Ka Hoku o Hawaii, Volume XXIV, Number 5, 22 July 1930 — Na anoai o Oahu nei Kakau ia e George Pooloa [ARTICLE]

Na anoai o Oahu nei Kakau ia e George Pooloa

M»i hun». m*' hookam*nl. «k* e hai polol«i «« Akai K-isto »1». in« »■» ,no ***** oili »ne i» ka.-ou io,e '°, !n^ h.mahema »««>'• n " le '" ' io »Ka iai» • hoom»emae.» kakou a a boolako boi '■ ««ou » na mea poae apau. Eia k«k«hi E pu.e pmepme ma kahi mala. elike m« David» j ke ahiahi. i ke kikahiak». ī ke »w»kea No ka mea, oE» laun» nuimeke Aku» ka mea e kipa to ai Ina mea hoowalewale o M» »o- Nolail». e pule hooki •le raa kahi m»la 2*Vka pnie ohana He mea pono loa ka pule ohana, no ka mea ua pUi pu iloko o ka hale hookahi, o-ke knne ame ka wahine, na keiki arae na ohua oka halee noho p» -.0 ka pule pu i ke Ak ua, kekahi mea e pono ai ka noho ana oka ohana iloko oka hale hookahi. Oia ketahi mea « kipaku a* ika huha ame ke kue, ame ka hoom«uhala a»e ka walaau ano ole Oia kekahi mea e amkahi ai na manao o ka ohana, a e oluolo ai ao lakou noho ana- Eia kekahi. aa li*e ka ohaua me ke kino hoo kahi. loa poino ke kane, poino no hoi ka wahine, a i na poino « a wahine paha, poino no hoi ke kane ame na *eiki a laua, a po— ino no h®i na ohaa. Aole ku ok'oa kekahi mea hoosah« iloko o ka hale. Ua pili *u ma na mea pomaikai ame na mea poino apau * ili aai ana ia iakouNolaiia, ua pono loa ka imi pu ī se Akaa ame ka hoomana pu «kd iaia. • Eia kekahi oka pule ohana kekati mea e fK>no ai na keiki. Ina pale ohana, pehea e pono ai na uhane o na kamalii? Aole mea e paipai pinepine ai ī ko iakou manao. Nolaila; auwana a hihin. na keiki a poe mala.na ole Ika puieohana. No ka mea ao!e mea « komo pinepine ai ke AKua :loko oko lakou manao Ua like no hoi ka pule paina me ka pule ohana He mea mau !oa Ka pule a ka poe haipule i ka wa ai ka ai, a ja akaka ka pono oia pule. No ka mea. he hewa loa ke ai i ka ai me ka hoomatkai o)e aku i Ka Nar?a e haawi mai Ka pule halawai Oka pule a ns» kanaka h.e lehulehu i akoa — koa ai ira kahi hookahi. He mea keia e pono ai ka noho pu ana o na kanaka ma ka ain» hookahi n rne kuiana kulanakauhale hoo~ kah'. Ma ka halawai ana i kela S&bati a keia Sabati imua oke Akua a e hoomana pu ana ia>z. Ua iaanS pu na kanaka. ua ka -

maiiio pa, a ua ohunnu pu ma na mea o ka Akua, auā mahuahua malaiia ko lakou aioha kekahi i kekahi, aua ioaa mai ka ikaika no ka n:Knao e hana pono pna : He nui ka waiwai o la uuie ha < lawai. Ma kahi halawai ole na; kanaka e pul» i ke Akua, ua pono oie ko lakou noho ana- He paa kai ka pule iwaona o nal'kanaka a aole pono ka lahui kanaka puie ole i ke Akua. Nui ka hemahema oka noho ana. Heahe «a pule ohana? Pehea e maopopo ai ua kapono ia>ale? E hai mai ka waisrai oka pule ohana. Heaha kekahi mau manao e pono ke ioaa i kakoa i ka wa e pule pi i peno ka Heaha ke ano o ka pvle? O ka pule ma kahi malu heaha ia'/ A pekea e akak» ai he pono ia kakon ke pule ma kahi mal«/ Ueaha ka pule paina? A pe— hea e maopopo ai he pa!e kapeao ia?

I ko'u D»na a»a oa h«le pu ka aaoolelo me na niaau pa* Aol« hiki i ka mea kakaa ke «lo aeNoiaila. i hoopili aka ai keia oaa» oinaa a&o nui o ka ma&ai» • noonoo me ka maiie mai -wikiwikei aa ka man»o a m>»i puiale i ka Ue a ka noaka. Eia kakou iloko oke au hou o ka aoeau pookels hookupono hou ana o ka manauio me ka hana pu ana a mau loa. Ke huli aku a nana ibo i ka manao no ke ka— pooo ana o ka pule

i Ua akaka ke kupono ana o ka pale ma ko ke kanaka bema - heoia. Ao'e wahi makaukau iki oke leanaka ke ole ke Akua. lla nawa'iwali, oa nele. ua nsaupo a me ka pono oie. Aia no ke Akua ko kakou lako i na mea o ke kino ame na mea oka uhane A oehea la kakou ke noho pule iaia i ko kakou makaa ma ka Laoi. Pe hea la ke keiki homahema ke noho iaana ole, me ke kamaiiio ole me kona makua, ka me* » kokua kona pilikia apau. Ua paakiki loa ke keiki ke hana ia peia. E aho iki no nae ia keiki, na oi loa aku ka hewa o ke kanaKa pule ole i ke Akua. me ka hoomaikai aku iaia. ka mea nana i haawi mbi na mea apau e pono ai. Aole ae nei makemake Ike keiki naaoao e kuka pu me kona makna aloha ina pilikia ke keiki, ?o wai la ia • helo aka ai ke holo ole i kona makua Io wai la ho' ke kanaka • hele aku ai. ke heie ole i kona makua ma k« Lani. Ua nui sa hemahema wale o na lahai kanaka o kekahi roe. a he uuku ma ka aoao o ka pono. aia i ke Akua wale no kona makaukau a»e kona pomaikai a pau loa. a pilikia ke kanuka ia | wai la e hemo ai ia pilikia. Oke I Akua wale no ka mea • ponoai. I He laana koua, ke waiwai, he ike |he aknmai, he aloha, he akonui, 'aaa Ukoui na mea apao. NoI iaila. he kupono lo& ke pale aku haia ane ka hilinai aka laia. | 2 Eia hoi kekahi mea e mao- | popo ai ke Kupono ana o ka pule oka hewa o na kanaka. Ua hewa na kanaka apau imua o ke | Akua. Ua haumia, au* makau kau no ka ma«e mau. Auhea la ka mea nana e kala mai iko ke kanaka hewa, & e hoopakeie iaia Ika mnke Aole mea eae e hiki ai, ao ke Akua waie no. Ua ae mai no hoi ia e kala wale mai ka hewa o ka poe i hele io na la ma ka manaoio. a ua kauoha mai i na kana«a apau e huii io na la ma o Kristo !a, a nana no e ho^paui ka hewa, a e pale hoi i ka make» Ma ka pule t.o nae e leaa mai ai keia pomaikai- Aoie no iae ma' ''ke Akua e mai i ka hewa o poe pule ia:a. Aole leaa mai ke ola i kā poo hele ole io na !a. NolaiiP, ua akaka ke kupono ana o ka pale.

3 0 po)e ike Akua. o ; a ke kahi aiea e oluoiu ai ka naanao, a rae ka noho ana ma Keia ao Oi ft ; ka mea e paa ai ka manao roa ka Dono. a e hoihoi ai hgi ka raau ' ma na hana maikai apau. Ka mea ia e ulu ai nui ai ka pono oka naau, a iwa«na o oa kanaka. Bia | kekaki mea akaka loa. Ua aoia j mai itakou ma ka olelo a k« Akua e pu!©. Penei kekahi kaaoha * e puie hooki o'e.' penei boi kekahi no na mea apau. "e hoomaikai maa aoa i ke Akua ka Makaa ma ka inoa o ko aakou Haku o leau Kristo."

Eia kekahi "i na Aea apao. e hoike aku i ko ouaou makemake ike Akua ma ka pele ame lea noi aku, ame ka hoomaikai." Ka kaa leo nua aki nei aa i ani ka pule ana ame ka hoomaaa ana, a me ka nonoi ana, ane ka hoo— maikai ana no ha kaaaka apau loa.

| Ma kaia qaa« I«o, ua aaaka ka | Q>akamak« o ke Akaa, e pole aIH aa kaaaka iaia. Sia hoi kekaU mea m&opopo ioa, asa ka pule e laaa mai ai aa mikana m&'kai oaai fee Akua mai.

laa i nele kekahi o oukou i ke akamal e noi aku oia I ke Alua i ka mea haawi waie mai ao na mea apau m« ka hoino ole mal, a e haawi enai no ia nona. "O ka paie ikaika a ke kanaka pono e lanakila nui ia. E noi a e haawi ia mai na oukou, e imi & e loaa ia oaknu, e kikeke, a e wehe ia no oukou." Ina pahaoukoa ka poe hewa i iKe i ka haawi aka i na mea ma'ka\, na ka oukou poe keiki he of *a nui aku ko oukou Makua i ka Lani ma kona haawi ana mai ina n*ea maikai na ka poe e noi aku iaia. Ua akaka ma keia olelo oaa pul« ka mea e loaa ai na mea maiaal mai ke Aieua mai-

Olplo mpi ka olelo Hemolelo o ka pule leekahi mea e like ole ai, Ka poe hewa me ka poe pono. Penei ka olelo ana a ka poe hewa.

"Owai ka mea mana i malamg ai kakou iaia? Heahe ka mea loaa ai ke nonoi kakeu iaiaf Aole makemake nni na kanaka hewa ika pule. aka. aa kapa ia ka pooo, ke poe haipule he poe huli i ke Akua ame ka paulele iaia. Ua ae ia mai na pule aoa kaaaka haipule ae nui wale ī ka wa kahiko. E nana īka pule a Aberahama no v Sodoaia.

I ka pole hoi a Mos« ao ka Iseraeia aaa ka waonaiiele I ka a Elia do ka «a ama ka oa ole. Ika pale a Dsaielp oo na lodaio e noho pio ana n> Baou — lona i hoihoi ia mai lakoa 1 ko )akoaaina. Nolaila, h« maa waiwai ioa ka pale Pomaikai kakou i ke;a haoa maikai a ke Akaa i haawi mai av Ua haahaa loa mai k® Akna iaia iho, e halawai me ke kaeaka • hoalohe ana i kona manao e launa pu me ia- Aahea la ka po maiaai elike me keia? Ma ka paie e h ki n« keia ioo o ka ho&ua ke hele imua « ka mea kiekie loa 0 ka Leni ka mea nooa ka mana ame ka ike. ame ba nan : , sa waiwai apau loa, a e hai aku { kona mau pihkia ame kona maa mea kaumaha aoau iaia, me he keiki ia e hele ana imua o koua makuakan* a Ua makaukau ke Akua e ae mai 1 na mea apau a ke kaeaka e noi aku ai ke.ike mai he mea pona ia. Aole loa e nele ka poe pule oiaio 1 ke Akua no ka mea ua laso ia a ua olioli *cona naau ikp haawi wa'e mai i na mea e pono ai kana maa kams.!ii. He rfiea make hewa &e nei ka puie a Aberahama ame Mose ame Eiia ame Oaoieia. E hai nui mai„i ko kakou pomaikai ma ka pale?

Pehea i olelo m»i »i ka pa.a Hemokle no ka loaa nna o na maUa» rra ka pult? Heaha kekahi hoailona maopopo loa e kaawaie ai ka poe ame ka poe pono? Oke A*ua ae aei ka mea e peoaaikai ana ma ka pale, o ke kana*tapaha? Pehea keu manao i ke A.kaa no kooa i* ana mai i k« kanaka ino a kewa ioa e pule aku iaia?

U» hoopii :• «• U kekahi m»n kah«o»pal« ao h ko« * K»n«w*i Ltpole Um hoop i1» Uo« imo» o ks Ab«huia« u Bk»i<sit« 0 k« kahcQ«DQlt tBo»v hf liipiaka». Ua hoopii ia oi» ou k« to«i »i i ke k«t»lio» oo koo» ko* i ka ia 8«b«U, • oka loa, ht K«hoo«poU P««lf, i«o kooa koai «oa i kik» oohi puki i ka U 8«b l!.