Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 17, 20 September 1927 — Ma ke Kauoha KUAHAUA [ARTICLE]

Ma ke Kauoha

KUAHAUA

Ke hoolaha ia aku keia mn keia elike me ke kuliikuhi o ke Pauku 9 O ke Kanawai i Hooponopoiio hou ia o Hawaii 1925, e malama ia ana he koho barota nui no ke koho ana ina l,uiia Kalana no ke Kalana o Hawaii, ae malama ia hoi ma ka Peapnp ama ka.la 8 o Okatqba A. X), 19,27, ma ke Kalaua holookoa 0 Hawāii, a mawaena 0 ka liora R a. m. a hoea i ka hora 5 p-m. Na Luna Kalana e wae ia 'mai ana 1 kelā me keia Km'laiaiiiā māi elike me iae hoike ia malaio iho nei. KALANAO HAWAII Hookahi Kakauolelo Hookahi Makainui Hookahi Lunahooia Hookahi l'anku Ehikn LunamakaKinana elike mf ka Koike aku malalo iho nei. Skuttt (3) Lunamakaaiuaoa Ap«na- Esahi Kkelu (3) Lunuuiakaainanu Anauu Kiua Hookahi (ij no ke kobo laula ia, a he eouo hoi oduu hoa e ae he uoau lala. ao ka ehiku bci, ae koho laal» ( ia aua hoi, uaa ke auo akea nia ka mokapuni holooEoa, a oia ka Luna hoooiaiu oka Papa » Mana Hoo&o hoi o ka Papa LuoakiaK O na Apana Koho Barota Lunaniakaainana, hn niaLele kohoamekahi e koho ai, oia no na walii v lioike ia noi malalo iho. APANA KOHO I.l'\ AAr AK A A INAKA EKAHI, KA HAPAMUA ONA APANA KOHO SKNATOA Apana 0 P\ina, llilo Ht iiia, Hilo Akau amo Hamakua, Mokupuni « Kalāna o Hawaii, Mahele Koho Kkahi Kalapana O keta mahelo o ka Apaaa o Puna, ma ka hoina aku o Keaau, a komohana hoi oka pa- ! lena o Kehena, ae r.oho 111:1 ka laina hema-komohana a hoiea i ka p«lena o na Home-hookuonoono o Kaohe, a moe aku ana a hoe* hoo 1 ka laina sma palena hema o Keaau. Wahi e koho ai hale— kuia o Kaiapana. j Maheie Koho Elua Kauanihi, Ka— I uialii, Keheua, Malama, Opihikao 0 ka n &hole oka Apana o Pima, pili ana hoi m» ko komohana me ka palena o Kohena, :.lail» holo aku Ja n hoea i k<?— kahi kihi oka Home-hookuonoooo o Kaohe, aiaiia, hoio aku 3a ma ka laina pololei a hiki i ka huina o na alanui 0 Pohiki a holo akn ia a hoea i ka Pele o IS4O, a!ai!a, holo aku lanip ke alanui 0 Malama ? ho«a i ka palen» hema o Kealiiaiakn, alaila, holo aku ike kai, wahi koho halekuU 0 Kauaej». Mahele Kolio Ekolu Kapoho Keia mahele o ka apauao Puna, ma ka hikiu» oka apana koho eln», a ma V» aoao hikina-hema o Pele IS4O, wahi kolio halehookoloko'o o Kapoho. Malu le Koho Eha Palioa me na Home Hookaonoouo o Kaohe Oke koena aku oka apaoa o Puu», a ma ka hema oka palen» 0 Keaau, wahi koho, halekula o Pahoa• Mahele Keho Elima Olaa, Mountain View auie Glenwood ke koena aku o ka «pana o Pi-.na, wahi kolio, halehookolokolo ma Olaa. Mahele Koho Eono' Na Home-hoo— kuonoono o Waiakea O keia wahi o Kilo heina, ai kaupaleiia ia e ke alahao oka Hui Hawaii Consolidated ae holo ana hoi ma ka ]i*lena o Puna, ae holo a«a i ka akan ma kela wahi aku oke alahao a hoea i ka palena, a hoio aku ma ka laiua pololei i ke kouiohaua a hoea i ke Alauui Lanikau.'a, a hoea aku hoi i ka huiu3 o na Alanui Manono me ke Alanui kawili, h«hal aku ica ke Alanni Kawili a hoeā ika huina me ke Aiauui Ululani i hooloihi hou ia aku ana, alaila moe aku ma ka laina polq|ei ke komoliana, a hoea* wale'akui kai pālena 0 Wiiakea me Kukuau I Wahi e koho, haleknla 0 Waiakea-waena -

MftVle koho Ehika Waiakea Houso lots, Waiakea-kai, Piopio, Villa Franca ame Mai ka kai mai, ae bahai ana i ke alnnui mai ka uwapo mai 0 Kuhio, ae moe atia uia ia ma ka laina pololei moe anā hol ika iiema, ! a hoea wale aku ma ka laina pololei a hoea i ka akau-hikina i ke kihi o ka Maheie Koho Hnno, alaila, moe aka ma ka laina e pili. ana roe ka palena oka mahele koho eono a hoea Ike Alanu' Maooiio, a'aila, moe aka ma ke Alanul Kawili a boea t ka pili puaaaioeke aiaaui e hooloiiii ia aku aoa o k€ AUaui Ululani, 'iiaila, huli i ' l te komohana a hof;a 5 ka r>aV-!;fi 0 Waiakea me Knkuau I. alaila, huli 3 ba akau a hoea I ke Alauih o Ponahawai e hooioih) ia aku an*, aiaiia, huu ma A auui Ponaiiawai & noea xke . Waiā inuho, iiaifckula 0 Waiakea-kai. M»bei« Koho Ewaln Hiio, Poueo, Kaiwilei, Piihonoa nme Kaumaua Oka mabei« o ku apaij« o ai kaupaleaa i» mai e k« mahek koLo ehiku,' a uik ka akau hoi 0 k<; kahawai o Hvīiolāi, * !»* ka j>ei»» iioi ok* & : Paukaa v.s>n k&o, !fcju4fcoo— ' kolokolo o Hil', '

Kahele koho Eiwa Puepakn, Papaikou, Kalaoa, Onomea ame na Hoine— hookuononne* o Knlai'mano O kela wahi o ka Apana o Hilo-hema mawaena oka inahele koho e-.v«ln amr ka palena hema

oka lae o Makah»ualca. Vahi koho,i halekula o Papaikon. Mahelekoho Umi Pepeekeo. Honomu. ame Hekalau O ke koena aku oka | apaua o Hilo henia, wahi kolio, hale —] kula o Houomu. Mahele Koho t T mi-kumakahi, Hono-*-hiua, Kauiaee, Waikamalo amo Ninole. O ka.mahele o ka apana o Hilo-akan ma ka waeu&kpuu o lu' Kahawnī r» Maulua ipakai auie ka hema <> ka pilena o ke kahawai o Maulua, wahi kolio, halekii anioui o Honohiua. Mahelekoho Umi-kumanialua Kapehu Home-h<>okuonoono o Kiha — laoiy Home-hookuonoono o Manowaiopae Laupahoehoe anie Ookala. Oke koena aka o ka apana o HUo-akau, ae hui mai me ka aināo Humulua, wahi koho, h«le hookolokoio o Manowaiopae. Mahele Koho * Ucui-kuoQftni«k6hi Keehia, Kokaiuu. Kpinehe me Paauilo. O k«la apana o Ilaoaa»;ua ma ka hikiua-beo)a oka paleaa uikina o na Houpehookuonoooo o Ka&pahe ame Kalopa eoaukau. ao kn palena hems o Paaahao maoKa, ai koiuopu ka aina e Kaohe, wabl kobo, ha'ekula o Paauilo. Mahele Koho Umiknaiamaha Hr>mehooßUonoono o Kalopa 0 fea eihs apau e waiho uei wauka & eeakai hoi o Kalopa ma ka apaea o Hamakua, w»>bi koho, halekuai o An-tc-n« Luz Feirir«. Mahele Koho Umikaac&inalitca Honoka*, Ahuloa aeoe Paauhau, 0 «eia mahele o ka apaea o Hauiakua mawaeua ka mahele koho uuaikumamaua ame ka hikiua qk& paleea o Malaaaahao nae Kapoula a hoea Ipa aku i ka Pun o Kahaii, wahl koho, ha!«hookolokclo o Honokaa. Mahele Koho Umikumamaooo Kuihaele jme Kapulena 0 keia maheie o ka apana o Hamakua e pili aua me k« mahele &oho uaiikuuia«e holo ae ma ka laina hehi&ioa o ka pali o Waipio, wahi koho> halekulu o Kukuihaele. Mahele Koho UūPikuLaamahiku Waipio me Waiwauu oke koeua aku uo hoi o k& ap&ua o IJatrakua, wahi koho. halekul& o Waipio, Mahele Koho Umikumamawalu Keaukaha Mai ke keī mai ae hahai ana m« ka aoao o ke aianui mai ka awapo mai o Kuhio, ae h&hai ana hoi ma ia alanui ae moe ana oaa ka laina pololei a hoea i ka hema r hoea i ka laina pololei ma ka skauhikiua o ke kihi o ka Mabe!e Koho Eono me ke aiāhao o «a Hui Kaahi «iaila, moe pololei aku ma kela alabao a hoea i ka palena o ka Apana o Puna, alaiia, teoe aku enawaena o ka paleop o ka Apaua o Puna me ke Apaea o BUō a hoea i ke kai» wahi koho, ka Home Aekai o Mre. K. A» Nawahi, APANA KOHO LUNA MAKAAINANA KLUA—KA HAPAMUA O NA APASA KOHO SEKAXOA Na Apaua o Kohala Akau, Kohala Hema, Kona Akau, Koaa Heaia me K»u, Mokopu&i a Kalana o Hawaii. Mahele Koho Ekahi Niuiii, awawa o Pololu, Halawa, u.e HaiauU 0 keia mahele o ka «paua o Kohaia Aktru, ma ka hikina ne o ke kahtwsi o Wāianaia, palena hikir.a o Nuuuluiki me Lamaloioa, fca ūalena hema o Hali«wa. Aamakao, Maka — pala Niulii, Waiapuka, a hui aae ka aina o Poloio, a hui pu mai ka aina o Honokane, wah' koho, haleiula o Makapala. Mahele Koho ffitua Kapaaa, lole Ainakea, Hono'pu, Mahukona, Hawi, Hououaakao, Puuehuehu. 0 keia mahele oka Apaua o Kohala AkaUi ma ka hema o feu apaua ekahi « akau hoi o ka laina hui o ke kahakai a hoea'aku i ka paleua o ka hema o Kaoma, ao holo an& ena ka laina po?o!ei a hoea aku i ka aoao akau īho o ka aau» halak .hiki, alaila, holo pololei eku oiuku hlkina aku o sa auwai o Kohale, aiaila, holo aku tna ka komohaua ma ka «uwai a heea i ka pa»ena o ira rua — hele koho eleahi, wahi koho, koia o Hohemakao. MaLele Koho Ekolu Kaauhuhu, KahUa. Puuhue, Pohakuloa 0 ke koean aku o ka epaua o Kohaia Akau, a komo pu hoi ke Ahupuaa ia Kawaih*e, wahi kohe halekuia o Kaauhuhu. Maheie Koho Eba Waimea, Puukapa, Waikii, mauka o o Kohaia-hemo, ao £& komdhana hol o ekolu mile ma! ke k»?i aiu a kotco pu hoi ke ioena o Kawaihae I, wahi koho, halehooitolokolo o Waimea. | M&hele Koho Elima Kawaihae, | Puaie, a k* koeaa mai e kaapaua o Kohala-hania» wahi koho, h&le^ola 0 Ka«aibae. 1 Mahele Koho Kono Puuanahalu, Puuwaawaa, Kiho'o 0 keia ikau-hiii&a t> ka pal*b* komnhhū* Q PUPwaawaa •s«i hoi ka piieo» bex&ft o Paewaa«m ia* Pcoto«b"ila, waM i&Lo, halekula o PeGi&»bt-!o

Mahele Koho Ebiku Knhanaik • Kaiaea* Huehue, HoLokohoa 0 kela mahele e ki* apana o JCcn» - akau, a oea ke koaiohapa ae isa ka malele eono, a eua ka akau hoi o ka paleua o HonoKohau II aoae Honokohau I ae moe naaluea o Kaupu'— īehu, a moti hou aku hoea i ka hema ka kooiohana oka paīeua o Puu — waawaa. wahi koho, halekula o Kalaoe. Mahele Koho Kwalu Kailua, Kahului, Makawaleua. 0 <sela mahe!e oka apana o Kona-akua, a ma ka hema ae o ka mahele kohu eouo me ehiku, ae uooe aua hoi ena ka akau o ka palena o . Holualoa, ae kamoe ala ana uawi, Laalaau a hoea i Na—v ohueleelua, wahi koho # lokolo o Kailua. "Mahele kobo Eiwa Keauhoo, Kabalou, Kamalio, Laaloa, KaaWaloa O ke koeaa aku o ka apana o Kona akao, wahi koho, halekula o Keauhoo. Mahele koho X T mi Napoopoo, Kealakekua, Keei, Kaawaloa, kela mehele o ka apaua o Kona-hema, eoa ka aaau ae o ka l&ino ma ke kai mai . tna ka p«leua aiua o Honaunau, ma tca hikina hoi oka Dalena aina o Honaonau, Kiilae, Kealia* 1 l a hoea i ka palena o ka aiua o Ku- - huku, wahl koho, halekula o Kshauloa. ! i Mahele koho Umikuoaakahi Hli nauuau, Keokea, Kealia, Hookoua. ( Kalahiki, kela mahele o ka apana oj Kona-hema mawaena o ka paleua oj . ka mahele koho umi ame kn paleua o Honokua, wahi kohe, halehow.aulokolo o Hookena. Maheie kaho Umikumalua Alae, Pahoehoe, Honokohua, Opihali ame Olelomoaaa» kela "mahele apaaa o Kona-hema mawaena oka uoaheie koho umlkumakah; ame ua paUua hema o Kanpuua, w&hi koho, haieknia o Alae. Mahele koho Umikumako'u Hoopoloa, Pap?, Ahka, Kaunamauo, ' Kapua, Milolii ame ka keena aku o apana o Kona-hema, wahi koh», haiekula o Milolii. Mahele koho U mikumaha Kahuka Naalehu, Waiohiuu, Kamaoe, Ho nuapo, kekahi wahi oka apAna o ; Kau ma Le komohana ma ka p&ieu? : heiua kooiohaua o KaaiaiU m hiii i , Puu ,0 K&iheleua maiaila aku ma ka , laipapolelei a hi&i i PuuiKi, a malaila aku uia ks laiua iiulolei t hoio atia » hiki i ka akau o kn pau ana o ' Kahuku, wahi koho, helehookolo— koio Waiehinu. Mahele koho Umiknmalīma Ka.aUlki, Hilaa. Punaluo, Ninolp, keia w*hi o ka paie o Kau ma ka hikioa o k« «oahele omikumaha a ma ka hema-komohanh o !aiaa « hoo — maka ina ma Pouiki, ae hoio sna ma ka paleua hema-koa'ohana o, {Moaulaama ka palena hikina o, < Punaluu, wahi koho, haleoka&a o Ponaiuo. Mahel<*koho Umikumaono P«bala Moaela Homehookoonoono o Wood Valt*y, Keaiwa, Kapnpala, Hilea ka Loa o Pele» ke koeua aku o kaapana o Kau, wahi koho. halehookulokelw o Pahala. j iNO KA OIAIO OKEIA Ke I kau uei wio i ko'u āaia eakau aaie jka hoopiii pu ana mai i ka Sila o ke \ ] Kaiana o Hawaii. r | Hauaia ma Hiio, Hnwaii, i keia! jla 2 o Septtemabs # 1 i SAMUEL M SPEXC£R Luuahoamalu auie Mnaahooko KK HOIKK AKU NEI KEIA O k«i* m#a i holke ia ae la aa piha pono a oiaio no ho», ao ke Kope Oiaio ō ke Kaahau«, e malama ia aoa ma ka la S 0 Okaloha, 1927, a oa hoopoka ia e k« Luoahaomalu a ma Mama Hooko o ka Papa Lunakihi, Kalaua 0 HawaiL Hanaia i®a Hilo, Hawaii, !?epatem«ba 6, 1927. Kakauinoa A. A. HAPAI I Kakaaolelo o ke Kalana 0 Hawaii |; Sept. IS. 20, 27