Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIV, Number 26, 25 October 1939 — KA MOOLELO O MOIKEHA [ARTICLE]

KA MOOLELO O MOIKEHA

m&mmtl v No Ko Kiia Haa Lele 1» Ana Ma Walpio Ame Kona Noho Ana Malaltf Ia Kila ma i hikl aku al i Hawuii ma Waipio, 1 ffa "Baififaiifm 1 Ike alm al * hiimoe loa afr* 0 KUa, jhooltfe ko*e h» lu o L r iualel»u 1 koha mnu 'na, ia Kaleialea, 1 Kekalha<*ewe ame Luakapalala, e |fca"pal 01 hianioe o Kila. Elike me ka mauao o ko lakou kaikuaana, malalla Av;ile no lioolohe ai fta "ka®fklllna. In lakou I hāpal aīl'nanwa alai» Uoko o ke kai, a kati:maa akn la na hoewaa ame na keiki a 111, la tnanawa lolie ae la o Tslla 1 ke Trm i na waa. la wi ala mW la o Kila, a nana aku la aa na waa iloko o ke kai, me ka ' manao hol 0 Kila e klHa akn afla"ftla thOT?>pe. 1 nana hon ako auaiei tt£fa (Ktta) e holo loa ana na waa mawaho o kuaualu. ak« 1a o Kila: "Pehea wau? t»ehea waxi eT Kahea lVo\i mal e : "Pela Iho a kii hou mai Smakou. rt t nanu aku auanei keia nulo ana na wnr. malalo o ka lae o k& pali o "Mnluo. O ko lakon hala ako loa aku la no ia, noho iho la o Ktla 1 kaha <me o Walplo. Ua hookoela ke ola o Kila ma Waipio manhill o ka manao 0 Kaialea, KekalhaWewe ame Lattkapalala. N'o ka mea, o ko Umalehu manao, e lawe e pepehi la Kila ma ka moana. aka. ma ko Kaialeii mnnno ame ko Laukapalaia nianao. V hoihoi 1 Waipio, a oia no ke knmu 1 hlki ai 1 Waipio. A hala aku la na kaikuaana o Klla. noho iho ln ia ia koena po, e noonoo ana 1 ka hana n kona mau kaikuaanu. A kukoke i ka wanaao, a no ka loih? o Vona ala ann la po, noinila, na pauhia ia oia ka MaImoe t\ui. A iaia e hiamoe ana, ua hikl ae ka la a mehana ikt ae, Ike i ia mai !a \ia o Kila e hlamoe ana 1 kaha one. Hele mai na kamaalna a ike i keia keiki nuiikiii o moe ana, «n i-auhia 1 k:i A nolnlla, hoaln ta ae 1r mo kn nlnnn lhft o nn' kamaaina, i kona w«ht \ hele mai al ame ke ano o kona Mkl ana ma--lalh>. Alaila. h»i ;iku la olft i ka moolelo e llke me ka hana a kona mau kaikuaana. A no ia uiea, hoihoi ia aku hi o na kamaaina ma knnhale kamaaina. Ia noho ana a Kila wa Waipio, liowpili aku la o Kiia malalo o nā kamaiiina. n'ia na niM a na kamaal. na e olelo mai ai malalla wale aku no o Kila. O ke kahumu ame ka īualiiai kuua muu hana nul hoounnuna i» ai e na kamaalna ona. Pela inau kana hana ana a hala ekoju pahH puni. 1 kekahi uianawa, I ka wa i IhHHinauna akn nl konft | mnu kamaalna la KWa * pll 1 kawajhie Huna o ka pii aku iia oi« iua Puualiuku kana w&hie. I ; ka manawa o Klla lltinn o Puaahni ku. he kahuna ka mea nana i Ik* j aku iloko o Pakaalana i ka pio mau ■ o ku unohi ulii. A n.o ia moa, hoo- ! ni«nao ae la ua kahnna nel he allt. A pela mau ka hana ana a ke kahuaa. Aka, aoie i how»uiau ka hoailona alll la KHa i n& la ap&u, hP kakaiknhi wale no. A ma kmhl | manawa, hewa iho la o KHa iaa k» iioho i>u<i lue uu kumaaiua iwau ona. Tn mrtnao?a o Ki!a ua lawehala 1 ka mea a na kamaalna uo ka al aha 1 ka aikapu, i na me« h«i l manao iu no mua. Aka, uoU» l la\v*h«|a īki o KHa m« ia mea A no la me*. holo aku la o KUa n«fco o ; uu, ka puuhonua uo ka in>e e rua-, naola ana he lawehala. 1« manawa ike hou mal la ka | huna ir Kiia, e titce nw ksoa ike axia j Lluuu. o PuuuUuku. A uo ia uiea, ole. 'l* aku »a ua kaWna nel la Kuna* ! ka, oia ke alii o W&ipio ia nianawa, mahope iho o Oiopaua holo ana ' Tahnt. X uu kahvwa neī I "K l»w*i ae <*c I Vela kefkt i kelkl | na kaoa, aole kela he kMki e, he alll i a uw ka olelo o k« kahu- ' «n. he hooloho vr.V aku uo ks ke iaiH. A no ia men. lai?re a« \& o | Kuimka ta Kile, i keiki nana, h k* i'.i aku ia 1 koua iuou o Leua. A *u» k« Hio ana o Ktt* 1 k«tkl na Ku wika. haawi oia la WalHo * pau | «om <m Kiku A luaiuna o Kila ka, : aī\a, uuiUina o Va a! |na ame ua kauaka 1« HMMiw*. i Ulo a« al o Walplo m Kua ka Uo44>oiioiK<jUo aiue aii aiM aha, HoUHk, « kuatiau,s. aku! aha o Ktla \ ns kauaka ? maMa\.| A ua Kila i hooui&ka ke koo\<, ma,l, tai« mal k« h<>oa«k* at\a o k«c ji* a hiki i k*(a īuauawa. t kokāhii ■ uMuawa, uiakemake a« U « Kuna I ka 1 kaua k«lkU uo ka hoooooa»>o wa ka haua X wat, ! V* t*u la ITtta« j«*a ka 1 ta. |»a Swi « Hua \ ka la* i* «aeawa» |lit lsaft ta uui to* !a ai>uhi ua ktM jwM Naw«tt a K««al a « »u t k**a, hao lia a« la f K m. ! kw ka ai, wahi m** ulu M] Aka * WalpKk via **!<•]

•-i H t {na I maloe dl# 1a ttaT. fi o . W aiuA »i tov hol la, o ka^ [llloa ibo 1« &0 la o llawaii »w 1 i Maui Ane fc*ia kau la, m*i aa 4Ma llpMi Ihiwau W ka llmn k® ai, a aoe pnflctai loa Wt «Uū IkA WL Aka, o Wilplo, aM» lakou i wi iki a hiki i ka pati afc& o ku wL 1 k«kabi maeawa bele nui ae ia ko Hawaii, Maui a me aa aitta apau I ka ai o Walpio. Alea, Wfce W la t»a kfe«rtfiafttia o Klla, aia ka al uia Walpio, nmoao hi 1 la ko lakou atfi? tf6 lakou uinkuitliint' hoio !a! ! Watplo, aka, aole ime o, Mkl la lnkou ke at> e hele, uo ka mon, ua hewa aku lakou 3a !?Ha ma!alfa, oia no ko lakou uiea i katiātuā k!, o hele auanei iakou, o ike mai o Kila ia lakou, nolaila pono oie. -Aa, no ka palpai nui n ko lakou maktta. liine i na kelki e holn, "hooie loā aku na. keiki. A no ka paakiki loa 0 na keiki ma ko lakou matiao;~TKP iaila, nin£ti pakahi akn lā ko lalt»n m«u malhiahine i ka lāxm rtfau keiki, no ka makemake e hoio I al "ai Walpio. Aka ua hoote na nieā a pnn keikl* nnn, a nūa manawa mahope mai, ninaū pinepine aku nr i na keikl, ekolu keiki 1 hoole, a hooliahi men t ne e heīe T ka at i Walpiō o Kalalea. <At»le 1 pau)