Ka Hoku o Hawaii, Volume XXIV, Number 16, 21 October 1930 — KA HUAKAI A KA ELELE KALEOALOHA [ARTICLE]

KA HUAKAI A KA ELELE KALEOALOHA

Ma t« Poao&o okt pal« I h«l» «k« i«* «a be* aui kk* KalBoitehe Vi«teT HomWo a« iom aaa i Hib &•<. »i k« •ki— alii •tt PMMOO. M «iUM *• U •ia rae k* Mok® B»a«toa Hi»d »• ki LaMhooauiim *•■»«•! M. Bp»n— e«r. «i okali 90 ia hoi • SeM|o»i f ßt Kanwa, «»»o® boi i Meahi kaiawai pib« loa ■»» Pab«l»i I b« Mn eUaa o ko ahiahi Poaono. i • oiß bui tekahi o 0« halawai oai «hohia »«i w»i ioa »fe« boi ka paali bt*»Mi «7oba Waipa; Mehepa ibo o kela halawai aaaka— «ioaaa nai P«b«la. Ua bol« »««« «k« 1« ka b«akai aka Elel* Kelooaleh» ao Waiohiaa. « oaalawa pa ia ba Mla«fi W*iobioa, a bo« « VS )Ot ka haakai a ka.eUle «aa Wal ehina i ktkt abUbi Poa«oo. Ma ke kakahlaka oka la Babati aa ihoka hoakai m« Milolii.'» aaa l«m« i kek»bi aoeina hal»»" af t*'.a mau kaiua&io« • MiioHi. Hnl' boi mai la ka boak«bi a enalaaa i s« baUaai ma AUe, ana ka hale baU«ai hoi 0 Keaiia 1 naiaaia ia «I ka halawai oiakaaioaoi ooa ka bord 12 awak«a t a ftnoa hoi 4 ke— kahi eoaina oei loa, ai johj hoo— s&ala ia ksls halaw«i e ka Hope Ma kniaai 8 Lazeto.

Ha halawai oaaikai loa, a aa hoo iehe ia aaai ia ka haiolalo a ka «lele ®e aa poe haiolalo ka ohohia nai fa, aaa aka la ka Eleie. Kaieoalnha ao na alalo h.opaa aka Elele i>emokalaka i hele ai i ka manao oka lehnleha koho ba~ reta, a« hooiile aaa i kaia maa "Olalo Hnopaa £alaiaina m« uwahi ala,'* aa hoopaa aea hoi i keia mau la kalaialoa no ka maoao hoapaa hiki ole aa hooka ia. "Ua lik« kala. maa olelo hoopaa m« nwahi aia a aua ilaaa, ae ik« ia ana hoi i ka manawa o a aaa ke ahi, aka, i ka| aaanawa ap o ai ke ahi. aa iika kela maa "Olelo Hoopiau Kalai — aiaa" he owahi • pehi ī» ai»& e k a i makani." He nai ae oa aiea wei"tai i]a ia aan imua o k«i aoalaa oiainai e hooiohe mai ana. Ua haalele ka kuakai a ka Elele a Kealia, a Lolo awiwi aku 1« nv Kailaa, a bcop»n<-e āa ka balaw«i nea N \p3oroo a bui aku ko N?poo poa po« n« ke Khiuai.u m* ka hora 7 P- M. o xela ahuiii Sabat: i I aa hoea ana i Kailua, ua malnmal

ia kfkahi wahi haiawai :'Min do hoi a hoi awwi akn la no iiolaalou maoke, a maiaiia. ua malaaia ia ke kahi h»lawai Dui ioa imua kekah> anaiaa hai ona iahei i.*e oie, a» hoopiha īa hoi ie anaina o na l«bui like ole ma kela huiu aia Hoiualoa «ka. I fca pan aaa o kela htl»wai ooa Holaa loa, ua hoi awiwi mai la ka heakai no Ka hale ki: ouioni tsa Ka'ealiu, a iwoa hoi o ktka>.i ana )Da hoi ona Hawaū «e kekah" caß lahui ukee aku, na malama ia aa haoa kaiolelo a ka elela me ken* »an hoahele ma keia krakai, a ma ia halawai hui i bui akn ai • Sana Wa L. Deaba Sr. a koooo ps ilok» 0 na manawa haioleU o kela hahwai ahikhi o aela la Sdbati. He nui e« ab«hia o na mr>ka — maka i na h&ioleio i haawi ia ®ai a ka poa haielelo, a o ka oi loa aka o oa oleio weheweha aka Eleie paa bac o&a soaa Repubalika. Ua hoa kua oa b*na oka hainwei me ka oai oke ohohia ia ma ka hiir« lo P- M. ACa ka Poakahi ae, na »a— lapa ia ka haiaaai m&kaainana ma Kalaoa i ka bora 9 m- • krla la. a ma ka hora n a* •. a na o.aia a a ia kekahi halawai maikai loa Ba Pouanahuln. a imua hoi o na mn-> kaeaaka • k«ia wahi kokoc« i ka ho«« o ke Kaiki • Paawaawae. Ua 001 ke «hohia ia o k«!a >ala«rai, a | ua pa« ioa mai no paha ka p»« o Pft«anah«l* i k«la «anawa haiawai no ka hooiohe ana i ka manao • ka poa haiol«'>o. 0 k«ka)ii p«U !•!• • aaa kalawai iMii »l— *•. a bui p« hoi ae na hiaaeei hi«ba« •li • Wtipa o»« kftua w«kia* IM kft iarft kaikft«akiM. Ua Bti maoli ao k« ohoal» i« o ft« ptf o kalft 19111 »*U »ftttOft t Puv»oft ••1«.

Ika booko« iu e k»la anaiaa ! ha!«w«) m«u«i ( oa hob«wo»ft «M j li ka ta«k»i c. k« Et«l» oo Wiim# j i waUile, aa ibo ke<t]il po« ok«i fta#k«i ao « aiUm ht Wkbi halawai ma oa poo aaaa koko o I k« -pao an« o k«l# luilawai «o oa aak«Ataao« k«k«i— haki o K«v«ib««, «a fa«U boo ako !a ka hoaka: oo Waiana, a «aioko • ira Hol« B«b*r« i oal|oi io a) kt k«bi halawai ooi ho«rafe*Wa «a Walaea, a hooloho oiaikai na { !• aooloa ioa olelo ooio aka Klolo Kaleo*ioke, «o «ohoweho maikai Ma hoi i ko kaiaoo 000 avao eioo ola hot ho aoao A*»obēUfeo m« ko ooa» Daaokalaka. l'a hoohoo io koio haiawal te« ka «ai ohohia ia o aa 9«e i akoakoa oai i keia ahiahi. Ma ka Po«io« ae, oa holo «wiwi ka hoakai a ka Eioio Kaiooaloha oo Kohaia akao> a oialaaaa hoi i a« bai»«rai akoio ma Kaaohoha i ko hora 9a. ra. a a>a Nioiii hoi ika hora ena o ke ahiahi, a aaa k« haio hookolokoio o Kapaao i ka hora 7 p. m- « iaMia hoi o»a anuoa <oai c«i. U« oaaik«i maoii ka haioielo • ka aiaia i k«aa«iiio «i imoa 0 0« koho o-Niolii, a m« ka bal« h«ok« Ukolo boi 0 Kapaao, *o hiki oie ' t«!a haie hookaiokolo ko bo hioo mai ic» nai oht o aoaiaa aoi I ao ktia uiaoawa. Ua noi maoii ka ol*nhia ie ooa olelo w«h««eibe « a« Euia Kaleo«loh« uo n« oleio hoopaa h kt Mob« Elele 0 ka »oan Dc-iDokBltike. ae hoohiole wale ana 1 oa m«tt i haaooi wale ia sku e ka M"bn Demotaiaka.

I ka pao ana o k«l« bslftwal ek« In tfia Kehali akaa, na hali hoi akn la kfi huakai no Waiiuea, ai aktli oiaikai ia « ka L,anahoomalo Samael M. Sper>9«i. HooanaOe ina ke aou o Waiinea i kela po ( a ma kekaki kikahlaaa ae, a ola hoi ■a Poaknlo, Sa haalele lia huaka* Ii 8 kamoe aku la ka hel« ana «o Keunihaele, a iho aaa i ka pali o Waipio, ae iho aaa hei m«i aa lia i koouiaLaukau ia mai « ka ilekoinaikai o k« poo o kfl Htti Mahika ma Hoaokaa. H«i me na makaainiua mamaa lk« 0 ka Hela. kula o Waipio, a miiama ia kekahi halawai maiaai loa Imna o se aaai* na o na feaae me aa wihi&e o Wai. pio, a hai kaaaaiiio pu uie ka olu— «iu lakou no ka aina awawa o Waipio, i hoike mai ia lakou i ko laaoo e howo ia ke ka»'po aiha. ae hoolilo la hol o Waipio i aioa "Home Hoopulapu'a" aia k«ia hope aku, loā he LikJ ia ke hana ia, ala«la, e h«ua la aka aua me ka maikai, aua hoike akti k? e'ele i koua unnAo kokua uo keia manao o ka poe o Waipio.

( Haalele fa Wa'pio ap i niai la { kela p«li inōii.o uie kooa alānei lianin* maoll, a malama i halawai 1114 Kukuibflele a holo ioa 110 P-auilo i kela aUiahi auiui la, a ra« ke ahiahi o kela la, aa halawai nni ma Heuokaa iloke o kekahi bal«kii oaioai, a imua hoi o ktkabl anaiua maluhia piha pono. Ma ke kekahiaka a« o ka Poaha, Ba hali hoi m»i ka huabāi halolelo a ka Elele Kileealoha a malaua be haiawa) ma Ooeala ika hora 10 A. M. a ka pau ana • |eU hallwai oka poe ma Ookaia, oa kano« u>ai la k« haak«t uo «a Hale H6«. ; kolokolo ma Maur«waiopae, a imaa hoi hoi o kekahi h> lawai nal o ke ohoh'a iB, .a,hwok«u ta ne kfi oal kai . * i Ma Hakalau ka haiawai i kela ahiahi horft 4:30 P. M- a ma Hono iuii koi ika ahubi bcra 6 P M. a al hora 7.30 P M, aa malama ia ! kekahi halawai aut o na kt!kl ko« aa Papaiko®. Ua hooknn me ka ani •k« «hohia ia •ai olelo aka K elejK.alecaloua. 1 Mf ka hoomaopopo aka oka »ea naar. • kakau aei k«ia mau •lelo • leili aaa 1 k«ia haaka! •ka Elele Kakoaloha, a iii makuahaa ae aua ka poe « koho anā ka poe e k«ho 111 i ka Eic!« •>• aa Moh«< geaat«ai wae ia • ka aoa* Repa— Ualika. He maeiiia* aa oleio aka £le 6, a u« o»'ke akn ika maikai] a keonluiaoa kaua uiau olelo pal* b6 na oiea i wtl« ia aku ia | ako imua •ka po% kou» o k«ia Kalaa* uui o Hawaii. Ut lilo a« koi koaa mau oi«io w«h«wek< pai« ■m ohohia aii t* mal • k ako bar»ta ma na wahi bfe§ ole aaa i kaialelo aka ai, a k« haoaa#» aaa • ma«li ae kana maa •!•!• |ka m«ilio aka ai imaa o ka k»k«l«ka