Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 25, 22 November 1927 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu)

mokuna :svi KA PIOO'KUI 'M'A LAOANA, KUU HOA AOHE AE NEI : LIULIU NA MOKUKAŪA AŪPUNI KE KAUA MOANA KAMAHAO Holo aku la no me keH holo aaa no i hoo«»«ka «? * V|noW, a hik' wal® no 1 k» uiaoaWā i tfti kou mai ai ka m»ltt b *a po «1«. luna o kam iiaalala o kainOafft kai akea, a hoonmu ak« la no o! i k» holo ana a hoea wale no i k* . hora 11 o keia po, alaila, snai la luiuhi mak*bift e noll o iluua o kon* lihilihl iQRks, alnila» hoop** iho !* oia i k* lso? tt |j o wi&pa ri® . a hele ptt ftk« ia »0 hoi oia ā hōoeiui ka hoohaua a«a 0 ka ipu uwila 0 ea ' ~JMĒNGBk ibola oie aXbiam ° € mamiili 0 Ha I«hi maoli o kona m*u roaka. oia. e hiarnoc *n|i hft|&wā āku la oia me kekahi moenhane ae ike akn Bna * k«oa kao* aloha, oia hoi a W«taka, «e hel* holoholo ana hoi oia "»* k«k«b kapakai one aiai, a ua ktt akti oe, ka hoi kona waapa i keia k*paka, hakai one aiai, a k« ak» o«' k'a hoi kona waapa i kela kipaone keokeo, alaila, lia lele aku la hoi oia i uka o ka «ina. I ka lke aua raai ka hoi o Walaka itiS, ua hoohuli n»ai ial kona ku* iaia nei, we he ala k» koi he niaiihini loa oia iaia taei. Kahea aku la k* hoi o M&v*h e iaia, aka, aole he maliu maf 0 Walaka laia a ua hooman aktt h uooWalaka i ka bel« ana itnua me ka maUu ole mai iaia, Ua alu alu aVu la ka i ko Atavaire uhane ia Walaka, oia!. e feoomsk« a.ku ana 0 WaUka e holo mai faia aku. Mamuli kft *oi o Keia at«ai u aua oua i ka uhane 0 kana k®e, ua ku ia ae ]a kona wan'ae i kekahi wahi pohaku uuku. a ike iho ia oia e lele ana ka hoi kona uhane i ka lewa me he manu ala A oiai hoi konā uhane e lele ati B i ka lewā, ua lohe aku ta oia i ka halulu hekih me', ka olapa pu ana o ka uwila, ao kaua mea ka hoi i a h«omaopopa iho, ua hooiei ia mai Ja kona uhane e.ai ka tewa niai. a haule hou ana oia i ka houaa , alaila. poull pu ae la ka hoi ka ike ana o kona uhaue. I kela manawa ua puoho ae 1a m«i moeuhane ana a m&i ktia hiamoe ana hoi, a ia nianawa ao oia i lohe maopopo aku ai i kekahi halulu «ui me he ipu uiahu aU, alaae puka ana hoi ka mahu me £* ikaika i»uua ole mai, aka »*uma « ka hik* pono aaa is*a heomaopopo i na mea an a « leh^ uei, ae hooiuāopopei 5 u» ana e lohe nei, ae hooniao. ... pu SLUū oh.j ka hoh ik®tk a fea kom wahi wt§pi » msmv m

I ihoi o ka hlki pouo loa iaia e hoo_ maopopo pono, «a kamui»u »k& la 'kona waapa iliina o kekahi ma" pohaku akoakoa, a kiola ia ae la loia i!u»a o kekphi puu one, a i a I manawa pu no i pau ai kona ike I ame konā 3obe, a waiho iho la oia l tne ka maopopo ole iluna o kela puuone. E ka makamaka heluheln o kei« Moolelo kaniahao oka Ui Hap« Eaniolo a Hapa Pelekaiie e hoo maōpopo pu mai no kaua i maii ul'a e haUwa{ nei me Al&vaire, ae hoomaopopo pu ac no hoi kfiu« : ke'ia a Alavair® a like me na mea i hoi'ke niua ia ae nei, 5 me ka uee ana mai o moeuhane nei a hiki iho la i ke]a nianawa i kaiuumu ai kahi waopa iluna o na pohaktt akO«koa, a nie kona kiola ia ana ae iluna o ka l«wa amt kona haule %na iluna o ka honua. M» ka nianawa e hia moe aaa o a halawai ai kona uhane me Jcana kane aloha, a me kona hoao aua e alualn i a Wālaka, & hiki i ka manawa i km' a u konn wawae i kekahi pohpku* a kiola ia ai oia i k« lewa a lohe ai oia i ka h&lulu mai o ka liekiŪ iuc ka en*pu pu o ka uwila, X- kela īuauawa no e aluaiu ana kōua uhane ia Walaka. ua oni no ke kiuo o Alavaire, a ua keehi a&u ia kona wawae i ke ki uwil" o kahi ā ia mauawa BQ i hemo ik-iika loa ai booholo īkaika ioa i kahi waap A a lioio aku Is oia me ka ikaika Loa» ai ka puoho &n<i ae k,>i o Ai*vaire niai keia iuamoe aua a lohepu oia i ke»a halulu ikaikā t»||una % kalii waapa, QĪ% c6 k a ■* e pukā ana mai kahi hoopaa uwlla mai, a oia no hoi ka mauawa e Uolo iKaika loa ana ua wahi waapa nei a k»u aku la ilan« o ua poha* ku akoakoa o kekahi mokupuui.a Alavaire i kooumopopo ole ai, a mamua uo hoi o ka hiki ana ia Aia vaire ke hooiuaopopō ae, ua kio'a ia aku la oia mai iuna aku 0 keta waapā a waiho aua iluna 0 kel« puu«ue o kah«kai o kekahi mok«v>uni i maopopo ōle iaia, a waiho mf uie iho !a oia me ka hoo* tnaop©po ole ae i kona kulaua e waiho aaa. Mamuli o kela pa aa* o ko Ala" vaire wawae i ke ki o ka inm uwil» 0 ua wa&paa aei, a ola ke kuma uui o kela lialnlu me he lieklli ala a Alavaire j lohe ai ma kow moeuhane aua. O na ano ap'aa i h >!awai mai me !a tna keia Moe-nh->ne, ua hooko ia kelā mau olele apau o ka a Atava!re s a koe W«le no pa|ia kahi e pjti ana , k« halawai ana me Walaka. hiki no fa kaua e kuu mea helu helu maikai ke hoomaopopo iho ua pakele mahune-hune tnaoti 'no ke ola 0 A!avaire tna keia holo piipmle ana.o koua wahi waaps> ai hooholo ikaik» lon ia hoi e ka hemo ana o ke ki o ka pāhu uwila a5 hemo hoi mauiuli o kā k*ia ana 1 ka wawae o Alavaire, S ina pahā he pali kahakai kiekie kahi o k&h q waapa i holo pupule, ai i na 1» Cia poin6 ke ola o ka Ui Hapa Pa. nlolo. H*i hookahi nae mea maopopo loa; na pakele niahunehune kona ola, a eia oia ke waiho maule nei iluua o k£Ja puu one ma kahakai o keia aina malihini a he hoi i hiki ol® ke hooniaopopo ia A swaf la keiS ainā malihini i kiola ia āku !a oia ma kona maa kapakahakai maHhini. i Aole kaua e knu mea h«luh«lu € koke ana i ke ano o keia aiha i keia manawa, a« wa|ho matif> iakMuokauai kela «fna »>* k« r wahi»e opio e wa!h6 a»>i iluna o »a p«* ®ne o ua mw malihini tM?i E hoonuii «e ana kaua i ka aee «n« aku o ko ka«a mōoMō r.>j il 3>6e : 'A''Hp!j)i f h

aku nei no keīa manawa wale nt> | M» k« manawn a Adelfna \ , hoi aku ai no kona rumī moe, ae i hooko ai hoi i kana ma\i olelo j i kamailio aku ai! kana kaikAmahine, ua hookau aku 5a oia i£i a iho iloko o ka hi&moe kulipolipo laia i hiamoe aku ai, ua hele aku ia kona uhane maluna o ke kiekiena o kona mokupuni po noi iho, a kiei aku la kona uhane mao a maanei o ka moana kai akea, ae nanaana hoi i ka waih° lahaiaha m&l o ka moana imn fi o kona mau maka uhahe, ae fke ana hoi i na kihi eha o keia mo' ana imua o kona alo ponoi. He mea pohihi no paha kei a e kua mea heluhelu maikai, oia hoi ka hele aea ana aku o k* uhane mai ke kino aku e llke m e : kela a kaua e ike nei raa k'ela moolelo kamahao o ka Ui Hapa Paniolo, Aka, i hai aku ko.u {H.ea kak&u fnoolelo ia oe, he no keia' i !ke ia iwaena oka poe Akeakamai oke Akua Ua piiia no ka Palapala Hemolele i keka hi mau ia mea, a no hoi i kaso mua Ja Tōko Moolelo kahiko o Hawaii nei. Us kapa ia paha keia ano e haole ma ka lakou ole'o he "Tranee/'.oia hoi ka h»ale!e ana o ka uhane i ke kino mamūli olelo aua, a ike a&a i kekaMma? fmea e hikl ole { ke kino hooin i opopo.

Ano, e hoomau aliu kau¥l| mek heluhelu i lta nee 150 lf* AdelaTn*, Uwelawe ana i k«ia haf!T® Akeama* o ka Uhane, āe IsJ§? lawe ana hoi no ka pono o "Ifl|Ep lei ak»a: he kaikamahme* hoi me ka ike i )o«a iaia mamaH 0 keia ike uhane f )oaa iaīa Ua kiei, a ua hak» &Vu la ka utiaße o Adelaina m% A'a wahr ak«a apau o ka moana, a ao?e mae he mau hoik« i loaa ma' iaia no kahi o Waiaka e noho ana ,i k«la manawa. Nolaila, u* iho mai la kona uhane mai k«la wahi kiekie ma> oka aina ā 'iho ia kona uhane iloko o kekah* owawa hohonu o ua mokupuni , nei, a me he ala he alahele pololiei iae hele aku ai kona 'uhan* Jma ka laina e hoea &ku ai i ke- * kahi Mokupuni ana i ike |ole ai mamua, 1 AoU i pau .