Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 26, 30 November 1927 — Ka Mokuahi Malolo no ka Kulanakauhale o Hilo [ARTICLE]

Ka Mokuahi Malolo no ka Kulanakauhale o Hilo

Ma ka hora nmi KQtpama!aa o ke Poakolo. aa !\ o .ale!e aka la ka Meiwahio l ? o rri Pakipika i konā awapo i pili ai ma Honoinlū, a hole aku ia no Hilr, ai hoopil»& la hoi me oa ohoalehniehu mai na aioa e mai, a oaai Hoooinlu ae no hoi, a me kikahi poe ro hoi o ke Kolenp»kaahale o Hilo Maaiaa o ka nee ana aka o uti >!oiwabin« ttei o k» Moana PakipiEa i kooa uwapo e pih.ana, aa h&awi ae 1« ka Baoa PuMohe o k? Aupimi Knianakaa— hale o Honolalu i kekahi tnau leo puhiohe, ae puhi aoa boi i na ieo hinaeoi kuhiko « na A.lii i hako ai. IL piha Doai ia no hoi o oka o fea U|?apo i na poe lehnlehu, a malona no hoi o ua Malolo nei kekah! lehulehu niii e ajBk»ikai ana i na oaeki like ole, I ka hoea io ana i ka hora umi— knooAinaloa o wa«na po s kani pakolo ae la konA oe«*e ekola, a hoi aku la ka poe lehuleho ilana o ka uwapo, a nl® ka leo a na aaea kani, aa heoao aku I* ke kanla e paa ana i ka nwapo, a n*e Inei la oia oo ka pnla ana mai iwaho o ke awa-lai o Koa. I ka hoea ana īeai Iwsbo o ke iwi, na oee mai la ula me ka on' o.e o ke kit»o o na ''Melolo Ao-tno-•ba nei," ai ka hoea ao* risal iwaena aaai o la moana, ao iahi lioi e ano hoololiluli ii ai kona kino « us ale o ka aioana, Ihe onf malie a* ka oa Mokoahi Malolo nei, a iole br>i e Hke me hi aekuahi IMlii, e oei noi ana i ka hooleli ia H na »Ie hrlilua o ka moaoa kaM *k»a, M» kekahi rumi o hookahi moei maikaī i ake ti 4 *Ks mei Kakau o ka Hoku,'* &e hoo~, baia nna hi«i s | no hora i koe 0 kt ! la| vjp->, fti " ana naai o kt alaal»j >" koke i*& »a«fc*j o ka Mo'iapeni nui'<? Hewaii, oib!j e ?ft'bo.kalae mai ana na Maūna ekolū o ka Meknpuni ndi o Rcewp, Fa holo maikai raai la m "Neae Ai:Jrai nei o k« Moana PāKipika'' mē ka maikai, ae uee malie aoa oia| i!ous o ka ilikai nie ks inaikai, j piha ana kona msu Quek'. uke oie * i na pee i4 Makaiki\i a;a!ihipi, ,, ei 'kiiohi Ana i ua kapaknhakai aani o H.iwaii moknioui, Tv ike ia aka' ans n» '*Wāt ieiehuna i ua pali o ua pali hula-ana o Haoiakua kihi-ioa, a maalo ae īa hoi na pali kiaiklui o na Hi!o Pali-ku. U.i Hlu aiaoii uo» ka muii o **HftWsli Mokuuui o* 1 oiuhalo ia e oa malihin? khelenu e naua a„ku ai»a i ka waihu nani nai o na Mauna kaulana atce oa kualono uaui e ka Mokupuoi nani nona ka oleio kaulana! *'He oqj nt Hawaii ka moknnui,** Kani eoai U ka hale paina k«— kab'*ka, u iho la na ohaa iehulelau t o ka rumi paiea nui, a ua mf>ni ia aku la keia Uhulehu e ktk rumi paina nui o a» Mokuahi Malalo aei, ae hiki ai hoi a hoopiha ia na pa— kaukau like ole e eooo haneri a oi iki. He ohoohu kona papa-aiaa i na ono Hke ote, a ua ai ibo a paa ka nniiu i ka ou.i o ua aasa ai i Loomp.kookeo ia o aa ano like ole. I ka peo an* 3 k& paina kaka — hifikft, & hoea aSU la 'ea p :e ohua i* na oneki like u)e o ua Moiwahine npi o ka Mouna Pakipike, ia mai la o uka 0 aiu.i e ka ua kuekualao, a pōali uiai !a hoi o kahi e n#e aktl nei ka Mokuahi Malolo. akrt, he n>ea ole nae ia poali noi i ka laee olaii ana u ua mokuahi Malolo nei, a u& kohu knoono io no kona inoa 4 *malol6 Bia% n* like īo no oia me he "Ia Malolo" ala, e lebei ana iluna o uu »!e kai o ka moana. Maalo «kn la kela kuaua kaakea lan o ka moana, a waiho kalae huu mai n« kaalono uant o na Hiio Pia ru'opuol la la koo mm **Ktkau" e *elrahi »d»u malihini tnaf na aioa enahaao Joa ®at o 3la~ ropa» ft« nioanmau mai ana boi i kekah! rjsa« tue« piH fft Hewali aiaa «• H»w«H Lihei, ti»i, akahi m

hoi Kekahn o !reia noau mwlihini a r ik» i» HawniL * *k? pu hoi i n» helefceler?fi o Ka kumn 0 Ha* waii, oiai, po iho oiHiaaa ka i ike ai laV65 i kela ano boiīre ike aani e pili ana i na Alii Moi o Hawaii op>s» a tp® ke ano o ka ana 0 fce Alfta||i pia man Alii o K» wa kahiko o |jtBWau nei. Ua k»»~ mailie aka fa 00 boi ka mea Kakau 0 ka Hokū la lakou i ke— kabi mau mes pih i ka Lahui Ha'— waii, ai na haoill kaua kahiko aua oua Alii fcabiko o Hawaii nei, a ine ke aīo wiwo ole 0 na koa 0 ke Lahui Hawnii." TJa lilo kehwhi o Nla mau moo — lelo kohike 9 Hawaii nei i mef» ohohia lea ta e kekahi mau poe enai Europa mei> a oa hoopoka mai le* kekahi 0 InlioO i kei» mau olelo**Da iike lua no ka ka poe Ha — Waii me na N"atta kahiko 0 Kurop&i ai ka meuaw» hoi e noho mnna ana 01» mea kafta īhe ame na pah? — kaua, ai uh\ hoi ko lakeu mau koa me aaliO 'kila unahi ia, a®| pale'aku ni hol i ka ihe a kō iakoo' tcao hoa pniō. Oka līsce ole wale no hoi me feo tift koa Hawaii, o ? aj h«i ko aao Aliifeoa knulana ' pale ia «ko noaka ihe rbe ka liwa*, a me k* liao ihe pu no hoi." Kaalo ee la kn Vokflahi Malolo' 1 k* lae kaulana o "Alakahanaha," a ua «no kalae loa ae la hoi i kela manawa, s ike Ja euai la oni aua ae oke 0 Hilo ai *a hookokoke lo» *§a noai.i ka kah« — wai 0 HonolH, na ike ia mai la ka nee ana ae o Ve Aumoku waapa Kepaei lehulehu» ae nee p»i>a ae ana me ka welo o na Hae Aai#rlka i 0 kala me keia waapp, ai aoeaue ka| uui o ko i ke 40. Ua 1110 oo hdt k«U ! Qie& u;ir-\ kaikai nul ia e qa palihial lebuleha| oluna oka M&lolo. Hoo-j huli ae la ka M"«īolo i sr#; kowa e koaao mal sl i ke awa ku— j moku h&pl 0 Kulio, aUe f a aku U| ka p!bi kr-i mat 0 lua 1 k« lebo!«hu 0 na %TAnaka* a'īolie pu U aku ! tto hoi k« U-o kānl 0 ka pua'i |ohe 0 kt? Kf!sca 0. Hawei', ae hsa\j 1w! mei ana > nk leo mele hookLpa i j ka * *Moiwafc3fl6 .Malo% 0 ka Mo&na ( * la ma«awa pu no ]i pa&ei akn aī ta **Bar;9 PaMo.be o ; ke o Ho—| nolela.** Tf» piha ka ea 1 n& leo. ! tfg'fho<vfcTp* no ka **Nene Aukai t>' I ka Moa&aWWpika/* « P T < ! Aku la no h#ī na k* o uka 0 īt» Uin«, ahe ri ho> 0 Hilo ra« !ua!»Mlke ele ma ko !skou m«n llimn, ae h6%otfl rca* aoa r»a hena«eoHpa o Kulanakauhnle Mo! ~ 'w>Wne & i % *MoVnsW nni; !oa f niH Amenka, «e Mtoj an* hoi ! mokoaM holoholo mawa-i ena 0 Ksi»tftViko me HonolokUa puhi 1b aku !a me kk himen?. 'pn ia a£u no hoi kela me!e pW i ko Hilo nan? eka Puali Puhiohe 0 ke Aopuni Kwlanakanhale 0 &ouo!u!u ket* mau !a!arl tne!e Ik« hoa ft&« i t& naoi «0 Hiio v Ika u!« wehiwehi oka lehua, Lei hoohlhi a ka roa!ihinl Mea o!e ? Ve kooo a ke a!oha\Ja malaaaa ae na liaiahana o ka Hoi Makiko o H«kaUa tna ke la "Hoalohaloha a Hoomnikei i ke Aku«," be papn hoohonohono haoa hoohauoli 1 na Hmaeaua lehaiehu oia mahiko.