hoola o k e ao ■ hiei i hookau mai ai in.iluna Oj ikakouHpau. "E aloha aku i..kej I Akua nie ko oukou nagfu apau, ni.e < Iko oukou ikaika apsu, ai ouk|>u j 1 niiin hoa kanaka hoi e like ine ko : oukou aloha ana i* oukou iho. - Ke ae mai uei oukou uialalo 0 : kfcia hoohiki t hoohuli i ka |ov>kovi nūu p&hiKana e kukua i ka j wahiue kanemake, na keiki makna ole, ke kanaku ilihune no hoi, ae' i kiuaiann hoi i na hana : hoopea j | waje i ke. kanaka hewa oie, , I hoopilik ; aku i ka waiwai o ke kanaka e noho pouo ana nialalo: o ke Aupuni uiaikai"? j I (Aole i pau) j ■ ■■ i i ] i ; j Nuoiino, Mei —He flua Uu'— a«tii kam»kfi » hooikaina l.ja nei j iloko o k»ua iKaika, no kit uua ie haopakele i kekahi wshi o ku aiaa kpnu ko o Lnaiana, ae hoo< — ( pnkele pu-ia ai hoi ke oia o na yoe' jltanaka lehuiehu e neho 'ana uīa kej alahele o ka whi halaua e pahoii; i aku ia. Ina r:o'ba lanakila j:ku oj «a wai haiana mi Keia wahi kanu ! bo ii)& Lueiam , alall:'., e boop;>ino; la ana na kanaka he 170,000 ;nni j j ko hvk'->u mau h-ww «fcu, ae hf»a«t'lej du ia ai hoi ihk>»u i ka haua e pouo ><; oia aioi.