Ka Hoku o Hawaii, Volume XXI, Number 35, 31 January 1928 — HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU (No ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU (No ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu)

! Pehea la k* nal a uuktt paha 0 ka auimo kauw la a ia 110 !a Hu«i o ko makou hokna e hookau aia, * aa makou no hoi ia e imi aku i kahi e pono ai. 0 mikou no hoi k"ī ike i Mahi e hiki pouo ai ka auamo i»e kn maalahi. O ko makaia hoi paha a ko ae, aj hia hoi oe i na lihilihi kapu o Aw* i hikalam. j Ua kamaiUo ia m&i la keia mau; olelo ia K»uvahiapaoa e Pe T e ma' na mino aka hoohie ana, a oa| iiio iho la ia 1 mea hoaoaoe lo» 1 mai i ka oianao o ke Kamahele iiauai, a ua kamailin koke aku l a no oia i ka wahine ui e mai la iluna o na ehen o ka manu nui. - , ! *'A pehea aua nei hoi wau e kau akaai ilunao ka eheu okena J ! maou nuī, oiai. ua kiekie 110 hoi kahi au e ,knti mai Ii ( a ■hiki ole h«i ia'» e hookokoke aku' ' ia o«. ae hi*i ai hoi ia'u ke M Ha- J 1 mohamo aku i ke kua-la o Pana, .ae heftao ae ai hOi ka punuku i k a , I "puaa eku kuann% o Huena.** j | "Aole ia he olelo nui.** . manawa no o Pele i paepae 'ee ' at i keia mau lalani mele kakau | ji kaukau i keia manu nni ana e. ' ksu hooiai nei i ka lewa. \ 1 4 *Ē Haiulu e, t 1 O ka manu kani halau, j I O kti o kaha ka eheu o ka ' |manu, j ! Ao ko eheu kap» hoi, kuu jho." 1 I Pau no keia meie paepae a' ikeeii ia n® e ia, alaila. oita!tihe ihola noia !a o na ehenoaa man« nui nei iialo. a 'haMi maikai īho la no hoi ih'o o[ ka papahele o Maniiola ka Home ' Ali! kapukapu okawahine. ala--1 »ila, hele mai !i o Pele a ku pono f o ICankabiapaoa, a?aila, »kamailio mai ia oia i keia ma« !©lelo i kt Keiki Kauai i keia ma« ' olelo ano hooheno- | "Ea, ke ike mai la no oe i ka wai koo lihilihi o AwihikalaaiI wahi a Pele i honna mea i ka, i maih'o mai ai me ka leo an w ihoohiei ke Kau.i. ! "Ea, Ke ike aku nei n" wau ; ke kio-wai kapu o Kilauea, wa ? mapnna w«» hnahuai o TTaiemati 1 mau '* la manawa no i uhi īna l !at ka noe poipu o KUaueau a Inaioaela laua i ka "Uwahi o jka l«a kaulana o Kiiauea,';' a 'lohe ia aku la ka mele o 'ke Reik' Kanai. ae paeeea 1 a« lana ikeia m«u wahi ta!ani mfele j Komohana i lumāia e ka lau !swa, : ' ( Nono ka puka ihu o Mokuhana ( O i, i ka paia o Kohoiaieie, '• | Niniu Kamwik» ke ro° lanakila H*imliui m» ua EUmaHuo-e Malino i ke Kawai a ke Olopa, wa, Ht"akakabi ku lala-hili o kal p«a, ' He hooiō o i ka hala i heleW, I hiolo i»a ttka o Wainau, . Ikeiho la i na ai«a naaf o IUUa, ao ia e hapaku ai # | Pau oi« ke aho i ke kiu rnoe tsahet«Tiet«-e ! | He aahele boo«iai na ka raa r j kani. i ! K* Wkeike mai ia ka amau, j T na wai hae malo wai a 1 ] ; i

tīa ike aku la o Kaukahiaoao i ka nani o H*l«mau»iau, ua ak« ia i ka wai hoom»lue o Jraawa kau laau o Puna," a ua ku!o u iho la e inu i fca wai o Puna, ua wela ke klkala o ua keiki nei e ka.ua hoopulu hinan° 0 Naae ua kai-o-lohia i ka iwj hiio. Aohe mea nani a koe aku> oiai. Ua kuawala h)orkacka, Na aie o ka moana, Ua ht>ohulei-lua, I ka hone a ke alolia. Aloha l'una paii aa!a, i ka hala, Aala i ka pola hinao e Onaena wale hoi k» hanu o k a ip<i e, Kun ipo aioha hoi e, E ne§ mai hoi kaaa a pili hoi e fJaoiefo ia ma kela Moole'o. kamahao o Hiiaka-i ka poll-o-PeU he ekolu po a he eko'u ao o ka 1 woe sna o Kaakah'apaoa i ka j "ona alu awa kau-iaau o ?unt" ( a ua hMko iahoi kana Hoohfk' ipaa i Kauai. I ka hala ana o kel* !wm 1« ©ko lana noho ana I V* <"pwiiok» uwahi o Kilaoea,*. «a lf»«»a!Uo Ta ō Ka «akahUpao' I *#la man o'elo i« Pe!«. **Hu mai !a ka hoi kuu aleha i k«v aikant I*ohfa«. ao ka mea hoi &an» io-u mua lea maka 0 k* Waake ikekaha o HaeoS'' ) *'Heaha hoi ke kumu oka htt !*»• «ai li © kou &!>ha lafa?° | wa&i a Pele I niaau aku al. | "I kua hoonou hookahi no ho Ipalia ika puni a maua Nana iao boi ka ond e loaa. e kaani pu tana no hoi ma«a a ina no i n&'o ka ono aiai?a, e kaana pu : ianft no hoi maua. Pela iho l a | 1 k<WlūM«2a noho aloha ana, a ' hiki wale no i kona haalel e j Una ae ia*« ika aina hlnau o j maua. a hiki iio i kona kii j ,ia ana ae e hele mai no HawāiJ | nei, no ka noho hoao ana tne o«., i Kia ka oka hele no ia a waiho ] jana na iwi i ka aini o ka maluikoae. O kona hele aina loa akuj llanopaha iala?" * I "Ae, wah» a Pele i kamailio. maiau Aole io no oia e ola ia'«- j Aohe no he m«?a o Hawaii nei e : Ae hai aku no nae hoi wau| laoe. e ola hoa ana no oia ma k«ia mua iho, E oia hou ana no ko aiKane. He aioha no wa« * iaia kuo kane aioha hoi nol»" hoi e hih», ua paa oia me a'u *j kekanawai "kai okia." Lawe. mai la no hoi oia i kana hana; hoehalha manao a ponoi no| 0 kuu maka a ao'e no hoi i kan a mai kua Ukiuki iaia." "Ankea oe e Kaukahiapaoa, wahi a Pele i hoomau mai ai i ke kamiilio ana iaia. Eia k° wahine opio ke hot m*i nei J|mai k&i Kiai O KeeaU." "Owai ia wanine opio a'u au e mai ne»? Wahi a Ka«kaiiiapaoa i ninau aku ai ia Pel«. "0 Hiiaka i kuu poli nt'i. Oi'a ka wahine a olua e hm mai nei ' ua ike mai nei no paha na hdea mai oe ia nei, nolaila, hatl«!e «ku taoiai« Xeaau, a huli ho! mai la 1 keia wahi o makou He huakt«i. h«li hope keia aua wahine ai j oma. He hoea mai koe a lohe pui hoi kaua i kona manao e hali hoij »ai nei." I Aole uo hoi i liuliu iho mahopej iliu o kela mai oUlo « Pei« kamailio mai ai ia Kaukahiapaoai 'aia itvi «a ho«a m*i la o Hi-āka-i-ka poli n-Pele, a hui iko !aj Ukou mal"ko o ka hale a Pele K-aakahiapaoa e noho *na, ai ka, hui ana do hoi o lakou, ua kama-! •iio kou-aku I» uo o rrh'aka'a Kattk«biai'«"a i kda mw olelo! Aol« i pa« ' o Hl-o ' llHa ttmn 9 « nee nei.