Ka Hoku o Hawaii, Volume XXVI, Number 8, 2 August 1932 — KA MOOLELO O HENERI Opukahaia UA HANAUIA MA HAWAII M. H. 1787 UA MAKE MA AMERIKA Feberuari 17, 1818 KONA WAHI MOOLELO MAMUA O KONA HIKI ANA I AMERIKA [ARTICLE]

KA MOOLELO O HENERI Opukahaia

UA HANAUIA MA HAWAII M. H. 1787

UA MAKE MA AMERIKA Feberuari 17, 1818

KONA WAHI MOOLELO MAMUA O KONA HIKI ANA I AMERIKA

| MOKUNAIII |v :: V Kona 'iiki ana i Ameri'ia a neho eia ma Nu Elavena (New Haven) a ma Torin;fO'!a

fil ka ioaa an» js Oputta!iai& ke kauwam feo"kua mai a Mr. Milal mai no kara han?, a hoapaa.ko«_e. iho laoia ma ha hann e piii i ka mahiai Ahe hana fcou keia īa ia, £ īk*ia ihe la o:a e oi ana ma na mea sna e !awela*re ai me koha raaa lima, A!o e o : a i St& hai mai, ī ka mea »na i makemaKē ai manaua o Kona ma kaukan sna e lawelawe. a ua hana do oia we ke akamaī i 3tftla ano hana keia ano h,ana. 0 Keia wahi leta maialo viei a Mr Mila mai. ua hoaKaka ma? oin no ke ano o o|iufea*ha'a, e i ana penei, '*Aia kf j kahi mea ano eia Opukaha'a. 0 kona hoo lohe ke niaalo nei imamua ona a o koua lawelaw» ana, h,a kaii a msopo|)0" !oa iaia, Aole !<>s no oia i ik« i ke oki n:&uu ana, a paiaoa paha naamua o kona hoi ana mai a nohomea'u, Hoalako a>u ka'u keiki iaia ns« ka pahi ioloa oki manu, Ke ku ka ia la bana e nana ai i'ka hana ana a pau, ala'la hana ?*Uu. A mafeone mai, ikeia īho la oia e kekahi kan&ka ma ka ma!a aohe e loaa «lua mea o?,i pa'aoa e oi ze\ mamua ona"rna ia rna!a, Ma keia mau mea, a rr.e kahi mau mea e ae ua maopopo loa he ktiki nui okeakamai," 1 ka wa a Opukahaia e noho

ana nie ka n'a«rsa o Mr. Mila, 'V keia huoikaika fcna keia hooiKaina ana. ua loea mai no ka iku m& |l#;*»o::h.ou|:ftSia..o kona manao, * 0 kona holo mua ana ma na mea ike, ka mea ia e manao ai ka poe nana i ao ia ia aole i pobo «a iakon mau katta, Ink? "wawe kona ike ī ka hookuiHui i na mea oloko o ka Bukff a he maa makina waie no, o ka hiki no ia e heiuhelu ' Kau«>ha HoaMa ia wa no, o ka l«via no o kfc ike iaia mā ke kakauhem sna, JE Uke me ka hiki w&we o kona ike ana mn ka heiuho'u, pela no iioni. h*fci wawe ma ke ana ma ka o!e!o Peritr.nia A i ka kiki uono ana iaia k? kamailio 1 koha mau manao ma kela ano *no. a hoakaH no o!a \ kona manao aloh» no na o J?owp aina.' 1 Hoao iho !a o Hcner> Op*J!«aha-| 'in t hoo.#naßa ma ke kakan l?t*«! |an;i. 6 kana lela'unu »a«, ia| ; Toia« 1!o9U wa Nu t!av«*n« a 4 > ka ieta alaa, »a Mr, l>u»iU ke m«a ana ! O ta !*ta hope 1«?», aa ma'.awa iā, * n« ka kupoao t waiUo anu i

?, - , - ■ ■ - - ' : ke .Sr:ea, nolaiU ke hookomoa ne» ipaanei, He wahi kop« keimTorinifuda, Mar. 2, iSic» Mr. E ī)uaita, .4joha oe-E'g no wau ma keia wahi i keia wa h« i#ui io'u hauoH e ike ia oe- He akaaka ko'u im Tomrs iiopu, 1 ka i ana. '*U4 kalc?u t.»! anei 0 Opukahaia i nu n»ea nau? Aole su i kakasfie cnske wau i-» oe, e hai aku oe ia To»8, ua i mai o Mr. Mila, ina e lilo io ana niaua i mau keiki aiaika*, 3h?)a, e loaa no ona man u.akamaka no naua. A ua iUe no hoi paha oe i ke kakahiaka ft'u i komo aku ai ma knu keeaa, ka he'e 0 ke kula oltlo mai oe ia'u e heluhelu-a ninaw no hoi oe. eehea ka puana ana i na ] hua e. a, p? Alaila, i aku ai 110 hol wan, e, t, p. P'f?. I kei* *va, ua hiki ia'u ke hookuikui i na huaelelo eha mahele. a eia wau i ka Li. He n-ai ko'u makemako ia oe, a i kou Uaikaina, a sie Mr, Djana, He rnakemuVe np,hoj wau ia ee, e kakau mai i leU na'u, a e ha' mai no hei i ka Toma han». Henen Opukahaia *'0 Mv3. Miia, otm ka wab'ne a Rev. Mr. Mil», he wahine loko maikai, a oluo;u* lu3, manao nui loia im'.u, nie he mea la 0 kana ponei Ao oluola mai no oia ia'u i ka Ui.

' He nui no na kumu (ka'punapule) i hele ma.i- : ia R«v.. Mila, nolaila w.a» i ik«ia ai e r>a kuaeu ithulßbu, A jno kuj ike oifci l'-.e uuo u ke Akua m» Uku liaau, li'o'ai.a, aol& o'u •luoiu (na ka hooiohe aiw uku i ka liikou kkinailio inii ia'u, Aolf r.o hoi o'u makemake i ka noho pu aih feahi a lakou o r,oho ana, aole no ho ; o a makemaue- iki e a&ho £U2, aole r»o hoi o'u make - m&ka iki e ami.i ke— kahi kumu no .Ke kar6&jlio .mai ,ma ke.ano o< ke Akua, he mea uluhua )oa īa'u ke h:>olohv aku.

Hahai ri»ai lakou iu'u i ko ka lani a me ko Ua. po, aoie wae o'a! hoolohe aku j ka Ukou o!elo mai,' no ka aiea. ma kuu manao ana, ua like no k£ pomaikai o ka mea ike ole iko ke Akua an>; rre ka poe 1 'ae. Ai kuu. .heoniaopopo aua ike ano oke Akus, <-i& ka he manao i:;o :a o'u, *he rij*nao aahiheuu w«]iweli.lo3 la,". MOKUNA 111 f Kona Noho Ana Ma Anefiuvera, VAn3aver) ; ' Iki pan ana o ka rw«kahiki Uio, haalele īho la au 1a Torinl— a he'e eta ia au i Anedovera. a ooho Iho :a au malai!? l no kakahi mas Ma ne'a wahi kuu naau hewa i huomaka ai « ikp lin i na n>ea e pili ana i ke Akua, a e na a'u i ike nui ai, he ?x:eu i ao njua oie ia mai ia'u m?mua , Oiuo.u no hoi wku i icaraa>iio pu ana me na hauaiann eke Kuia, Ua hooli!o wau ia'u <U*j uia ku heh *ua h h.oi'<t' i ka'u haawina » kekahi o na haumana msi ka h«'e asa, mai keA«ht kee qa a i kekahi keeua uo ka \vu pokaie, no ka mea» u& hooliloii wau na iakoa o walaua uiu ia I ka wa e paa ai o ko'a >i<iawina f aUHa, kon.o wan" ma *eia keena keia Keena o ke K«!a nni e hoik« ai i ka'u !s;ia**ina. i I kou wa I noho ai malai'a a leihi loa, o kua p«

kek&hi naUilu, oi'-* »>o o Mr cra hei ka >oVo |»nstitB< loa «*u. aan*» hoi au *' 'lnwo m»! hale ma ; * fco»a- ma ■ku**.are., Ma Heis vya « &o ana ,o .ui". MiU opio i ko ke Akua ,ano. a o fco u vi h«i ia « ao : a'aa 'o na hoa i r.u ; i t