Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXV, Number 18, 28 August 1940 — Ala Hou Ka Lahui Hawaii [ARTICLE]

Ala Hou Ka Lahui Hawaii

Ua kau ae la makou i kela poo manao maluna'e i wahi e ike ai a e hoomaopopo ai na makamaka Hawai; i ka manao nui o ka makou kau ana i kela poo manao Oia nohoi keia, lie lehulehu wale na manawa a Ke Hoku O Hawaii i uwalo aku ai imua o kona mau ma kamaka heiuhelu imua nohoi o ka Lahui Hawaii holookoe apuni keia ipau Paenioku, no ka hoao e hoomau aku e e a'o aku i na hanauna hou i ka olelo makuahine. Ht lehulehu nohoi o na opio Hawaii i ui ia aku no keia ma nao a ua hoole mai lakou a olelo mai, he hemahema nie 'ka olelo makuahine. Mamuli o keia kumu ua emi ma ikaika o Ka Hoku i ke komo ana aku īloko o kone |: lahui ponōi, a jua komo aku iloko o na lahui e i wahi e ai ka ikaika ame ke ola ana. Ua manao ia nae hoi aole i loihi ka manawa e nalohie āloa aku ai ka olelo makuahine a kakou. Eia nae hoi ka mea apiki, ua hookahaha ia mai makou ma o ka loas ana mai o kekahi leka mai kekahi keiki uuku opiopie o umikumakahi makahiki e kauoha mai ana i nupepe Snana i Ka Hoku 0 Hawaii ame kona kakau pu ana mai nohoi ma ka olelo makuahine, a o ka oi loa aku me ■ kona 'hookaa mua aha maila no i ke ola o kana pepa. hoailona maikai keia, a e hoike mai ana hoi no ke Ala- Hou ana o ka Olelo Hawaii. I ka heluhelu la ana 0 kana mea i kakau mai ai, ua ike iho la makou ua makaukau maoli oia i ke kakau ame ka pololei o ke pela ana i ka huaolelo. E like me kana i hoike pu mai ai, ua a'o īa oia e kona kupunakane i na loina o ke kakau ana ame ka ekl ana. O keia ke kupuna i aloha i kana elelo makuahme. ke a'o la i kana moopuna, a i na 110 paha pela ua makua ame na kupuna Hawaii e ae, e hooikaika ana e a*o i ka ';lakbu mau keiki a moepuna 1 kai olelo makuahine, he mea maopopo loa, aole he wa e nalohia ai ka olelo Hawaii. K*u iho la ka ninau. I na hoi e hiki ana i keia wahi keiki opiopio o Kona ke heluhelu a kauoha mai i pepa nana, pehea hoi e hiki ole ai i kekahi poe okoa ae mai na poe aoo, a opio hol ma kekahi mau mokupuni e ae e hoohalike mai me keiaopio. No ka pono no o kela ame keia Hawaii keia hana e hana ia nei, no ka mea i na no ka nalohia aku o ka kakou olelo makualiine, aole he lahui okoa aku e hoohilahila ia ana aka o na Ha\vaii no, a no ka mea ua hoohemahemo kakou i ka kakou olelo makuahine. Nolaila o ka wa kupono keia, oi wela ka hao, oia hoi. oka wa maikai !oa keia oi hoihoi mai na opio i ka heluhelu ana 1 ka nupepa Hawaii. Hooikaika aku ma na ano apau e I * lakou ka holomua ame ka manao paa no ka e ike e a lioomakaukau lakou 1 ka olelo a na kupuna o kakou. 0 ko lakou malamala hoi o keia mua aku a kau aku maluna o ka lakou mau mamo aku, Mai hoohaule ika manawa maīkai loa. Ē lilo pu hoi kakou ī ?v.au kumu e a*o aku I kakakou mau keiki i ka oklo Hawaii Mahalo i keia kamaiki opio ame na opio e ae e tna nao nei e lioomakaukau ia lakou i ka olelo makuahine. Owm he\i ae>