Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVII, Number 39, 20 January 1943 — Na Meahou O Ke Ao Nei [ARTICLE]

Na Meahou O Ke Ao Nei

12« Moku Kepani I Hoopoino la KEENA O KENELALA MACARTHUR -- O na mokulele o na aoao huiia o na mahele like Ole, a i lele maila mai ke kahua mokUleie mai o Nu Kini, kai hoopiholo ae la he ekolu o na moku halihalikoa eh>a ma kekahi' huakai holo moana e holo ana no I Lae, a ua lulea aku hoi ma kahi l o ke 83 mau mokulele iloko o na Ila he ekolu o Tte kaua ana, mai ka la i lele kaua ia aku ai na ' aumoku Kepani, pela ka lono i (hoikeia mai. I He elua mau moku kaua mama 'ame na mokuluku he eha e uka!li ana i na moku halihali koa, kai pakele aku mai ka poino a na mokulele o na aoao huiia, eia [nae hoi mahope mai ua loaa aku lla ma Lae ma kapakai hikina-o-Nu Kini. Ua ae maiia kekahi wahaolelo o ke keena poo malia ua pae aku no kekahi ma'u pualikoa Keipani mai kela mau moku aku, a- 4 ka, aole nao hoi e hiki iaia ke koho mai i ka huina nui. Malia nohoi ua halihali aku na moku kaua mama ame na mokuluku i na kba Kepani," wahi ana. Mawaho ae o na mokulele he 38 i lukuia, malia he 12 a i ole 19 mau mokulele e ae i hoopoino pu ia. "*

E hoike pu ana nohoi ka lono iloko o na hora he 24 o k-a hooffi kaua ,ia ana, uk hiki aku i ka 12" manawa a na mokulele hoo-pa-hu nunui, ame kekahi mau mahele e ae i komo aku ma ua mau heoili .kaua la. Ua hoike pu ae la nohoi ua wahaolelo la, no ka huli hoi ana .aku o Kenelala MacArthur no kona keena ppo ma Aueturalia. i E pili ana hoi i ka lilopio hou i ana» mai o. Buna, ua kukala ae o Kenelaia MacArthur: "O na maike p Bataan e hoomama ia ae. ;nohoi ko lakou ; hooluolu ana." | (Na keia mua aku nae hoi e hoike mai i ka hopena o keia kaua e hooili ia mai nei, a he manaolana nohoi kp e hiki mai ana i ka la e hoohaahaa ia aku ai ka manao o na aupuai haakei, a hooikeike.)

Pa Na Kahua Ma Cunna j CHUNGKING. — Ua hooiTee ! aku la ko Brig. Kenelala Chennault mau mokulele i kekahi lele kaua ana maluna o elua mau kahua hoolulu o na Kepani me ka holopono loa iloko o na la he elua, pela ka lono i hoikeia maifSa i Hawaii nei. Ua hoopa-hu <aku na mokulele ia M«gshis a pela nohoi ma»Bha|na, kekahi wahi ano nui ma ka |muliwai Irrawaddy, ma kahi o ke |i>o mi!e mai ka laina kaua aku o na Pake. | Ua pa pono aku na kahua i na Ipoka pa-hu. Ma fihana he lehui lehu o na hale hoahu "ukana kaipa aku i na ppka pa-hu a ua hoomaka ae ke ahi e holapu i ua mau h&ie la.

Ua ike pu ia aku nohoi no ke pa-hu hou ana ae o kekahi mea. Aole nohoi i panai ae na pu ki mokulele, a oki loa aku noiioi aole he mokulele eneini i kamo akeakea īuai. Ho mau liaavri o ua paliu' kakalinu nia Magslus i hoopoino >a aku, a he kakaik&hi loa na nianawa a na pu ki niokulele i ki ae ai.

3KEW DKLlil - - && usi puali-. k<xi BcirotaiUA kc k&ua. iuaila i, na nva Burma ma. liaUxc-' <iuii£ ina kuiMi lukuiA o ka Huawai he £0 uule uia :Pu»u aiua o Maou, \\v3oū » x& ;Bcrctaiiia i hoike ae l«u i

He na iuauawa ili ia aku a ke.kaua aua no kxikahi mau la, a ua &.oopa-hu iuv UK>kulvk Ecixtaaua i ua waiu hootu!u uioKuiiik a..K*ttaiuu& ( a jf>ola uohoi uie U4 kahu& 4»u ikaua.

,Kuk*k K.aua Ae La 1* I TOKIO kukAla k&u& *e kaM aupuui lahui o Kuul ma i lioonwiluia e Pere&ij»icna ia AuieiiHuipuia anw Berctaiua. kuhina Nui ttattl»l» Uidcki ]Tojo i k»ksUa &c la. | U* hoike *« o Tuio o k&* nee . ans ol* he laina wiwue imvM« j»t» k» *&% *ku i k* kw*

lloko o Asia Hikina Nui no ka wawahi ana i kela mau aupuni enēmi elua. Hoomau la Ka Lele Kaua la Anā Ua hoomau aku la no na mokuiele i ka lele kaua ana i nva moku i ke ao ame ka po," wahi n ka lono. "He hookahi nwku halihalikoa kai loaa pono uku i na poka a na ao.ao huiia no c6no manawa, a ua haalele ia aku e a ia ana e ke~ahl. Ua pa aKu kekahi moku halihali koa e aku ma ka ihu, mahope ame waenakonu a ua ili aku ma- kahaone. Ua "haaiele iho ke k'oena iho o na moku i ka wa poelele mahope iho o ka hoolele ana i ka I-akou mau ukana a koa paha." i

[ - I ka wa i ia, ai ke, I kaua lewa, ua luku aku la' na [ mokulele o na aoao huiia he 56 mau mokulele ehemi, i pa\;uiia aku me na mokulele i hoike mua ia ai. U& pa aku kekahi mau mokuiele ma kekahi wahi okoa aSu" e ! kokoke' ana i ke kaikuono o : Huon, i na poka pahu a na" mo- ' kulele hulia oiai lakou maiuna 0 ka honua paa. Ua hiki -aku ma kahi -o ka 10 mokulele enemi 1 hoopoino ia.

Hoopa-hu Ia Na Kao "O na kao o ka enemi ame kekahi m-au wahi hoahu alako e ae ma kahakai kai a xia pa-hu ae nohoi, a ua ike ia aku ka wena ula o ke ahi ma kahi he 50 mile ka jnamao a)iu," wahi lono i hoike ia mai. "Ua hoomaopopo ia aku noljoi ua nui m>aoli no ka poino i hekau aku maluna ō na mokuleie o ka enqmi." _ .Ma .Sanananda. ma ka puali ai-* |na o Papua, ua hoomau aku no na p'uali kaua aina o na aoao huiia i ka onou ana aku maiuna - ti na Kepani.

Pa Na Moku Ma Irrawaddy ME KA MAMELE KAUA LEWA AMELIKa\īA KINA — Ua lele aku la na mokulele Amelika iloko o Burma ma kela Poalima aku la, a hoopa-hu iho la i na moku muliwai ma Irraddy i piha me na ukana a lako o na ano like ole o na Kepani. . Ma kekahi wphi okoa aku oia o Bhamme, 'ua luku ia he elua mau kao ukana ame ka poiho ana ke kolu aku o na kao ame ka h-oopiholo ia ana o kekahi moku kolo. | NEW DELHI — Ua hoomaopopo ia aku no ka lele ana aku o kekahi nuau mokulele Kepani a hoopa-hu i kekahi mpku ; halema'i Beretania i m<ou& ma kapakai akau aku o Burma, 'ame k$ nana ole 'ae i na hoailo(na ke'a Ulaula e kau ana maluna o ua moku nei. * Ua pukapuka kela hoailona Ke'a Ulaula e kau ana ma ka oneki o ua moku la i na poka o na pu a ka enemi. Ua loaa aku kekahi poka iloljo o ke ke'a ulaula ma ba aoao o ka moku. Aka, o ka poino mai keia lole 'kaua ana a na mokulele e:iemi aole i ka nui loa, a he hookalu wale no mea i tuaks. ana hoi kela halema i i na poo iicrctauii aiiie Inia i eha. NEW E>EUiI — loaa i pu ki mokulele o QaicutU. iie 10«

pa kene_ta i ka wa a hookahi mokulele Beretania i lele, aku ai a Koohaule iho he ekoiu mau mokulele Kepaui, i hoao mai e lelt a komo no ka hoopa-hu «na. i ke kulpnakauhale. lloolala No Ka Iloi Aku 1 Ka Aina Ua hoolaha ia ae la eia o Manuel Quezon, 'ka peresidena o " "Pilipino/. ke' hōolala no„.ka huli hoi aku. no kona aupuni we kekahi manawa e hoea mai anq, Oiai no nae hoi -aole i maopopo ka wa e pau ai keia kaua, a lanakila hoi o Amehka maluna ō kona l\oa p.aio. Na kei-a m'ua aku nae hoi e kuailo mai i ka haina o ka moe. O ka lanakila ka kakou e iin» aku nei.

Hoko O Ke Kulana Kupilikii Ke hoomaopopo loa aia aku nei mamuli o ka hoonee ana ak'u a na pualikaua Soviet, ma ke kahua kaua ma k-a hema, h_e hoailona hoi ia ke kupilikii ana o na puali kaua Kelemania, i kohokoho ia aku ai aia maluna aku o ka 1,50&,000 mau koa. ■ O keia huina ua kaawaie ae ia mai na koena iho o na mahele kaua he 22 i umii ia aku mamua aku o Stalingrad iwaena o ka mahina o Dekemaba aku nei. O na lono i hoike ia ae ai e ka nupepa o ka oihana kaua aina Red Star e hoike ana ia no ka nahaha ana o . na iaina. kupaīe o na Kelemania ma k£i jfa.uliwai Kalītva. e holo «ana ma ka akau ame ka hema i kau like me' ke alahao o Miilerovo —Likhaya, a he 44 mile hoi ma ka hikina hema aku o ka hale hoolulu o Glubokaya. Ua hooili ia kekahi ka\V- hookahekoko nui no kekahi mau la ma L.itvinovka, o kahi hoi a na puali kaua Kukini i hoopalaha aku ai i na laina Kelemania i pakui ia mai ame na kaakaua e palulu aaa i ke alahele o. ma pualikoa Kukini, a i ai hoi ka a'e ana aku a na pualikua wawae i ka muliwai a pahola, aku la .no ke komohanaakau ame komohanahema, he kahua. akea Jtioi o 900 mile kuea. Paa Kekahl Mau Kepani Ua paa maila he ekolu mau Porox>eka Kepani i ka hopu ia ma Erazil, i ka wa i loaa aku ai kekahi haiekula e kula ana xne ke ku-e aua i ke kaaawai o Brazii. He kolu niau hale o keia kahua kula o na. Kepani, Ua huna nohoi na haumana Kepani l ka iakou mau buke kula m&loko o ko Kkkou mau aaha i k& wa e hele ai i ke kula, a e haaa ana nohoi ia hana hook&hi i ka, e haaleie iho ai i ke kula, wahi a ka oih&ua makai i hoike ae ai.