Ka Hoku o Hawaii, Volume XXIII, Number 7, 30 July 1929 — HE MOOLELO NO TERZAN KE ALII O NA MABU AO Ka Mea Lakaole [ARTICLE]

HE MOOLELO NO TERZAN KE ALII O NA MABU AO Ka Mea Lakaole

MOKUNA II KA HOOPAA ANA I KA BONA O KA HOOMAUHAM

"A«lt lo* *•« •»e » k * u e Hlkolao wahi •ka wthint op»o j tto§»ilo ®ti **° otlt*' lā oo i h«li •• A i ©-Nikoiftt i k#n» kokooiw ek» •ot • b»»wl ®k« »• i kekahi homiioo* »o k« korao ttfti t>aha • ktl» *M»k». It m»n«w* »o i ko»o kokt »k« »i kt!» ki» kt i iko i» >» n» ki ino» o P»uk> Vito. » oi» oo k» m»n»wa i p«k« kokt »•! •< o Nikolan iw»ho t kti» moai. a p»ni kokt m»i 1» kalm kanaiai k» puk» o ktl» rumt. » lth« »ka l» |o T»s»n» 1 ka p»paloo »at oi»wtena o kela wahina opio mt kei» kanaka i kowo aka la. U» lohe aka la o Tasaca 1 ke ka«ati < t •«•'»•! o ka wahin« ouit i neia mau olelo kipaku I «a k»n»k» rtt ' E haaitit koka iho ot i ktia keena mamua t ke 1 » htoaaa ana •ku a« k«« kn«. • i»® • >•»» mai aaa ot i»i» iioko o ko maoa rami mt kou kono olt f» ako, aiaila. aole ioa oia t hoopaktlt »na ia oe ma k» kookau ans maj i kekahi hoopai- E olaol® o e t naalele koke Iho i keia ratr' ano". I ka loht ana o k*l» komo htwa wale iloko i kela mau ole!o mai ka wahine tpio aai. nu akaaka htnehtne at la oia, • kamailio aku la me ka ieo ano pahenehene i koia mau ol«io "N& ka Kupakako no hoi o ka Mokuahi e lawe mai i*o Kane i na oe i makemake a ike ia ot, a he mea meikai loa no hoi kona hoi Koke mai a foaa mai oe iloko 0 Veia rumi me kekahi kanaka okoa a me ka ike pu mai o kela Kupakako o ka Moku nei. » nana hoi e hoolaha aku iwaena o na ohna e ae, ae lohe pa hoi k» poe kakau nnpepa oluna nti o ktia moka. a loaa hoi ka lakou wau moolelo e hoolaha aku ai ma ka lakoa man nupepa, ae heluhelu ia mai ai a k» hoaa» holoako» no ka loaa pano ana o ka wahine e kt Ka®?j» De Coude o Farani. Kahea ia hai ko kane i keia manawa, a aole hoi wan t haalele ana i keia Kttna » hoaa sn»i ko kana me kela Kupakako ok» Moku' ' Aoleo'a makau no ī» mea, oiai. e hilinai mai ai kaa kant i ku« olelo, ke meaokoa a ae at kekahi a'u e hoika •ku •} j»ia. ..-.1 "He n«a oiaio no pako e hiiinai mai ant no kau k»nt i» oe. »ka, o ke K«pakako nae o keia moku, t hilinai mai an» »nej oia 1 kau »»« olelo, oi»i. ua loaa pena iho la d« «e kt kauwa a Nikolao a kou kaikunane e noho m«b«mtha ana lloko o keia raoii. ai ka 'o»a ana aku kti o keia lono Ika poe kakau nupap. tlaila, t hoelaha koke ia aka ana iioko o na nopepa, ai ke kakakiaka n«i • ktlahtiu ana ka poe helahalu •npep» «» ko l*ktt ■•• pap«-> •ina kakihiaka oo ka -loaa ptno •na o ka wahine e ke Kaina De Coude me kela kauwa • kona kaikafttn«.

!fc»toh« ftM«M tIWM Mi I • *«** ltcttirtnw. o l«ta n«l m U«Ttofta» i ki k®o - psk«maiioii waklM mI I fce*a m— eioio wiw® o*e I k«fia kanmkā mm hohe wtl« me k«te m oW§ "E Aiik* PM)ovika. wiki * ke wmliio* rae bt !•» b«p» kopo 010, •ho leo hoi o oo km wiwo oio '» Ho kaaako koko woio oo o ko kuiaaa iioo-kM toa, a is« wtu o kowonowooo ako i kokahi iooa ilako o kou popo*ao. alaila. o lilo I aoa paka ia i noa aoo o haaioio koko aai a' i ko'u rami aoi, ao hoopau tr paha i kaa baaa ano hooaaaa e hana hiiahiia oio ma' n«i ia«- Ia aanawa i noho ka*au iho ai ka wahino opio iioko o kola rumi. a aa|ka Tasaoa koho waia aka a:ai wako aku o kela rami, »« ho ala ua kaiea ao la paha ua wahiao opio aoi. a aa kawaaawaaa aka ia I kela j»oa iioko o na popeiao o koia kanaka Oka moa i ioho ia aka i o Tasaaa mai waho aka o kelai rumi eka hoepnka ana ao oaa| kaaaka aoi i aakahl olelo hailiiii, ] a loko pn aku ia hoi o Tasana i ka halalu ana mai oloko o kela rami, a iohe pu aka la oia i ka ]Co kahoa kokaa mai kaia wahine ooio mai. a mo he ala nae he ano pau ka ieo. ae umi ia ana paka koka poana*i ke kela kanaka. a uwoki ihe la ka pae ana o keia j ieo uwa o ka wahine. j I ka lohe ana o Tasana i keiai ieo awa ane pea o ka ioo o kela| : wahlne maleko o keia rumi v oia' no kona manawa i leie koke mai i ai o*ai kahi ana e noho pee ana, j » hoaoaku ia e wefee i keln puka. aka, ui paa mai la oloko o keia rumi i kalaka ia a la manawano o Tasana i emi iki aka ihopp, a n«e mai la me ka ikaika e hooaa j ana i koaa poohiwi aku i kela pani puka waniki o keia rumi, j alaila, okaoka ae la ua pani nej iloko o na apana iika oie, a komo | koke aka la o Tasaaa iloko o kela rami. a ike aku ta oia i ua kana-! kanei e umi ana i ia puana i oj ka wakine opio. a ua pii ae la ka | eieele i na maka o ka wahine j opio, aka, mamuli o keia komo

ikoke ana aku o keia ka&aka |ma!ibini nona i kioopuhili kana oeaa hana apuhi i k«U Kaana Far«ni, aia manawa hookahi no oaa, e paa ana o Tasana i ka a> o ka palale o faulo, a kauo puia aku la ua kanaka Rakiki nel e Tasa«ia iloko o kala rumi a kela kanaka RukinJ e umi ana i ka aj o kela wahine opioL'a hoomaopopo loa iho la no o Tasana ht niaaao pepehi kanaka maoli no ko kaia kanaka Rukini e umi ana i ka ai o aa wahine opio, aua kuiai ia aku ia ka wahina opio, >]una o ka punaa, a «a heie no hoi a pii ka eleeie i na naka 0 ea wahioe a ina no paha i ioihi iki ke laaana wawahi ana aku i keiA puka i na la ua lanakila ka manao pepehi kanaka o kela kaaaka ano pepehi kaaaka ■>- lana o ke ola o ka wahis« opio. Hoomaopopo aki la e Tasana, •oi« k«i*~he wahiae op'o okioa, aka. o ka wahine ODi« bo i nana noai ai ia Tasana i keia aalnala maiuna o ka eneki o keia mok« "Heaha ke ano o keia haoa peoehi kaaaka"? E hoekani hoke aku i ka be)e kahea i kekahi oaa Lunanui o ka moku, ae hele ia aai e aei! peno 1 keia hana aso pepehi kaaaka. La oj loa aku keia ano hana anawwa o ke hupono, ahe m»a pono e iml koke ia ka masio o keia hana hoohalaa pepehi kanaka i hoao i« iho nei aaalana ou o ka Mada— n»o' r . I aa heeki koke aaa no o Tastnaikana olelo, a koenaka ih la oia e noo anu o hookani laku i ka bole kahoa ka«w« oi -ko

• kela fß«t fc«fWM. ilimmw •o ka wshia« «pie 1 MMIHo M ii Tafmia "Aeiol k** mm! ia mmwi heafcshl ao aa ka koke ao la aa wahiaeopienei mti koia panoe oaa i uai ia ai e keta aamka Rukiai, a «amailie hoa mai U aae ka ioa im hopahop." K eferia aMi oe e hookaai ele aka i lui hoio kahea. oial. aoie oo |lka oiai manaa e heopoiaa t ko'a oia. Ua heha ioa peka oia I kekahi au oiolo a'u iaia *«a poiai iho la oia iaia iho. a hM* mai ia e hoopoiao ia'a. » aoio nae paha ame ka manao koepoine i ke'a ola. Ke makemaka nei waa eka Moneaiaa, e hele ole aku keia k«nai ke akea '. i " Alaiia. aoie oe i makemake e Mil poao ia aka keia hana ano pewa o keia kanaka aao hoieho— lona. a aole oe i makemake e haaaaku waa i kekahl hana e ; toopakele fa ai oe ma kei» maa aka. mai na hana aao limanui e

Jlike B)« la haa« i haaa ia iho oe' | i» c« i kela «hlahl" ? ! "Ae, eka Moniana, «a haikal* |ak« Ja wau i kana h»na maika' iole la'a. ae oluolu mai oe * 'hoopoino loa akv I na «ea au i ||k« iho aei i keia ihlahl, al kana 'a «ai ekeia kanaka «aluna o'u. He naa kamo ao hoi ko'a o ka I nonoi aaa aka la la oe ne ia mea, | eiai. aoie ho ( «rau i makemake e i |>ele aku &<i keia mea i hana ia j leko o aa nwpepa". j "E hoolohe aka ana wau i kau , kauoha, ae hookuu aku no I t»ia | maa kanaka kolohe e hana i ka

ilaoe mau hena kohe wale malun* 'o ka wahine hawailwali. Pela lo J *nei kon manae e ka wakine epio"? | I kiaohi aa knnana iho la t ua wahine opio nei, a aole hoi I Ipane kokemai 1 nao'elo a Tasana 1 kamaiilo hope aku U iaia. ak«, | tio ka m«nawa wsle no dae ja nohe hanmn aua o na apie nel. . Maa lieka panekok«elt n«i 0k« wnhiaē op ; o i kda miti ole'.e hope a Tas«na, ua k«ra«ilin hon akn la o Tasana i k«ifi nian ole]o i ka wahinaopio. "AuHevmai 0«, « haaa aku ana uo waa i ka hana « hiki ole ai j k«ia man kanaka hehe wale e b«a I kekahi haea o k«ia ano nilna« o ka wahine «awaliwaH. H hoao ana wan e kiai ia laua, ai iosa hoa yl« ai ia ian* « hana hon | kekahi hana ane hohe wal« inalaaa on « M«dime". Ia manawa hn!i ae la o Tas»nS a ; kam«lllo aku la ia u&nmi kanaka nel i keia aau olelj ano keikoi ma ka hoepnka ana aku inina o laua. "Ia olua ena kaanka bohe waie o k« knlaua hatbaa loa. E klai ana wau iko olna rlahele mnlnna e keia m«ka a h«4a aku i k« pa« flna 1 kn ai« t, a iaa olia e hoao houe hana > kekahi haaa keehalua m«luua • keia wahiae opio, aiaila, * hflaa aka a»a vi» i kekah' hsaa ■ o'na« niiln ai i n* la mah«p« akn nei. Aol« keiu k« mu «l«lo kamaiii* wal« i« olaa, «k> ke man olē ioa «iaie lea keia a'a e kamai iie a«a aka ne( ift olna". Me tefa niaaelele a Tasar>a, na kepe aku li kouk msn lima koaß h«o i m* peohiwi o ua uta« K«naka ne|, a hnki akn ia f« laaa aai loko nku e kela rumi, aia maaaw* pa hei na haawi ak>« la ei* ia laua 4 kekaki maa pek* uiihinakana mahope eke iaaa uiaa eleaia. • holoak* uiala Tasaua a»u. i A<jle | paa