Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVII, Number 31, 25 November 1942 — Aihue Ia Ka Hale [ARTICLE]

Aihue Ia Ka Hale

K hoiJ<p nna kekahi aOt> Kupaiamaha a e hlfil olē manaolo ia aku -he poioīel, akft hvi he uiiii» k«la poo manao j « kau ae ia maluna. Ma KekiaW ia j ua hoea aku la keiiahi poe kana|K& naa ka home o kekahi kanaka, mona ka inoa o J. C. Kamika, he oiea kuai waiwai paa. Iko lakou komo ana aku ma 'ua.iwwae ttei. aole ka ona ma ka home, nolaila, ua nana ae, ia lakou ia loko o ka |hpAe,. me ke kaha «na i n» 14 o ika iiaie, a o ka hoomaka, aku ia ro ia « 010 i ka hale ii<oko o elua iinahele. Aiaiia hoomaka aiju ia lakou e hoonee i na pauku o ka hale,. a pela nohoi me ka hale kaa.

Ua monao maiia nohoi na hoalauna e maoli ia an a kela hale me ke apono ana aku 0 ka ona.wa hoomaka aku ia kekahi e kelepona i ka ona i na. paha e hiki ke haawiia mai ka haie moa. Mamuli wale no o kexa kepona ia ana aku j ua kanaka la 1 maopopo ai iaia na mea apau. " He mau ia mahope iho mahope | o ka hoike ia ana >aku i ua kala i hoea hou mai ai ua poe J aihue ala, a me ke ano wiwoole, i no ke kii ana .mai i ka hale moa.

Hoopuehu Liilii i& U& Meaao i bek> JSM«| |iMttt|!Stanc E hoi}j:e atia .ka īono māi ,Qiun*king mqd. ka ~hoe,o anai laialikoa K.epan|, § lanaklla oia U», mahele aina o Shan«tung, a m hoopuehu liilil e na Pake, a M lukUia he 5.000 o ke 40.000 Kepani i komo aku ma keia.wahi. i Uft jxiki, aohoi ia kakou ke. ike a hoomaopopo iho. aoie waie no ( ma Kina keia luku ia o na Kepagi aka. tna na kahua kaua e ae no kekahi, e iike me na. lono e hoike ia mai nei mai ka hema aku nei o kak<?u.

Ku Aku La Kekahl Moku Kaua AineUlea Ua loaa maila kekahi lono mai Amelika mai e hoike ana no ka hoe aa» aku nel o k,ekahi moku kaua mama oia kekahi Awa ma Amellka, rgahope iho o kona luku ana aku mau znoku Kaua Kepani ma ka komohana-heipa aku nei. Ua hoike !a ae, ua ike no ke K«.pena o. keia moku aole I lawa kona ikaika, no ke kaua ana aku me na moku kaua nunui o lapana, eia nae aole oia i haayripio aku, aka, hoplele kaua aku no. Ua hoopiholo la he eono moku kaua Kepani, a aole nae hoi i nele ka poino i hekau mai maluna o na lulna o ua moku nel. Ua poino ke ola o kekahi mau aliimoku ame 104 mau luina, ma ua kaiia ana" la. Mahope iho o ka lele a kaua ana aku a keia moku me na mOku p ka enemi ua haalele iho Ip. oia i ke kahua o ka hooill kau§, a ,aku la.no Amellka no pahonohono hou ia ana. He lono keia no ka poino ana o keia mau moku kaua Kepani i keia moku kaua Amelika hookahi wale no. Ua hiki no ia kakou ke hoomaopopo iho i ka makaukau hoolele kaua o na moku kaua luna o ka -enemi. E kau mau aku ka kakou upu ana no ka lanakila mau o ka aoao o ke Aupuni Amelika.

ESla Ke Hoomakaukau Nej Ma na lono i loaa maila ua kahea ia ae la na pualikoa Sepania e hoomakaukau i keia manawa, a e kakali ana no ka wa e komo akn ai ka eneml iloko o ko lakou aupuni. O keia kahea e hoomakaukau mamuli no ia o ka hoo- ' maox»po ia aku malia 6 huli mai na piuali kauā Kelemania a komō ma ia Aupuni. Ma ka hoomaopopo ia'aku nae hoi me he mea la e huli mai ana o Sepania a komo ma ka aoao o ! na aupuni huiia, no ka mea ua kukala mua ae ke Alakoi nui o Sepania, e hoomau ana no oia i ka pili kuikahi ana o Sepania me Amelika Huipuia. " I na nel no ko Kelemania hoao mai e komo iloko o Sepania alaila ua makaukau keia aupuni no ke kupaie ana aku i ka mea komo hewa wale mai.

Hoolala No Ka Hoohanohaao Ana Ia Hawaii I ka m&kahiki 1818 ua ike aku ke Alii Kamehameha i ka Repuhalika o Aragenatma. ao ka loaa aiui inai no ia o ke kuokoa mai ia Sepania mai a ua hana ia nohoi ke kuikahi o ka tintnnn iioko, b ka uniona o ka nminhi», ke kaua ame ka oīhana kalepa me ka Hepuhalika hou.

Ua hoike pu la ae la ka lohei U» hiki ke hooia ia aku, o ke alakai nui o ka mahele Pakipika komohana-hema, oia o Kenelaia MacArthur m« na puali" kaua a ua hoonee aku i kona. keena poo imua a nai» ponoi no e alakai nei i na puali kaua mai ke kah"ua hoomoana aku. Ia manawa' hookahi nohoi aja na pualikoa Auseturalia ame na ipuahkoa Ameiika ke nee maila i mai ke komohana ame ka hema mai no Buna ame Gona, kahi a na pualikaua Kepani e hoolulu 4a. ... Ua hoopilU pu ta na Kepani mawaena o ka uhinahele ame ke kai, a ua hoike eia ke hoao ala e pakele ma o ka hoao ana e ee maluna o na waa ma ka muliwai Kumusi, e kahe ana hoi ma ka akau ma kahi o ke 50 mile mai Walpopl aku & hui rac ka moo alan~ui e hoea aku ai 1 Lae. E hoike pu an& nohoi ka lono no ka nee ana aku o na puali kaua Amelika no ke kahua o Buna mana aoao a i elua a eia na enemi ke auhee nei. Ma'na mahele o Buin ame Faiei .ke lele kauk nei na mokulele nunui i na moku o Jia enemi, me ka hoopoino ana i kekahi moku luku ame moku koa.

Makaikai I Ka Home Hookuonoono Ma kela pule aku nei i hoea mai ai o Elele i Kohoia Joseph I Parimtona i Hawaii nei no ka h'ui aha me na poe o keia mokujpuni i hiki ai iaia ke maopopo i ke kulana o keia kalana ame na mea hiki ai iaia ke hana aku i kona wa; e hoea aku ai i Wakinekona» f

laia maanei ua mal-ama ia kekahi mau hana hoolaulea nona, a ma ka Poalima mai, ua hoio aku la oia no na Home .Hook'uonoono o Waiakea no ka makaikai ana ia mau w\ahi i maopopo ai na mea e plli ana i keia aina.

Mahope iho o kona makaikai ana i na aina hookuonoono, ua holo ae oia no no ke komo ana aku ma kekahi mau home aiaa hoopulaluia i wahi e loaa ai iaia kekahi ike no kekahi mau kumuhana i hapai ia mai. . ; '

.. I ka apau ana o ka laua huakai kukakuka jne na kupa o Hilo nei t ua huli hoi aku la no Honolulu.

E Kakoo Ana Na Arabiia WAKINEKONA _ Ua loaa kekahi leka akea ia Nuri Es Sadi, ke kuhina o Iraq, e hoike ana mamuli o ka hoonee ana na Aupuni Huiia ma Apelika Akau, he mea nana i hoohauoli aku i na lahui Arabia ma Apelika «wne ka Hikina Loa, pela i hoike l» mai ai mai ka Hale Keokeb mai. "O ke kahua holookoa o ke .Kaiwaenahonua ua loli ae ia iloko 0 na la kakaikahi a o na hoaloha apau o na aupuni huiia, o ka oi ioa aku o na Arabia, ke hauoli nei a ua mahalo aku ia oukou, mā ke ano o ka mea nana 1 hookumu 1 kela kaua ana. Ua kakau maiia, nohoi o Nuri Sadi, ke kuhina o Iraq, he leka la Peresidena e haawi mi ana i na hoomaikai no ka pae maalhi ana aku o na puaiikoa ma Apehka Akau, oia k& mea, I hoomaopopo ia ma Wakinekona. . # E hoike ana ka leka o hahau ana aku me he uwaia aia maluna o na Axis, ma ke Kaiwaenahonua, he hana ia n&aa i hooweliweli $ku i ka laiaa paiupaiu loa o ke kaulahao axis, & ma k& nana aku ua loli loa e keia kahua."

j Ma kela pule aku nei oka piha ana ia he 124 makahiki mahope iho o keia h&na, ua hoolala ae ke .kulanakauhale o Buenos Aires, ke kapikala o Aragenatina, e hoomanao i keia mea ma o ke kapa ana aku iykekahi o kona mau alanui pookela, "ke Alanui Hawaii"; e h,ke me kekuhi. leka i hoouna ia maila, ia Meia Potrie mai ia Kauka Fernando Meiwie* Cal»da, kekahi hoa o k& Pap& Lunakanawai o ka Aha Kiekie o Buehos Alres. Ua hoea mua m&l Lūna^ kanawai i Ha%"uii «ei i ka makahiki 192? a oi&aawa ua Hlo o Hawali uuku i auo »ui iaiiu Ma kana leka ia Meia Wtrie» ua hoike umU q Kauka CaUada aoie oia i poina i n& hookipa pumehana ia ana ooa e na kamaaina o Hawaii nei. . Ke AHakai Kei 1 Na PuaU &aua Uia hoil» i« maila eīa o HeneW» MacArthur ke akJtai poneu «wi i aa puali kaua a m kulu ae i kona kahua poo he wau haiwl aiik ke kokoke mai i ke kahua kaua īua raXifHka kunK>-hana-hema aku n«i, ao k?ovi hoi « hiki ai iaia ke haa\ri aku i na kauoha no ka kmia ana a na p*m kaua o na aoao toii o keia hooaee ana % i KetteJala MacArtltur i ia*rr< ai lakou I ka hoomalu yp a »n Papua» ma Hwanakaukua I Ki L«)t Km» Aaa Aku Oka paapio a&a P«|iua oke k**htn* mu« ia no ke aaa I m hana Vel« kaua s»a ka ak«tt«k!uu

j * Ohi .\na Xa I Kun» [ £ hmk<i ana ka lono mai Bere\lw». mai nva o BereKim ala no | M boakomo ia ana ae he pīia no |to ohiia ana e na, Korea o na I mok&hiki he ld,, a ke aupuni i kai Ks>u inoa ai uo ke a«potno ana e ka ( ahaoleio Kej»ai ik a wa « noho i u\&i ai k* ah&oielo, oia ua niea t hoike ia aku mai Tokio aku. ; Ua &e la aku na Korea ke jfowfto ana iloko koa i ka X93S mai. t He umi-kuiuanialua ta\isani mai Kore » I aa aku e konio i ka hana koa ms keia makahiki, teno i hoikfr ja mai. K«« Aoa I X* UAii>ulf Ma ktia &&*uUviaka l\>aiia iho 0 mal&ina ia ai a& haaa hoaalohanialoko o ka Luakuu c HUo nei, a e Kaa ana ka M'-i kakahiaka ia , KVin. X*a kono ia na poe apau « ( *uva mai ma ua anaiaa puk ai*. j 1 na aole »v. har.a lua ia kakahia- j ka, e hele nvai a hookai» ka» hal- j J>u!e like ana. 1 i *t t««k N«i Xo £a Maluiiia t au la imv» o Moi Vjc- 1 Bw*m»! na uw*V» no! Wa "Maiuhia mat fta nwikaauiaiku, 4A»a i hxXNi ai ao ka | makaikai *K& I na waki i hoo»»-, «MI o««Qft «IM !Bka, « kksij

me na lono hoi keia mai ina ka ipuoleio hooleleleo BBC. Mam'uli o k«iar mau hana ana i hoopau ia _ai ke kiaaina o ke kulanakauhale. E hoike ana ka lono mai ka Vichy mai, no ke apono anj o ke ~ Kuhina Kalaiaina no ka hookaawaie ana aku i na makaainana mai na wahi aku i hoopa-hu ia ai. ■ ■ ■ w..--.' Ua Hoopiholoia E Na Mokuluu-U LADANA —Ua hoike maila ~ka , i nupepa Kelemania DNB no ka [ hoopiholoia ana he ekolu mau ! moku ukana ma ke komohana o I Pohakupaa, i hiki aku na tona [ma kahi o ka 15,000 tona mai waena mai o na moku e holo ana me ke klai ia e na moku ukali.

E hoike pta ana ka nupepa DNB no ke kopiko ia ana o kekahi moku kaua.

Ua hoopiholo pu ia kekahi moku koa Amelika i piha mē na koa o 12,000 tona mawaho aku o Casablanca e like me ka lono i hoi keia mai e ka DNB. E like me na lono i hoike ia mai he kakaikahi ioa o na koa i hoopakele ia e na kamaatna Morocco. ' Ua lele kaua ae na mokiilele Ttalia i na aumoku Beretania ame Amelika mawaho aku o Ape'lika Akau i ke ao ame ka po, e like me ha lono i hoike ia ae e ka DNB.

Paa Ae Kekahi Kahua Kēpani Ma Whansl CHUNGKING — Ua paapio ae na kahua Kepani me ka hookau ana aku i ka poino nui maluna o ka enemi iloko o na la he elua o ke kāua ana ma Sechincheng ma ka mahele aina o Shansi He-~~™ ma, wahi a ka lono i hoike ia mai e na Pake. He nui na waiwai pio i lilo mai i na puali kaua Pake.

Make He 200 Paahao Kukini VTCHY — Ua hoouna ia maiia ka lono mai Stockholm mai e hoike ana no ka hoopiholo ana o kekahi mokuluu Soviet i kekahi moku ukana e halihali ana he 1,000 paahao Soviet ma ke Kai Baltica. He elua haneri paahao kai hoike ia ae i make mamuli o keia hoopiholoia ana o kela moku.

Make Na Poe Ma'i Maniuli o Ka īiumpai^ o ka noii ana a-na poe kauka no ke kumu i make ai he 47 poe ma'i o fea Halema'i o ka mokuaina o Oregona kai hoike.ae 0 ke kumu o ka make ana mamuli no ia o ka iaaumake luku elelu. Ua hoike ae o. Kauka Frank Menne, o ke kumu o keia mamuli no ia o ka hui ana o ka laau make me na hua moa mahope iho o ka hoea ana aku o na hua mea ma ka halemai. Ua hoike ae na ka oihana makai o ke kumu o keia make ana 1 ka laaumake mamuli no ia o ka hoohemahema a hoopalaleha o na pofe o ka halemai. (Ma na lono i hcßke mua ia mai ua make keia poe mamuli o ka ai ana o na poe ma'i i na hua moa, a he lehulehu o na poe ma'i e aie i loaa pu i keia haawina hookahi, eia nae hoi aole lakou i māke e like me keia poe ae la he 47.

' Hoopiholo Ia Na Moku Kaua O Ka Ewnni. ĪjA3>ANA — O na mokuluu Bei retania e holo ana ma ke Kaiwaenahomia kai hoopiholo ae he hookahi mokuluku o ka enemi hookahi moku aila o ka enemi a m&fia he hookahi mokuluku hou ae ame hookahi moku teko, wahi a ka oihaaa kaua uroana i hoike ae ai. Aole nohoi i hoike ia niai ka manaw-a i hoopiholo ia ai keia mau moku.

Kuapo Paahao M© % Ua ioaa ae ka hōonmopopa ar,& mawaena o Hunag&ria ame Rumnia mamuii o ke kaiMha hou & HiUer e piii ana i ke kuapo aaa i na paahao kiwila. e like m hoikfe radio m&i Berelina mai a i iohe Sa ma Nu loka. S> hoihoi ia ana ma k&hi o iwakahia-kumamakahi paahao ;Huna#faria ma k<* palena ama ia Rumania, vf»ha a ka k\mx As& IW mm hoike hou | ***** ** « piU ana i kuapo «OMU £ Huli Hoi Aku Aaa Xo Mo^oow Ua hoike i& maiia no ka huli hot hou aku o Akimaiala WUli&m SUji<iiev, k« kuhiaa Ameiika i ko rto laioa kwiw» csha?«i lioko *> k«ta ouMm «. >«►•»*•* ia ae maHa « huh hos aku ana Akimaia* S**watey t M&emi mai ia»» •"w* i Imi mai ai i au»«ūka «o kiikak\ik& ana he maiun& i m ae* 4 luūa. Aka ia a<r e ak\i ana o Akima&ia * ike s kewi* ohana ma K.akjv<tt; alaiia huU hoi aku ito k«»aa ka&wk ma HoSv\}*,,