Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVII, Number 1, 29 April 1942 — Na Meahou O Ke Ao Nei [ARTICLE]

Na Meahou O Ke Ao Nei

Ke Hoomau la Iviaila No K&ENA POO O MACARTHUR MA AUSETURALIA Apelila 25 -- Malia ua hikl i na Kepani ke hoomalu i na kapakai ame na kualono o' ka aina Pilipino, eia nae hoi āole 'e hfki ana ia lakou ke lula ae i ha mahele aiiia kuahiwi.

B like me na lono 1 hoike ia mai noka haulehia ana o Bataan ilokor o ka iima o ka enemi, eia nae hoi aole i pau ka hooili kaua ana a na puali; kaua Pilipino, ma ke kukulu akau! o ka mokupuni o Luzon, a ua hoopilikia ia ak&. na puali kaua Kepani e keia mau puali kaua liilii. Ua hoom-aopopo ia aku nohoi no ka pii mahuahua ana ae o keia mau ipuali ma na wahi like ole e paio ana me na Kepani, a u-a iilo aku hoi ia i mea hoopilikia mai i na Ua like no paha na makika, he liilii, lee aki iho n&e, walawalania.

He 114 I Make Ma lapana Ua. loaa maila ka lono mai Nu loka mai e hoike ana no ka loaa ana o ka lono radio mai Ladana mai e hoike ana'no ka ae ana 0 na Kepani no ka hiki ana *aku ma kahi o ka 114 mau ola i poino ma o ke komo ana aku a, na mokulele Amelika a hoopa-hū ma kekahi mau kulan'akauhale o lapana ina kela mau ;pule aku nei.

E like nohoi me keia mau lono i loaa mai, o ka poino i kau aku maluna o Tokio ame kekahi mau kulanakauhale e ae he Qlfolu aole i m*£G£bpō loa i keia manawa. O Keia mau lele ana aku a na mokulele Amelika a hoolēi iho i na poka' pa-hu ma lapana, he mau mea Ihoala mai ia i ka manao o na mak&ainana o Inia, a he mea hoi nana e hooikāika aku i ko lakou manāo e komo a e paio ma ka aoao o na! aupuni huiia.

Komo N.a Moknlele Kepani Ma Na Kahua O Kina TOKYO, Apelila 25 — E hoiHe ana ka lono ma keia la no ka hoopoinp ana aku o na mokulele Kepani i na mokulele ame na hale hoolulu mokuiele ma ka lele kaua pinai ana aku iloko o_ekbtu v 4a maluna o na kahua mokulele Pake ma ka la 18 aku nei, ma kahi hoi e kokoke loa ana i*a lapana.

TJd lele kaua ia aku kela mau kahiia mokulele mahope iho o ke kukala ia ana ae, no ka m-anao ia o na'mokulele i lele mai no lapana nei kai lele aku no Kina.

Polno Ke Ola Oia Mau Kanaka

Mk kela Poaha aku nei i loaa ai j kekalhi ulia i keltahi mokulele o ka t mahfele hoopa-hu o Amelika ma Hilo' nei, a make he elua mau hoa o kel ko-lu ,a pakele mai ke kolu. 0 keia na mea i kukala ia ae e na aliikoa o Ka oihana kaua aina. Aole nohoi he mau mea e ae i hoike ia mai. Lukuia He 216 Mau Moku O lapana Ua hoike ia maila no ka .hiki j 1 ana ! aku ma kahi o ka 167 mau' mok,u kaua o lapana i luku ia mai, i ka hoomaka ana iho nei o ke ka-' ! \ia ihawaena o lapana ahao Ame- ! | lika ! ma ka moaia Paleipika nel a' [ he 4|9 mau moku halilKili \ikana i hooiiiholo ia. O na mokū kana i h<K*piholo ia xia Hiki aku ma kahl o ka 114,330 tona! a o na mo"ku oihaha kalopa he 1:30,667 tona, O i» moku i |X>ino <|iia no he hookaM nvoku kaua kauilnaha, hookahi moku halihaM moklulelo, he 15 mau hiokukaua mama, 23 moku aluah» topido, hookahi moku kaua o ka papa ekolu, amei 4 moku halihali koa. Hoohiolo Ia Ko Kahua S*ail LAPANA: kokoko e hiki aku ma kahi o ka 1,000,000 i>aona o a4 hoopa hu i hoolei k iho * na o ka RAP a t hoohiolo i» kulanakauhaio o \ Rostock. { t*a holko ae ona paila- | ka tow»kul<»k> no ka punoh\i p>aa aIw» ok* uwahi wai na waM t h<x>- ] pa-hu ia iho a ua hiki ole i ka ij kaika o ka malan\alanx\ o na kuI kui |no ka kk ana a puka ma ; k«li|i aoao. I O Hostock oia no ka lua > ko i HiU«r kaiuM hoolako make kat no i mau i>uah kaua ma Ru&ta j iNowwai akau. , Qa* hooiek kaua ia ana o RosI maiioih! iho iio ia o,ka kle i iww** w ana. aku maluna o Lutlsxk m

'•' - - f & he hoike ana hoi no ka hoomaka ana o na mokulele o ka mahele RAF I ka lakou hana ma 'ke kukulu akau. manao n&' Beretania ma i> k.a hoopoino la ana o keia mau wahi, he mea la no Hitler e hoololi ai i kona alahele ma Ruegen ame Stettin.

Ma keia hoolei' ai ana iho o na poka hoopa-hu ma kela'mau wahi, he mea ia nana e hookaulua iho i ka hoouna ia ana aku o na pualikoa.no Norewai, i ka wa e manao ia ai e lele kaua aku na aoao huiia. Holopono Na Amelika KEENA POO O KENELLLA MACARTHUR, AUSETURALIA, Apelila 26 — Ua hoomaopopo ia ae. la ma kei-a la no ke ki ana o na pailaka mokulele Amelika a hoohaule ia he 11 o na mokulele Kepa-. ni ma kela Poano aku nei ma o ka lakou lele kaua -ana ae ia Papa j Darwin. j

, O keia kaua i paio ia ai maluna ae q ke kūlanakauhale ame ke kapakai e pili kukoke ana i ka akau o Auseturalia, kai hoike ia ae e na poe .e nana ao ka hooili kaua nui loa ia ame ka holopono loa i hooili ia .j ma nalewa o Auspturalia. O ka haulehia ana 0 ka akahi .hapa-kolu o na mokulele lele kaua mai, he mea hoi ia nanai hoonui ■aku i ke poho o na Kepani, oiai ho he 100 wale no poka pa-hu a lakou hoolei iho ai, a he uuku na poino ame na ola i hoopoino ia.

Ua loaa akxi ka hanohano ia hoo-k-ahi pailaka Amelika ma o ka hoohaule ana he ekolu mokulele Kepani, a i kekahi aku he. el^ia. O ke kolu aku hoi o na kanaka Amelika fia kuu iho kona mokulele L.ka honua paa me kek-ahi mau apana. o ka mokulele' Kepani e paa ana i kona mokulele.

Ua lele kaua ae no n£ mokulele Kepani a hoolele k-aua ia Papu Moresby, Papūa, me na mokulele "Zero" he 15 ka nui, eia nae h n i. ua komo aku na mokulele o na aoao huiia a paio aku me lakou, a he liilii loa kahi i poino.

Ma na Solomona ua lele kaua ae na Kepani ia Tulagī me ewalu mau mokulele -a he uuku nohoi kahi i lioopoino ia.

ITa hooi ia ae ka hoolele kaua lewa ia ana mal'una o Corregidor ma na aina Pilipino a ua hoomau ia nohoi ke kaua palua ana a na kaa kaua mai kekahi aoao mai o ke kaikuono o Manila. Ua hoomau ia ae 110 ke kaua ia an-a ma Panay ame Cebu .aole nae hoi he mau loli i hoomaopopo ia. Ke paa ala no ua papu la me ka hiki ole i n-a Kepani ke komo aku malaila.

[ Lilo Hou I Na Eukini Ua loaa maila ka lono mai Stock- . holm mai e hoike ana no ka lilopio an>a mai neL o Borok i na Rukini, he kulanakauhale ma k-ahi o ka 25 mile ma ka komoīiana hema aku o Novgorod a ua aki ae la i ke aiahao e apo ana | ke kāliua ka- j ua o Novgorod me.ke koena o na ' Kelemania i paa aku mā Staraya Russia. - | Ua hoike ae na pohai oihaua kea. j 0 na Kelemania ma ka akau ame! : hema o Loko īlmen ua emi mai kona huina nui i ko na Rukuū u I o na laina kelekalapa o hope aku, ? aolo i nialaelae, ua niaiuio ia e ] hoopoino ia ena Rukini. j HtH»noe Kaua Ikaikā E Kue ( Ana I Xa Finn . Ua loaa &<? la nohoi ka lono mai JLadana n\ai «? hoike ni&i o.na no ka : j loaa ana «.ku o ka louo ilaila ua • I *ncanc he 2,000 mau koa Fiun kai. | luku īa aw kela pule aku ueL i ka ( | \va a na puali kaua ulaula i onou | j aku ai me ka ikaika e liko tue ke j j kau kookupu o kela mau makahiki, j aku iiei u. hauiepio ai o Flnalana , iioko o ua kahua kauu nu» ka ak;ui loa. | U* hoike m mai no ka hoonoe *ku o na Uukuu v ko Lakou. . i«wU pus»li ma ua laiiia o mua ■ a lakou "hoi i paa ai me ka ikai--1 k* loa, E noiioi lakou ke ouou nie jna puupuu ikwika malvma o ua ■ puali kaua Pinakma i hele a |kn mw\aoJanxi, me ka manao e j hoopau ao lakou i ke kaua a hoo- , pakele ia Murm<ansk aiuo | K.o«w Na Koa Mari«a Kukini i U* loaa no ka lono i La« | da»a mai Moso\v mai e hoike aiia '. ka rSviio r,o ka pao aua o na ' - k<& Maru\a Uukiui nva kokahi v.'..vu ~ w£iu 1 paa la e na cu<a\i a \ho f kaua akvi la i na onenn. , 1 ko iaks>u huk hoi ai\a ; na kasv&k&i. ua akoakoa uv ao • «* iuau koa iu4uu;a uti e aa

| pu-Ali koa Kelemania nui. Ua hooili ia kekahi kaoa hahana e like me i na- lono mai. Ua kokua ia mai nae hoi na koa marina e n-a mokulele hakaka Rukini ma o ka lele kaua ana iho niaiuna o na Keiemania mana kahua haaha-a, me ' a hoopuehu liilii ana i na Kelemania me na pu mikini. , r Hoike O Berelina Ua loaa pū ae nohōi mai Berelina ae c hoike ana no k-a hoolele kaua kupale- kuīoko ana a na Kelemania ima kekahi mau mahele i hoike ; ia mai ka inoa ma ke kukulu hiki- : na. f He lehulehu o n-a hoolele kaua ana a na Hukini mahana o na Kelemania, ua hookuemi ia aku lakou oiai hoi na mokulele Kelemania i lele kaua aku ma Murmansk kai luku aku he eiwa mau mokulele hakaka Rukini ma ke kaua lewa me ka loaa ole ana o kekahi poino | i |ia mokulele Kelemania. I ,Ua hoomau aku la nohoi ka lele ( kaua ana a na mokulele Kelemania | maiuna o Enelani ame Bath, me ka j pa pono ana o ka lakou ma-ka. I iholo He Moku Pelekane ' E lioike ana ka lono mai Ladana mai no ke kukala ana ae a ka : Oihana Kaua Mc-ana no ka hoopit hol'o ia ana o ka moku kāua luku ! HMS Southwold.

| Hoea I Aikupika j Ua'Hoaa" maila ka lono mai Oairo. Aikupika mai, e hoike ana no Ika hoea ana aka o Elliott Rooseve!t, kokahi o na keikikane a Peresidena Roosevelt i Aikupika ma ! krla pule aku nei. I Aole nohoi i hoike ia ke kumu o f kana huakai malaila, oiai he wa ! kaua nohoi "keia. aole he hoike \va!le ia o na meahuna.

E Ohlia Xa Kanaka Xo Ke Koa WAKINEKONA. Eia he bi>a ke waiho noi iloko o ka hale o ke kom!to "o pono oihana kaua kai iko ia a hoomaopepo ia o ke keehina mua ia no ka hoomakaukau ana no ka hookomo ia ana akxi iloko o na puali koa o ka lahui o na kane me i>a poe e kau ana ka pono maluna ona. O ka bila 1 hookomo ia aku e Liuianiakaaiiiaua Audrew "Edmistoxi, D., Va., ma o ke noi a ka Oihaua K\iua, e hooak&ka ana hqi i «a iiuiaia i ae la no ua mau poe ki o wae ia arivt; Wahme wale no: $20. W&hine ame hookahi keiki: 530, 510 tvak«i no ke keiki pakwhi pdkui mai. Aole he wnhine a hookahi nae kelki: Sl5. Ac>!e wahine aka elua niaukeiki: n-e Slo pakui mal no ke keiki pa"kni maī. Waiime t kaawale ma o ke oki « i ah> hookahi makua a i oie « kaukai ana ka pono iaia: Klwa o ua n*au mea kaukai i» ame $5 no ka mea pakui p«k«hi nmi. Ana k^ v kon\it« l k«*ia hila ma kekahi manawa o koa mna iho. I lloon, le Ta I Na ttome r>Fr,ri.VX V. 25 -- Va hi>ike ;\e *a r.A nui ma koia Vv ik' ka a-iA. Aku o na .r.v-\.,U'',o V.v.i".;:A a ; i\ikui hol no na hana a m nwk">te RAF n\al'o3VA o na kanhaie Kelemaniā, \.-.i % ;a v ;,v.; \ A ikaika i kekv.l .v",s'kax;ha'e k;vhiko o K\eter. Kno'iāni. -Xa ho.ke se ua lkreunia he :r.au l;A:tcr; ka; iuvss"vclc ;a ; na hoix;e A ;ia t,;a hvO U he iehulohw na i Ua hoomau aku hoi ka \ us i p&no o na o£>&Ui o ;;a t\a.k « h^hiok **