Ka Hoku o Hawaii, Volume XXV, Number 51, 31 May 1932 — HE MOOLELO KAAO NO BELALIONA KE KEIKI I MAOPOPO OLE IA KONA MAU MAKUA Ke Keiki Opio Hoomanawanui [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO BELALIONA KE KEIKI I MAOPOPO OLE IA KONA MAU MAKUA

Ke Keiki Opio Hoomanawanui

C(Jnutil i8 a ia no ka po'— v m&ik&i o k'a-poe he!u v ,e!u o "Ka Hoku 0 Hawoii)

pUKE II MOKDNA VII KAHOONEE ICAUA HOU Elawe ia o« e Ve ''iahoh, wāhi g kela mea e km aku" nēi imua ona, maf hoao ©e * kuni : h au iha i ke ah', alaila !oaa ia oe j koa moa wahi a keia mea 1 mal ai aie ka oelea o kona leo. Ma keia kuīaiia ua maopopo 1« ane o keih mea e k-omo aKU nci t ao ka * ea noi nana i lawe a«u i na hoki lawe tifcan?. Owai 08, a ewai fcou 'noa. Ua Kapa ia aa o Bebo, wah' a feel« mea i kamvl ; o «i^'|a1 f ,.aō'ka hoopokole ana boi no IViusepe, ai keia po owau ka hōpe Lererseza~ eio, ai halawai hei rr.e ka ulia i kefa po a ma ke ano uiia waie no ua pakele mai ni* ruai kā haki ana o koiiā k?nia-i a mai ka ma'ne māi hoi. Ao)« no hoi ou kuleana e ni - naa aku ai i kou inoa e kuu kapena. Ua hai mua ia māi ne; au e Lorenezacio, e hui ana wau rro kikahi iilo kiai ma ka inoa o Cr;s tiof«ra, a he iiio fiae hoi o ke ano ikaika loa, ai hini hoi ks nahu mai ae ai hoi ia'u ke laa£ mai au. Aka, ke ike nei au ia oe 5 keia manawa, aeie ou manaoio i kela rnati olelo a Lorenezacio i kanaailio mai ai :a'«. Ao!e anei aa mea iatt e ke kapena i keia rharawn T kd ano makewai hoi koa i keiā po aa»p'*• kma okona lima akau. ua kBhi "a\ia oia i na kuiu hou māi Kona lae te a m?i kong poo msi bo hoi, a ma ia hana ana uaike maopopo loa ia aku la kona mau he'eheiena ma! kon»i poo a hiki i kona mau wswe. "■ B. iawe koke aku oe i kau miuia ia Oomunala, i pan® akn 'ke ka pena i k«!a kanaka ae hookama--ainaanahoi ma keia wau oielo taa iaia. Na ke kapena keia mau olelo i ka mea hele o fe a po Ma keia manawa, na puka mai la ka īa we ka nani o kona ane, ae hoomaiama'ama ana i ke !m|a aakaahaie ane ta nani maoli o koua ano A ikeia manawa no hoī, un keino aku ia o Bebo ree kona mau mi«!a iloko o ka hsleaīii malaila e haawi ana iaia iho imua o kapoe e «ali m?I ana iaia, ai loaa aku ho ; »aia e ka!i maī' a*a iaia. O keia poe e kaii mai ana hi oep kakaiKahi o ka pvsli o Vigiaate ārae kskahi Ws'u eleie o k? i«puni. 0 m £oa ht poe inākau kau « he poe no hoi i ano iKaiks k« km® a tle« maoīi k : o lakon ar»o ko nana akit, ae na aamaaina bti t ttia he ano oaaa'iniH i a atso t#olss o!e ko !a -> kou man'kmo %e nāna xko, a he mea no hei e hmko mm ans > ka iilo toa o ka maīāma ana i na koa Mle hoi i hoolak® pono la \hkm m% »• maa ai o k** ©ia

0 keia kanaka Fieho, he ane e!eu no hoi hona ano, ai kona komo koke ana ih no ilokoo kela pa al.f. aole oii i noho iht ai« ka nana waie īi no ia lakou aka, ua nōi hoke aku la no o?a e i iuwe koks? la akii oia jn"»u.i o (iia vaho V»ginate rae ka .uwj wi, Ua aoo puiwa loa *<e" i poe e nana mai nei ia Bebo &;i.e he li e o!e!o mai ana o oe a.mafco*ve lawy koift aku ai im.:a o V.g!nate g hiki wale r.o i kona i unuhi ae ai l»e palapa'a mai kona poli ae, aia ma.nawn i ku mai ai kekahi ,ue? akea aku a de!o mai la e lawe aleu iaia imuao, Giavano Viginate ms kn eku. Maluna aku o kekahi uwapo] ololi i lawe ia ?.ku ai oia e kela mea i aa mav nana e lawe aku ia Bebo imua o ka mea ana i make' make ai e īke koke, a pialaila r.o hoi na paia pohaku e nihi hej€ aku ai a iho aku ne mau alapu vo baka a :ho hou zkū rrau aUpii pohaku bou aku a komo aku 1* Ke !roau lami pohaku i hana ia a paa loa me ke ono mameano* o kpna ! m?u paia, ahe mau iumi hoi aole he mau mea oioko, ao na puka aniaai he omolemole w&le no ahe man pu'oaniani loloa a Kiekie iluna ao na paia hoi o keia iunai he *no haahaa a pela no hoi

kana papahele elana le. ae hiki ai no i ke'a 3ebo kg hopu ae me koua mau īima, aka, ona puka aniani he kiekie. Ua komo hou tku la ia\ia nei maloko o kekahi lami hou a«u a malail*, ua ike aku ia o Bel)o he mau noho puiu 8 eu mai ana, a he p3.kaukau oka hoi eku pu «ina a he mgu «iuna veiesa hinuhinu e waiho fQ»i aea a he ano huihui mehameha «aaoli oioko o kela iumi a lau» nei i ko o aku ai. • Ua ku iha !a o Bebo maioko o ke'a lu'mi aiai ua komo hou aku ia he koa he lumi o>oa aku. he anana paha ke ko'.va mei kahi o Bebo e ku ana e kali ana hoi o ka hoea mai o kana m®a i lia nui ai e 'ke Koko. . laia e kaii ana, ua komo mai Ia keKahi kanAkā ano kona kino a he ano Wawae oinaha ao kona leheiehe he ano pulau!ziu eia nae kona ano a Bebo ? ike aku 'ai, a he Koa i'kaika a he ano;

"hanohano kona ku!ans. Ua kahiKo ia oia me 6;o--[oka o ke uno"halena)ena,at" kauoloko ana kona ha a c kela papaheie pohaka a6 kona uk&ii, he kan,aka ano monoke ai aahu ia roe ka lo!e elee'e hinuhinu, ao| kekahi o kona mau unali, he ka— nafc& wiwi kona ano ai kahiko ia .hoi me ka aaliiu'koa'me ka pahi kauk e lewalewa ana ina kona aoao ame kana pahi puhaka īioko o Ka wahi iii ulnu!a Ua nana mai la na maka ma— kuekue o Keia kanaka wawee.oi I Kgha ieheiehe Laiaulāu īa Bebo tne kh eeaKa haaheo nai, ae nana j mai *ns. iaia irok« ano iKiaoiiokono asie. "Ua nanao |au he lono kau oaai ia oe mai," wahi ani» » pane nku ai in:ua o Bebo a noho iho ia o ; a ii'ina o kekahi o kela mau noho e kn ana. 0 K8 kanaka ukaii monoke hui, ua hal» ae la oia a ike aku la .i ke kahi noho « mai BRa, ua heia <»ku la oia a noho iho la mi« l una oia no*io me ke kale ; o ana o kona maa iima maluna oke ~ kaukao oke kapena fcoi n»«? ia, ua ka ae la 'naahope o \'mi~ nite ao k? koa hoi uana o Behoi iiawe aku imua o Vi£mste> »a (pili wale a« »a no ota ma kekahi wahi okoa aks m katl ana i ke kauoha ia mai o^a. liia wa kua lit.«a ' k«iii m«n»w.4 \ pnre maī &i o\ t nitc M roa ma m oW!o A ma^a * l)ess»ā, ao hoounHei.opo kofee i kela manawa ?a mau

la manawa koVe no i pane ai o B=bo, e auhea 3e e Giavano yiginate> eia ke kauoha ia oē i keia manawa. 0k& -nua loa eo ka hope loa kela o ka hoouna ia an* mai o nn miulalaw'e ai ia oe. "Pi'hia '' wahi u Vjg:f>aU'i pu oho akii ai me K» 1i?o nu!» a hopn av !a o<ai i ka aoa3 0 ks* \ioho ana e noho aoa- la manawa Kck« no ua loli at» la kona heleh«»l«na i ke ano m'noaka ai ke ano huhu s haalulu kona nui kino i kona lohe! lana Bfeu ? kela mau o<elo a B »bo i [kama s Jio mai ai imua ona

"Aoie no ka h ; ki «lek'e lawi; !a mai, āk?i. aole hiki ke lawe ia' mai. no ka mea o ka mea naha keia apa*ia~karia e lawelawe nei, j oia no feoi o LcrenezaciāT aia oia hs pio iioko 0 kd linaa o Fecino i keia matia7;a. Ua hopu pio ia mai tia ma nehinei, oiai, oia e hoi m»; &na mai ke ku!iti*kauhā!fi ana i lave aku ai i na mea ai roe kona mau mii'la lawe urana. A »e hc ala ua li ia paha oi3 i keia manawa, aka. aole naha he mea nm ia ia'u rio kona komo ana aku iloko keia p'li kia. Noiaila, aa loaa poro Kakou ; keia rnanawa f a fce naea hiki o!e ke hoomoe ia a«u Keia hana s he mea paakiki foa ke komo ana mai ame ks. hemo ana sk.u iwaho rna' na maKa makaala loa o keia poe "Ae, ae" wahi a keU koa wiwi i pane ma' ai ia Bebo. Kia nae, ua paka mai nei no oe, a« aole nae la he mea e kamailio ia ai i ke ; a manawa, no ka mea ua lawiae no au i ke koikol oia hana maluna oa ponol iho. Ua hōohu aeu la ai he maw n.iula iwaena o kc F«cino r»an waena a lile lakou i lrā nana ia mau mea a waiho iha la i kahi ūoa e puka ai maanei, ua hemo 1a au no ka hoike ana ia ou— i kou i Keia m«u har.a i Fecino wa e hana mai nei ia k-akou. Iko la kou h)o ana malaila, ua kom® mai Uau ileko o ka pouli nui a Kau mai la iiuna oka uwapo uwehe mamua o ka hiki hou ana e poi a?. ... Ile ike na; kela, wahi a Ke kapena i olelo u,ai ai ia I>ebo. Be kupono ioa e hana koka ia an-) Uiia. a ua.hana koke au elike me ka «iea nu* iioUo o koii k'no, ae ia wau imua o eukou e ku nei, re hai nei ia mau me?. o haha ia mai nei.r^ Aole wa'e he mea kupono e hana ia ai<a, he rr;ea ia e ika riigj ai oe aole loa e hiai hou bna ke iawe ia mai keKahi kokua ia ou- J koH mahope aku'o keia Ma keia mau o'.elo a Bcbo. us huiiii koke mai ia ka n>aka o \ T i-, ginate no ka lohe aMa mai i keig eoau ole'o 3 Bebo e hoika ponoi

qei no :tiiua ona. Ni> ia inau oleio i loa sku » kona kine atr*e he ala he uehee jho āna oia 0 I ka pa pihele pohaku ai o'e ke V\\'xt an% tnai 0 l%c!a kappna a heopa ; mai la iaia a fc:i hou «* la oia a Inoho iianfioKonß nohs m* k» I ika.Ka hou 0 kena ano. Owai oe, v.ahi ti Vigin;-te \ ninau aku al Ao!e eeoLonne - /.aeīo ka nu-a a makou i kan->aami.t ai, aole makou i ike ia oe. Ae, e ka hnku maikai, ao!e io no oe \ »ke ia'u akn. ka waH i paa pio ae ai 0 Lorene ne'o i aa koa 0 V* einu, ua noi ia mai ia ke\aV>i mes e iaWe koKe i kahi q e maiKuli 0 ka losa o-e 0 kehali mea e Inwe i kahi 0 Hi niēa tnua. Ua hai ia mai ana #u imua ou keia ihau ol«Io. ''Owuu 0 ealala ai hele mai nei «11 % hookauwa aku nau a® noo ¥ ohd h<n i kgji mau oieio, iua h« hana lahiiaiu >a a oo!ea pah» Ile ka peua *u ro kvknhi m»n puālino^ 0 ekolu, hauei'i 3 :ua!alo 0 ke kau, • o'aao koa Llaku C«wiiiala u?s ! n&ulupo. j 1 Aele 5 pau j