Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIV, Number 51, 17 April 1940 — He Kaao No Laieikawai [ARTICLE]

He Kaao No Laieikawai

■ t 1« laua nei no e kuomilio, ua uhi [ 'inaiin o Waka i kn qoe a pua ka ' nina. Ia \va hookahl nolioL ua ku'i ! inaila ka hekili, a um .o Luk'Mui'wui ' uia kua naualu. Na ; Waku keia ! uiau hana. Kui hou npaiia ka heki- | ii no ka lua o ka uianawa, a na Malio maiia nohoi ia. I, ka mao aua ae keia o ka noe, ua ike ia aku ]a he ekolu poe e iana aun I kua nanaiu, a ua haohao ilio la nohoi na i>oe apaa o uka o ka aina i keia ike aua ako i ke koiu o ka poe i waho me ! ke Alii. E Kke nohoi me ka Waka i kauoha ai i kana moopuna, "Aole e \valaau aku i kekahi nieu okoa aku, a laa ka ihu ia Kekalukaluokewa, a- ' laila, hiki iaia ke walaau l kekahi' iuea okoa aku." Ua Uoolohe no ka ; nioopuna i ke kauolia n ke Uupuna * wahine. ! Ia lakou ekolu ma kua naualu.' aole he ieo i ioheia iwaena o iakoū. j I ke ku ana keia o ka nalu mua,! oielo inaiia o Kekillukaluokowa, 1 "Pae kakou". la nmniiwa. hooiuoe ' like iakou i na papa o lakou, iiuike ' iho ia o Haluoniaiil, pue uku 1a la- ' na la. ola ka manawa i hia ai ka ' ihu o I-aleikawui ia Kekaiukaluoke- 1 wa, e like hol me lee kauoiia a ke : "kupunawahlne. ] He ekolu nalu o ka hee ana o la- ' kou, a ekoiu nohoi ka pae ana o ' Laieikawai ma, a he ekoiu nohoi ka make ana o Halaaniaiii. , I fea ha Hiai o ko laua nalu pae, j akahi no a loaa ka ninuu a Laiei-1 kawal ia Halaaniani, iue ka i ana j aku, "Heaha kou mea e pae ole nei? j A ha nahi, aole ou pae iki, liealia lu ' ke kunin o kou pae ole ana?" j "No ku t«tui o!e i ka nalu pokopoko." wnhl a liahuuUanl l pune aku! ni, no ka inea he ualu lolou ko'u e j hw ai." j Hai aku la noliol kela o Tiko me ] ke kauoha a kona kaikuahiue. i ka Uuia o ka nalu, oia ka nalu j pau loa o Luieikawai me Kekaluka-' luokewa. \ Ta Kekalukaluokewa me I.aieika ' wai i hoomaka aku ai e hoomoo aku i ka nalu, o ka liopu aku la no 3a o Ila?aaniiiiji i na wanue o Laioika j wai, a ftj>o aku la kona ! ke kino o Liiieikawai. a o ka nalo aku la no ia o ka i>apa liwnaln o ua aiiiwahine la, a liee liookahi aku la f Kekalukaluokewa u pao ;iua i uka i kahi maloo. I ka wa keia i lilo uvai ai o 1-ai-eikawai iloko o na liuiu o Hulauniaut. ua oleio aku Ja »a wahine iun ■ iala, * % He oim kuiwiunaiia koia. ia «o ka iwe ole uua o'u, a lilo aku la kuu iwna Pane aku \m nolioi <» Halaaniani. "O ka liio ana aku la o kou papn e' ka wahine maikai. he kanaka no auanei ka mea nana o lawe inai." Ia laua nei n<» e kauuUUo ana, hol. ua lana hele maila ka < v Laieikawai a hoea I kahl o laua, nei e ku attt. I aku la o I*aieikawai ia īlahiani aut. "Auhew kau nahi o kau aua ana iho nei la v u ? ' A no keia ninan a ke AHlwahiue ua «u «ka l* laua. a ta manawa a iawa e aw aua, ua hai aku la līa laanlani i ke AUiwahine, Ma keia *» «u« « kaua. mal aUwa Iki t imua no n* inaka. aia no ia'u k* kulana nalu, niaiia i«ai au ia <w>," r« h* «o lau« nei i ka »u ana a ua HuUn «o ia au •IM. komo mnila ī. s le> kawai ka haoimo: ia tv;uMwa. *jM n? aku la ola. "Ilaohiio ka naiu au » N» ka»M\ e?s kana ke r,e ! \ w :* hn i kahi o ka nain o%\ a eia k*«.n t km v> v hn s . ka nsv iu I fc*U w*hi. he me;* V.\;pa;at\&ha ia, he *ie k.-» ke:a UKiaua k*&," I aku la o lt*UMmutiiv "K b<niio he pou,* Um ,H\ ka v « <>'eU> U w uialaUa ««!<> akn la uo -» l,a«sk«<&,u «am wn a kxMt« h»vnalu! 1« at( att« n iaua I«ikt i kahi a iiaiaaiuaui e a-, o ke kulauit naiu <o!e!o aVu ia lla

* " "" |laaniani i kona heenulu, "Nnna ia r jo uka." _ 1 |Ua olelo la n-ihf.»i o Lai^iKa-1 |Wui, "Ua iialo ka iiīna. ua liple noi o Kuiuukalii a "iiioni i ku ale." | i O ke kulana nalū keia, "walii a Ila-1 laaniani, 'Ke olelo aku nei au ijt j oe, i ua i liaki ku nalu uiuu, aole kuua e pae ia nalu, u ī ka Lua o ka ~ ua,lu aole no e pue, u i ke kolu 0,, ku ualu, o ka nalu iu o kaua e i>;te ui. I liaUi ku uu!u, u i kakulu, n i oia oe, mai haak'le oe i ka papa, uo ku uieu oia no ku tiu>u uuim e lioolaua; i mi oe e liaalele t ku īMpu, alaila aoie oe e ike ia'u." . A pau ka iaua kauiaiiio ana no ikeia mau olelo, pule aku la o Halaaniani i ko laua akua ma ka iuoa 10 kona kaikuahine e like me ka, i Maiio kauoha mua. i Ua pule aku la nohoi o Haiaaniiaui a i ka hapalua o kana pule una j oho ana keia nalu, uu lioomuu aku j ila no oia i kn pule ana a iiikl i ku j Ainama ana. Ku hou ae Ja uu na-1 ! lu, o ka lua ia, aole 1 upunpu 11)o, | ! »>fm ana b»hi iiuiu. j ; la yyu iahea uiai o lia'iiuiiiiini i; ikona hW, <4 Pae kauu." | i Ia manawa hoonuie k<>]<o ilio lu lo Luieikawai l konn papa, a <» ku | | {iae aku la no irt, nia ke kokua uku | , o liuluuuiaui. j j I kela iuanawji, aiiuno o Uaioiku . ' wai iloko o ku hale i»oipu a ka j nuiu, u i ka haki muikui unu o ku ; | nalu, i koua alawa auu ae keia, a<> | le iho la o llalaauiani me iu. la j uluwu hou ana aku u I.aieikuViti, s ua ike aku lu oia iu Hulauniuni mu ku pea o ka na!u, ;..u kona ukuinui } nui. la manawa o i,uie;kawai i j liaawi ai iaia il>o ia il.ihiuiuuni. iloi .aku lu iaua mai kn luua liee nulu j uua, iut> ka ike mai no o Waka i ko : } laua uei hee aku, ua kuhihewa iua'i J iioi o kokalukuluokowu ko Laieika | i wai hou e heo aku noi i ku ualu. { A o Mulio, ke. kuikuuhine o llula | ua ikeiu mu konu kuuiu'i > - iuooieio, he hiki iaia ke hana i nu j [ liauu munu he uui, mu ka ilokuna j | XXII aiue ku Mokunu XXIII e ike ! ai kukou i fca nui *> kana mau hana ' inana, | | Mokuna XXII . . i | i kela manawu a Laieikuwai nie j Uaiauniani e heeuulu uuu niai ku | jvuouuu niui, ua uhiiu ko Wuku niu i , Siu e kn innnu nwi o Muliv>, u j j ia, uu ike oie o W'uku i uu mea uimu 1 e luuiaia aua o kanu inooiiun«. : ' 1 keia uuuiawu, ike kokoke una aku o Laieikawai n.u e i>uo i ka ai j Uiu, oiu no ka V 1 Wuka i iio\uiuu j ' mai ai i na nianu ntah>ko *« ku noe, j ■u i ka niao an;t uv keia, o na iuii'U heenaiu waie uo kt.j waiho .<nu, .iiu , aku ia o Luieikawui me Haluaniuni , 1 i uka o Puliuli iuu ko UMieikawui j i hale, a uiulailu o ilaUianiani i lawe j 1 ai ia Luieikuwui i wahiiie hoao du- ( 1 ua. I j ia ia a po, inat ka l>o a ao„ a awu- ! j ki u, he iuwt iiuoimo iou iu Waku 4 j uo kaua luoopuua. u«» ka umi, Ua i oleio uiuu aku oia i kana )uvn>puna | , luuuuiu o keua hoouuu au« uku v ■ I luuna me KekuiukuHiokewu. Kia ke . j kauoha ; i i 'iho oo i keiu la. a hui w luo Ke j j kalukaiuokewa, hoi inai olua a : u«'i. a luu ko kiuo, ulaUa. kii ae <v i : iu'u, im'u no e iiiusnina i kou jk\u ! 1 uo ka hoohuuiuia uua ia i»e." K Hke ' iiio ka uieu iuuu «> uu kuikaiuahiu-.' , punaliele. } i Auo Keia (uvoi;u<- o Wakii. iu. tii:t , ; k«» yu'Ak<>a <» ka sua <> ka hi o k<> , j luiieikawui lu luii iue Huhiui'.iun:. J he'o aku i.i uu Knpunawalnne nei ej iiaaa i ka i»ono <> kana ni<s>iniiiu, ! ika iuni ;*».« uku keia v» ke ku i }>u»uuvaiHite: uūt hoi w imuMa . ua ht i ka hiam«»e uie ie', ! uu«4i ia ua uu» ku i»o i umuawa lua [ ?kaula uu iauu e Uke u»e ke , i:m;i \< iiu j»*h % ilkahi Uo ka liiiua ia iuuiii. ■ ia uiauaw a. ia l.;tiWbl\»'j»« e iwu* ■ iiiu anu i ka Innu»«»e 1 urt naUa il«» 1« I>> Wuk ik«- n«' -u. ho kauo eke j ia a ka uio««puiiu «• ume i»u aua, Vu : inea h<>i u ko ku,<u! :ovutUne i u.e «»)e, j«l. ; | A i.o k« uhu > ik* ile\. , 1u\0.4 uku *>.« , v Uj Ulh uohol kela u >inau aku la u«» , hoi ke k'u; ,n..,w ue, '<*«.■,! kvi.. ■ knuuWa e V! oe y>e uei me *v'V ; INine ae i.t u*» l «*'; ka *««>oi»tina,. 'KekaUk.-\-V,-v, 0V..-l kei.," ] U l uiiiii ho',-1 k, kuviu-a>\auth-- , '.:w k.'i Uuuuu i|;u. .Wl* % kvl« vv Kv ' kaUlkulu«'ke»*... • ke * ]ko k;Ukui.w'-e « M *V, \«»U\Pu, V, Ua* uku tul ««; ' i un 'u.-nuio 1 *'a «»*' ;ioV w,«u <■ ":V<* h*Hl u»i4 S k»ni * *u«u inaka f knu uv»w*p«na vuu keiu lh»|V .iku i liiki \ k\\>? % •nskv, 'vo k s .. u.r}vt ! «- «m 1 k?0« «*W*\ j k.v *!.' U *»..».] e l>0! li- «V UiA 1 k:it; <,sV * l jī-.\ >• A\ UfcV ' *nv. e >je" •' -V ftve V*,« kAS« | ■• V, . w\. •* ' oMe I.n n < ■*•* " * i *" s \ >•'."* f ake. ' i ,h :'••<* i.ine. 1 <he . ' V -• H>s* * ?! <;>«• ken "" l M*ht*4»e k*--s s 411« 4 huk;: '(■ uk'i u 7 k,IU. «.o> v i><iw, ••. '. • I ,..>ksak.\.. '* ' W.Aa e Wu.* t K» , I V «v U.« k.; U.«;e , " rou Vu » .1 W, tks |N«* nt # 1 * ***** J i k». ,V.' Wif i'liaW ua :>o V o XV'»Vil a M i i

, U«..< w ,tv lu »<•-.;. tu n»*4!i;(.-V«.\HM.t W lv >* ,v \ Kt\\?aVa * ... 1 _ i '• ■*. '[ " - .•/• : - : . ; '• ' \' ' : • :