Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 24, 8 November 1927 — HE HANA NONOHUA MAOLI NO [ARTICLE]

HE HANA NONOHUA MAOLI NO

I kekahi Ahaol£lo t hala aku nei manuia iho o keia kau 1' liala koke iho *ei» u5 lawikeike aku no makou i kekehi tnau "liana Hāwāli'* a kekahi wau Setiatoa mai kft Mokupum akM o H*wai'i iiei, ai o)epe ai' hoi' i kekalii tntu Oiw! Hawaii mai ko lUAlania aua i |ctk»hi tnau kulana oihana naalalo o» Aupnni Teri-— tori» a he mau. , ss|t»n<t. hol kekahi o lakou e maiay*p:|| me ka " *. moikallk&aohauo \\ilc !ar . e ji i|s|jut EUwaii o kakou, h he mau no nae hoi e ko-—' kua asa i jjkekahi raati poe Kumu-, kuia ame keksh; mau poe aitja. Hoiue Hoob">ionooi!o m% Hawaii oei, oiaj # i ka manawa e noho aua kela nta« Hawsii iluua o kela m#U: kulāaa, ai ole ta i kekahi rinau| paha e p ; li ana ike noi »ina o ke-, kahi poe Hawa i, o ia hoj keia mauj Oiwi Hawau o aiua « uolio aii&i iloko 0 kela mau Papa like ole' mala|o O ke Tetiiori. Aole he niau i haua ia e kekahi' o kela poe Oiv, i Hawaii, aka, uia-1 muli o ka mauao nonohua a maaaoi pilikiuo wah uo, ai ka watho aaa ■ utaī o Ke Kīaa.ua } k« inoa oia poe. Hawaii uo ka apouo ana o ka Aha' Seuate, ua iilo ae la 110 ua keia mau Seuato<« Oiwi Hawaii mai ka Mokupuni aku p Hawaii i kue ikaika xna k<> papahele o ka Hale Seuate, a ht!c ]ōa aku la na olelo ij ka awaiwa !ja m» ke kepa ana ij ke "Kiaaina he hoopuuipuui." Ua paio liookahi aku ke S£uatoaj Elexuak u l c Desha no ka pouo. o keia mau Oiwi Hawaii e kipaku, waie ia an;i me ka hewa ole, a uie ka h6opuka aku i kekahi uiau ui~ uau uo ke kuiuu o keia ''kipaku wale ia ana o keia mau Oiwi Ha— waii me kekahi kumu kui>ouo, ole," aka, aole i uiahu ia uiai kela inau olelo uwao e keia mau toa Oiwi Hawaii mai ka Mokupum «ktt no hoi o Hawaii, at keia kau koho barota koho Seuatoa a Lunamak#ai«ana hoi, ua hoopuka tnaf ia ka lehulehu koho barota o kefa Mokupuni o Hawaii i ko lakou mauao anouo ole i kela hau« "kipaku Oiwi Hawaii" i hoohana ia e keia mau Senatoa, a ua hoo— noho ia i kāuhale kekahi' o Jākou i kakooaku i kela haua nonohua a| kipaku Hawāii. _

E aho nae hoi ia hana kipaku Hawaii, he mau kā»e hoi kela mft« | Olwi HawaH i ki'pakK wale is m« lea-hewa o!e o ka lakou ]awejawt oihaua ana, aka, i" keia inau U kr>ke no i hala iho {a, a '.uamuli «'o paha o ka ]»anao nonohua hoo—! keek- f - 'viīle 110 k a haii!': nna o k$ Pokn k« holo moh') I.unakia! «O» iho !a ma j[awaif Komohana; «I kekihi iii«« K««»tik"la wahiae Hav/ ; heīe ae a: t h&awi i raa|[j' Hiiwaii lioohauol: ma kc~r ' Jt*hi wahi o Klohala Ak ae' i*jjgp-

hauoli aiia lioi tio ka puka īaelae lga aua o ua Xnnal£iai nia ke koho wae moho ana, ua "hoopii" ia aku 1« kela m.ui kaikamahine kumu — kula e keia Sen&toa imua o ka Kahuknla nui ma Ho n 6l"l» °° oua ranui o keia mau kaikauiahine Hawaii, ao o lana *'He wahiue kanemake hoi," aelawe— lawe ana i ka Oihana Knmukula 1 no ka peiuaikai o kana uiau keik 1 inakuak ine ole, aka.ua hoopii ia aku !a imua o kp Poo uui o ka Papa a uie ke "oi p» iā akn *- e Seuatoa e hoopaU ia mai k«la mam I*©de Hawaii" mai ko laua mau kulana e lawelawe aua me ka maikai, "Manmli 110 ka manao kauh'ke o kela Poo o ka Papa Hoona?uao, uā waiho mSi la oia i keia "Pala — pala Hoopii Kipaku Kumukula" ī'mua o'ka Ageua ok» Papa Hoo ■ nannao na Hawaii Komohana, ā ' nta ka ""'i piono nna īho nei'o keia Agetia e ka Pāpa Hoonaauao ma Hawaii \.omohana, a ua maopopo jloa aok i "ona īama*' keia maii Kuuiuki'.la Lede Hawau', aek"pon«s ai e hoi'ii>āit ia aku '»af ko liaua ki'.liuā e paa aua nig k" mai-' kāi, a u i hōike ia aku Ja ka hoi'ke 0 keia Ageua Kumukula Nui ma Hawaii K&mohaaa imaa o ke Poo «ui o k« 'Oihani Hoouaauao ma Hāwaii nei, a haule wale hoi kela hoopii kipaku kumukula Lēd« Hawai: .i uā Senatōa nei, ai hoo— kuniu boi, i kāna hoopii kipak» ilunā o ka manao nonohua hookee-' kee wale, ai hoea mai paha mamuli' 6 kā hanle wale Sna ika hope waaj ō ka Pokh mai ke kuUnn Lun'a—; Kißi Hawaii Komohann, j tTā iilo'leei® hana i hoohana ia <er keia Setiatjfia : o Hawail ao kh Mokupuui hoi o Hawaii tnea nui ia e ko Kohala" Akau po&, hele loa akn ana no" paha kelt%maH loa no i k a Pahu KafWJ» ®a kehi mttft iho, vax k:i Psflt biuo!a pah« e hoopiikā* hou •■!*!" af ka pw makaa'nin? koho i ka lakou "oleīo^ iiaoh.Mp l|jfaiil : ke no keia hanS ' 'kipiPfc*R um n kulaj^^ff- * ' tjhgP<l*na co Hoo|ltr K ; paku Ha— waii i kela o" k"a "O ka Haipule eiaīo imtilakes!oo ke Akua. oīa no ka inla e ike ana i ka "Wahine- 1 kaīMnake :uue na keiki mak»« oV 1 manawa nele," Kia' hoi , :i o keia mau "Kumuknhi] I>iie H- ua U e lawelawe Ana ī k» hana e hooloaa ia aku al k« niiHiā 1 ai i k&na mts keiki w mak"aksne. ole, a ei:. k* hoi e hōopil la aku c ( hoopuaku inai ka hana - lawe-1 iawe »ti.; nie k« maikai. A[ohS uo' paha " ' !

Eiu ke Tnak«ut£au mai' ne{ o Por©fesa T.A. Jagger o ka L«a o' pēle, no ka hele i wal-' btitb!!i loa o k« AkR», « "o kaj noi* ana I na Lnftpete o A !ss»ka, a be paha o'ua kanaka Akei-- s 'kiPnini e hooona la ana e" ke Aa—> pnīii Amenka 110 ka noii «nn ' k«la inan L«a-pe]e tna ka Ak.m j fō« o Ameiika. o potofesaj sT«prp.<.>t- ke liooinakankHU tict' ma' ftf!o uef t kekSh! kaa otomol>ile e %fkt u' maluna o ka liau ( Ite h-'ki pwhoi eholo nia ka moanu: Ikā paa ana o keia kaa otoinobiie'j liols aina hau, a holo moana hoi, alaf!a. e heao niua ia ana ma ke Kaiknono o Hi]o ne;! kona holu - pono !oa no ka haoa J maken, ike )*•

Hoaolulu, Nov. 5-7- UA waiho ae oei 0 DaviU JUouis Newmāu iioko 0 kekiihi Bauako o llouolnlu nei, no ;k& ba*wi m«kar»a ana i kekahi mea e huea mua aui i Honōlulu, «i ole niai Molukai mai paha a hoea 1 ae holo aua hoi maiuuA 0 k«kfthi* waa maoli. E hoio ana paha kela waa Hawai! niai Houoluhi bktl ka a hoea 1 M 'okai. O ka mauāo p; ha o k<-'si puu <!ala. lie maleana he; i kekahi poe Hawaii e h<,',kr-1e 1 ko lakou w«a mai Honol'iKi maj a i Molōkai, oWh 'ia - ai'io 1:. la lu'ki' i *poe H ?: •va!i o k; /.a kahlkp ka 6: . j ko U«tou iu<*u waa ma aa kai .'i'-hu t) na u aa Mok»»pn:.: Jike A«)« « net€ k* lawe kolee ia - keia hookela ws& leela c.a« la koie iho no: ' r " ; ■