Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXV, Number 32, 4 December 1940 — Moolelo No Aukelenuiaiku [ARTICLE]

Moolelo No Aukelenuiaiku

mokuna VII Ka Lilo Ana O AukelenuiaiKu I 1 i; K#«e Na Wamakaokahai I AlaUa, OH*© mai-la na o Namakaoftah«t-ia j "E! anhea'oei' o hooleHo nml oq 4 ! tMHa ma» Ol0l"- I fcnb«u mai fco. hlne la o» ft he'o afcu oe uial«4l!t ] l»nl helie opi 0 nj%ke oe, 1 3?alioa mi»ij e hel« u&u oß.*,ttin ka piika, : r iofll j»ele no ofr, ; -o make oe/ f kalie&'.paii; e pīi aku oe Ilima o ka niiii pii oo o ma""kp no op, "Volāila. f be!e no oe a riia ka pulea na;na ko lilki ofe al. aTana,TieTp mai ā *mt l «wo īiiat ko w'rihtne Ifi op o iuo t > oinu, 1 mal ne'akn 0p,"6 niako oe. akā, p" pii ae nae oe"a luna o ka uniauma*, noho ltio oe,"*atitlīa, kani ihor a I nina"u īfeeta'ta oe rto lihu āu, "he 'o'nō A ina keTā 1 ol#o nial fa op, ; 'inroV inni ianel e al al, aluila' pono, ilo la mea, o'Uh wahine nei ho akua/aohe kanaka, "Ma keia olelo a na fcāikunane o Namakaokahai. ī»e mea oluolu loa ia la'Aukelenuinlku. Mii kola niau inen ,ftpan, \m hooko !a ka olelo a Xriktilennialku kiiuwsJia a! 1 nsi akua a ua kokua Ia oia." Noho iho !a p; Aukeleiuilaikg L me Namakaoknhal,, he kane lie walhlne. X ma kela noho ana o i!iyj|, ua loaa ka laua kelki, aolo nae i lianau, e hapai ana hele .aku lk o Aukolonulaiku i ka auau uie ka-. na wahlne. Ta laua_ f auag he mea tnaij Aiselenuiasfcu, v hele e nana pjihu o ko oun, o »> ma ka ae leuulalku I ka^] ? V> t ka na. "K, Auße!enulafku e: kaua, eīa o la panu' aOfa> J naka "nial ka IfinV4, V n£ nalkatani ' ■ . 1« 1 na AukeUumialK^mina. lau aku kua, o ana a \va loaa ke~ggg līalulu, a i la' we ia ukuj& hoi ma ka manu nei v> J>U ia aku la $ lioonolH\ Ai;v .eh| kaiinUa noJva nu ua mami la. ,i lūki ui, UaiUi, a niiuauiiiia lft u luūaiku, 110 ka la .llululu. . V s yjK.- , Ia lakou t> ka nuii.lt o aua, ninaii aku o "lloahiL_k{| ®ffF fa« : , na ana kou oe, j ko kanaka e ka mn« ' nu." Niiiau aku ia o Auke?enuiat| ku t ua poe kanaka ala: "Pehea 4 kii mai at ua manu laT* "O ka eheu akau inua e ktl luai ai, i>au elua kannka i a! ia, a hala ta, iho mal ka eheu hema, a loaa etua kanaka. iho mat ka nuku mahope™ Ninau hou aku o Aukelenuiaiku: "Ovmi na kanaka o onltou e e l& mai "O iuaua, r ' p*la Va olelo a 1a mau k:\nalra. M TTe hohouu uo anel ke t\m llo*:o UloT* "Ae, he hohw\i m." ī aku o Auk«!enulalfeu; "E n»*o īoa «lun a loleo ttto no-

|ho iuaL iia ka ta o I:ikoo'.alca, |alatl« onki au nwi ks poka net. o Ita lawa nei o ka lh>-a l ke ahl." U lsko« e kamallio ana iw» na m«a c pHi aiw t k« mako o u* i»anu nei. koino ana ka *k*u o ua m*nu n«M. aKu la a U>*a u<t m*n kanaka wt ft<vko ttto o fc« ana. umii mai i<* k» J>aa ua nwu k«!\«k« s?ot A m&ka«Tfe&U Kft <4>ou »» l«wo >v,ai U l*ua, knl)s« iMt in *'lvt* m«uA iiuan o ka ohou kftt\l t Imu ai>" A o AuMi nulalku. ae \a \t I k« |v*hu, tfci> \& \ k« koi» a U\o la ka oWu o u& n\;um « uuiku iho in a moku ka. «Imu ii*o I«si »* k« «h<p« ! iM*ki Uh* U» li«> O Attk£W«Usttik*SU tA4> !ku, kioU no kom u**u kAU«k» IWkv U k* uUU <* $& moku «£« « f«j» ohou, iho k ka nuku. <xvkl l«ku «u* o Aut»»J<N»ut&tku, jk«» fhk» k«» klno» . ;-. | A mako u.h m*nu u*4 o llulula, | hwhuki ao ia 5a | U* hfi'« IUB ko {»> u« «k*» x «» ?.- ,1 fctai* m*\ Ia tUU\ jO k«i« huiu i huhuki t« *l * A*fc* j H«ut*tku. mX t« Ut a i*l« o NaniAk*o|*h*t. tk« tho J* U. io m huiu o »hv> <> tu ? Ssuu- ' \Jaaki4 o k%*m*lUo aakw i«» kn «wir,a *?»♦ !?*ttUk*ok*tat. i iko ;saia jMli *»« «ta ko k«asu H<- . k*tku«.w •> Uihilu w*uu. w Ni sm*k*okMl«iii. M |tfU v*titv.<> * la |*t«* <i* A tkv v' | N*m«k»ok»hH; o a*iutu J I

''4 * ' ? feon:i kaikunane. Kaliea aku la ia ! | kona mau kaikunane, ia Kanemoe, Kaneapua. l| aku o ī?amakaokahiii ia Lakou. | "Eia o Hinawaikolii, na hulu i ka j 'We o HahHu, ua male. ua pepehi A lohe na kalkunaoe, olelo j : altu la la Namakaokahai. "t*a j>o-j •tko"no ia ke make, no ka mea, he ] htfc& iuo kana, he ai i ke kanaka." - -make ana o ua nianu nei ia Aukeienuiaiku, okioki ilio ia i«■koa t ka io, a koala aku la llunu o lte ahi, a al iho la lakou. Mulu>ih' j o laila, iihi iho la lakou i alunui <•' iaoi ai ilalo nei, aka, e noho ana iu ] wa ko Haiuiu lua, he uoanu no, o j ■Klwaha ka inoa. Haawi mai ia ia rte AukeienUiaiku i alanui. Oia ke j «Menoe pooniuku ekolu ano, lie lenalena, he ula, he omaomao. A maiaila lākou i hoi ai a hiki ilalo. | Mā fr6ia mau hana a pau a Auke- j lefiuiaiku, ua mahaio na kanaka e--4» iala, ao' kona malama ana ia la-j leou iloko o ka make, ame ke alanui! itahi 0 lakou i hoi at Ualo a ua aio-1 im lakou iaia.

K« Ho» Ana O Aukeienulalku ] IMo Me N* Kanaka j

A hiki u Aukelenuiaiku ilaln im- # ,ua iwuakiu iuwe ae lu o Kiwuhu L ke alHuui f aaueuue i ka uiah"pliiilu, uiuau aku o |kui ua jika, *"Heal»u ku oukoui meu " I uiai īakuu, j ko. .ka'u, lie . uwala ka'u, lie nmiu. ■ ka'u, iie kalo ka'u." Olelo aku O; Aukeleuuiaiku,J'Ue feai>u ke ko ua. kuu keiki, iua e manawai ia e uiuke ai t i)ela ka uuīa, ka umia tf kg. kaU), nolaila, uial uoho oukou u ■ JLalau i keia mau mea a puu ioa ke i kakou ma ke allaui, o makej ,/nāl noho oukou." A pau ke ao a- • ,/#i o Aukeleuuiaiku ia lakou, ilieli 1 aku la lukou. iia keia heie i uialama i ua olelo ;i ( 0 ke kaoaka ko, lalau uku 3a ia i ka i>una o ke ( & $u£ke>. iho. la ia, pela iakou a, loa eha, a ua.make lakou, tua- j o ka lakou mau uiea i ouo ai. ( i ,nu oleio ao a Aukele-. - j A pau.la&ou | ka Ulo i ka ruake,. 0 Aukeīeuulaiku, liiki i ku iiuie. Iko mai la kn ( l»e «a kalkueke, uwe uuii } ae la lakou me ka olu j .g\y,,a}oliu, MaUopp o kelu hulawai } npko pu Iho.ia iaua, lie kaue a ( lie waliiue a mu keia uoho ana .shj, ia. ko iaua .jjj»u maaao i ke ke maaao, & hala ka wa; J|jhx o.keia ana. t"a uhi ia kaj o. ke alil wahiiie uo kaea; ,}|fīae; ua pau kona mauao maiu-, -> Aukeleuuialku. Nolaila, lioawi. |mai la o Namakuokahai, kana tJ)isr i ka e.i t> ka aina auie uīl iue4, iloko ?.> ko Aukeleuuiaiku] ltnu> kiiiia «ua klu<> uuo ai.ua, m ] i., J kj. i kajti la. kuiuo aku U o Auke-i Vquia!ku .iloko o ka hale e ai ai»! ila_fc«. ai HBU L,a !u ae U o X*-, i l ka iniLu. o ke aku* o, I a liaua Uu la ko koi auie U, k->lau iho ia ia uiu ka oi o, ke a han:o ih„ ; ih ,ku ae ia a kahe ko kuko, I lMi*e iho iu e Xun.,ik;n > kahai. "Ku ' j>anaha! he mea maikai uo ka koi, ka ku>i kaue e huua uei," a ko ] aa nana ana, huua Lho U ia» A pau ka al ana o Aukelenuiuīku» Uoi uiai la la a noho. Hooiuaoe aku la ia ( Namakaokahui iaīa. Kii: heaUa kau naau meu īuaikui o ka heie ana maiV I.alau iiio la vt Aukeieuuī|aftxi i kn {vthu u w ehe ae ia, lalau | Iho la } ke koi aiue ka palii, a Uaa I xrt aku U Su NuiuukaokuhaU me ka

oteto »ku. "O keia iu;iu uiea eiua, nn mm uv*tka\ a'u i lawe aiai a,i īniil ka alna o K.uu.lliclimi iusU» & mau iw«s a;:;t> kuu akiw. akvf !u m?a malksi n.>a." Ntu«u 4^

&a ipmhiae, K JH x aha k* wmāw*l *utV| k* ham a kda iu«u iuoa*." oki, * ** a U * tttoku» <v ix s l«. ka ; \h* tw* okivki u.- iU <i* uau* *] A 'oho 0 N'a y rt I*l* n>*u oloo> * Auk«l<>uui*iku.j |oM« *ku U koi.i i kaua kaut» H;] ( o%au moa i'.ialkA'. 0 ka.'a uu>* umū-I kSt» h,V>in IU V ;i K;iU;t koikl," I «Wu. e Ue \*kuii i, .k* tttNUft O N;'iiVi;ika \>ksliiil *UH% ku i U* 010 [ Uei. O*, li ka£ k?3^: * ? 1.0 <tusuol i& k*!kau Slte» «*U* uo koiA. A iMiU kv; i*u*,i k*u>atllo siiih u\ k»; koī ka y*-, hl, OWO *ku o NMiu*kAok*&*i i ka- !** **«* k "K uki ta*t oe i ke kvH," i «ku « |J w ***W * iH'hiNi }« *** !* «*M *ku al lko • iiwku. «. 4, h*k*k*. v& g. fc*»\» !o i*uiot" t n;ju U U ««24- 4 j S,,v . *"fc*lk*h|*' 0 hnAv. i 4^- : :*iM»t <x* t K\ r k\4 i* ki, <*<g fe«ai )K*.j t»** & k& k*«.; kc;k«, I»*, $ a<s.l uo 00 ī* s « A3O ka' fss.sliki «4 4ka aw. kti4._a(; &u*. o k*&* |lāitt«. U* ttio U i um <6lu«lu lo*. ii' 0 kteu a*w o AtiV*.'**;;ui*iku e vS>ki *kw U, . ; ke Us» iUHHCi ioA j»fcu 1* &* % AA*v" e & ivJoSei. vv4. t U o .Vakok*siul 1 ke koi. | iAo>W « i»u>