Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 5, 28 June 1927 — HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU (No ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU (No ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu)

la Hiiaka ma i pae mai ai i Ma«i ia holo ana mai Kukuipahu mai Kohaia mai, hele roai la lakoii mai kah' a lakou ? pae mai ai a hoea i Honuaula, a ma ke kihi ma ka pa e hoopun» anja 1 ke kahua hale o olepan, ke alii o Ma«i ike mai la o Hiiaka! i ka poalo o ka uhane o mawaho o ua pa ala. Ia wa no i po'i aku ai o Hnaka i ka ahane o ōlepau a hipuu ae ta a paa ma ka hua o ka pa'u ona, A]aiia hcx>mau aku )a ka lakou nei hele ana a hlki ma ka pukao ka pa o ke alii a maia wahi ē ku ana o Waihinaio ka wahine a olepau. Ke ike nei oe eka mea heluhelu ma keia ma— hele Hiiaka e pUI ana ia olepau, hookahi no wahine*a olepau i| hoike !a oia no o W%ihinalb. A ia ike ana mai o Hiiaka, ia Wai - j h'.nalo o kona paeaea mai la no' ia i keia kau, Aole e kuu ia ana na helu o na kau ma keia mahele elike me na kau i hoike ia ae nei mamua s*e ike ia ae anū. hoi ma keia, hope aku, ma ke kuamoo poiolei, o ka moo'eto o Hiiaka elike me ia ka mea kakau i hooma]ta aji mai kinohi mai, aka 4 e hoomaka ia 'ana no nat kekahi mau hoakaka jmakepooi mea e moakaka aī *T»ei mau kau.

iWaihinalo iki ika po ipo'i e la wai o Maui i keia la Ua make ke li> nona nei moku [ He puaa <.au no Moiokai I He liio kohekohe ko Laa&i * He ka aaka Kanaioa | He pu&a k&i Moiokai . | Haii kaele ona Hono. f Ika pa\i sna o ke'a me*e a Hiiaka, o ko Waihinalo puana' mai la no ia 1 kana mele ao keia ka hoomaka ana, a ua mau wa— hineneil ka hakoko mawaena d lauaAohe e make kuu aiii ia oe Ke hai mai nei na akua wahin« oia nei, I ka Hikina o ka ia hai mai nei la e , Aole e "make A kini au la e ka moo A lehu au la e ka moe Ke hai m*i nei la o Aoie e make. Aoie o Waihinaio i ike aia ka uhane o olepau i ka poia pa'u o Hiiaka. Ua kuhi uc oia no i!oko o ke kino ka uhane o ole — pau. Ika pau ana oka Waihi— nalo mele, e hoole ana i ka make o oiepau, ia wa o Hiiakā i paeaea mai ai i kana kau. Ua make Kalawa ka mai la, Puniia-e Uamake Pau no ka Hiiaka meie, mai la nohoi o Waihinalo i kana mele, Aohe e make kuu alii ia oe Ke hai mai nei na akua wahi'ne oia oei 1 ke kapoo ana o lia la o Kilioe-i ka-pua o Kaianamai-nuu m hm naaieei Aole n make Na akua moo oia nei 'a t* hai tm mi ml* t make . 4

Apau keia taele a Waihinalo, kani malu iho la ka Hiiaka uhu ana, oiai o kona manao mao;- no ia wa, o ka hooia maoh no ia olepau. Aina la hoi ao'e o Waihinaio i he'-e hookiekie ma' ' 'a nei, ina no la o koia neī hoihoi nohoi ia i ka uhane o olepau 'a komo hou iloko o kon'a kino, aka. no ko Waihinaio pakuik- 1 .: ana mai iaia nei, ua kaiU keia i uhane o olepau. tra haaleie iho lakou nei i ka

p& o olepau a hele aku la lakou nei ai ke kuia o Kamaomaoa o ka make iho : a no ia o depau> ai keia make ana o olepau ke alii ua K<ria aku la ka makaula, ?: ka hoeaanamaio ua makauia nei ma kahi o ke kino make o ke alii e waiho ana"i kiiia aku nei hoi paha oe he wahine i hoopaapaa iho uei me au, a ua olelo mai nei ua wahine nei, e make ana Re alii» a ua hoole aku nei au. I mai la ka makaula* ua r<sake eiA aku uhane ia i ka po'a o ka pa'u, u<i Lipuu ia a |:>aa I olelo aku uei i-aha oe ua make iiia ua hoihoi uiai la uā wahiiie nti i ka uhane a hookouio, iua hOi ua Oid. holo kekahi k«uakā » maiuuM ua*i o ua wahiue aU„ uiaiU o ike i ka pula a hoi hou i hoi>c u«i «,'aila loaa k*hi |hjuo i ke alu, Kia nae ua ike msi e ka ma i keia kauaka e h«L aku aua me ka ua kena aku ao Hii — » ke īa Wahineo-a;?, ame ke kahu me Pauopalaa e. *'e mamaoia».'' tl fo lanr\ nei kilihī »k« !a wAol i» ao Hiiaka boi ua hoanoe ae |a oia 1 kona heleliel<*nft, ,'.o ke lrroo aela ke kāiknaana ae llaia wa» oia hoi he wahi Huhine aa He> « kani k<x\ I ka hoea ana akw hoī o tsa \xzhi k«Tiaka «el, e ku nani iuaī ar,a nehoi u% Hiiaka uej # a uiuau aku ia u* wahi k&uaka uei, "Ea, aoke oe i ike he »»au wahiue iho nei, «e U oohoi ke<ā aole {a. 0 kou w«hi uo keia i kuei maiie iho i« k* «ui waie ae 00 koe o ka <4 Ae hele aua oe ihea/* e hele, akt! wats 1 \Wkapu. a r.e*e hoa ihe h. r.o !.< oe i ike --t!9 īua 'mau Tva!iii?e ue' īa. T*a ae akv. la inolioi ō HHaka, ae. | Haalele iho ia ua a Ahi k.uiaka pei ia ia uel a kunoni hele aku la [tiohot nte k» awim nui e &ke ana lo ka Iwaa aku o na walune a»« 1 huli niāi ai. Oia hele o u* wahi 'kanaka'nei tne kA mama i\ manmo xva!e ke ālaīea 1 he!e ia ein uei, aohe waht tneA a \ke ikl 3«« i kekah', m«u wahine. Nolaila» hooho*o iho !a oia 1 kona mauao e hoi oia i H6\>e a hoike aku i ke kahuna, aohe loaa iaia kekalii uiau wahme iaia e like uie ka me« i kauoha ia mai ūua e uhai uiai. % Ni laiia o koua pelu hou mai la fK> ia 4 hope, me ka tiele, ame ia neie no oia e ho? nei a V hoea j līoniiaula i kalii oke ah'i, laia i hiki aku ai i ka hale, niuau mai la ka mnkaula, **Auhea ua waliine nei, "pane aku !a ua wahi elele oei, Jtahaha, Ao!e i loaa «ku uel ia'u, o ka wahine uae au i halawai aku nei tna kau huakai, he wahine luahine, ua hele a kanikoo. Haalele au iaia e kueo hele a:ia Ike alaloa, alualu aku I& au uo mua, ine ka manao e halawai aku hoi au me kekahi tnau wahiue la he okoa uiakā. maiihini, aoie up nae, he wahi niea a loaa iki ia'u he wahiue ola au«I ko'u ike aua i ko'u «ele, mai mi au a Uoike aku iroc, i ka :ka hele maopopo Imaoii o kau huakai. (KoU i oau)