Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 4, 21 June 1927 — HE MOOLELO NO VONA KA WIWOOLE AME FINITI KA U'I O NOREWAI NA KULUKOKO EKOLU O KE ALOHA A ME NA PUUPUU GULA O KE AHONUI AI OLE KA BIPI WAIU KAMAHAO AO KA MEA HUNA ILOKO O KE KIAHA WAINA [ARTICLE]

HE MOOLELO NO VONA KA WIWOOLE AME FINITI KA U'I O NOREWAI

NA KULUKOKO EKOLU O KE ALOHA A ME NA PUUPUU GULA O KE AHONUI AI OLE KA BIPI WAIU KAMAHAO AO KA MEA HUNA ILOKO O KE KIAHA WAINA

(Kakauia e Hoolaieakaukiu) E lawe oei «elapauku kaula a pi* aku 08 iluna o kela maoua a iho uoa kela aoap a oana aku oe a ike i ka wiii okaea o ka.lepo e nee mai ao», p hoomanno oe ouh bipi kupua oui ahiu we!ivreli nei ia ao i sak«— uiake ia ai oe e kii oo ka haku o kaua. Aia a nui ko 6oa, naikaa ole a h bo3o ole oe i ka wae | iioio aiai ai ua pipi kupua weliweli ftla nie koea rr«6U hao e iho mai sca e ohiu rnai ia op, a o kena eoru 5ī.poni e hehi iho a palahe oe, alail», e makaaia ioa oe i ka «a e īho uuni ai koaa mau liuo, oia tio kou wa e hili aku ai ika pauku kaula aia k« poo oua pipi kupua ala >ne ke k«"iea aoa penei: H Bddi-matqn:a, « ke enaiie, i kii auaioei an ia oe e •lak&i aku i ka haie alii o Kaīaekiii-aa-weliweli ko kaua Haku. E ike no oe, e ku malie aaa ua pipi huhu aiwaiwa nei t a like Koua laka ase ka bebel!ana ke alo a uana ao e hahai mni ia o« f> t ik'; iloko o k* h%)e mao aku o keia hale, «e la a V r ooa aia ki» he moeuhaue, & noonoo iho la oia no keia haike hou ana maī o ka o Finiti a'i o Norewai iaia, a o ka oi ioa keia o ka paakiki ame ka weliweli. Aka. he oie wale no ia i& Vona aa wiwooie, & uo ka mea, he mau mea ia ua maa iaia i&a oanni ia m& kona aina na aina nanai holoholoaa 0 kooa aiakuuken^. la Voua no e nounoo aua, pae ana lta ieo ake kanaka nuuui naawafeo o kahi aeena ona e moe ana, "E Vooa ka wiwoole, ke moe nei uooe # " wahi abe kanaka nunul. Keala nei uo o Vone, e kali aku aoa o ke ae ae oka po, nlaila, huoko ak.u i ua kauoua a kuu Haku Ki<#kie. K»hekili-nu-weliwe]i o ka Aina hau ani&ui o Norjwsi, e &au — oha tpai ai e hana uo ka Uooko ana 1 ka beriU luii ole. O kau haaa o keia I», e kii oe H Bodimatoma kuu pipi bulu hooha— kaka, aia !a mao aku o na lalani kuahiwi hau auiani a aiakai aja;

iaia a hookouio iioko 9 kelu bale e kik uiai la uiKo, a iaa aole « liiki i» oe ke lawe niai a i ka hs»ie a'u i kaoona fcku ltti aiaila e iuaka uo oe la'u elike mē ka kaua bsrita. ''Maopopo aku la kou kauoha ia oe," wahi ake kanaka nui. Ua eoaopopo ia Vona, o jieia kauoha a kuu baku e hooko aku ai e hab», ola kekabi o na hana ps(&— kiki loa, hiki ole i kekahi u\*>a ke hana 0 ko koa ka wiwoole 0 tia w: — wooie aoae fca puuwai i lalapaia e ka makan ole oia wale no ka uaea hiki ke haoe, a oia kaoaka 0 Vou a noiia ka wiwoole, wahi a Vona. H'ala asn la'ke kanaka nunu:, a noho iho la 0 Vona e noonoo aea no keia nunui al kauaka. ana e nooooo aU ina he ujana « loaa aoa iaia e hana 110 la 1 naea 3 nolio plo ai kela nunui a hoounauna iaia elike me kana e haua nei 14*13, wahi ana ieia ihx I ka w«he aoa mai o ke alauia 0 ke ua be3e aku la 0 Vona iloko o ke keena a Rauhane 0 Pi(i?ti l *ufoikuhi r.nj»; ei a Uwe aku li i Kahi paukn kau'a kupua, a helo axu 1a i!unn"o ka £Dauna a ilio m e lseis> amio 0 na klani kuah)«ri b;-M anian). a >aia I nana aku ik<» la oia 1 Ka 0 k<tt ea o kp>L » 0x ilune. !'j i&z kokoke- w&i e >ia pipi hu'- vre'i lu& ouv. Hk Jjtīi mai ia oia wn k« ahlu * wt!iwfr!i

ka mmino e hehi a palahe ka kakou koa. I ka ibo aa« mai o nft hio' 00» ©ipi kopiia aiwaiwa āfti, ua boopa aku la 0 Voaa ika paasu kaula kupaa am k« poo-oaa pipl ne! ca pane ana ibo. E Bodimataa]B i kīi mai eei an ia oe e alakai ako e boea i ela hale ālii oko kaoa hake Kahekili-nn-weliweli. I4e pa ana uo oka paoka IsruU ma ke poo oua pipi abiu kupue | weliweli uei, ua ku malie ibo !a 08 | pipi nei, a pan loa ae la ka huha tj piena a like loa iho Ia we ka hanaihuhu. Hoopaa aku la keia ī ka pauku kaula » aiakai aku la a boM ika hale a hoihoi aku la maloko 0 ka hale 1 kauoha ia ai iaia neT. Hoi aku la keia iloko o kahi kee-

na oia nei e noho mau nei me ka ooonoo ana no keia hana 8 — naka nrnoi i knooha «i iaia e hana a ina aole na hōike a ka ohane o kelh ka'kamnhine opio ai loa, ina a« pilinia ois. I Ve ahiahi iho, hoi noai la ke ksnr.ka nunui, a ninau mai Ja "oa loaa anel knu pipi boJu, a oa hoihoi eaai anei oe i ka hale an i kaot<ha «»ku ai ia oe?" Ap, wahi a Vona kā wiwoolf. * Kupan»ha maoli keia, aole an i manao he hiki Ta oe e Vo*i« ke ku aku imua oua he alo « he alo, a no ka mea, he huhu paleaa ole oi», a he weliweli laa oie kona auo a*o d& mea apau loa e paki liilii lea ana laaou, Oia ko'u mea i kapiai o Vona ka wiwoole i ke kau ana in% lio ahiu a me ka Daani ana noe na pipl bulu ahiu hoohakaka ma na aūm haoa' holoholona o kun makuakane, m& ke aupuni o Alehiona kaulana. 0 pipi ea, ua like ia int ka iho haoai a hul.u, ka ike mai i feoua kabu a kanwiU mai aie ke aluha I ke kaho. a n.*na no e hahai mai a komo iloko o ii haie uie Va inaika*. OT Aole loa e hiki ia oe e Voaa Jc« ha.-\A i hans, ke o!e e loaa kekahi me nan* e kuhikuhi i ke kanawai ame aa ro!a paa loa oaa msna kopo», ka mea hiki o!e iaa ksiki a kanaka ke hana, "MLe maoao nei au. ua ikeoe 1 kua Finit', kuu F:niti, kuu Finiti r ' wahi aua nuaui nei me ka leo halulu kohu hekili paiualoe. Piiie mai la kahi Voua hookoloh© Heaha ia mea kuu Finiti? e •# a hai mai ia'u i keaa ano? ,( 0 kao wa!e noia e olelo ae leuu Finiti, a eia nae, aohe ou hoike mai ia*a e maopopo ni la'u kona' ano," wahi a Vona ka wiwoule. Ai>opo e ku oe i kuu līo eleele ahiiu inao aku ona kuahi\rī f ā lawe mai iaia a komo iloko a ka hale Ho e ktt mtki m?o, a aole e liikij ?a oe ke lawe mai a liookomo iloko o ka lialelio, mamua o kuu hoi ana mai#e make no oe ia'u, elike uie, ke kauoha berita i hoopaa ai. Ua hiki, na Ycna ka wiwoole e liatm aku ia e knu haku kiekie a Ihiihi, a e tnau ak« ko kaua tvoho hoaloha ana me ka maikai, 1 NO6llOO iho la o Vona i kahi fatiktt kaula aiia i }awe ai a lio'opa 1 lii uia fce poo a ka pipi ahiu, a oia no kfina e iawe ai a hana i ua lio e!e£le ahiu weliweli uei. Uhi mai la ka po, a haule ihp la' 0 Vona a a iaia \ loa ai i k'a hiamoe, liui aku la koua, uhane me Fiuiti ka ui o Noiewai,' a ninau mai la kona uhane, liealia| ka hana a ka haku o k&ua i kauoha, mai aj ia oe? j . Paue. aku la ko Voua uhaue, e kii uu i ka lio eleek ahiu uiao a^u 0 ua mauua a lioihoi mai a hoo,— komo iloko o k« hale lio. Aia'ma ka puka oka hale lio e ulu aua lie opu mauu lilia, e hu — Luki ae qq i hapa opu mauu a aku ,iue oe, a pii aku iluna o aa kuahiwi, a uana aku oe ika wili mai oka ea o ka lepo £ hoomaaao oe, oua lio ao ia. . j Ika wa e kokoke mai ai oua lio j nei, t hooya aku oe i fca pupu iuauu j ma ka lae oua Ho uei, iue ka hoo— j £uka ae penei, "E Palaka—ua—j hao, ka lio tJeek nau'i o K'4iitkiii-> j uu-weliweli, e ku uialie, a e.ai 41h; Ika pupu mauu a ke aloha, a lioi aku kau i ka liale a]ji o ka oluolu," E ike no o Jiio aua i lio | Jaka \q&, a e haihai mai ao oia ia oe j a konjo Jloko oka hak lio iue ka; u2%alaju, a nu\ gk o ka | (Aok i pau] |