Ka Hoku o Hawaii, Volume XXII, Number 7, 10 July 1928 — HE MOOLELO NO TARZAN KE ALII O NA MABU AO Ka Mea Lakaole [ARTICLE]

HE MOOLELO NO TARZAN KE ALII O NA MABU AO Ka Mea Lakaole

MO&UNA'XIIi KA HOAO ANA E HUX.VI^A IHO MALALO O KA^AAHU kahuna lā Tasaaā nae e noīio [>«e ana i nela nianawa, na wehe āe la oja i kon» ufei-maka e h.una ana i kona mau maka, a iho ia uia e uana {>ono i ke ano o ka hanā i» afts o keia uhi hoonalowak' i ka mnka o na kahuna. U" ike »ho |a oia he knmnhpu no keia i kalai ooiau loa ia, ai hana ia na walii o fra uiaka, ka ihu 110 hoi ine na wahi 'iio hoi e pili ana i ua papaliua, a ua poo ia kela laau me ke akaiuai •uui o keia poe nauā i haua kalai keia uhi inaka hoonalo i ka maka o na kahu'ia lawelawe aku nialaio o ke kahunaoui, oiai, o ke Kahuna Nwi Loeloua wale qc ka mea uhi ole ia o kona mau uiaka e keia uhi maka i poa ia aku iloko o kekahi komulaau paha. laia no e noke āna i ka nana i keia uhi »uaaa o na kahuna, ua hoomaopopo loa iho la oia i kā hooplpili ia ana o ka ilipoo o ke— Hihi uiea pahi i lole" ii kona poo, ai hoopipili ia akn iluna o kela wahi maloko o kela uhi-maka, a he meā pah? i niohai ma kela kuaahu ona i paJ|e]4 mai ai, a ua haua keiā ilipoo iinea pale i kela poo k£i i k«lai noiaiKoM nia( loko inai o kekahi kumulaau. Ia Tasatia e nanea ana i keia uhi inakaauhi ia ai ka maka o na kahuiia lawelawe malalO o L»iclāna ke kahiinanni o k«la lahai, a ma-— muli no hoi o kela ike ano aui i lo«i ia Tasana, oia hoi ka ike ha— uu nieheu, ua honi akn la no oi& i kekahi kauna kanāka okoa SLku, ae ano hookokoke naai aea i -kihi ana e pee nei. Ua hoomao— popo pu aku la4io kona pepeiao lohe i ke kamuinu malie 6 kekahi maa wlwae pale kamaa lole, ae n«he aua hoi me ka uialie ma kahi a Tasana e i>ee nei. I kiuohi ua mānao knhihewa no o Tāsana o keiā hele nehe malie anS o keia mea ma kahi kokoke ana e pee nei, ae hele huli mai ana la ii Tasana, aka. ī ke kokoke ana niai o keia mea e heie malie nei «a kela »ahi o ke kihapai kāpu, oa ike aku h» o Tas»n% āok keia Ke uiea okoā akn, a nole no hoi he mea e heie imi ma' aua laia, aka. o-ke'Kaikamahine Ahi Oio » no keia « ka moi o kelā aina. ne holoholo auā oia ma k' la wahi o ke kiha]>ai me k'* kn|>-u ai * a 0 ' nK pof» ilalo aim li'- 1h uu-ā <iu>j īiui loa ka.ua noonoo :iua. i-i manaw a hookalu uu e hek una <n;i D)ē ui\ lielehele-na kauiunhii. ne helelei pu aua no hoi ua wiiiinaka. nia kona papaliei-auu' he ala he ano nui kana e noonoo nei me ka wai - m«ka. Aolf īio hoi i loihi loa k< ia ike ana o T«s«na i *e kaikiwahīue '010-a. ua lohe hou akn la m» om i ke k«muma m«i o kekahi mau kapaai } « hele aoa me ka ano awiwi Ua lohe ak® ia uo o Ta sana i ka hele iaa ae o kela nau kapuAl uo kahi o ke Kaikamahine Aīu O'oa e ku aku aua ( a ik« aku la uo hoi o Tasau«, o keia mau mcft noua keia uiau kapuai. he n»a« kahuua <a e makeuiake aaa e kamaiUo pu me ke K«ui«a|iiwahine Oloa • k« Moi.o Al«rt. I ke kn ana no o ua mau kahuna nel imaa o ke Kamaahiwahme 010-a. na kamailio koke aku l_a uo kekahi o Sau« j keia uiaa ©l«lo i ke kaika---mkkiue alii. I

"E 010-a, ke Kalkamahine Alii o Paladona nei. O keia k*«aka opio nialihini i kapa iaia iho oke fc 'Keiki a Jede-bena oto,'' na ma— huka aku la oia mfti ka inaina akt» o Lmlona ke kahnnanui, ao W,«ea hoi nana i hoike akeaae l kona\no lawe wale { ke'a kulāna nie ke kuleana ole, ebe mea lioi e hoino wale nna i ka inoa o ko kakou akua e hilinainei. Ua h#li ia ka heiāu nui, a ua huli p« ia no hoi ka haleahi o maknakāue, a aole no oia loaa liialailā, aua huli kuekaa ia no hoi ke kalanakanhale, a I aole no ōia i loaa. Ua lioouna ifl | niai nei māua e ke Kahnuanni Ln<lon?"e mai e imi i ke Kihapai; Ka|vu_j/-i, oiai, ua hoike ae ka Mof Kotaua. ua loaa oia i ka Ko— tfinl i ke'ā kakahiatca akn nei iloko 0 ke kihapai kapu uei, a ua inanao wal& ia eia-paha oiā iloko nei kahi 1 pL-e ai." ''Aole oi« niaauei i keia manawa walii h ke K a,Jiaa i'iwaln'ue 010-a i |,amai'lio mai ai i ua mnu kahnna uei. Iloko nei no wau oke kiha-s nai i keia manawa apau, a aole hoi wau i ike i kekahi mea i komo mai uei iloko nei. Aka nae hoi i nieā no paha e pau loa ai ko laua nianaO kanālua, he mea .uaikai no ia oiua e huli aku iā 'oko nei o k6 kihipai pua kapu." "Aole maua e hana pe]a, oiai, ke hiliuai aku nei no maua i kau i kamaiiio mai la, ao ko maua huli aku i keia kihapai a māhope iho o kon hoole ana mai, na iike ia me ,ke kapa āku ia oe eke aliiwahiue aole he eiaio o kan uian olelo i hōikē uiai nej. Ma kā lioike on a koa klai maw&ho akQ nei, aole loa oia i komo mai uia kela puka e komo mai Uoko nei o ke kihapai, £ fna no hoi oia i komo mai, aole paha e nele kona ike ia e kekahi kahnna i k©mo mua mai nei ma-— mua o niaua."

Mamuli o kelā mau olelo hope ā ut maa kahuna nei, ua ano pahaohao iho la ke Kaikamahine Alii 010-a mamali o kela elēlo a laua no kekahi kahuna i komo enua iho uiamua o laaa, a aa nināu okoa aku la no o 010 a ia lāua i keia ninau. i "Owai ia kahuna a olua i kamai' lio mai nei ua \omo mua mai nei iloko uei?" * , "O ke kāhuna no hoi i māalo 'mua o maua, ai koiuo māi hoi me !kā ike ia.e na ki'ai puka oke ki — hapai kapu nei.'' "Aole Joa wau i ike āku nei i kela kahuna i komo mlia mai nei mamua o olun,'' wahi ake Kai — kainahine Ahi 010 a i pane aka ai i*a mau kihuua uei. O keia mau olelo &pau e eia no o Tasana ke lohe mai nei uo. Ia munawa no kekāhi o na k« — huna i kamaiiio mai ai ike Kai — kanialuiH Alii 010-a i keia mau ole'o (. pili aiiH no keia k£huua a lau« i kamailio uiai ai. v Mta paha aoK io no oe e ke alii wahine i ik<- i ke!ā kahuna, aka, hai mai nei no na kiai paka, ua komo mai no oia iloko nei, a uiea j.aha ua puka aku I.a no tia ma kekahi alahele okoa ae m«i keia kihapai pua kapu aku. Ae hele huli ana uo paha no keia kauaka apukā wale i kona kulana, ai hoao .i) hoi e hoDbei i ka manao o kou īuakuakaiH' "KI Moi Kōtana.'' Ua haawi ae ]a uh tnau kahuna nei ( ko lana aloha haaliaa i k ( Kaikamahiae Alii Olo—a a pwk® aku la laua no waho o kela kiha — pāi, la lakou nae e kamailio hope aua, ua kamaiho ae la no o Tasāua iaia iho i i.eia mau olelo, "Auwe «no hoi ka hit>opotamu hu|>ō nui wāle. l'a hiki loa me na aue hana maalahi ke hoopuhili wale i keia Buto. (Oia ka inoa o kela auō holoholona noho muliwai ai ike ia hoi ko Ukoa inoa i& ka— ken "he hil>opōtamu eku le{x> o ka maliwal.") (M* i panl 1