Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVII, Number 36, 30 December 1942 — Na Meahou O Ke Ao Nei [ARTICLE]

Na Meahou O Ke Ao Nei

TTftltn.ii Na Moklilolo Ampllkn la Biii*nia CHtTNOKTNG — X T a lole ao la kekahi mahelo o na mokulele Amelika a hoopa-hu iho la ia ll.anhio ame Tungschung, wahi- a kekahi lono i hoike ia maila mai 'ke keena poo mai o Lukanola Kenelala. Joseph Stilwell. hiki ole i na pu ki mokrulele d ka enemi ke hoopoino i kei-a mati mokulele, a ua huli hoi maila no lakou apau ma ko lakou kahua.

NEW DELHI — Ua manao ia 0 na puali kaua ma Burma Komohana aia ma kahi o aneane he 45 mile mai Akyab, oiai na Kepani i piha me ka inaina kai hoopa-hu ae ia Caleutta no ka Lua o ka manawa. E hoike ana kekahi lono mai kek-ahi kiu mai o ka olhana kaiia aina ma ka laina 6 mua e hoike ana no ka lilo ana mai o Alethang Yaw he manawa i hal>a ak'u a e nee ana hoi me ka loaa ole o kekahi paio ku-e ia mai. j O ka lele hoopa-hu ana aku -a na Kepani ia Calcutta, he ka- ! kaikahi loa na poe i make, a he' uuku nohoi ka poino i hekau *aku 1 ua wahi ala. E kai ana nohoi na pualikoā Beretajiia iloko o na hihipea o ka nahele, a i hele hoi -a pulu i ka Ua, a ua lawepio maila he elua kauhale iloko o hookahi po, me ke ki ole ia he hopkāhi poka a aole nohoi i hoopoino iho na Kepani i ua mau wahi ala, wahi a ka lono. I

J tTa lele aku la na mokulele ha-kaka-Beretania a ma ka lele haahaa ana ua ki aku la i na pu kuniahi ame na pu mikini a ki ak ula i na kahua o - ka ēnemi ma Akayab. Ua hoopoino pu ia hoi ka hele hpolulu mokulele o Akyab, ame na kahua pu kaua ame ka hoopoino pu ana i kekahi moku m'uliwai ma ke owawa o Satyogya, iloko no i-a o ke ku-e mai o ka enemi no na pu ki mokulele. Hē elua mau mokulele Beretania i huli hoi ole mai. Aole nae hoi i hoike ia mai i na ua kaa aku ua mai mokulele ala iloko o ke lima o ka enemi.

Hahau Ia O Kiska E Na Mokulele Amelika MA KĒKAHI WAH.I O KA PAKIPIKA — Ua hnike maila |ka RCAP no ka lele ana aku o kekahi o kona mau mokulele he mau hsaneri o na mile mawaho ae o na kapakai o Alika/ a hoopoino iho la i kekahi mokuluu Kepani me kekahi poka pa-hu o 500 paona poka pa-hu a ia manawa \ia kahea aku la i na moku o ka oihana kaua moan-a a ua holo maiia lakou e luku i ka mokuluu. ,

1 WAKINEKONA — Ua hoopa|hu aku la na mokuleie Amelika |i. ke kahua mokuluu Kepani ma . Kiaka. waln a ka oihana kaua moana 1 hoike mai ai. Ia manawa hookahi nohoi, ua lele aku la n% mokulele lioopa-hu jnunui a hooiei iho la i na poka |pa-hu maluiw. o ke kahua moku|lele ma Munds, a he hookahi moiku ukana o ka enemi ma kahi e (kokoke ana Bougaiuvilie i hooipoino ia. j Ona mokulele hoopa-hu iujk»ii ia e na mokulele hakaka, ua }hahau aku 1« I kekahi hahau iikaika 0 na wahi i kukuīu jla % m Kepaui ma Kiska. Uw pa Ipono aku la molioi \ia mau wahi lala r ua ik* ia aku ke pa-hu lana «e o m mea i pa aku i ha ipoka ps-hu ma kahi e kokoke ana ;i-ke kahua hoohilu mokuluu.

,llooparhu la ?va ;Kahuß lioom<wuia [ O na kiU)vK\ hOv>nKV>na &iv.c |«« li&k' k&i jio>.iiwhu ia «iuc Ka , hoopomo ia aaia. i U» huli m(ūi» i\A mokulek- a,ps.u.

O n& mokuMo mmui k»i lok kaua aku la Miuuia, etA n«c hoi aale i hoike i» n\ai k« oia iwopd*hu ia fna. T H© ©lu* mtiu rooku Kc}wa i lek kAi.A ia &ku h. m\ t»<okuieie nunui, «w kahl ft' kokok? anA iua keik&hua o Buvn . n>a u& |» l\>no &ku k;i aua-kA i k\Ua ai. , lie hookAlu, !Uo-ku uW|a kai ike ii*. Aku u& iho iuas kāi hui>c. I

I Hoauhde Ia Xa Kepani Maßiirma

CHUNGKING — Ua hoauhee ia aku na Kepani ma o ko lakou hf>ao ana mai o ae i ka m'uliwai Nammai kekahi mana o, ka Muliwai" Nankwi ma ka mahele aina o Kengtun|* mA ke kukulu hikina akau o Burma. O keia ka tono i hoik« i-a mal e Jta Alihikaua nui o Pake. Aka nae hoi, e hoike ana ka 'lono no ka ae ana mai o ka etremi ia Nalēi a ua halawai m-ai me na pualikoa Pake. Make Kekahi He Mau Aliikoa Kepani Kiekie !

CHUNGKING — Ua make he umi aliikoa Kep an i o ke kulana kiekie ma kekahi hooili kaua ia ana aku e ria Pake, ōiai lakou e lele ana maluna o kekā|hi mokulele. Ua ki ia aku kela mokulele oiai oia e lele ana 4 ka lewa e na pu o ke kahua ka'iia o na Pake ma ke komoha,na aku o Taihuhsien ma ka maheleaina o Anhwei, oiāi ua mokulele ala je lele ana mai Nanking aku no ; Hankow. O keia ka lono i hoike ia ae e n-a aliikōa Pake. *" . Aole. nohoi i hoike ia ae ka inoa 0 keia mau aliikoa' Kepani kiekie. *. ■ Hoea Hou Aku La Na Koa Canada I Beretaiiia kekahi awa beretania — He mau haneri o na koa pakyi o ka puali"; kaua i hui ia me na poe i puka mai k« kula lele mokulele mai, kai hoea aku Ia i BereLania, oia na lono i hoike ta .ae la. O keia mau mahele oia no na puali o rna lala like ole iloko o ka oihana kaua, a pela nohoi me nā poe o ka halemai,-oia hoi na poe lawelawe ame ka puulu, elua o na puali kana 9 na wahine Canada.~ Hoopoinoia Na Kepani Ma Rang-oon ~ NEW DELHI — Ma kela pule ftku nei ua lele aku la n-a mokulele hoopa-hu nunui 0 Amelika o ke ano o ehg. mikini, a hooiei iho la i na poka pa-hu maluna o Rangoon no elima manawa, a haalele ihq t la ina hale hoolulu mokulele iloko o ke kulana poino a pela pu nohoi me huki moku ua a ia ae e ke" wohi a ka lono «o ka oihana kaua lewa 1 hoike ae ai.

Ia manawa hookahi nohoi, wahi a ka lono, ua lele aku la na mokulele hoopa-hu uuku mai. o Amelika a hoolei iho la i na poka pa-h-u maluna o ke kahua hoolulu kaaahi iwaena o Burm'a, no elua i manawa me ka pa pono ana aku i o ka ma-ka, a ua hoopoino ia no|hoi na alanuihao ame na kaaahi.

Ua lele allika aku na mokulele AmeKka -a paio me na mokulele hakaka Kepani wale no, a me he mea he hookahi o ua mau mokulele Kepani ala i hoohauleia i ka honua a aole he mokulele Amelika i poino. ° ke kaua ma Rangoon, \wihi , a ka lono, ua holopono loa kai hoolele kaua ana a na mokulele Amelika, a ua hekau aku ka poi-; no maluna o ke kahua mokulele 0 Mingaldon. He nui a lehulehu na poka pahu i waiho ia ma ke kahua-mo-kulele a u-a pa pono ak u 'ua mau poka pa-hu ala i na poka pa-hu a na mokulele Aanelika. Maliope koke iho o keia hoo-pa-hu ia ana o keia mau wohi. e ! («a mokulele hoopahu liilii, ua lele aku la aa "mokuiele nunui o enekini a hoolele iho la i n& poka pa-hn malunu o na kahua hoolulu kaaahi eun« na uwapo aia Ranswn, Ua ike ia iho ia ka j haule ona pokapa-lm nunui , 1 luna o ke k&hua. * I ka haalele jana iho a na mokulelo hoopahu » i kela tuau walii ua ike io. aku jka aana&e» ke alu, a ua hiki Ike ike a heKwuaopopo ia aku» ua ;a ia ke kahua hoolulu kaa»h> 4 {pela nohoi nt<f na uwapo.

— t T a loaa |*>no aku I* wa «w h<.vhikifck t% *n* i *noku halihaii nu> »ha ke kukulu toa o Inia !k» ht**»a<hu U ana. k«.hi hoi & i»* Kep&ni i kukulu hou a hooipowopono ai | kai kiwno o kahi hoi h« SOO mik mai! [<3«3rton nku. |

H* 1« Axis I P* iWa Kp Kthn«Mltv«a» | | POO O NA AOAO i ,HCIXA MA APKUKA A.K.AI* - j ,Ca KonmU u kck«au kiiua ma Tu-| 4 ki poki k&

i kek-aiii o na kahua o na Aoao hmia, wahi, a ka lono i haike ia niaila. O na puaiikaua Palani e paio ana ma ka eheu akau o iea iaina o na aoao huiia ka mea nana i hookuemi hope a.ku i na pualikaua enemi mahope iho o kM puapio ana ruai o na paahao Axis ame na lako kaua, wahi a ka lono.. Ma ka hema loa ■aku, wahi a ka lono, ua kokoke aku na pualikoa Palani i kahi o ka enemi." Ua hoahauleia iho he elua mau» mokulēle haopa-hu' o ka enemi ame hookahi mokuleie hakaka ma o ka hooiii „kaua maluna o ke kahua o m'ua me ka poino ole ana o kekahi mokūlele o ka aoao huiia. Ua hoike pu ia mai he ekolu mau mokuiele hpopa-hu o ka enemi kai lukuia. i LADANA — He elua mau moku kaua Axite ame ewalu m-āu moku ukana i hoike ia inai i piholo a i ole. hoopoino ia ma ke alahele halihali lako o, ke Kaiwaenahonua, no n-a kahua paa o na Kelemania ame Italia ma Apelika Akau.

O na mokuiele o na aoao huiia anie na mokuiuu Beretanig. ame kek-ahi mau moku.holo mama kai hui ae no ka wawahi ana i na alahele hoolako o K,enelala Erwin Rommel ame Mekia Kenelala Walther Nehring. I.a manaw-a hookahi nohoi, o na pualikoa kaua aina Beretani, Palani ame Amelika kai makaukau no ka umii ana i ka umi o Ljb-yan-Tunisian^.. Ke Nee Ala No Tripoli |- Ua hoike ia mai eia' ka pualikōa 18 o Beretania ke kokoke aku nei" i Bueratel Hsun, he 180 wale no Tripoli aku y . a e uhai [ana-hoi i ke koena iho o na p'ualikoa a Rommel. | Aoie nohoi. i hoike maoli ia mai ina kahua e nee nei na pualikoa. He Kakini O Na Kaona I Hookuu Ia

i MOSCOW — u-a kukala ae na Rukini ma kekahi lono kuikawa no' ka wawālti ana o ka Pualikōa lUlaula ma kana mau hoolele kaua anā mai waena aku o Don' a lilopio maj ke kulanakauhale ano n"ui o Kamensk, he 90 mile ma ka iakau aku o ke «lahan o Moscow-Rostov.

Aia o Kamensk 'ma kahi o ke 30 mile m-a ka hema aku o MilleroVo, ka huina alahao ano nui. O |Kamensk, kekahi o na kakini wahi i noho nui ia e na i hoike ia mai e ka mipepa kuikawa i lilopio mal i ka wa a na Rukini i alualu aku ai i na Nazi i hele a palupal'u, e mau ala iio ka auhee ana. Ua luku ia he 7,000 mau Ke-lemani-a*ma ke hookahi ana, pela i hoike ia ae, a o ka huina o na pio i paapio mai ma keia j hoolele ia ana aku ma kahi o ka 20,000. | O na metaria i lilopio mai Uo|ko o hookahi pule i huiia nie na jkaa kaua he 10S, he $,637 mau pu, he 2,369 niau pu mikiniī he 6,735 kaa kalaka kaua, he 5,500, mau lio, a he &2 mau wahi iioa,mea kaua ame lako ku īuouoi, Ma keia haiiau awiwi aaa a na Rukini uo ke kukiUu hema aku ino Rostov, ua hookau ia aku ka , pilikia kokoke loa i ka hopena. o U,000,000 mau koa e nohoi nei ma Caucasus. MOSCOW — E boikc aua ka kuikawa peaei;

' O ka ulele k-aua ana. a ko makou mau pualikoa ma kabi e ko- . koke ana ia Don eia no ks hoomau ia nei. j'o ka: hoojii,kaua wiwoo)ie eia no ke hoomau ia nēi P . wahi like ole. ~ ■ : "Eia ko makou mau pualikoa • ke uhai nei i na mahele kaua o na Kelejnaania i nahaha, a ua hookuu ia aku he kakini o na kauhale i noho ia e na k-anaka i huiia na Ikauhaīe o Popovka, Verkhny, Lozovsky, Morozovia, i Mikolskaya t Fodoroka ame Balis- . chakova.

Hoolele Ia Na Umii Maluna O Na Nazi MOSCOW- — Ua nee hou aku la .na puali"ka'ua Soviet im.ua he 15 mile ma ke ala o Kotelniko/o 4 wahi a na Rukini i hoik.e. ae ai, Ua kuleala raua ae na Rukini no ka lilopio ana mai o kekahi mau wahi he 20 mile mai. ke kahua aku ma ke kukulu akau o. Cauca'usus. > Ua hiki aku ka huina nui o na Kelemania i poino ma keia ma,u wahi 'ma kahi o ka 17,000 mawaena o ka 12 ame ka la 28 o t>ekemaba ma ka hooili kaua hookahi ana. a o kekahi o na hooili kaua eha ana a na puali kaua Soviet. MOSCOW — O na Pualikoa Rukini e nee ana no ka hema aku i waena o ka Mahele o Don kal

hoike ia mai he 45 wale no -mile mai kela mau wahi e hahau ana ma ke alahele ma ke komohāna hem-a āktt o Stalingrad, a' oia lho la ka hia o na umii i hooweliweli tiku i na Kelemania ma ke kahua o Stalingrad, j I na nei no ka "halawai aku o |fte!a īnau pualikaua ma kekahi

waW malalo aku o Don—a ka lono Soviet Rukini i hoike ae al kahi hoi a' lakou e neē aku ai, alaila e kau akli ana ka poino maluna t> na Kelemania e hoohilu ana ma Kotelnkovo. O ka lilopio ana mai o Birukov i T»a pualikaua Rukini ma ke komohanahema aku o Stalingr&d ame ka lilo ana o Solonetsky ma ka hikinaakau o Birukov i na [pualikaua, ka mea nana i lawe mai i na puali kaua elua ma e kokoke ana i kekahi mana alanui.

jKaoa Aku He Alo A He AĪo | CHUNGKING — Ua hoolele ipuupuu «ku na mokulele hoopa|hw Ameiika ame na mokulele KeIpani ma kela pule aku nei, a o |k« hopena oia Ulele kaua ana a m haule iho ia na Kejpani ka helu elua, n\a o ka poino tana he ewalu mokutele mai ka mai ō 21. ma ke kaua i ; hooili ia wa ka nwkhele aina o I Yunan. O na keia | hoike e na keena poo ma KunnUag He «iua mokulele | poiao ma keia hooili kaua ia aaau