Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 4, 21 June 1927 — HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU (No ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU (No ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu)

I oua kanakanei pahakeia au i oielo mai nei ia maua j e nan# pono aku maua i kekahi : kanaka e hele pololei mai ana mamua o | kakou. Ia wa pane koke aku la Ino o Hiiaka, e kapae kakou i ko j kakou hele ana ma kula aka nei i ike ai hoi kakou i ka hana ake kanaka me ka puaa hiwaehii mai ia ma kona lima. I ka ike ana mai no.o ke ka— | naka poehina (ka mea Lo| a kaua ji ike mua ae nei o Kauakahi— j maikuiani no ia} i ko Hiiaka ma j eaalele ana iho i ke aiaJoa aka j pae ae la lakou hele ana ma kula j kani iho la u a ua kahuna nei, a ioieloaeia ia 4, Kahaha, kapae |ka hoi ka alaaia» he hee no la oe |no kaiuli, e ua Akua nei, ike mai j nei oe i kuu mohai* aku la oe I i kai Kona ai kai Kooiau Lele

joe iuka, e ke akua, hahai, no au # j ieiy oe.i kai uhai no au ia oc iHaila." i } Nolaila, he!e aku la no ua ka~ huna nei ma ka aoao o ke ala!oa j e hiki ke hele aku a ioaa o Hiiaka ma. Aia no keia ke paa aia i kahi moo puaa ana f me ka kauiona poloiei ana ika ihu oua w&hi puaa nei mamua pono ona, ia wa ike 'mai la o Lohi&u ik* jkapae a haaiele ana aku o ke jkafiuua i ke a hele ae la j«a kuia, oia no ka wa ana i olelo iae ai ia Hiiaka, aia ua wah : kahele ae ia ms kula . a eia ae Ke hele awiwi mai nei, |he keu a ka mama nui e hele maj īa«i ke ao'ao'a pohaku. Pane mai ia o Hiiaka, hoi hou kakou i ke aialoa, a ae aku kakou ma ka aoao makai. Nana ia aku ka hana aka puaa. I keia wa no hoi ua heie hou aku ia no hoi o Huaka ma a ku ana \ ke alaloa. 0 ka wa no ia i hui pu mai ai me ke K&huna Kauakahimaikulani, a ninau no hoi keia ia Hiiaka ma, keolaoke alii no olepau. Ua pane mai la no hoi o Hiiaka ike kahuna, 4, ua make o olepau aole e oia ana, aka, i nae loaa aku ia kakou a he wahi hanau koe iloko ona. Ina he wahi hana kona i neia wa la, e aho ia, aka, ua lole ka hanu, he hale kanaka ole kona 1 neia wa- Ua puanuanu ka hale ua haia ke kanaka. H hai aku no au ia oe e ke kahuna, aehe e oia o olepau ia u, oiai, ua hoouna aku nei no hoi oe i kmi, ka mano ame ka lehu o na akua, i ka hale olepau, malīa aia ia 'akou ke ola, no ka mea he lehulehu lakou," "O ka pono a ia ae, o ke ola a ia ae, nui na oia o ke ko no ia o Kou manao eke kahuna. Nolaila molia ioa ia no ka ihu oka puaa imua oke alo o kou mau akua [ A ! hai aku no hoi au ia oe i na e oia ana o olepau. e make ana wau a make pu no hoi oe e ke kahuna. Eia keia make o oiepau e ahu ahe lala kukui i Molokai me La»ai. Alailii, wahi & ka— huna nei i pane mai ai iniua o Hiiaka, i«e k« hoot»3u ans mai no hcf ike kamailio ana, n<*le loa a« la no ttu ī ke ola la ia m, 4 Hii— aka." ' i k« <A* o Olepau mai au eku, k««wtl'.:v?-K- ho» kou i:;»U 1», e i'-0 * M*>tJ mt* «i U kalo U*l® mo*/'

Aka, ola o ia oe obai ke, pomaikai, make oe a make pu me au. A heaha ko kaua pon;aikai k'- ola u iii )... ā-. ka'-a ioaa a aahu kona kapa, ae huolohe r»ai oe, e Kauakahimßlikt:la::i i |.ka'u* E hele oe a hiki ika liale i kun3akēaa haua ivo oe e ka hiki ia oe. E oleio aku oe ina .alii

me :ia p.iakaaiaaua, t hoao Cc i ks.ii wihi pono, āi loaa ke ola i ke alii, oia iho ia # a i Joaa oie ke i k e alii, nani loaa ole ana ?a ua nla a]a* ua hoao oe l kau wali' pono. Ijf£ iho U ua kahuoa tiei, aole e le.aa aua kana mea i iu.'ikeiiiake ' v.wi ai nuo Hiiaka ala, « ikv ! ]ri not?i oia ika po'olei o iih ole'o ā iHiiaka i hoopnka aku ai iti:ua on», m pano mai 'a oia, :>c!io fio kau eke akus, i hoike nei, !'e he]e ae au e ham e ]ike m? k*u j lolelomai nei. f Hnawl mai na k«lititm nei i kona |n!oha ia H?iiks, !' h-'ī llakou nei i h?.awi aku ; <i i ko'akou 'alaha iaia, liele āku la nc>lK>: ke'ā a Ihele nohoi lakoa «ei. He me« (oiaioua hele io noho aa kahuna ne hiki i kahi e waiho ana Ve k*'''o Imake oO'epau. Tka hoeS a:-a aku !o «a kahunn nei* na boolflhs» I kai ia a!i| o OMp*«i Ia hikī ana no oua k*l * e ! o kona w-» m> ia i liooinnka i " 1 'kona !iwe!»we aua. Ak« <» ua nae okoea hoomniea im i\ i k a Ihaua, u* hoike mua akn īr ī kon* mftnao |m«« o W.»iVi»«loma ame na atls mt ua iu*ka*inaua e noho aua i vri "Auhea oiua, e Waihinalo amē kleyyel ik t v eiu ' ame oukou nohoi u*e "a i o Maui nei ame na makaāinana o xe aiu." <J alil, aa hak ke o!a, aol|e kumu e ae o ko ia nei *make o oiua waie no enA aliiwahīhe. *Ja makee olua ika loaa « olua, ua 6luuu olua aua hana ino o!tia :a Hiiaka-i.ka-poU-o-Pēle, ke kai— kaiua n;atia ok» waliine ka lua. Lele pan iho nei o!na i k«hi pu a jai ia olua. ao ka uuktt o kahi mea |i ioaaia olna, !oa* ole ka lauakiU 'me ka lona o]e ia olua k» iauakila |maluu» a Hiiaka." ''Aole no nue he k»h-ina nui e ' lanakiia raa]una ona ke hele S|m jme ka ike ma ke akamai ame ka |ikaik/, a aia wale nu a hek aku »im«»onamek« oluolu- Nolaila, * e hoao «e an i kau wahi jvoao # aj !«ono aohe o]elo ana oia, Aka % a pono ole e ole]o aku oo au i kou nianao imuao oukou. aohe uo lie nm mai KAwdii a Knr,ai e o]a ai oia nei. Oko ia nei niake. he make ai ame ka ia, eia la ua hanai ole oukou i ke ak«a i ka ai ame ka ia. Us alunu oukon ia tnau mea. Nolaiīa. be ha]a ai ahe hala ia ke kumu o ka tuake sn A 0 ke alii." XJa hoomnka iho Ia u« kahuoa uei ika hana lawelawe aua. M* ia wa hoi aia ka poku'i q tia akua atia i hoouuā mai ai, ke hoouoho i ka lakou auaiua no ka liana a lakou i miki mua tuai ai ilaila. Ua noke iho la ua kahuua ueī ika iiana i mea e ]oaa ai ke o]a ia olejjau aohe Ue wahi uieā a loaa iki o keola ia Olepau ke alii o Maui. Maanei e ka makamaka heluhelu e hoomaopopo aku ai kou mea k«ka moolelo i kekahi mahele okoa e piii anā'no i ka māke aua o Olepau ma ka'mana ame ka inahele hoi o kekahi mooleio a Hiiaka i loaa i ka inea kakau moolelo. 0 keia malieie uae ua piii ia i ka make ana q o!e--pau I ka manawa i he]e inai ai o HHaka ma tnai Honaula mai, laua T haalele ak" ai ia Knkuipahu tna Koha]a, a holo mai uo Maui maiuna oka waa. H € mahek kela e hoike am naa Honuan]a ka pae mm 0 Hiiaka ia laua j ku Sk>i ai i k< kanē a laua oiS hof o Lo^iau 1 Kauai M* kcfa hēle ana ma? o HlīAka me ke aikaue aioha ana ota ao iao» o ame kt kfthu i ii>aa »i k* a»ke an* o i k«maj!io ** ** K * (A«l« i pau)