Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 30, 27 December 1927 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu)

MOKUNA XVI KA PIOO NUI MA LADANA, KUU HOA AOHE AE NEI, LIULIU NA MOKUKAŪA AUPUNI KE KAUA MOANA KAMAHAO "O k«la wahine o ka "Aaha Keokeo" ti hoike ia mai la koi iaoe e ka w&hine o ka "'Aahu Ulau!a ? ' ao]a ia he mea okoa akn o kuo aiaknahine no |ft f a oīa hbi k» 3Vede Adelina ao kou makuahin# hoahanau pono' 110 hoi ao k» kaiktt*hins hapa koko no hoī o ko'u makuntane' ponoi, 01« hoi ka Haku Robata j K« hoomaopopo loa ;iei waa . ka hoohewahewa ole, ehoealo' mai anā no ki Ta e hūt lfke aij kakou «iaanei, aohe no iiol aj kaua hana e ae e hana afea ai,! aka, 0 ka ka!i aku no ka! hoea mai oia manawa au ' ka-j loailio mai D»i." J Ia manawa no nae o Walaka ilalau mai ai i ka poo o *ena, wahine, ahoopiŪ mai la i kona &!«!!&, honi hoom«u iho { la iaia ma kema nohēa ■ alaīla, hawanawana iho ta ma' k* p<?peiao o kanā ipo a!<sha \ keia mau olelo. ' lt Ua inu hoi oe i ka wai o k». punawai o Merebomi-j ana, a owau hoi la, aole hoi waa* i Inu ia wai kamahao- Ē ae m-<i ana an«i kou ipo aloha ft E loa a ' pa hoi 5« poaaaikai o ka noho 1 ana ma kona kapa, a fn« akaj h<n i ka wai kamahao oia puna . wai" I He mea oiaio no ua inn io aku ( la noo \ ke!a 1 ' kapu o Merebomians, ae heauj ana hoi i ke Kumolaau Pome-| gerane o Sepanfa, ®e ako ana hoi i I na huihui w«ina o ka mah' waina haaohaha o Ēnegeti. Aole| hoi he mea nana e akea\#a mal ko Walak® hoau ana ? ke!g pu. oawai kapu, oiai.. «a laahia ia kino nana wa!e no. j Ahoea io mai la no ke ko'« 0ka la, a !a hoi *ua hael'e io mai 1* no na pakaua «!oe!o mai fk t lani m«i, ea kui nakolo ae !a n© hoi ka hekili mahope koke o k a ānapu ikaika ena o ka nw{ī a malamalama, a uhi io mai la no hoi ka noe ponli oka lewa, a ma. loko oaai o kela pouli e, ike *a aku ka o īkaik* *B» ** o k® ahi uwila me ka ikaika I ka hele ana no hei a mao kēia mau raea ! hoike ia ae !a, a ekellei ae la na ao i k& lewa-lani, ai' hoomaka ae !a hoi ka waiho ka-| lae mai o na kuahiw! tianf o«a, aina neī, g emf aku !a ( lioi ka huha ikeika 'o na ale « ke kai ai loko oia manawa i oiy mai b5 kekahi wappa e hoonee la a«a e ka uwiia, a ho«a fte ts ' kahi pae k«p*no o ua Woku ptim 9u i ke ka> nei, a he n#snawa poko!« wb.l« no ua hoe® mai 1a mai !una ma! o kela waapa he

elaamau mea kino ola, a kannoe aelako laua alahele no « ku akn ana kela halenani o ka wahine oka aaha ūlaula. He hookahi o kela mea mes i hoea mai la, a >a oia iloko o kona aaho keokeo, ao koaa kokooīua hoi, aole no oia he roe a f okoa aka, aka, oh no ke Kauwa hoolohe panaheīe a ka Lade A!r vaire. ai alo pu no hoi me ia iloko ona poino he nui, ai kamaaina no hoi ika poe. heluhelu o keia Mooleio kamahao, oia no hoi ka "Nanui Psblo 'o Nubia" aole kauwa punahele no hoi i aloha oia?d akti i kona Haknwahine. Ua komo mai ia ao hoi laa» iloko o kelā ha!e, a oa hookipa ia aka la me ke aloha oi'aio e ka Lede Alavaire me kana k»ne aloha Walaka, aia manawa hookahi nohoi i hoea*koke mai ai ka "Wahine o ka Aahu ulauia 7 *, ao ta mea hoi nona keia Home nani alakou e hni akoakoa nei. Ua hui ae la lakou me t|€ oiaio r ae hui ana hoi ka ma)fa& me na keiki, ao ke kaikoeke h'o' l me ke kaikoeke, ka Hoahanāu hoi m« ka hoahan«u, ao k*nta? &» hoi me ka ipo, U& ike la hoī ka i»aku«hine Haaiuna I kana keiki han&una. ahe Hapo-| na hoi aia kakahi ano. He njea ; oiaio no hoi ua ike aku la o j , iina, au ka wahiae hoi o ka kaokeo i kona Kaikoeke i naip , |waieloihij oia hoi ka "Wahi»e o ika aahu ulaula." , ,j ; Ika hui aua o iaua a jke aku kdkah- ; i kekahi, ua hoopuka. ,ae 1& o 4deiina i keia uiau no k4>ua Kaikoeke. * "e-1 »tuu Vinguua aioha» oe maoli no anti keia me ke klno maoli e Uke me ko'u &si, a m« ke kino ola no hoi o na keik? a kaaa,'' "E Adei;aa, wshl a i kamai'.io mai ai ka leo pihaj i ke aloha, Owau no keia roa ke kino ola maoii e like n<> ho' w e j ko lakoa uei &u e m nei. Oj n&onohī maka o ka iooa s kamai oke kuiaua pui uhane. Owau io bo keia au e ike mai la ao Viriginia uo hoi ao ka Makua j hine hoi oka Hale-kookiki o na Virigiui o Korodova | Aoi<£ loa oe e hooh@wahewa| mai aoa ia'u aia keia kilana o'u eku aku nei imua ou ai ike ia hoi wau m« ka inoa "Ka Wa-, hiae o ka Aahu UUula." J Mahope iho o keia maa aloha ana o lakou apau, ae hoik® ana hoi i ka hekau o na ano hau oH i[una pakahi o lakou. Ua haaiele iho la iakou i kela Keena > rumi hookipa, a nee akh ia lakou j ka rumi pain* ao kahi hoi [! hoomakaukau kupouo ia mai laj aa iuc» aio na ano like ole, a tnaiuua oia pakaanau i laulnu i ono iikeole, i paioa iho ai iako u , m« ke aioka oiaio i na mea i hoomakaukau ia uūaluna o ua, pa paaina ohuohu oei) na ono like oleJBtJa ae la kekahi mau la o kaj aoho alQha ana o lakoumekeiaj home uluwehi oka wahi»a o ka | Aaku Ulaula, al kekahl awakea a mthop« īho oka pa« ana o ka ■ paina awaana r \iā kamailio aku la o Adel!na i kana kaikarnahln e | Alavaire i kela maa elēlo "K kvo Adeliua aloha, kuu aloha uoi, e heike akn ana wau ia o* *me lakou nei pu hoi i k a moolelo o kau haalele ana aku e kalaa kupapau a hoi hou mai io oukou nei, oiai, ua hoopaa mua aku no hoi *rāu ia oe, e h) Ike aku ana wau' ia mooleio ia 'oe me ka hunahuna oieiho. I "He m'ea oiaio/ mamuli o kuu 1 aloha f Vuu makuakane, hoj ,ka Hecq o Merevila Hale, *u ka !sla hoi o Siitawoleda # a-o k° j o !aa Kupunakane p'« hol mu ko Tam kaik«ri*ne W, u ' naau'auarf-n fho ta waa m' kji

aloha iafa. au" aao 000 ole rr ; a ; Ta ka ai, a hoomailo maila hoi ka ma! mnlana o' kuu kinoA iwaena hoi o na kuiuwai. j maka walohia o kou luaui' |akane e Alavaire, a oiai hoi pia g I hoopUi , iho ana i kon* mau jehe. I l«he pumehana ma Wua mau !e Ihelehe puan«ann, aia hoi pili iho jla knu mau maka, a hoomaopop 0 iho ia no wau i ke hale anā 0 kuu .uhape mawaena o na pūa ka- | mahao. tta make ia paha *vau i a manawa s aole paha, Aka, e ha|no nae wāu ia yluo ,e na >eiki : aloha, wau i hoomanao hoa ae, a hiki i ka hol hoflt ana mai o ke ola iioko o'u, a hoomao. popo iho ?a wau «?ia ka wau ma leekahi e kokoke a«9 ' kekahi kahakal. Hoomaopopo pu fho la wau i keia manawa i hoi hon [ ke ola i'oko o'u, e aahu ana wan 1 kekahi keokeo, ao ka lo'e i h<4 a'u i hoomuupopo ai, oia n°| kaiole e waiiw ia ai ka poe piake a&hu kwkeo. Ma kekahi «oao o'a e w&iho ant ilC!«kahi pahu-kupapa« A ma | ltwi aoao liema hoi, a no I hoi f manaa loa akti maf kuu fwahi ē waīho ana. e kahe ana [kekahi muliwai a komo t!oko o' 'ke kai ma kekahi fihī-lari&ka oj ■ kekahi a : Ra ai' |halii pu ia hoi e lekahi ululiiau' lipoiipo, 1 I I kuu ik«? ana 1 k» i ia kulana ; e waiho aei ina keh* an.t e aku ana i kp aina «ani imua o, jko'u raau maVa, ua hoopiha loai [ip, wau i'ka makau ka w«Hj weli'pu," ahu ae la na j walohia iioko o'u no kuu lei aloha '■ me kau, kane aloha hoi o kuu mau la opio, ae kapa ia ai paha e ka 'līaw&ii Imi»oa. "Ke kane hoiokawa heaole," I ,4 Hoomaopopo iho la wau i!ok° ihoo'ii, aamak« ka wau, a ua 'hooßf>mo la kun ktno iloko o ks 'pahu-kupipau,' sua lawe pahn a kanu ia ma kekahi wani» a ms ia wahi wa» i alahou mSi la kei* wahi a'ae waiho nei. Feh«a lla ko'uhiki ana i keia wahi a'u e. ! waiho nei. a rae kun hemo āiā jmaf loko mai o kHa pahuknpa fc j !pau e waiho nei ma kuu aoapi | iloko o kela ana kam&hao na) | I wale. Aole loa i maopopo iki ia'u j ma ia manawa- , Noonoo koke iho la no waa i k«ia manawa, he mea makehewa | [waie no ko'u hoonipo loa ana 'aku oloko o ka «nākau me ka iweliweli, ao ka hann ix>ne wale jno ma ko'u aoao 4 oia no kun kt| L&e a maloeloe, alaila, imi hou iaku i koo alaheie e hoea hoa ai i ktm home aike ak« hM I knn !ef aloha 6 oo e A!avaire, īfj kuu kane aloh* hoi o Alavarezaf ( kou ma&uakane. j Aka, * a'u hoi <3 noonoo ik«la m«a, ua hoopuiwa wau I lia, ihaea ana mal o kekahi iuahi&«j mai lokomaiokeia ana a'u e waiho ana, a haawi maf la ikoni aloha ia*ti me kona ninan c\al! ia'u i keia ninau. ] "Ua a'.a a« nei ka oe mai kou hiamoe kulipolipo ana ! ' Ae aku ia &o hoi wau iaia, iiee walho no nae © na manao j hoohuoi iloko o'u no keia iua* ihine a'u e ike nei iloko o keia ana. Ma ke ano nae o kana ka: |m«ilto ama mm ia'a me kela niamelie a!t ka hol ua Vajmaaina rr ua ke'a l'ialilue i« jl kela manawa no f kama 10 |ma! ai ua luaMoe ne! la,n ilila mau o!«!o ! Au'* \ pau j