Ka Hoku o Hawaii, Volume XXVI, Number 4, 5 July 1932 — KA MOOLELO O HENERI Opukahaia UA HANAUIA MA HAWAII M. H. 1787 A UA MAKE MA AMERIKA Feberuari 17, 1818 KONA WAHI MOOLELO MAMUA O KONA HIKI ANA I AMERIKA [ARTICLE]

KA MOOLELO O HENERI Opukahaia

UA HANAUIA MA HAWAII M. H. 1787

A UA MAKE MA AMERIKA Feberuari 17, 1818

KONA WAHI MOOLELO MAMUA O KONA HIKI ANA I AMERIKA

I loa no a komo 0a moku U ilok® eke ā«va, n: s a kahi no o'u e nobo ana, o ka hauoli ko>:«: ee )a no ia o ko'u manao e ake no e ho'o, h ina i k i ie ole roai ke Ka— pena o ko'u holo «auwa no' i& naK-i, a hoolohe hoi i kana oleio, I !oa no a knu ka heleuma, o lee'u <5-e aku !a no ia iluna. O ka ninau Voke mai la no ia o ke Kapnpp. o ba wai k«iki ta oe, Ao'e ha : ē au !ldhe it?i afc;iT tāna me» i mai ai ia'u no ka me« aoie hiKi ia'u ke elelo i ka olelo Ber'tanis. Aka, malaila no na« kanaka op'opio ī ike i ka o]6!o Bfcritahia., nana i o'e'o aku i ke Kapena he ke'ki au na Kahuna'f<e knhuoa o ia wahi.)

Koi mai Ia ke e noho ar rr;alun?i o ka moku ia po. a i kekahi \h ae alaiia ho ! , oiioli loa iho la au ia mea, a o ko'u ae *ku la no i3 © noho Ika ah.ahi ana iho,*kaucha mai la ke Kaoena ia*u e&ipuau me ia, A malaila no ksh; v noho pu aiokekahi keiki he hoahele no'u. o Toma Hopu kena inoa-o Tema, fcc inoa ia i haawiia e Kupakako okamoku.

Mahope iho o ka aina ah;ahl, hooninar-iinau māl !a ke Kapena ia maua, inā he m&Kemake ko e holo i Aaiei'ika. īa wa, kunou koke aku )% ao i maopopo ai ia ia na maKemaka io au e holo.

F?e kanaka oluolu loa Kapena, a ria J» or,a lokonaikai i" hoona^ol 1 niai i ko'u puuwai, me he om la, he keiki oonoi 4U nana, a he mkkaakane ponol hoi ia io'u. Nelaila, ua korro ioa ih« la a« la mea no kona I'okomaika? ia'a, *'laJk;akahilika $e, koi mai ke Kapena ia'w e le!e i uka e niaau i ke kaik«nant o kuu makua&ine ina ia e makemake ana e hookiui mai ana e hele, la wa, « ke*o Uau iho !a no ia ilona oka waa a hoto ahti la ;s pae iuira a loaa ke kaiaunane ;o kuu e domc ana no i*» m» ka hale. Ninau raai la ia is*'u i ko i: wat%i i ai aao kela vo marau*. O ko'u hai koke afcu )a hoi h iaia, maluo* au o h«oku- a maiaiia ko'u wahi i :;oho at a au a hai hou aKu ia no hei aii iala i ka'u t»ea i mai;e:ruu« al, ©ia hoi ko u holo a!?a i ka »'na t. a ti(* na mea apau a la» ! Nawoka mai ai ia'a.

I ka naanawa o ke k«*kuan^, |o kuu makualiine i īoho ai t iuuji»ida&» au iiii', o ito»a u*ni iho U» n« ia ia'u iioko o ka halo, no m«a. aole oaa makein«k« > nelo «u. oii*i e noho ana «u i'oko o ka Ha>, komo mai la kue wahi pwnawahino a niai&u m?i la i kunu o kou inakemaN haaWle sa lakow, » h«le asu n)o la poe a*u i ol« a'. !

| Oielo aku 'a au iaia> ua.ei ka maikai o kuu hele ana maaiua 0 kuu noho ana maanei, Pan* l mai la ia. ina au e haaīele ia lakou, aoie ba su e ikv hou *a lakou. Olelo asv? la au iais, aole e riui na e haia a bo: m-ai 00 «u, k« nau nae kou ola ana. la manawn, o ka haule <• wai'e noia 0 ko ia la mau a pane qpiai la he keu & se keihi naaupo. . 0 kana mau wahi o!*lo wa!e īho la eo ia, a puka aku la 1 waho oka Hale. I loa no 1 n? «ahi luahine kupuuaw&h'me nei o'o a. puka iwaho, o ko'u ae ii ao :a mao a \Laanei me ka aianao e loaa kahi ha«ali*akgi k puka ai i\fcato o ka hale.

I ko'u raanawa i ike aka ai he wahi hakahana uuku ma'ka eoao o ka hale o ko'u eo ia i puka &i i w»ho & ho!o aku la au & kau Uuaa oka moku, 1 ka wa i lohe *) o ke kāikunane o ku« «uakuakina aia au iluna o ka moku, o koaa ktu iho ia no ia iluna o w»a a holo mai la iluna o ka ©oko ine ha pinaainau la-u, Aoie i liuiia iho, o ko'a ioas kone iho la no ia i kekahi kahaka o ko'u lahui, no ka mea, oi» ia mea nana e nalama ka moku, a nanaau i lawe ae mai l&lo ae £ haawiia a<u ia au i ka l»ma o ke ieaikunane o kuu makuahme, i» -hoi aku ia maua,- ~ " Ua oleio-mai ia, aoie ia e hookuu ana ia'n, aia a uku au i iti puaa no Rena akua, (no fca wea. ua lawe la au malaio o kona maiu eao ia'u ma ka oihana kah«'Ra.

-Maahei kah- pohihihi o keii moolele, &ol* i hoikeikeva mai ki uku 10.1'a ana oka puna nq kor:t hookau io ia ana a. me kona aei? ana e ho!« i Amenka. Akā/"ui aeia no nae ia n hoio.

"0 «e k&ikunane o kuu ma— kuahine," wahi ana "aoleiae hiki' k« kaohi bcama» ia'u, a ua haalela aku au ia Ukou rce ka haawi aku i ko'u aloha. 0 ke'u kaawale ana laKou, aole ia.ht mea oiuolu t ko lakou manao, ab&. ua manao aui ioa iho au . t haaleie i ko'u mau makama'ia, rae ka ike hou ole 'a lakeu keia £o. Muhops ir»o hoio aku la makou i ka - A ina Sila (Seal.) ma Ak*u Koaiohana aku.o Anaenka.

Ma l.eia mau inokiipun!, waiho )<io ke Kapena i na kanaks he kanakolu co ka pepahi anr> i ke Siia, a hoio loa ae ia i Hawaii. Ua loaa aku no la makou, o o!u--otu maik&i ana no iakou Iwaen; 0 keia poe kanaka. ike iho ia au i keīeahi kanttk& opiopio oiuulu aona ka inoa o Risse!a Huba-V (Hubbard) keiki a Kenela Hubada oNu lfavena. 0 keia M'k;. iīubada. he hauwana ia no k-? Kulanui o laie, & lae hoaaloha m 1 hoi no Kristo. I kuu maftawa f īke ai ia f a, « noho ana no o Kristo me ia. aoit nae au ī ike, Hauoli \e kanāks e hilinai ana * ke A!;ua! I?e kanjka losonaaik9i o Hubada ?a'; 1 ko mat«ou holo ara, o nana au i ao mai t na hua m'apala n:a ki huke pe!a Boritania >J "Noho īho ia makou uia keia uau mokupuni, (.oia h»I na uui iupuni o Na auia S.U» ho &a auhma *ono, alHila, holo maHeu 1 Ala hoi i'.una o ua w&ku nei o makou, e*u&.iQ&Q| ;wanaka o ko'» laUa . o kekahi kanaka, manao no e n«ho i Ha— wai', a o kekahi hoi, maa?o iu e iio'o k*>a ma ia holo ai-.a

AoU i liulia ke kali aoa o ka aioku, h* mau w*lu .u wklo ug t o k* hoio ti9 i* o m&kga : Kie», » m*taii» »nw, holo maKoa i Aaw rik«. ; ' AoU 1 Piu