Ka Hoku o Hawaii, Volume XXVI, Number 13, 6 September 1932 — Ma ke Kauoha KUAHAUA [ARTICLE]

Ma ke Kauoha

KUAHAUA

K* boflt»h» i* als riei rrr : kn» elika m« ke kahiiaM oke' P*lk» 9 o ke i Hoopono- , piao kou ia o Haw»ii 1525» * «»"! Umi> ift he koho b*ruU d'b7 co ii kehe tD& ina L»oa K>-lann nr 1 jti' K«Ud» 0 llaws.i», ae trf*l*rca ir koi M P*»«ū» & »■» ka 1« T O Okatibt, A.D. u;s2, oaa ke K*īar»n J|o!#uko» o IlaHaii. a u-.iwaeiiu r k» hem 7 t.m. a bo«» i ka Vr* 5 K* Lu«& Ks!»b* e tfe ii inei aiit i kala n!fckesa h*aō nii tlike ua« 3a e ia ua.-U!o iMa 116 i • KAL\SA O. HAWAII Kbike Lttafcnri«ka«inauft «like rc? kc liiike itl \ho nfi; n»afc*h' Kaka»#le!o Kftrrt ~ H»®iail SlakaißCi Kelaaa H'«ōk*M Paafco Kal«~* H®*kah» 'L«'iist»oo!a K«tana LOlO Ka?atia Hbilß Luoaki#*, evi>« i>ē !a * heilo ia »a!al« itr« »«V: lEiiole (3) L«aaTJtka*infic* Apat< Ebbi

Clol« {3) L««a®akaatOftna A?f : El« ■ Heokahi «* 1) no ke kob« loeH is a he eoa» boi »atJ hoa « a» bs ma* l«la, ao ka #afko He*, aa &nfeo IscU ia aoa ko! «i* k« and ama ess ka aß6fo»oiil lō!®#koB, r» oia ka Lhbs hoaaoala o k* Papa Mbca fi«Ā)ke fee» 6 ka Papa Lunakiai. O ka 4paoa Kobo Laaamakaa!-*• naaa na «baltcT« ««4 ea waM kofe# bar«»t« pro©i no u: APAKk KOHŌ LtJNAMAKAAlnanaekahi~xa aapamua O KA APaKA KOHO gENATOA

Apa»a o Pdoa, HIĪB-b#*B, Hile» aka» naaakae, Mokupioi ā Kaiaoa e Hawaii, Mab«i4 kobf ekaki —Knlāpg«<i. O ieli mak«lB 0 ka apana o Pana,

lua ki bem«i «»« ' f > K>a»,F, a %6»o~ bt&» »toi 0 ka p» 1«#;a fCete<j3«, sc b«io »a ka bfl®« %6rnnfc»Eß b

fco«« !ka polin» <i n a Hoon# Hoo— o"Kiolip, s?« moe afe« mi a hota Wo t kt 'aina pakea beaaa 0 Wahi kobo—Hi-le-k«!a • Kaltpa»»a.

Mafae\« kwho'elaii'—Kauaaihi, Ka ■a!lf, Kehena, Malauia ame Opihikao. O%a aeaheie eh Apana o

Pc»a, «t pili ata hoi aa ke kooaagte ka paUra o a!a!la hola ak» 1« a hota i kekah! k'h! o ba Heaie HaekawioeLO o Kaeh?, j aUili. boU aka t« a&a 6% laina po-1 UUi a jfeikl i kā hajn« o _ca alaniil <5r Ptth<ui* ho)u «ku 'a a hoea i k* b«a& »ka Pele o i3 4 % »la»!a, ake la noa. ke «!«ant e Pohoiki a ho«a i kie alanoi 0 Ma'aus. a h-ea i ka palaaa heaia 9 Keahialiiki, aiaila be!o afc« U i fte kai. W*hi koh©, ila!ek«la o Opihikao. Makele k&ko «koln- — Kawaho. Ka inahela oka «paoa © Poiia, wa ka hina eka apaiin koho elua a ma ka *oftf keaia-keuiohaea a ka Pe.'« e 184*. Wihi »0i:0 -Ehlehookolekalo • Kap«bc. Mahele kohe eha- Pahoa »« ea Home H«oia aß o° nn 0 Knch%. O kt ko«t>a aki e k* Apnus V P<i»a, »a ka o paleoa 0 Kea&aWak'koho" , "HB!eiala » Pahaa. Makela kobo ellnoa-Oiaa, Mt, View ame O)«nfyord, k« «oeoa «ko •ka apana o Ptma, Wahi koho, HaUk«ckc!oko!o m% Olsa.

fc*oo—Tfo»e Ho»'\iaoaosss WiLiākea, O kelā ®&he!« # k« Ap»fi» ® Hiie-he®», e L«e-^

y»«t« m« I* «lalisn s ta palf>ar *1 Pan«. » a^e ' mst ah? o«« aliha» « hora skc i k«kah ; | w*k3 e h«lu aoa i ke ko.«ofcaDa o | be«a ik« «lahe! LnMikaela a ho§9 1 k« btm» ° k«bi ! boolojbl boti !s nfc« ak« AWnu! Mpr?e»no f «'«1;«,' i! k\ »i»asl Ohea, h*!e kom«- ! h««* bsmi ! k« »t»oa! Oh«a » ! k« fc«m«h*'i* l»or>!o?bi k* «!»n»! Fs»l~ A «k« laolo »ka i* hoe« !ct hti ? |W ae kr A'.«bi! Paiiaāko, «īniī», kal« ? kB kon««bar»ft i> fen«a ik» l>ii«n« »k«« • ICQtQ*i 11, alail», htw» »* u « ' otg t P»W Waki W«uk«» **ea»'

*i>he ehiku -Na 11${1)c Apai:» Waiiekea! \Y«iakea.kai ennmeWīē 0 Piepio ?®a? fce ksr «ai € h*o»kka aoi\ a\% k* Uwepo 0 Ksi>ie & bd!o et>& m» ia &]tinui vat &s. htaia ti kioea aks VJ> ka «kau-M kioa o h fal«B« ok* mahe!a kelio «oua, ah*io «*)ra palenn akao 0 1 inahele eouo._a?#ii>i a\e ' ka akn ma ka ht?ma 0k? A!ssoi Mannuo a how» i ke alaniil Laeikauh, alaila, ho!o \ ke korM~ hHna hka ma k? «lanul n :.s»i i ** paleoa koscchaua net Apaoa Waigkea He!a *, a.ai!». bWĪO ako BVftU ffiJ tfl , 0 ua Home apina Wa!ake<t 1 11 'u ī a haea «uu !. kn ?vf*lmßi n hV-.il»». a holo k'tj*t-t»bn» cr.a i* Moliw»o * W#i)oa & Uoio es* k» A'id«i-ai 0 W*)«!an)« fl ho»a i kf / i.u'r& Piopl©, liolo t k«i | il.iH Pinjifo » >.kn ik.

aiaoai Kaneehaineh*, « holo nea ks |ps ratwaeoa pke k&ieana 0 Th«»c, jH. l>av BC3 «ooe C- K Wrgbt t i s*i«i ske kai. W#Ui koho—llaii— I &al*& Waia^ea-kai»

j Mahela ew*lfc— -Ī2Ū6 «uue j Fas«f, 0 fe«la aaaheia o t« ap*ī* o a io-hem« s b«uebaka aea icei kt &kku euai oV« k»bavrsi o Pakihat a i ke kaoaohaua c« kahiwai usi a kiki i Ke Alanui W'iinake tulo ) ka heoia qq« ke A!&out WaĪAAkn a boea i «wap' aifl»b o WkilakH bol» h«u : i ka k'»toobaDh w* ke aUaii Wailol» * b««A i ke ela— |'»ni UmlaAi, b»lo i ka btw* «» k.« »>āuut UiuUni n iuea i dUnu Waianweiioe. alaiin* hola br«u. i loujobatia <xa 'ke aianui \V4) B ou« » bī»l i. ka aUoui Ki'j piOiStii. aiaji« 4 b©la koa i lia faecne jk« aiaoei K«pioiaoi a b«ea i kt ai«OHĪ Ponahawai »U,ia, hola i kh iiikioa-akau o»a ke A-tuo«i Pon*fcaw«l a biki i k« kai, *»*%! k»fc« o Hiīo. Mahele kr>ho ei^'a —Paepaiu, PdKeUoa, Oaomea ame a» } ttom«hooioonoou« e ialamaao. O

feela wahl oka apafia 0 71 il« be£cr cc£.9Tfteoa 0 ka keilo ewale a»e ks pāleaa beai* 0 Mb<c&hanttlaa koha Jī>s!efenia 0 P.<paflop Mahele knho oiui Ho-

aaaoo a®« 0 fte koene »ku oka ap n» 0 īMo h*m« 4 «ah' H«i«k«U 0

Mahele k;ho omiku'Wii'nAkalk H«floHma, Kaas,,',t;p, Wiikauiaie anie Kiiijls, o_jta.oit.heie o apa&A, o HiU Akau, nea fe&. waee; kooo o ke Kahawal u M&a.aa asgfeai

ataa lia hema o ka paleea o ke baha»aj o M#&lo& aiauk», wah: keh« Habka»'ai&£j; o jJ&c>obi»a

I fceī*o uaj)ku«aiEti[«a-7 J£aj)eho Pap&aio», 11 nnetiookae6C ouo Kihalani, Hur»tfh©ekaeoo#np 0 M»aowaiopae, Laupahoehee e m> Oekai»» O ke aku o *>- aeana 0 Hilo «kaa se hui u*ai m* k« o t£aa»QyU, w*bi, krhe — Ha seh««kol<jkolo5eh««kol<jkolo o Mahaie kuho Keeiiia,, Knkaia, Khiuehe amie as le, .O, keia *?au*. 0 ata ka hikiaa iaau;» 0 kt pakea ki kisa a na Hooae • Kaapaku a®e Kplopa aaaeka. at aa paieaa e P»»*ha» ai koaae ps ka «ioa e Kaehe. Wahi koiio, Haies«la 0 Paauil®, MaheJ« kopo IIo«« HqoEpantoi-o e Kainpa, 0 ea aiaa apao e waiho uei aoauka # ma&ai 0 Kalopa oj& Ea 0 Hj makoa» wahi eoh >, H&iek«ai 0 Antf>«ae uuz Ftnr*irs, li«iheie kohei Hoiiakaa, Ahwiea »me Pa< ha«, 0 kela aaaheie o ba apiua © Haqaa b u§ jiawaeua •ka laai fie koho i(siki (uamaha aoie && h'kiaa 0 kg pa>ns

« ue K yoaula & heen i 4« Ptt«* o Ivalifal!» «<,ti koUo, iiaie ieieuiiolokeio e Hoi.'k^a, Mabele kok> uoiuueuaanaoin ; iCakuili»tie tfcf, K&puit*o». 0 Keii : oi«h«l« 0 ka #psua o H tt nu e k u6. <• , piii «a« me ka »fLt ie k-ho «aai--«u«k»uuuiiaay, a« Imlu «e ai»« oai kr •ein» betu« hikiu'* o ka u«n o Wii p,o, wahi k«»ky— H.ieiuia o Kukus h««i». ; M«b«ls uua ; ku-7iv»fish:k«- , Wnipio aaae Woiuc*uu >K.»«na tiui e ! k» koaoa u Hh&.<vciVi kolo fla!i»k6l» o Wa'pio. MsUef« u M ii mvi p ajs : o k« «l*!tti. « ka «wipo o *• hei ou ka I#> u» poloW a hr't» ! ks hetu« pulolei I (.

hbi fea s*aō hiklna ke ktM e? fca ■ kohVe->ae ma ke (.lahAO e ' h»' k»aaV. a'sllft woe i>i,)oUi !B« p I?na 0 Ira apan» n Penp, r}C 0 M rpu>ft o Pa^a' iit> il'ln a tiiki i fta?, wahi keh» Halpkiiia 0 k"hp' Oōn:kßrflp«|Bl3rfl « KopiMan! «er® kemt\i h"in'ft : t!« FTo«e fT«®iutronn« 0 Wrtiak«a- 0 b«!a ruthele i paa «a <ta li!k : ns okk mahele «bī4e aa:e ka mahe'e eons> a»a heen?, a ro» ■īe ko£B"hBBa 0 ka paleoa n'Wal»'— arae K'j3reea ī ame ka !afna e hAn pi>h)W «oa r»n na paleaā lUT> b-1o 0 ra apana 0 K«*onn r r.mf 7 « r.'iki i ke V*hewa\ 0 Ah n« ! v, a1? *ja weli} o!a ma kp.hl 0 *"» tooo kepua' m» * m «haon * ka k!ke vfteßfi u kahl A»«. Moa (. Tr *»« k?hi 0 lrt IMa 0 ka t>lai!a holo i ka hi

tir,H Akan <*n ki laina a biVi I ke alanui 0 Kfftuea tna Sh nt)il« 1 a k<lo tsa ka «keo a hiki I Likoia 0 Moheuil n hiki i !sa Lokūi« 0 Waiakea, a ha!o wa ka

atgn ma ka ioao kaiohun» e ka lakeia e Waiilen fi».e !ī» Tiuliw<ii e Wailoa a biki i kti nnio e lta a!fe — wai o Woiō'aaia h bo!f» noa ka hiki" ea o bā muliwa! o Wjl#a a tji2a i ka paieoa o ka doahc!e kohr g hitu, wah< keho H*l«brla e (Capi«iKui, L©ho iirak*laa--Viiia I ; r»i.ci t Ka.kunu aaae P«a»~ E buouj6Va RO» mti a hdio i ka heaai» Uia ka lih! p* e ■naii'.ie UOB i ka aiaa # D v's Cj. owfc C E. Wr'guU a aualaoa o k« Kauaahan-ehK, a e hole aaa *Ba ke a!an«i P »pio a Liki i ka owapi o Waiolaiaa & hulj ms ka hikina w* ke alawai o Waiola«.a a Li*i i ka clu iwai u W«il®a a ) paie ii aua ka fcema u ka o>ahf!e •aaikuuea»*!»?»», a helo i ka hik ; us ikii» aia ke kah.ivai e Aie&ain & hUi i ke alaeui Leekuī iaei o Ea--pieiaūi & K tOlo I ke- St irohana a hiLi i ke o Pooahawai i U3:o i k« hikiaa akau txt& ke alamu o.Pouali«.w.ai.a hki i ke kai, wah; koLii— Oiel« l?i»kte. ehaai

iCilauea. k< h » iiv»ki,l«:kutt»M«a — ~K4«i&&ria r Piihenaa, W*i>~ naku 4UiB Kaiw.ki. o k* Apaea t heoia o ke *a» a#wf.i o līiHo'ii aaoe ka p*!coe htira © ina«ifea. Wa£ss kaho, HaUiel'i'Kieti«j O^io.

Aj?ANA KOHO Lt:. iMAKLAainana llua-ka HAPAML'A o na apana kOUU SE.NATOA Nā npaOA o Knb«!a Aksn, Ko*— «aia Heo», Kop.o Akaa, Kona Hew* »ra« b, Mokppuii! a K&!«be • HawiiiL

Mahele koho ekahi -N alii, awa* wa o Palolo, Hal&wa O keia f ffliheie 0 ka apaea 0 Kohals akan. or< Ssa hiiio® ae o ko kahaw*'' 0 Wain«i't r>aleaa hikioa 0 Nunelu» ikl »3 ke paifna heaaa <i Halaw», AHEPakeo, Mikspale, NTiol|f, Wālapata, a hai me ae *ina 0 Pulelo ote ka t>iaa 0 HiinO'— kan«, W-hi kohu, Haleknia 0 Kakapala.

M,fe«ls koh<j tl«L —Kapaau, lole, linakep, Mihokona, Hevi, Hia-'iaakan, Foebe.«hi', O ?ela aaaliele e tra 0 Kihala— »k.T», ma fta hama 0 ka Siebo eVari a aha«i noi 0 ka lalua ►īa'o be kahika l « bopft aku i ka p«lena 5 ka hema e Kneaie, ae hele ius 00a ka laina pololei a hoea aku ik« aoao ekak iho 0 ka hnle haus iia'akohiHi» »lai!a hilr> polek'i eaii t* hikia* aku 9 ka «uwni 0 il#il«i bvilo &ku ncrt ke &oaDahantT «a ka a twe* i ka paleoa e t« «»he)e koho eknhi. vrahi kōhe Hslektjla a-Honomakae.

Mah»le koho fkot«— Kauehulia, Kaku#t Pttobiif, Poba — O ke koma aVu f> sa apan* 3 Kohala akar, « komo pu bol k* 4fctt®u&# h KiWnU.ae ■t, w«hi koho u K»*uhuh»,

M»h«!i koko »ha —W%iaßea, PbbT»£TJ, Wafk!ī. oka lipnna elna o <oIiaI« heaaa a i ola k« ki®oh«n* o *s» lain» ō eVo!u n'lJ e 1« \tfah po'oU! H»&! 1* kiil ma!,| * io!« i ho! i* ilp ka a"ns o KLawa; kie t, wnhi Htlehooi;o!v— koU> • W*imi»' | >}\a-,\ui!iao «uk Fhjm\ K i '.s 0 k.i o :.»:a k.-Lo, HalcVaS* o iva\<u'l.Ho, | i !

' WaiioiekohoPO'lO—T*unBn*hu7u, vvaaw*a ame Kiliōlo; O kela rh»heU' c ka npma o Kpna akau hikina oka j>a kouK*liMiia o l'uuwhawaii nme JPuu uwaUuhi, waLi koho, Halekula o Puu- ' unuhalu. ■ ' " " "

Mhlieie ltnho ehiku-Koaannlki, K* 1«oa, Huehee, IlonokohnH, 0 kela irah€ie o t£* apnn* a K.ona Akau , a ina ke ae iua ka in&hole koho eoao, 4m« ak«'in hni oka ;>fi!ena 0 īfpiick.ihnn' '2 am.e nnnokohāu I 00 moe TriftIniia o Kauym!«"hiK a hoea akn'i ka Ke ma o ke komohana o lea palena o Pnu waawap, waii) Koho, .iialekala o K«laoa

WAhele koho Kahnlui, aine MaValaweua. 0 kela, mahele o k'a upana 0 Kona akati, a -flia ka hema ae 0 kn mahel* 4 leolio <>dno ame ehHeu, ae mo# 1 ■ ana hei ma ka hkan oka .paleua o tto tual<M, a<? kamoe aku aua luui Laalaau a i«oi«a 1 Nttyhiil«vki#, wahi koliu, liak' ht?.ir-yU»i.o!" o KaiiuA, Mah?te ltnho eiwa—Kennhon, Kahaluu KnmfrUu, Lanloa, Kaawaloa. 0 ke koo na «ku oka apana 0 Kona akau. waln koiio, iiaiekuia u Weauhou, 1 ,Alahuit kohu uu'ii—Maj)uojAiJ,., Ke*ia kc]-.ue, Keei, Kaawalōa; Kela mah'ele 0 fez npati?> o <Tona h'-ma, ma ka »kai! ae oka laioa ma ke kai mai, mti ka paien» -ina o Honaunau, Keokea, Ki: iae ame Keaiia 1 a hoea i ka palena o ka aiuū o kahuku, wahi kaho., Hakknla , u Knhauio 1. Mah«':> k. ho uiinkumamakahl—Ho nannan, Ke»lia, Hookeua ame 1 Kalahiki, Kela ft>ahele oka iij>aTia o | Kona hema mowaena o k* }>alena o ka iLia.hv.-ie kolw uiui auje ka paleua 0 Ho noki;ii, wahi koho, hale hookolokolo o Hookena, Mahele koho umikumamalu*— Ala-e. Pahoehoe, Honokohuu, Opihele ame UK)louii"Mti)a. Kela mahela apana 0 Kuiia Uenii«, mawaeua o krt niahele k,"ho umikinuamakalii auiie ua paleia hema o Kaapuua, walii koho, 0 Ale-e, -Maheie koho umikumamakolu Hoo}>uk<a, l'apa. Alika, Kaunaaiano, Kapua Miloiii amo ku koviia aku 0 ka ap3na 0 koiia heuia, walii koho, Halekula 0 Milolii.

Mahele koho umikumamaha Kahuku Naaleliu, Waiohinu, Kamaoa» Houunpo Kekalii xuaiielt; o ka apanu o Kau ma ke iu» ka pali i»a he.ma komohaua o Kaaiaiki a h:"ki 1 ka Puu o Kaihelena, a malaila, aku ma ka lalua poioiei a hiki i Puuiki, a maiaiia aku ma ka iaina po'.oiei. e holo aua a hiki i ita akau o ka.pau aua o Kabutco. Wahi kuLo, Hald>ot>kolokolo o Waiohiuu.

Ma!iel« koho umikumamalima—.Ktalailei HiU'9, Puuahiu, Ninule. Kela wahi o kā ]>ale o Kuii ma kia hikina o ka mahele ki;ho uinikumaeuaha a iua ku Jieuit* k<jui'jjiaua o ku laiua e hoo)n:ikj. ma PiiuiH a I;olo »hh iaa ka palena hema komohana o Moaul'a a ma palena hikina o Punalun; waln koho, Utl,;kaa o Punaluu 1

Koho umikumam&oao— Pb]iala Moawia, Homehookuouoono o Woo<l Va]jey, Keaiwa, Kapapala nms ka Lua o Pe!e. Koena aku o ua apaua o Kau, Wahi koho, Holo O ka Hui Hawaiiai AKricultural.

NO-. KA OIAIO 0 KEIA. Ke kau nei wau i ko'u lima kakaa ame ka hoopili pu aua ka Sila 0 ke Kalaua o Hewii. Hana ia ma līiio, Hawaii, i keia !a 1 o Sepatemab3, A.D. 1932SAMUEL M. SPRNCER Luhahoomalu ame Manahooko RK lIOIKK AKU NEI KEIA 0 keia mea .i hoike ia ae la ua pihai poiio a oiaio 110 hoi, ao ke Kōpe Oiaio o ke Kualiaua, e maiama ia aaa ma ka la I o Okaiobt 1032, a ua hoopuka ia e ka Lunahoomalu a 11.e Manahooko oka Papa Luuakiai Kalana 0 Hawaii. ia ma Hilo, Hawaii. Sepa— temaba 1, 193?, Kakaa Inoa A.A. HAPAI Kakauolelo 0 ke Kalana 0 Hawaii