Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 12, 16 August 1927 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu)

mokuna xvi

KA PIOO NUI MA LADANA, KUU' HOA AOHE AE NEI, LIULIU NA MOKUKAŪA AUPUNI kekauamoana kamahao Mamua nae hoi o ka huli bo* loa ana aku o kel* mau moku lik« ole i Enelani, u» honmanao ae lakou i kela o!e!o aelike a lakou me ka Lede Al*vaire Alavareza, ao Yo Adimara!a nui hoi o na Mokūkaua o ka Haihui Waina o £orodova, oia hoi ko iakou hui akoiilfeoa ana mahppe iho o ka halā fttia o na la elima mai kela maniwH 1 la<o« i hui hope * ka&wSte aku Ua huli.hoi io aku la no km mau mokukaua Hke ole, *e hoi ana hoi no keia wahi o mou i akoakoa hope !os ai. Ua hoea io ae la no na moku i pae maalahi aku i na wahi like ole o Norewai a ua kali iho la lakou ma kela wahi a lakou i aelīke ai no ka !a hoiookoa, a no ka po holooko* no hoi- I kfchalaana o kela nea— niwa i hoike ia tte !a, hoohoie likeiho la na AHikiekie o ke!a mau moku e hulī hoi !akou no Enelani, ae hoike aku hoi ? kā ( lono kaumaha no ka na!owa!e hou ana o £āuns Walaka me ka Lede A!evaire A!avareza me 1 kana kane aloha pu. | Ua haawi ae !a iakou I na kipu ! aloha aha mawaena iho o !akou f j a haalele iho la lakou i kela wahi ' a iakou 1 aelike hope ai no kaj hui hou malaila. a hu!i hoi aku' ia lakou no Eneiani me kela mau : jonokaumaha. I ka hoea ani aku o keia mau mokulike ole no ke awa kumēku o Ladana, ua iioo!aha ae !a !a— kou i ka mooielo o ka !akou huakai imi I ka Kauna Walaka o Sutowoleka, a me ko lakou hooili kaua ana me na moku o ke Aliipowa Koromaka o Ire!ani, a m« kona kaikuahine Siela. a me ko laua līlo ana i moe puu na ka make, a nie ka hoio hou ana o[ lakou e tiuli aku ma ka meheu o i ka Kauna Walaka, a me ka ha— an a me ka ino nui ma ka moana, a me ko lakou pae ana i na ka— pakahakai o ¥forewai, a tne ko likou huli hoi ana mai i kahi i aelike ia e lakou e ha!awai hou mahope !ho o na !a elima, a me ko lakou kali ana ma kela wahi no ka !a holookoa me kā po ho~ lookoa, a me ka hoea ole ana mai o ka Lede Alevaire, a manao lakou na 1110 pa paha oia me kona moku i luahi na kela ino nui i pahola ae maluna o ka «ioāni. Mamuli o ka laulaha !oa ana aku o ka lono kaumaha nO kfc nilowale loa āha o Kauna Wa!āka me ka ipo a!oha, ao ka heēē hoi o Sepama, ua !i!o iaj mtM lono I raea hookaumaha nm io» aku i ka manao o na h©«al«fct j

lehulehu o laua ma Enelani, ao ka oi loa no nae o nft mea kau— maha nai loa. oia no na makua o ke Kauna Walaka, a oia hoi ka Hakukan^me ka Hakuwahineo Sutowoleda, ua kome kuhohena laaa iloko o ke kanikau ehaeha ioa ana no ka laua keiki me ka laea hunona, a kaikamahine hanauna hoi ma kekahi olelo ana. 0 ka Lede Varelia nae ke kuahine o Kauna Walaka, āole ona lilo loa ijka manao kanikau, oiai, ua manao iho la no oia iloko iho ona, āole no i make kona kaikunane me kona Kausina ka lrede Alevaire, a kaikoeke hoi ma leekahi ano. He manawa no paha e hoea mai ana, aiaila, e halawai hou aku ana no iakou ma ia mua aku, oka loihi nae oia manawa, aole no paha i maopopo ia mea, aka, e waiho mau ana no nae kela .manaolana iloku o keia Kaikuahme o Kauna Walaka Ma keia wahi Ia e kuu mea heluhelu maikai, e waiho iho no hoi kaua i ka poe o Enelani, e noho ana iloko o ke kaumaha, ae hoohuli ae hoi kaua i ka nee ana aku o, ko kaua Moolelo no ke Kauna Waiaka, a no ka Lede Aievaire hoi me kona makuahine ame Pahlo no hoi iwaena o kela iwahi Mokupuni o na wai pipii. Ua haaleie akU kaua i ka Lede Alevaire» ao ka Ui boi o ka Huihui waina o Korodova a t waiho ana iloko o a^waiiwali. Ua hiki "no hoī ia kaua ke hoomaopoi>o iho. eia o Alevaire malalo o iapaau anao hnnir fSß«iti\runhinr nn

l j i ras keīa 11 i hala aku, ua īhala. piā acuj„ i[eial i aoao o muliwai oka aiake,| i sika, na keia mua aku pahp ef i hoike mai' ka moole'o pohilji o' i keia halawai hou ana o ko kai - f i kamahine me kona makuahine' i ma kela mokupuui ma ka akau., > !pa o Norew4i. • Mahopo iho oka hoopuka ana > o Alevaire i kelā mau Luaolelo i i hoopuka ia me ka leo na— >J waliwall, ae kahea ana hoi i keU; Ade!ina! Adelina!! *Kuu 1 mama aloha e like me ka mea Li hoike ia ae nei raa na helu o kaj »-Hoku ihala aku nēiUa haule aku la oia iloko o i kekahi hiamoe kalipolipo, a hala paha na hora eko!u o kona moe i ana iloko o ka hiamoe nui. A| \ kona ala ana mai loko mai o kela i hiamoe ana, ua ninau ihu ia.koūa ī makuahine iaia me ko īeo nahe-> aahe malie !oa, > "E kuu lei pehea mai oe i keia m'nawa"? " U Mama, he poeleele maoli no ko'u noonoo mamua aku nei, s u$ poeleele na inea apau Imua o kou noonoo. I kekahi manawa ua giino maiJa no kekahi maīa— i|oko o ko'u noonoo, aj kekahi manawa ua uhi paapu ia &e la e kekahi mau ao eleele, a | ualowāle akula na mea apau o ko'u ! aoo&oo», 0 ke ano ia wamua o ko'u hiamoe ana iho nei, aka,! keia manawa a'u i ala mai nej ] mahope o keia hiamoe ana o'u f •iawauke i«e nei ika j maikai loa o ko'u noonoo, a ke ; mai % nei na uoonooii maikai iloko o'u, *a pehea ana la 4 kal oihi o keia malama!»m& i maikai ana o ko'u noonoo maikai ana, mai la no Dahaka ' pouli a poeleele hou ko'u noonoo maikai, I keia manawa a kaua «j , knmailio nei e Mama, ke ike neii , wau i ka maikai o ko'u noonoo* IL pehea ānā la ka lofhf o keīa raa!- j j - kii a kaiāelae ana o ko'u maikai, a poipu hou rnai pahaka]j ! poui!i maluna o'u, a poetee!e ae j na mea apāu fmuā o'u. . '! "Akā, e kuu aah r na alohā, ma i 11 151 nilrtw« e ftiolke'a# porr && at 1 #

ko'a noonoo ana, alaila, aole rriea e»ae e maalo ajaa imua o ki?u uaānao, ai mua W o io'u rn|u maka, aka, o na hiohiona ws]e ao o,kuu Waiaka aloha. Me |ie ala ua ike aku wau iaia e lehei ana maluna o na ale o ke kai he anela ala, ai kekahi manawa e ike aku «na w&u I kona kfno e waiho ana maluna o kekahi mog; kupuni malihini loa i ko'u mau maka, a me he ala ke nei no wau iaia e peaji: ma ? ana iV 4 u e hele aku i ona ala. ,D! O! Ipo āloha W&laka, ua hiki ole j a'u hele aku i.ou ala, oiai,

kaupale„i& mai kaua e ke kai nui I mawaeua o ka kaua mau kino.!' | Alaila, hooki iho la o Aleva%e ;i konakamailio ana i kona luaui i makuahine, mo lie ala ua haule , hou la oia iloko o ka hiamoe ana, a ia manawa tio hoi i kahea |iho ai kona makuahine maluna :iho ona me keia mau £leto. | ''K kuu lei aloha, pehea la oe i hoomaopopo ai, owau no keia o Adeliua kou luaui makuahiue?, Aoleaneihoi oe i ua ha'a mua kou x iloko <? k& make mamuli o ka ! hana lokoino o kou Kupunakaqe, 4onuu Luaui makuakane hoi? Ae, ae— ua paanaau no īa mooielo waiohia o kuu mama, aka, ua manaoio no waujkuie oia i kaawale aku mai keia ao 3ku. . Ua ike no wau iaia uia ka ulu—; iaau. aua ike hou no hoi waa , iaia maioko o Meleviia Hale» a Ma ;ke m hoi wau iaia ma ra alfi ahiu o ka moana, a ke ike mao*~ , popo aei nabe& wau iaia i „kei% j

Mdms 6loha t wahi a 4tipiird i kamailīo aku *ī me k& <a oīaīo iioL'' iUaiia, au«i oe e kuu iM aioha, | e kuu..Alevaire aloha aui» o kou 'u&ai makua hme « nsho pu n«i me oe i keia ; <si*i**w a ? anei ou manaoio owau kioo oia maoii no ia § ki— nMūiio tku nei ia oe. O Aaoi»na no kats kou makuahin« i aloha oiaio i» oe» a oia no ( hoi tao kanaailio ponoi aku nei i>o ia oe, wahi a ka wahine Ka - ihunai kamaiHo aku ai ia Ale— ,vair*i aie kaieo auo aloha oiaio. i ' Aoia ua make no ko'u ma<-j kuahiue i ko'u manawa bebej wale no e ola ana ia manawa. U& hala oia 110 kela ao, ao konai kmo-wailua no keia e noko pu

m*i wi me a'u, wahi a Alevaii**ij i k&m&ilio aku *i me ka leo waioUiaI kaU aianawa i iiamunamu malie iho &i ua wahiue Kahuiia nei i keia mau olelo iaia iho i)o. "He mea oiaio, eia no kou iioq ~ ( noo maikai ke lumilumi ia nei no eke ano ohilāu me na manao ano hehena. He hopena no hoi e !o*a ana i kekahi mea kino i lumīlumi ia e na popiHkia riui koikoi i hekau mai maluna o kona kino. He hookahi wale no paha a'u har»a kupono c- hana aku ai ia oe e kuu Lei aloha, oia no kuu lawe ia oo e auau iloko o ke ki'owai huihui ma ka Moku - 'pnniuukuo Merebomiana." X hakalia no a pau kela hoo - - - puka ana a ua wahine Kahuna nei i kela mau olelo no mokupuni, ua puoho ae !a o Alevaire, a kahea ae la B me keia olelo. i