Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 21, 18 October 1927 — HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU (No ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU (No ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu)

No keoha iho la ko oukon mea oka pihoihol ana? Aohe no hoi o oukou olelo "mal no ko ouVou aloha no hoi i ka pok!i kaikaina no hoi o oukou i hoomaoe ma neioukou ia'u, e kii aku au i ke kaikaina pupule o oukou. na oukou no 'paha e kii ko oukou kgika?na pupuie.

Ia wa ua pane mai ia o Lono" makna ia Pele, e he mea e ke kamahao o nei ikaika o ko kai Kaina pokii ou e noke mai nei i kawawahi ae paulu-a mat net ina pipaku o Kiianea nei-** Ua lawe tnai nei hoi 00 i ka mana tpau !»a mai iaia mai." koe aku hoi kā Eilipili ahi i ka pau oolu*. eia nae'ke ike ne! au he loa o'e neia ikaika 0 ko pokii e haua mai nei.

Aole au i ike ike kekahi lioonaueue ikaika loaia ana a ka l«ā nei elike m4 āu e ike nei, he oi āku kela a'u e ike nei, Aole »0 he kupua ikaika mamua aku nei e loaa ai keia ikaika wawahi ia Kīlāuea nei, aka oka o i keia.

■""■Acte-.no paha he kupua 0 keia hope aku e Ilke me Veia ikaika.''

Nolaila, ke kfiu e mai nei no iā,« ka haliā maka'u ame ka hopohopo 9 lilo ana paha o Kilauea nei I mea ole ina e mau loa aku keia ano ulupa hoopono pono ole ana ā ko kaua Pokii Nolaii* e aho e V!l oe i ko kaina. I aiāliu mai oia ia oe, alaila, pa. ke'e kakou aka, i haliu ole ma| oiā iā oe ame ka huli mai 0 kona ®lo i hope nei ia oe 0 kakou ka hoi kā mea aloha.

Ke ika nei au aohe pono o ke āhi e a nei owai la hoi ona hoahanau o kaua e holo nel mahope oko pokii. O kau ia i nana ih° nei mā na wahi 0 pau 0 ka īewa, oka honua nei no hoi aohe ou wahi mea a ike iki.

Eia no na kaifc«nane ou apau i hele mai nei mai Kah'ki mai m e oe, a hookaW no hoi mea i koe aiano hoi i Tahiti o»a no hoi o Kane-mllo-hae i noho maila i ka lihiiihl o tce anuenue malia paha oia keia e pi i nei i ko kaina Hele nohoi a oia keia e pili nei me ke kaina, a oia ka mea e ko. kaa nei ia Hiiaka ! ka ulupa ana U Kilauea, o kakou ka hoi ka mea aloha. oiai ua ike no oe « Pele oia ko kakou kanaka mana nui. O ke poo ia ona kane apau. Oia ke kane e paa nei i ka wai olm,".:.: ■ ; - O Alaila pau koke atcu ia na o Pele ke kaikunane ia Lonoona kua Inoino nohoi kou manao i hoopnka ma! !a no ka Haku alii o kakou. "Nawai ka haku o kakou o Kane i ka-milo-hae e nana mai i keia wahi aluka kaikama hinea kokna mai oia iaia. ' I hele hoi ha a o'a keia no keaha au iike ole ai kona kaikuahini pun&hele. Mai houpuupu hoi paha oe« • Lonomakua e l|ke me ka haaa a kfc]a mau kaikua U* ike no hoi oe aia ia'u na mana apau o na makua o kakou īhaawi mai ai. £ htte aku mka ikaika o k*la w &ii h^a haiūe v,a'fc & ka papaku eiipa pmileala ona E &az*a aVi ,v--hoi Vaua ?« !

No keia mau olelo a Pele ua oki pu wale iho la no ko LonoHaakua manao aole ola i pane hou mai i ke kaikuahine a huP aku !a ao hoi oia i kana hana mau o ka pao mau no i ke ahi o Kilauea, laia no e pao nei i ke ahi o Kilaueake hoom-aopopo loa ala n° oia ike anoa kupaianaha mao'i no oka a ana o keahi he puoho aeiaa lalapa pu kalaki aeja, a Ipio iho anaa ia wa i kani iho ai ke u a Lonomakua me ka olelo ana ae. Hao wale hoi ka hana au e ke fchi. Ileaha la keia.

K haalele kaua e ka makamaka heluhelu i ke kamaiHo ana no pele ma ae hoomau aku kaua i ka nana ana o .Hiiaka e hehihei kulana la i ka papaku elua 0 KHauea.

A naha ka papaku elua o KI lauea ia Hiiaka, leie iho la keia iialo aia nana ana aku oia nei u 3 piha neia wahi ina puleiehua, ka iepelepe ah na ka"* oka ka pinao ame r»a ro«a lele liilii e ae apau e kolo ana ma ka honua onei wahi ana i ieie iho ai na ano peelua apau mai ka Uilii a ka nunui

Pa kau iho no kahi peeiua ma iuna o kahi peelua e oni ana> e kolo ana e naanaa ana a pela aku- lā ikeana aku a Hiinkai keia mau holoho!ona hookaukeke ili, olelo ae la oia- Eia ka pahā hoi i poe holoholona pupuka kff uhane 0 kuu kane ktuwa a make loa hoi oukouia'u.

O ko ia neī wa no hoi ia 1 poepoe pono mai ai i ka pau ona a p a pono i ka lima o kona wa no iai hiii iho ai maluna ona kini oka lehu ame ka manao oka pee-luā, a 16*1 ae ia ua poe pee. iua nei he poe kanaka wale no. 0 kane 0 ka wahine ona kamalii a hoeai ka poe ai waiu 0 ka poe ue heie a elemakuie, a me ka poe opiopio, 0 ka poe ui ame ka poe ua alua nohoi-

I keia wt* uahili ae la no hoi o Hiiaka i kā pau ana ina pinao e lele ana io a ia nei, na pule-' iehua ame na &nc like oia eia ka hoi he puuiu kanaka oko A waie no ia e lele ana.

la aiiāka i ike ai i keia lahui » kā hoopahaohao nui wale u* olelo ae la oia e he lahui kanaka wāle oo ka hoi keiā ano holo. holonā ā'u i ike iho nei.

Hele aku la keia a halawai aku

ia me kekahi mau wahine ui ma % ka malihini iaia nei. Aloha aku la keia a aloha mai la no hoi laua* E, malihini wahi a ua (nau wahine nei i pana mai iaia ne| Ae, aku la no hoi keia me kana oielo pu ana aku he malihini au i keia wahi. Eia ka he kanaka wale no ko keia wahi au i ik e mai nei i ka eeu ona peelua ame ka lele no hoi o ka oka'i ka pu lelehua, ka lepe, lepe ohina ame ka pinae. Pane mai 1a hoi kekahi wahine 0 ko makoa wahi keia e noho nei ao kau i ike mai he mau kino eepa ia o m«kou e haualaoa ana io * ia nei, ana alualu no ia o makou e noho nei o keia wahl. Ua' ik«< aku nei no hoi makoa ia oe f e hele mai ana a manao ae n*i no makou o kahi ola hou o keao malamalama uahoihel ia mai nei ia nei e noho ai- MaUa pah» i hoi mai la oe ia nei e noho ai. me makou, wahi a ua mau 'wahine nei i ninau mai ai l& 1 HM**W Aole ! pati ' » i k 11 < f Ma\ ? * e HHe r.«f ! rr t %* !*' nee nel \