Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXV, Number 22, 25 September 1940 — Moho no ka Papa [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Moho no ka Papa

FRANK HASTINQS WIGHT Ke. Kii Na Ka Oue Studio Keaiakekua I

Moho Mai Ke Komohana Mai O Franb HnstSngs Wlgfit, i kapaia aku uiahope o Fraok Hastlugs I Ulo I e elele no ke aup«tii kuikawa 0 Huwail nid Waklnekoua mauiua 1 akn o ka hoohui aina. oiai nae hoi j he kauiaaiiia ao Hawaii Komohana mai ka nialaām Iho nel o lune ma keia makahiki iho la. a ua kamaaina apuni keia paeaina ma ke ano he kanaka akeakamui, lie inea kakau i na nwie Hawail a be hoaloha no ka H»hn! ' Ol») he kamhalna 0 Mr. TTlght no Kon«, n W mt>ho 110 ka Wl* o na t»n ke kiklki Rc. raoojmu:\ oia na na E. O. W«der (Walia), he Kuhina Kalaiaina ilokō 0 lta :sha kuhlna a Moi Kaiakana a o ka uiea nana i hoolala a i Wkulu 5 ke alahao 0 #riivkona a i ho<v*»ka l ke awa 0, Mahīikona a mahope maī hoomaka 1 ka papa a kia Hui a Waila, i oua ia ! keia manavra e Lewers & Oooke. R mahope i«ai ka Ilni Moku(ahi a Waiia. Ua hiki loa ia Mr, ] I Wi£ht ke hoike mai I kekulii mau | mooieio hoohialaal noouoo e plli a-, iiH i Uui liioku holo-pliiaina i [ uua i kekahi uiau moku iehuiehu— j ke Kiuau, Kalaueiiua, Kaiuiaui lle-' ieue, Maui. Likelike Helu 1 aiue lio- j iu 2» Kihalaui, Kiiauea Hou, Moka 1 iiii ame ka Maunakea. 0 ke KUiau. ka moku paa hae o keia laina moku, j a oia waie 110 ka uioku e hooholo ia ; i»ei. Eia oia ma l'Hipiup I keia ma- 3 uawa. j l a Imaau ia o Mr. Wi£ht ma ka j la 8 o Pepeiuali. A.D. 1888, ma ka | home o kona ku{H>nawahiue ( 0 Eii- j kaheka Kinau .'utlsi Wilder, uia k*? ( aiMuui Jutkl, liouoiula» a o ke keiki, aohoi a Chas. L. Wi«ht o Makeku- • keka. Ua hoooauuao !a oia ma na | koia Hoikeoielo 0 Honolulu, I'uua- j iiou ;uw Kaiepoiu. I t a koiuo aku oia Uoko 0 ke Kaua, j iivkuua a i»attlelo ilio ia Uawail nei i I uh» ua iHM? kokuA 0 ka oihu : mih kaiiu nioaua 0 HawaH ma AiK'lU ] 1 1«, U*i?, maiuua o ka i>i. Lo«is,- | m wanawa e hookeie ia ana e Vic j | tor iioust\»it, eieie mua iho uei i ka, i Aiwoieio Laiiui i»ai iiawaii aku, | Maiuua oia moku liookahi ka oiele, i keia wa, o !sunuei Wil3er KiU£» i>.K» Vkiiiki. iie makahiki uie! ekuiu mahuia, ko Mr. WigUt aoho • aan Hoko o k«! t4htM laun moiiM j k« uu««ua AkoiawJkika uia ke, «iiu» iie kokua ] M«tkope 4JH> M Kimmi lj»okttu l* 4 t «m um» ka o»U»ina kau& Aknu&h m*l» j <m k«>uH> aku 1 k« |Wiu<i »e ka j HM M«thiko 0 W aiAl\M» tti« W*U ' iua, waloko o ka uuhele >» i { Uki & u* uoiu> aku me k« hui, wMiuko uo Ue »0 makahiki. ■ I M4 nvu ki iUo U ua w&iiio ( i aku i ka Uar,a « v.ee ae 1« I Koa*. s j i kvi,t ;.c oiā 00 Ke , j auiwu. k,.iu e IkwvUwc eei, i 1 k» Uo.a ->••>$ ke aiio ao ka, ilMMWMiikai J ke 0 M , ] U!c «Uio U w«o<L Kc j ucs 1,0. ; ' •»*» e 4'ili aM 1 tt», ] O Uhyt t\>teblfeUi. I iie i»U i.aiio' ; v .-. ."ia uo k& Hui K.I j KU \vataVaa. a he tui 1 O Mr?k Wighit ho kaikamAkioe m ' t « Ak«; s, v Keauhou, « 0 k«* ' !,a ' >'• he. ■ ; «V* i., KsHs«Ui-0 UK" , 4 u-.iMu-na:. U-Us *t»o l>a\id4 >U ' ? V, k„ . V.,kspwvU a c k&U.',;-. , |«a. lle ekv4u KttkL O, k« -,īr^^ v Wi^V* k.'. | | keikikatu\ o r.yLb<yhsvi<T W'

' p noho hanu nel uie ka līut Mnhik'i 0 Llhue, uia Lihue, Kauai, a o ko j 'kalkaiiialiino, o Heleue Kinau Wight e hiiiia nei iue ka Hui Hoaie Hawaii ma Honolulu. i He KanakaKopaa J r Aole nohoī i koiuo ,0 _3|r. Wigli[ , Iloko o ua hana kalaialna uiauma, | aka, ma keia iuakahiki ua koi ia i ! aku oia e kekahi puulu o na maka- i aiaaaa o Kuua no ka holo ana 110 j ka papa o ua lunakiai ,me ka niaopopo aua nohoi uo ka lawa loa o ua hooia kupono uo ka hana ana i ka pono u ku iehulehu ma ia apana. "He kanaka au no ke kopaa ame ka halakiiliiki," waiii ana I hoike ue ai i ka Iluwaii News nia ke kukai oielo pu ana, " a e liana hoi tua na ano ,apau ma ka yjea hiki ia'u no k<> ] kokua ana aku ir. mau oihana, "A no ka oihaia kope, ua mmian wau o ke alahele vaie no oia no ko kukulu i kekahi almlmi io ka maauauwa ana i ke kope o Kona, 1 like aku me ka Ahahui o na Pot Mahi Ko. "He uiea manaopaa wau nia v ka i hoonaauao ia ana o na hanauna o- ' pio o na Hawau i loaa ole hoī na 1 hoonaauao maikai £tu& l īi.i 1 hala aku. Ma o ka uualama ana l na kuniulianu e ku papu mai ana i keia aiau opio me aa popilikia v hlki aj. ke hoopio ia aku. 1 na no nwialo o na kumu kupono, Ue lehuieliu o lakou i mare a i iiele aku i j waiio iioko y ke ao aei a i iuuiu t | na kikcK> nui i ke kuiana makaaiI naiia oī ae. U.ka uiea nux i i koe ia iakou oia uo ka paipai a | kakoo ia aku a he uiauaoiaua hoi | ko'u uo ka hiki aua ia'u ke kokua I m iakou ma na auo apau.' | 0 kekalū uuu hanu puiunUek* ana l oia uo ka huku auu iua mele. iio I i*sliuieiiu w. ua uieie iiawau aiw i knkau al, e Uke uie liaieiwa iimūi'U , ÜbkUUuiauuiikaij ame Wuiaiae iiuia Uifl, n q ka pau aua iiio nei no ia o kiLUa iūmeui hupe ioa, t>weei Liuie iiuiiie,! huoiaieiaie ia e kekaiii uuku eku aua mauiua iho o kekaiu Mhu* o ua pua ruse. O m l&i*. inai keia uiau himeni aoa i haku ai ua hoio aKuia iioko o kekahi waiLoua ao ka iioohana aoa i na kii <m- \ oui kekahi aiaheie o ka tuK>hauoii : ana i ua iK»e enpio. u k*skaiu o na uiea kumukuai p» pii » Mr. W ighl «ia no ka palapala i I kumu o ka T«J liawaii, i ka- ] k«u ih e Jol»u UeUdliu; uo kii Moi , Kaiakaua. |

j Ma kela po aku nei ua kle ae 1& . na mokulele Keleai&aīa a; Alu.ua &e : o Ladana a hooki ilio U i aa, pv>k* j o ka hapanui ua haulo aku ; maw&ho o ka hua o ke Kuiuuakau 1 h*l« *he k»k4ik&tu « alo kal j haule iho iiok<j o ke kuiaaakaula. | Aole ao he oia i UooiK>iuo la aku. I m&muli keia iu&u li&aa aua KeI iem&aia.