Ka Hoku o Hawaii, Volume XXIV, Number 16, 7 October 1930 — HE MOOLELO KAAO NO BELALIONA KE KEIKI I MAOPOPO OLE I KONA MAU MAKUA Ke Keiki Opio Hoomanawanui (Unuhia ia a hoolaa ia no ka pomaikai o ka poe heluhelu o "Ka Hoku o Hawaii.") [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO BELALIONA KE KEIKI I MAOPOPO OLE I KONA MAU MAKUA

Ke Keiki Opio Hoomanawanui

(Unuhia ia a hoolaa ia no ka pomaikai o ka poe heluhelu o "Ka Hoku o Hawaii.")

MOKUNA IX KAMAKUISATIODOA PALEOROGO He kanaka knlana ni a hano — hana no hōt ki ā Makuisa Tiodoa. a he kauaka kloo nui hoi o eono kapua' koua kiēgie. He auo koa no hoi kona kulana ke nana ia aku oiai, oio no kona kni&ni naan a a*u o k(ot iilo aoa i kahu aupnni | raala:oa 1 ke tupuni o Monasireti. [Oa hoea «kn i ke kauftlioia o feona I t&aa makahiki,- a he aao malōel«« , maiaai uo hoi koaa knlaoa kino, a aa Hi® ao hoi oia i mea niakat> ia e |doti& mao eneini, ai hllinai ia hoi e : iona uian hoaaloha oiaio. O ka Ihele ana i ke finaina ike alii a «*a maknisa e aaavti ai i kela Poion<» hope o ka niahina, he hanohano ia e hiki ol« kela hoopaleba la. I k& manawa e kooio mai al oa Mekuiaa T«odo<i nei iloko o ke ik« ®l"V e kouio ana oia me ka hanybano nui, ai ulraii ia hoi e kenā mau oßali hāno ihano ame ke kapena kiai o ke kulanakauhale, ai nkali po ia boi e |kanā kakauolelo nui. K wehe ;a ,*aft imua o kona ftlo i &tkahi nāwa na hoopii r kekahi ine;., ae U'o "na kela mau palapala hoapii i inea natm e noo — noo ai tno k«ul aha kukatralti, a ini uo hoi he palapali hoopii ano uhi, aiaila, naua ponoi no e noonoo ia uiau olelo ano hoo\>ii auo nni. Ua waiho ako no o EeUliōaa i kekahi palapala auo uoi e hoike nkn ena 1 m kaha aupnni nei 110 ka haua e knka malu ia aei no k< hoope no aua i kooa ola, a oia hol kela hui ohuniu maln i malama ia ma keU bale kahik# a Belalioua i halawāl pu ai me kela mau kauk«u alii ohnmu kipi, e like hoi me na mea i hoike mna ia ako nei i ko makou poe haluhelu ma na hela i haia Ākn uei o ko kakon moolelo. Mfthope o ka Ike alii aas ina keeua auo oui o ke hale au<— puni, «4 haalele mai ta ua Kabu Āopaal Ma*t<isa ati i kela keena nul. a hali hoi aku la uo kekahi keena maia nialoko akn o keia hale aupnai sni o ke Aupani o Monas«reta. U« ukali ia flktt la koal hnli hōi aal ahu ia no kela keena main miioko - aka o ka hala aupnni e kana kakauolelo ma<a, a aole no hoi i haia kekahi manawa lōlkl, u« paka koa aai la k* ka«— uaka opiō kakaaole o * ke kahu aa punl, fti kahiko ii hoi me ba iole anO kai iaa Hele po>olei mal la oia i kahi e kn aaa • Belaiioo«, a aamailio mai la i kela man olelo ia Belationa, "Ea. o oe aoei ka mea aana i haanna a« kekahi |>altpa)a hoopn. aī kakaa inoa la ho* ma ka iaoa o Beialiona C«ae? ' Ua kalon haahaa aka la k« ka— aaka iiaaa o ka'.a kakauoUlo

« ke Kana A«puai Maktnsā lTiodo«, me k> booift pu alia o kona lim ia. U« koaOa mai Ukt InkanoMo i« Btlāliona ehahai aka iaia, aa« booko fika la ao hoi o HoUliom i kala lao fi ka kaOKka opio o kc alo alil. Ūa alakai ia aka la o Belaiiona i kekaki kaaaa naaa mahope o kria aeēaa ike alil nni, aos hoea akulano hoi laaa mokelakafea« plaio iaaa osa Maka l sa T|odoa nei, 80 aoko nial aaa boi malnoa © nei. ae aoho mai ana hoi maloaa o kekahi aoho aoi, ae paa ana hoi «aa koaa lima kekaki pal pala a Balftiioaa i ika aka ai, oia no ka pilapala hoopii aaa I hooaua aka ai i na Makuisa Tiodoa nei. la ike ana mal uo oaa makaisa ne! ikO laua homo aaa ake, ua oeea mal la oia ue aa maka oolea ia Bdaliona oo kekahi manawa po kola» a'aiia, nlnau mai la oia i keia nināu m« ka leo aao paanuaaa. ' Owai oe e ke kaoakA opio/" He leo'a«io paanuann kona leo i ka maiiio mai ai, ak*. ua hiki no uae ke manao ia aku he kaoaka eia i makemake i na olelo oiaio e panej lia aku iaia ui? ka hanahoaa ole. i "O ko'» inea o Belaiiona Cane a owau ao hoi ae keiki hookama a Kauaa Bonecio Caae ai ike ia hoi 0 Kama Bi&nadareta." Ua noenoo maa ao 6 BelaJioōa e Uwe i ka iuoa o ke kanaka kaulaaa uana oift i hoenoho mi ka hala ao. uēka, ae malama i& hoi ena ao— aeka o kela hale noho o ud mooeka ao ka poe h-ji nana oia i malama mai ka manawft aaku irai, a hoea Wile nō 1 kona manawa i iilo ai i keonimana opio, ao k&hi kof ooa i hooeaaaao ia ai e goca poe oaua i maUna ao keia man makahiki ioihi wale. He kanaka kaalana o Fesino Caar, ao ka mea hoi e hoomalo ina i ke Aupuni o Milana uie ke dute hol o kela Aapuni Ka?ana— kauhaleo M.laua, noi&iia sa īawe uiui lft oia i kela iaaa a kapa iho o kōua mhkuakāne hookama ia, a ua haoa oja i kela mati haaa i aiea e hoopakele <a ai kona ola ke n!ti uiaj na manno hoopoino iaia, ae lilo nnii ka inea o ke kanaha naoa 1 malania iaia i mea hoomalu io mai no hoi iaia. Aole loa e liiki i ka Maknisi Tio<.iea-ke hoopoino mai ioia, a lilo pahn la i mea na l'ona kahuhnnai e uoji mai ai i tia hana i hana i« maiuna o kana keiki hookama. I ka lohe ana o a* oiakuiaa oei i ktia ūLao olelo hoike a Belalioca no kaOA iooa. a me ka iuoa o kooa ma kuakane hookama, na auo pahnla a% la ke ano pahenhao malana e kona kelehelen», a aa hoike tnt>i la oia 1 ke ano hi'inai i keia mau olfio ake kauaka npio. Nava mai 2» o«a qqo auo pahaohio no kekahi uoanawa, ala l», kamailio mti 'a ua ma ku ; sa aai i keia mau olrlo we ka leo ano kanalua. "Alaila, *>a o oe ka kelki a F(c aa Csne. Oa heh mai oei anei oe tnai Milana mai Aole • kon hako, eole wao ' Kele neai mai Miiana mai, ak«, aa hele m«i waa mai ka Hale oiooeke u AGB**tioa ma C : g*iiano, ao kahi hai a kua makUA htuai i hooeoho ai » malama ia wau, ae hoooaaaao ia hoi i k»i« mau makahiki. Aoa hoonoho ia waa uo aekahi mao makahiki loihi, a ia ka manawa hoi 9 noho ana kuo kahahaoil «aiaio enalaio «> ka aupani paoalaan o Mo< naaarei«. loaee o ke keiki haoai a hoo — kama hoi a Csne, aleiia, koi kaa i ke kolenaeauhal* o Mnniareta t aaia «anawa, aola koi oe i MUan* kaki o ooho oei knq kaho haoai i keia aaoawa- M Aole i p«a