Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 25, 15 November 1927 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVARESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home ME RIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVARESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home ME RIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu)

MOKUNA XVI KA PIOO NUI MA LADANA, KUU HOA AOHE AE NEI, . LIULIU NA MOKUKAŪA AUPUNI KE KAUA MOANA KAMAHAO

O ka isea maopopo loa nae ma ke akaku i hoike ia mai ia'u ua huna ia aku oia e ka mana ku' painaha o kekahi, al ole ia e kekahl paha o na kane i uīuhia me na haawina 'lKe i oi aku i ka ik* o ke kariaka T akeakam&i mao!iMe he a!a ia aku o Wa" laka e keia ffl%ama&ao t a he ikp oqno loi me ko u aei» «lrwß i» **<>. M knhi pmi& ok kona ia an* '*«• ia : tJaus" e hanolu, & «Oo u manao koho wale aku. o ko Walaka lilo ana aku i Moi no kela aina, ae noho hoomalu aku hoi maluna o kela kulānakauhale o •eu ana ma ke alo o ka mauna, e ake ai iaia e kau ana mfU<r>a o kekahi lio nani nui wale E kuu lei aloha. i na ua okoa ae ka ike uwila materia iloko o kela kino uhane e ala? ae nei mai ka ike aku okk uhane iloko o ke kino o kou tua i makuahine nei, alaila, e nui ana ka hoi ka hana e huli aku ai ia Walaka» na hoi he mea kino kela * komo iloko o ko kau? poai nei, alaila, e maalahi sna ka kaua im* ana aku i kau mea aloha.

I kela manawa no i kani mai oi kabele kakahiaka, a ia manawa tio i kamailio hou mai ai o Adelina i kana kaikamah'ne i keia mau olelo. "Aole oe ehele e paina i kou paina kakahiaka o Ka rumi aina, aka, e paina no oe ma keia rumi nf» a kaua e kuka kamailio nei, a maanei pu no kaua e paina hope ai, ai ka pau ana o ka kaua pa~ ina ana, alaila, e hoi aku ai wau e moe nm ko'u wahi moe, ae hooko aku hoi i ka hana a kaua i kamailio iho nei- A nou nae e kuu kaikamah?ne, aole loa oe e haaleleia ioko nei o kaua hale me ko kaua pa, a mai hoao iki oe e hele holoholo ma kahakai,'no ka mea, i ka ia au e hoea ai ma kahakai, he !s ia o*u e ike hou ole akti a! ia oe ma keia mua aku % kuu lel aloha- E hoomaopopo loa oe, a ia hoi a ike wau i kahe • kau mea aloha «o kahi hoi huna xa nei o Walaka, a hoi hou mai kuu uhane auwana i kuu alaila, oia ka hoi ka manawaa kaaa e haalele iho ai j keia wahi a kat>« e nei, a hele aku kaaa e imi la Walaka kp | t ane hot e aloha nei," Ua ae ak« la no hoi o Alavjgīr.e i kelā mau olelo ao a kona ma kuahine faia, aka, o va roea kupaianaha m nae Oeko cns> a !» »o ka saVemak« »yf toa e hel*

holoholo ma kela ma» kapaka fl tiakai o keia mokupuni a kon luai makuahine i noho hoomaiu ai, me he aia he leo no e hooKO' nokono ana iloko ona, a me he aia e olelo mai ana, a ia i na ae kai kahi e hooko ia ai kona ma" kemake. Ua pa'i ae la k» paina kakāhi" ika anaolaua, ua k« ae la hoi ka makuahine Adelina ilnna, a aa honi aloha mai la ia Alavair e l?ana kaikamahine aloha, a me sa hoopuka pu ana mai i keia nau a!oha hope ia Alavairehoomanawanui e kuu lelj aioha 1 ka hana luaieie a ke' iloha, ae hoea mai ro ka nanawa kuj»no loa e hooko i* i u ka lini a loko o ka puuwai." I Hoi aku la ka makuahine no ' eona keena moe, a noho iho la 30 hoi o Alavaire me ke ano moninoni no nae o kona manao' i olelo ih® !a no oia iala iho i keia nau olelo. "Aole e hiki ia'a ke noho paa ho maloko okeiahale, oiai, u» mi ka ehaeha o kuu 'puuwai no ii*u mea i aloha ai. Ē aho e ka sae ae ftu Ika olelo ao a nuu iitlruahii}e, ae hoo>o aku hoi I k« leo o kuu puuwai e koikoi aei iloko o'u e he!e n© wau e oana %aie aku hoi ma na kapa kahakai no kuu mea aloha. Ei® tiae pehea la oia e ioaa ai ia'u' he m&u mile paha a kaupale ma* nei ia maua. Eia paha oia ma k&hi mokupuni lioamao, ai hiki ol? ke hoomao i popōla aku e ka poe holo mo" uol'* I Ike kela a oTb ro ka manawa Mava»re ? hāaiele iho ai ia loko o )ra hale a puka aku la oia iwa no o ka pa o «a hale nei. Ua aalawai aka !a oia me Pahio i kamailio aku la oia i keia ma u 3lelo i kan» kanwa maikai. j "Ē kuu Pablo maikai. e kiaj' 36 i ka hale nei o kakoa, a hiki i ke a<a ana mai o mama mai! kona h amoe a«a. No'u hoi e helei ana wauika auau wahi kai.'« j Ua ae aku la no o Pablo i keia ' mau oielo a kona Hakuwahine t | ame ko Pablo hoomaopopo ole he hele kue keia i ke kauoha a kona makuahine ia Atavire. I ~C& haalele iho la o Aiavairej ialoko o ka pa hale. ae kamoe ana kona alahele aku ohn ululaau e hoea aku at i kahakai, ao kaM no hoi ana i ma~ nso ai, o»a no kahi a lakou i pae mai ai i ka po tnamua iho ī kona hoea ana aku i kapa-kahakal ua ike aku la oia i na o kona makuahine ēku maiam» a m k?moe aku Ta kona hele ana no kela wahi o ka haie-waapa. I kona hiki ana aku i ke'a hale, ua ike iho !a no oia, aole i hoopaa iaka puka o ka hale-waapa, a ike aku la no hoi o Alavaire i ka waiho mai no o kfi waapa a lakou 1 kau mai ai i kela ahiahi mamua iho, ao ka waapa no hoi a lakou i hoi mai ai aiHi ka Mokupun' Merebomiana, Hele aku ia o Ala vaire a kau iluna o ua waapa nei e lana ana no Uoko o kel a hale waapa a wehe aela oia i na kaula i hoopaa ia ai ua waapa nei, a hoonee aku la no waho o ke kaiakea. I ka hemo ana aku o ua wtapa nei mai loko aku o kela hale wa apa, ua hoonee aku la o Ala vaire iua waapa nei no waho

oke kai ake», aia maaawa pu, 00 hoi oia i hoomaopopo loa, iho ai ika hanii * ka i ks hoi &aa a&ai o fekou».. mt> kh hopu ana I kekahi poheoh«p hlnuhinu lluna o ke'H waapa, 8 ma ia h*na Ana o k& qiakuahice 1 hoonee holo U »i ua waapa uel. |tfalalau aV'i la e Alivi!re 11tfeH Nē? ywt?a, a ** Ti e tile .ne

ka ka makuahine i hina ai. Ia manawa no i p'oha ee ai kekah l ' malamakma olmolino i ka lewa, a haalulu ae la ua waapa nei. a hoomaka aku la e nee imua me ka ho!o ikaika ana, ae ne« ana hoi me ka hoio ikaika ar»a imua a« nee ana hoī no ke kai akea imua ona, Ua olelo ae la ua Ui Hapa Paniolo nei iaist iho i mua olelo

'*Ke lawe nei na eheu o ka uwila ,ia*u m«7keia — waapa ae lawe anahoiia'ui kahi \ maopōpo olei'a'a, ika, o ke Akua wale no ka'u e hilinai nei, a Oia no hoi ko'u alakai ame ko v u mea epākele ai,"

Me ka makaukau hookele mokii I loau mua no iaia a oiai no hoi he loea keia Ui Hapa Pa--1 niolo « Hapa Pefefcane hoi i ka hookele moku ana, nolaila, ua hoohana aku la oia ia makaakau ona me ka eleu maoll no. t T a hookuu aku la o»a i ua waapa nei e hoohoīo ia me lta eleu Toa ē !k« "hnna a ka uwila" »e hooko ana hoi oia ma ka hoe me ke lakwiiī! nui, aepakika aku ana iua waapa ne? maluns oka hok»ā ona mle me ka pU wahi kai ole o-luna, Uoko o kela ipu uwila ua Jawa ka ikaika o ka uwils e hoone» ai i keia waapa no n* la ekoīu a eha paha, ae holo ana hoi i ke ao rne ka po, ai ka hala* anaokela mau 1& me na po e holo ai, alaila, e pau ana ka Ika fka lioohee mua o ka uwila, a aii wt!e no a hoopHia hou ia kela ipu w#!la, alaila, !oaa hou ka ikaika e. hoonee hoa ia ,aiytt ai

ft6opiha mai i ka ipu uwfla i'una o Keia waapa, a ia no ia mea,' hana iloko oka Hale Kakela o kona Luai makuahine, a aole hoi e !oaa ia mana uwila maiuna o kela waapa.

l'a holo aku la ua waapa nei i k«la aWna la a hikf i ks napoo ana © ka la, ae holo ana !hoi me ka holō mama loa. Ika uhi ana mai oka malu oka po. a nalo aku !& hoi ka malamalama o ka !a mai ka ili hu&hla aku o ka moana a holo aku la no ua w«apa nei me ka hooeml ole ia tna» no o kona holo «mama ana. Oke alahele a tia waapa nei e holo ne'. aianbia ma ke kukulu komohana-iikau.

I ka hele ana a hiki i ka hoe a hou aiiā mai o k% tnt!ama!ama 0 kalao kekahi la ae, m i»e aku )a oia i ka laula maoli o ka mea. n» Kai akea, a eia no nae ua waapa r\ēl ke nee nei me k'a hoomahn ole matuna o ka ilikai oka moana. tka hele ana a kanl ka hora 12 o keia awakea oia !a, ala* hoomaopopo iho la o -%lavaire 1 kona ano pololi, nolaila, noo noo ae'U oiae imi iaku iluna o na wahi like ole o waapa nei mea'nana e hoepiha mai'ka luf g ka inaina Ha wehe ae laoia 1 ke ' kahi mau keena like ole ma ko. kahi wahi oua waapa nei, pw hoi na ume i hana H ma k«kahi mau wahi o «a waapa nei, a h|ki wale no i ka loala ana aku o kekahi mau koena mea ai ā lakou i hoi mai ii mai kela niomao o Merebomiana, ! alaila, hoomaka iho la oia epa iina i kela mau koena mea ai, i*e koopiha ana hoi i ka houpo lewnlewa me kfela maw mea'ai imaikal. 1 I Holo aku la no o a roe keia ihoio aua no ! hoomaha ai i ktfio* |hi ahiki wale iio! ka manawa }• uhi hou mai af ka malu o %& ! ' Ao!e;fpau' ;