Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXV, Number 32, 4 December 1940 — Mau Haina Baibala [ARTICLE]

Mau Haina Baibala

Mr, Lunahooponopono, Aloha kaua anui loa Ua ike iho au, ma kau pepa o ka pule i hala, e oleio- ana: lTa hana ke Akua i ka Lani aine kk Honua, ame na mea apau. Ninau. Mahea la oia i hana ai i keia mau inea a i elua? Haina:—Kiaohi 1:2. He ano ole ka honua, ua olohelohe, a maiuna no o ka hohonu ka pouii. Huopunana iho la ka Uhane o ke Akua maluna o ka wai. Ninau:—Mahea la ke Akua i hana ai i keia mau niea a i eiua ? Haina. Ua hana ke Akua i keia mau mea a i elua maiuna o ka wai. Oia kahi a ke Akua i hanaai i kona makemake a pela i'o no. Amamauanoa. Welina kaua e Ka Hoku hele o ka Paklpika. Me k aoiaio. Kauakukalahale. Ke nana a hoomaopopo iho i kau haina ame na wehewehe ana, ua pili pono no ka nihoniho, eia nae hoi ua paewa maila no ka pilina nie ke niliouiho. Ua hu maila kaua i kula, a ua ike iho la i kela wahi ia Kaholoaa. Mal lilo nae hoi ia i mea npu e haawi pio.wale ai, aka, e hooiuau mai no I ka huli ana. ■ ■

Mr. Lunahoopoaopouo, Aloha no kaua:— E oluolu iuai.i wahi lumi n» ka'u haiua baibala, uo ka niuau e ninnu ana Qwai ka inoa o ke kanaka ili aala loa i hoike iu nml'.ko o ka palapala Hemolele? Haina. —0 Mosse, oia kt> kanaka ili aala loa, i hoikeia maka buke o I'ukaana, īuokuna 30, pauku 34. I maila o lehova ia Mose, e hiwe oe i uiea ala nou, i Naiapa, t Onlka, a i Melopio, la īuau mea ala, anie ka Ul>auo, e like IM> ke kauiuaha oiu uiau mea. 35. A e hana oe he mea l laau j>oni hoi, e Hke me ka * iiana ana i na nr«a ala, i hana ia a iiuiko maikai, a laa hoi. j Pauku 37—A o ka mea a!a au e ai, mai huna oukou i meu e

■-Hke ai no oukou; e l«a no ia, !a oe ' no lehova. f 38. Oka men haua e like lue ia, i īuea e honi ai, e oki hi no ia, mai kona poe kanaka aku, *■ Niuau. Owai ka Luoa o ke kanal»ka ili aaia loa i hoike ia iioko o ka ; palapaia heiuoleie?

". Haina. —O Mose, <ii ke kanaka ili ■aala lo:i, i hoike ia ae iiioko o na pauku heluhelu. Aloha e ka mea uhane ola. Hooheno ia iuai, ua phaue ola.

Me nii keiki hoouoho hua kepau. W"» jrjfU»as Qv *o iJu> uo, kou oialo, Kauakukalaliale.

No ke aia ole o ka ili o Mose ka wea i kii i,u al ua laa liooaala, aole L& o ka aala muoll, uo kona iii, a ua Hlo aku i mea e hooI aaa'ia ia ai kekahi poe. Aole maila ia, ua nele n<> kaua, a ua hoi \valil puolo ole uo. Kuallo liou ia mai.

Mr. liunahooponopouo. Aiohu nui kaua :— E oluoiu mai i walii oneki o ko Alakai o llawail, ka hoku hele o ka Pakipika, ao ka'u pano no ka ninau baibaia e olelo aua peuei:— l T a hana ke Akua Ina mea «i>au i ku ma kona ano iho, a heaha *ttoi ka mea' a ke Akua i hana ai i ku ole ina kona ano iho. He niea oialo, oiuoiu mai e ka Hoku heie o ka Pakipika, oiu ka uieu ha'i aku ia oe, he ekoiu puie i hala ae uoi, aoie oe i pane uiai no koia iplnau uiiane, i ka'u liaiua. Ninau; ūa haua ke Akua i nu inea ai»au i ku uia koua auo iho, mal ke k&hi o ka ia a liiki i ke ono 0 ka ia. i hoike ia ma ka huko o Kinohi, 1:1-31. liana iho hi ke Akua I na luea apau ana I hana'i, aia hoi, ua uiaikai wale uo.. A o ke ahiahi aiae ke kakuhiaka o ke ono iu o ka ia. Kiuau 2.—Heaha hoi,*ka aiea a ke Akua i haua'i i ku oie lua koua ano iho! Haloāi Buke o Kiuohl, Mokuna 2:2, A ka hiku o ka la. hooki iho 1h ki \kua i ka hana ;iua i huna«S: a iuwuiaha iho la oia i kana hana a aim i haua ai. l'auku o. l|kH»ntatkat maila kc Akua l ka hiku <» ka la, a ho:mo il»v> Ui, no k;\ moa hoomAha iho ia oia ia la, i kaliana »jwu a ki» Akua i haua ai. Halna. —lna ka mea a ke Akua i haua ai. 1 ku oie ma kou» ano iho, e like me u« iuo« i hoike iu ae nei uialuua. iloko o tta paiīku Ama ra«uauott. Noiv« koia walu hooheuo ana, oe i« Y u s«si ka hihio, ko vniiiu« ku kilakiia e k&'u us<fa u'«i , kai. o ka'u su<* aloha. 1 «a o v>e, k* īnea i ouio i ka wa lu, o ko'« makaahiuo, a i 'ona oo i» 4 u, o himi ih> «;iu La «.h> . ai«o na k*iki hoonoho hua kojviu Ko'i; we iiiiii.

Good-bye oe, e ka Ua Kaniiehua. Hooniau hou ia mai. Owau iho no, Me ka oiaio. Kauakukal ahale. He wahi hooheno nolioi keia no ka aina kauiana I ke ala o ka halā me ka hinano, a oia keia: Hoi nele la, hoi nele la, Iloi nele i ke kula o Malama la. Ae nolioi ua nele maiia no kaua, aole i pa pouo maila la oe. a noie no i ka honi ana me ka Ipo Lauae. E like nolioi me kau no ka loaa ole ana aku o ka pane no kau i»āiT haina, a e hoike aku nohoi ia oe, a i puka ole aku kau haina e iike iho la me keia, e hoomanao Iho no ua piha loa kaiii waa pepa i kekahi mau īiien e ae a ua hoopuka ia kekahi uiau mea i komo e I o makoū uei maniua o ka loaa ana mai o kau haiua. K opu alii iho no.

Mr. Lunahooponopono, Aloha kaua anui loa. E oluolu mai i wahi lumi no ka'u haina haihaia, e ninini ana penei: Hpaha ke kumu Tfnake ni o Akamu ame Noa"i na kaot?a a ke Akua no na makahiki lolhi o 930 anit $50. Alohn no na kauwa ā"ke Ak'ua ola.

Haina :—»3O mnkahlkl o ke ola ana 0 Akamu. Bnke o Kinohi, Mokuna 2 Panku 17: Aka, o -ka-lanu ji ike ia ai ka pono nnae fta hewa, i niai al iho oe ia mea: no ka mea, i ' kou ia e ai ai ia mea, he oiaio no e make oe. Huke o Kinohi, Mokuna 3: Pauku 17; I maila hoi "oia ia Aj kamu, no ka niea, ua hoolohe oe i ka leo 0 kau wahine, a ua ai hoi i ko ka laau a'n i papa aku ai la oe, i ka i ana : Mai ai oe ia mea, ua hoahewa la ka aina nou: me ka luhi oe ia mea, e ai ai 1 kana. apsui na la o kou ola ana.

Pauku 17; ī niaila hoi oia Ia Akaīmi, no ka mea, ua hoolohe oo 1 ka aina nou: ine ka UiM oe ia mea, e I ni al i kann. apnu na la o kmi ola |ana. I' 'Puk»- o Kinohi. Moknna 5: pauiku s:—O na ia apau oko Akaiuu ! ola ana, lie eiwa lianerl makahiki a 1 iue banalfoTu: a make llio 1a ola, ' oiaio no, ua hooknli o Akamu. i ia 'leo kāuohā o ke Akua : i ka i aifa, ! niai ai iho oe ia mea. a ua hoololie I hoi o Akanui. I ka leo o ka wahlne, a un ;)5 hoi i ka laau 1 papa ia ai. mai al oe ia inea—?iTe ka lūhi op e ai ū\ 1 kan a pan na la o kon ola ana. TTe 334,5(>0 la a inake tho la o Akamu, o ilke me na mea i | hoike ia aku malnna Hoko o na ! paliku heiuhelu, ola ke kunm 1 mai ke ht o Akamu, no na maka"hikt loi- | hi he !>3O e like me ka haia a Akamu i hnna ai oia no ke kumu hoōhlki o ka mea o hele mai ana, ma,iuna o na mauio a Akamu a hīkl ia Noa, na kauwa a ke Akua. No ka mea, he Akua liii o Tehova/e hoopal ana i ka liala a nn makna" a hiki I na keiki, i ke kuakahi a llee kualua. a i ka poe inaina xfaīip tnat !a*n. ; "*'' : " | Noiaiia. o na ia apau 0 % 'Non ioia aoa, R42,000 la. a nBft*&liio !la i>ia. Ko na mnknWkl 16lif he 1950 e like me na'niea i hoilie la' ae I net maU|||3loko <> na pnnku heluIhein, ofaTl« kmmi ! mako ai o ! Welina oe e ka ! Ovvan iho no me kn oiato.' ! Kauakxjkalahale, ' I Nele liou no kaua eka Imaikai. He maikai wale no kau ! mau haina ame na wehewehe āna. leia nae hol aoie no i ku l!ke maiia |me ka Mina e paa la net e ! Hnii hou Ja mal.

it ka T,nrtahooj*onopono o Kr Hoku O Hawaii. * Solomon Anakalea. * Aloha v 1 15 oinoin mal kon lokomaikaP t waht Turhi no ka'n wahl halna uam Ralhala a ke kniknnmhino o Kohai Kalopw, « nona koin hootw»no ana: Hana ko Aku« ! rm woa t k« I Kona ano tho, a hoaha "ka mea * Vo Akua i hana at i ku I}ke ole mp kona ano iho? O kekahl no keia o na nlnau M!b«la kuiln a hohonu o ka nianao, olal, na "ko Akua f hana a ua like ole nio kona nno. t*a loihi no ks pwka ana o kela nirau I>alhaia a he ninau naauao nae. o!at o ktt aaa ! kt» ola o ke Akua mo kanaka, a o

lea m«t hot e mnke not ls!no ma! kinnhl hial. Vona kn tialn«. TMaha!o. h.o nhnno tno, ho «i!iane nāns 010 t ko ko Akna r>ono. o!at. ua haawi akn ko Akna !»1a ! ka nifeTta w»!«na o ko ana t 'hana at. «ne. na o!h o |Ro kiit !w»ns !a!A o!s t fcoo)mtt la! I n» afcu wta> ona. A o*« ano no a htki 1 wī! o alaka! hewa ia not. A!a lola w* V» «oao !katkn o |t<% t*n«'*ta, ola klno. n\at»!?a o!« o p!tt lwwtn at ! na

R llko jMtha mo Co!!a ! mauno «t mit Vona kino nn! o tan*k!ta At, o!a *iao o TV*vM:i \ hoohaMk? !a tue ka k* w<Mt «nkn w*! Ata» «wi! !p* «Vu I m *aht «ta ok* Iwhnwa! twa Va lao a !anakUa oT>ar!«Hi no ka woa ua >niksu t« TV* v!rts n»oololo wa! ktnosi! ni«t, No k« uin«u olua; T«he& i make *i at fcmkt t Mk!

ki i fea 95Q syne fea 930! "Oia ke Jia-. nawai i uhaki ia e Adamu ma mai ko ke hemolele ihai. Nolaila, ma ke kanfc&a o ke Asua i hooemi ia ai na makahiki o kino i hiki E aku i ka haneri V A* ke emi nei a iiaahaa loa e like me ia e ike ia nei. Nolaila, ke-hoike nei ka olelo a ke Akna o ka mea pauuiaele e mau no, o ka mea liewa e'mau no, o ka mea pono e uiau no," ka uiea Hemolele e may no. O keia iho la ka niea i make ai a 110 ka īnake ana nohoi o ke keiki a ke Akna, make na uieu Hpau nm ke klno. - * Me ka inahaio, KeHei o Maui. . Auiiea wale oe e ka maikai o Ka Hoku o niau haina no na niuaii buibal;ij uā liewa maila no ka pilina me ke nihoniho. He maikai no kau mau we-" liewelie a hoakaka eia nae hoi ' aole i lihi niaiia. TJa liala loa aku la oe i kahi e. Hnii hfm ia mai.

Mr. L. H. ; Aloha nui:— I wa]vi keena no wahi eepakeke, ke loaa wahi ko-wn o ka 'hlwahiwu a ka lahuī, ka nupepu Ka Hoku <> Hnwaii. He nane, Healia kn mea a ke Akua i hanaM i ku ilke ole me kona ano Iho"? īlaina. "He kunmlaau," hua kupanaha, lieaha ke kuapaianalui? Haina—"He ono," keknhi hua, a he awaawu kekahi. O Ka !nianao o ka ono, he pono, awaUwa, lie liewa ia. E kiioiii iho ma na kakālpali <> "Klnohl." O ke Gude moni no, e Mr. L. H. ame na lady huki lau o ka upenamakahei o ka TToku o Hawail. Me ko aloha 110 e tiia, guile moni! 1110111!! Me ke aioha KaHMmnka, , Ka Naifa Hihune. Keiki o na Kakaipali o Mauna Iluihui. TTwese oe.

i Haina Ninau Baibata U ]

Mr. L. fi. Aioha nui Ninau. Maliea ke Akua i h;ina'f i.ki» lani ame ka.lionua? Haina,—īloko o kn pouii pohoele. uiāluna oka liohonū oka 'wai. No ka mea, aohe aina matoo, aoiie !e- - lani, aka, he ōlohelohe pu waie, no, T"a lnwa, aka I n« he hoohaialuU» o luiike nmi l ke kuuin hoohalahula. Ke huli lioi \\ V i ke koikl » "Mion ■o na kakai puU o Mauna Anuaim, aoie o ka huiluii, aka. o ke ami maeele. , Me. ko aUOia e ka Makaiklji T.au Omaomao; Ka Naita Ilihune, j Moni, mouv, «le, aio. i ke kumu' piha, pilni. Xo ke ami poulinH no paha, oia ke kumu ano anuanu a ike ole ao i ka punua e kau ae ana, ahapapa iiewa u hookni aku oe me kahi ola e poiiaku me Iloka, ;i kn »ho kaua me ka 'hele a loha, no ka no'e aua inalla, l ke pili e meiuuia aV ka po aiuianu o ka hooiio. malia 1a o na lmiua, a iioi aku U\ kaua i kiX uka o Punu. i Maiama.

Wahi noho Kaukuiau. 1« oe e ka hmahooponopono Ka Hoku O Hawaii.

Auoaī kauaK opu aloha iUo oe I ka'u haina nane hailiala a neia kaeaea o Ikaiia e ia ann: lleaha ka mea a ke Akua i hana ai i kuiike ole me Kona ano iho?

I&Ih ka'u wehewoho «nn; Ma k;v Buke o Kiuohi; pauku 1. * , XahesaY Ua oi aku koua utaal«a i ko iui lio{«UuUoua o kula apau, a Tohova ke Akua i hana't, I ia i ka wahine, ]u> oiaīo «noi vn> iniim uml ke Akua, olua e ai i ko »« laau H(*MU O kw uiailiuaui H»»P? 1 Mkii )h k« wnlUno i ka nahessi, «|toiw no luaua ko ul i ka I\«h o mt 4a«iti o ka tua)iiiiaai iwt aka. o ka hu« o ka lau i waeua konu o ke kthapai. ua i tuai ke Aku,) mai ai olua ia mea, aole hoi' e hoopa aku t make oiua. l>a iana p»ha kau \,vel»ewoho ana me kp aiolia. K« haawi aku l*iuk«H>iia 1 koua «lolm e i>»lomona a Koo o Maukeiana. Owau iho no tw ke aloha. • IHukoon*. I im ktm*a o Im Ihua kul o Mau ! tia la ua ?oa« jh>uo ka (uUum o ka n mii a ko kaoaoa w«Mitf o Houia. * inaHa |Viha hfr iUukeoun iuv koun a no Kuu kuiau. M«U« ua lai«tu Uow& aku t?oi ko tuftu Hihh i k« hu«i*i o kuuni iiMt« i waona kouu o Uo kllmim )ttk hiM«ti iik*» oio. I papa ia al ao1<!» | * hooj»a. i kou Kilama «n«t «ku * :h«iakau iinu.A o ua kūnmiaau la « [liU«u «t «K »* k«iMMiVi kou noo \m* « haule uiai lub« Uia! o ua ku[««kMU 1« « h«1 ktk«i«L « uoio nuii iht <*■ I k* htitM I no « |\iuaua twi aku ī!«nā itt« kutituia«u i*. iw» oha iho ko ta r* hoj «♦ 1« k«u« t Qka o M* ibvaMu k«t« kul« k«uian« iloko o n* * t»« Haw«ii x» k« na kahiko | "Hoi edi> 1«, M toc\e la* li**l aoie \ ,ko kuia o Maia\w« U\" | hoi; -,s