Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVIII, Number 1, 28 April 1943 — MA KE KAUOHA [ARTICLE]

MA KE KAUOHA

HE KANAWAI. No Ka Hoamana Ana I Na Komis ina 0 Ka Papa Hoonaauao No Kē' Kakau Ana I Mau Papahana 0 Ke Kula Kiekie 0 Lahainaluna. E Hōohnloia l Kanau*il EKa Ahaol-010 OKe Trn'fori O TJatmii: PAUKU 1. 0 ka- papa komisina o ka' papa hoonaauao amejwa lunahooia ua kauoha ia no ka hoonee. hoohemo ame ke kakau ana mai na papa hua helu i kāu ia sme na moolelo o lee .Kula Kiekie o Lahainahma na papa huahelu malalo iho iiei, i kulike me' na hana mamua aku i hooaleaka ia e ua mau Romisina la, a o ua mau papa huahelu la i aie ia a i ole aj»noīa mamua aku o Novemaba 1, 1941, penei: R, Iferuguchi, Kakauolelo o ke Kula $447.45 Harry Seebart, Halewili o Paionia, Lahaina 352.2R Robert Crawford, Fwa ; Oahu 86:53 Frank Mur*phy, 'Makawao, Maui 461.20

Huina $1,347.45 Ma o ka hooiaio ana a na komisina o ka papa hoonaauao o keia mau papahelu pakahi i hoiko ia maloko noi ua hoopau ia, o na lunahooia kuwaho o ke Keena ī.unahooia o ke Teritori, e hoohemo ia mau itamu mai na papa huahelu e loaa ana i ke Kula Kiekie.o Lahainaluna. PAUKU 2. E mana keia Kanawai i kona apono ia ana. Aponoia i Apelila 16, 1943, H. B. 165. Kanawai 32.

HE KANAWAI. No Ke Koi Ana I Ka Pa-ka, Kulanakauhale Ame Kalana o Honolulu, No Ka Pahonohono Ana I Na Kahua Kinipopp Upena E Ku Nei A E Kukulu I Kahu Kinipopo TJpena llou Ma Kapiolani Paka Ame Kalakaua Pa>;a "Mal'oko 0 Ke Kulanakauhale ame Kalana 0 Honolulu. E llooholoia ī Kanawai Eka Ahaolelo Oka Teritore O Haioaii: PAUKU 1. 0 kā papa Pa-ka, kulanakauhale ame kalana o Honolulu, ma keia ke hoamana ia nei a ke kauoha ia nei no ka pahonohono ana i na kah.ua kinipopo upena e ku neii a e kukulu i e'ua mau kahua kinipopo upena, ma Kapiolani Paka maloko o ke kulanakauhale āme kalanā o Honolulu. PAUKU 2. 0 ka papa»pa-ka, kulanakauhale ame kalana o Ilonolulu, ma keia ke hoamana ia nei a ke kauoha ia nei no ka pahonohono ana i na "kahua kinipopopo upena e ku nei, ma Kalakaua Paka maloko o ke kulanakauhale ame Kalana o Honolulu. . PAUKU 3. E mana keia Kanawai i kona apono ia ana. * Aponoia i Apeila 16, 1943, S. t?. 1.67, Kanawai 33.

lIE KANAWAI. E Hoamana Ana A E Kauoha Ana I Ka Lunahooia O Ke Kalan.a 0 Kauai No Ka Hoopuka Ana • / I Pila Kikoo Dala Na Peters, Wahine A Henry Peters, I Make, E Apo Xna I Ka Uku Hoomau I Ukuia I Ua Mea Ala I Make Mamua 0 Ko'na Make Ana. AIA 1101. 0 Henry o f kona make ana, ua kuleana i kekahi ukū hoonaau ma ka huina o $30.00 o . ka mahin'a, e uku ia mai ka waihona uku h'oomau o ke kalana o Kauai; a , OIAI 1101, he pila kikoo dala kai hoopuka ia no ua mea ala i make no ka huina o $120.00 e apo ana i ka mana-' wa o elia mahina mamua'koke iho o' kona make ana, a i keia manawa. , • E Hoohohna ī Kqnmvai E Ka Ahaohlo O Ke Teritori O īīaimii: PAUKĪI -1.'.0' Ha. ,lunahooia o ke kalana o Kauai e ma kei«a ke hoamana ,ia nef a 'ke kauoha ia nei no "ka hoopuka ana i leek&ki pila kikoo dala fhS ka inoa o Lena Gardner Peters, wahine kanemake ō ua ? hfea M i make, no ua hainia ... la o $120.00, o ua pila ki'koo dala la e haaMia aku i ua wahine kanemake la ma o ka hoihoi ia ana aku iaia o ka pila kikoo j hoopUka ia ma ka inoa o ua mea la i make no ka hoopau ia ana. PAUKU 2. 0 ka kakauolelo o ka aha kaapuni o ka aha hookolokolo kaapuni elima ma keia ke hoamana ia nei a ke kauoha ia nei no ka haawi ana ! ka pila kikoo dala i ia ma ke hoike ua lunahooia la, i nei aia ua mea la maloko o ka malama ana a ua kakauolelo Ta. PAUKU 3. E mana keia Kanawai i kona ia ana. Aponoia i Apelila 16, 1943, S. B. 212, Kanawai 34.

OLELO HOOHOLO HUI. E Koi Ana I Ke Kiaaina Ame Ke Komiāina 0 Na Aina Aupuni No Ke Kuapo Ana I Kck%hi Mau Aina, Ame Ke Noi Ana AkuJ. Ka Ahaolelo Lahui Mahope Aku No Ka Hool'oli Ana t Ke Kanawai Okanikā HāWaii ī Hiki Ai Ke Komo Pu Ka Aina I Laweia Ai E Ke Teritori Maloko 0 Na Aiha 0 Ka Home Hawaii. E Honholoia l Kanauai Eka Ahaolelo Oka Teritore O HawaH: PAUKU 1. 0 ke kiaaina ame ke komisina o na aina aupuni ma keia ke noi ia aku hei me ka haahaa no ke kuapo ana i kela pauku aina, nona ka nui o 12.455 mau eka a i apo ia e hoolimalima nui Helu 2286 i ka Hui Mahiko o Wailuku,.Kaupalenaia, no kekahi apana aina o ka waiwai kulike e waiho ana makahakai ma Waihee, kalana o Māui. PAUKU 2. 0 ka Ahaolelo Lahui o na Mokuaina Huiia ma keia ke noi haahaa ia aku nei, maluna o ke ko aiia o ka kuapo i hoike mua ia ae, no ka hoololi ana i ke Kanawai Okanika Hawaii i hiki ai ke huiia ka ainama ua kuapo ana la i lawe ia e ke Teritori maloko o na Aina o ka Home Hawaii. ___ ; PAUKU 3. 0 na kope %vale no i hooiaio maoli ia o keia Olelo-hooholo Huiia e hoouna ia aku, i ka wa i ko ai o ke kuapo i hoike ia ae, i lfa Peresidena o ke Senate ame ka Lunahoomalu o ka o na Lunamakaainana o na Mokuaina Huiia, i ke "Kahina Kalaiaina ame ka Elele I ka Ahaolelo mai Hawaii aku, _ ~ ! PAŪKU 4. E mana keia Olelohoolo Huiia i kona apono ia ana. "" Apono ia i Apelila 16, 1943, R. 5, J. R. 4; . '

HE KANAWAI. No Ka Hoololi Ana la Pauku 2034 0 Na Kanawai I Hooponopono Houia 0 Hawaii 1935, E Pili Ana r Na Hoolawe Ana Mai Ka Huina Loaa nui, E Hooholma f Kanauwi E Ka Aha>>!vlo O Ke Teritori O līaivaH: PAUKU 1. Paukukoo (t>) o paukuolelo 1 o pauku 2031 d na Kanawai i Hooponopono īīouia o līawaii 1935, uia'keia ke hoololiia nei a e heluhelu ana penei: % "(b) Manawalea #me kekahi mau kokua e ae. 0 na kokua ame na makana ! hoohana ia iloko o ka niakahiki auhau e kokahi mea pakahi a i ole e kekahi hui oihana a i ole no ka hoohana ia a na e na Mokuahia Huiia, ko Teritori, ole o kekahi nuihele kalaiaina ona no ka pono laula o ka lehuiehu. a i ole i kekahi hui oihana, hui, ahahiii a i ole hui hoaie, waihona hoahu o ka lehulehu a i ole kahua, i hookumuia a i hooliana ia no ka lioomana, nianawalea, akeakam&i, ria inea i.kakau ia a .i ole na mea hoonaauao, a i ole no ka papa ana i ka hana iuo ana i na keiki a i oU> holoholona, aole he hapa o ka huina loaa e pilt ana i um pomaikw o kekahi nwa paamshde ku kaawale a i \>le mea pakahi a aole kekahi hapa o kekahi kokua e loaa an i f, iMu 0 ke Teritori e hoolilo ia aku mawaho aku o ke Teiītoriaka aole ma kekahi ano ae 6 ka huina e hoolaweia no ua mau kokua ala e oi aku maluna o umikumamalima pa kenetā o ka huina loaa no mea pakaln ala a i ole hui oihana 1 helu m me ka T>onunkai ole o koia paukuolelo; i tia nae hoi, ma kekahi an<\ o ka mea e i>lli I ke kokua no ka hoolilo J maloko o ke Teritovi, nole i p)h i kekaln jnau kōkua no na,

hana kokua'o ke kaua kahi a na hui oihana, hTii,,'a.haht!i a i ole hui hoaie, waihona kokua a ka lehulehu a i ole kahua i kukulu ia a i ole hookumu ia maloko o na Mokuaina Huiia a 1 ole malalo o ka malama' ana oia mea a i ole nialalo o nrf kanawai o na Iluiia a i ole o ke kekahi mokuaina a. i oie Teritojā a i ole kuleana ona." . PAUKU 2. E niiuna keia Kanawai i kon* apono ia ana. i Apeljla 17, 1913, H. li. 158, Kanawai 31».

KANAWAI. No Ka iiuololi Ana Ta Mokuna 2'S9-A-1 '6' Na Kanawai I Ilooponopono Houia 0 Hawaii 1935, F - Like Me la I lioololiia Ai, E Pili Ana īKe Keena ONa liana Kokua, I Hiki Ai Ke lloomahala_ Aku I Na Pomaikai 0 Xla Mokūna' La No Ka Hoolako Ana I Na Pono Laau Lapaau; Hoihōi Ma Ka Halemai, Ka -Hana Ana I Na Niho Ame Ke Kanu -Ia Ana O Ka Mea Make Ma Kekahi Mau Mahele." E Hooholoia I Kanauai Eha Ahaolelo Oīta Teritore O Hawaii: PAUKU X, 0 .Mokuna 259-A-l o na Kanawai i' Ho6ponopono Ilouia o Hawaii 1935, e like me ia i hool6liiā ai e Kanawai 296 (Na mahele I>-243) o na Kanaw'ai o ke Kau Ahaolelo o, IlawaiP 1911, nui keia ko hoololi īoa ia s akn uei ma o ka paku? ana aku he pauku hou' a e kau helul ia pauku 3-A, a e heluhelu ana hoi penei: ' "Pauku 3-A. Lax>aau ame malama aua i na niho; hoihoij ana ma ka halemai; J<e kanu ana i ka mea make nele. 0 leekeena hana ke hoamana ia nei no "'ka hoolako a i ole uku ana i ka hoolilp o kp. lapaaū ana (oia mea, i hoohana ia ana maloko o e komo pu ana, me kekahi n&au ; ano lapaau ia ana, *ke kāha ia ana, ame ka malama ana* i'na |hanahoohanau ame na niea pili i ka maka, ī huiia me nafnea j hana maka, metaria, na lako aiiie kekahi mau mea e ae i 1a no ka malamā ana, ka lapaau ka hoola hou jina i na mea ma'i), hoihoi ana ma ka haiemai. ame ka hana'hana niho (i huiia me na lāko, na nvetaria ame na'lako hana i na poe i nele, i huiia me na poe i aoo, makapo, ria keiki makua 'ole, ame kekahi poe" e ae, a no ,kekahi kumu i kūpono i ka makemake o ke keena oihana i hīk'i ole ke loaa a i ole loaa kekahi lapaau kupono ia ana, hoihoi ana ma ka halema'i a i ole hana ia e ke kauka hana niho no lakou iho. Ua hoamana pu ia ke keena oihana no ka auamo ana i ka hoolilo o na poe i nele, aole e oi aku maluna o ke kanalima dala ($50.00). O na dala e hoolilo ia ana malalo o keia pauku e noonoo Ia he pakui no a aole ma kahi o kekahi mau i keia manawa a i ole e hookaawale ia ana ma keia hope aku a i hookaawale ia e a i ole.malalo o kekahi kumukanawai o ke kanawāi, federala a i ofe teritori, no kekahi oia mea a i ole kekahi mau mea ano like." • *

PAUKU 2. 0 na hoolilo no na pono o keia Kanawsi ; ,e noonoo ia hc mau hoolilo*ho xia hana i kau ia maloko o, ua mokuna 259-A-l la maloko o ka manao nui o pauku 17 o mokuna 69-A o nā Kanawai i Hooponopono Houia o, "Hawaii 1935, e iike me ia i hooholo ia ai e KaAawai 213 (Na mahele A-73) o na Kanawai o ke Kau Ahaolelo o Hawaii 1941, i hiki ai ke hoamana ia na hoolilo mai ka waihona kokua o ka lehUlehu no ua mau hana la. PAUKU 3. E mana keia Kanawai i kona apono ia ana. Aponoia i Apelila 19, 1943, S. B. 159, Kanawai 36.

HE KANAWAI. E Hoololi Ana Ia Mokuna 53 O nawai I Hooponopono Houia O Hawaii 1935, E Lit? Me lā I Hoolōliia Ai, E Pili Ana I Na Pono . Ola, J&a. O Ka Hooholo'Ana He Pauku Hou A E Hoomaopopo Ia Iloi O Pauku 14^1-A, No Ke Koho Ana I T\lau Hope, Lunakakau. - ; E Hooholoīa ī 'Kanāwai Eha Ahaolelo Oka Terilorc O Hawaii: PAUKU 1: O mokuna 53 o na Kanawp i Houia o Hawaii 1935, e like nie. ia i hoololiia ai> maHkeia. ke hoololi hou ia nei ma 'o ka hookomo a"iVa akiv he paukU' hou a e ike ia hoi o Pauku 1471-A, a e heluhelu aria hol' penei: ' ' ' " J "Pauku 1471-A. Ka Hookohuia angi i mau h6j>e lunaka'kaii. Ua kauoha ia ka papa no ka hookohu kna i hook'ah! f a f ole oi aku paha māū hope lunakakau no na'hanau, na make ame na mare maloko a no Tca apana hookolokolo pakahi iha!oko o ke Teritori a jpaloko o ka apana rftāhelekob pakāhi kahi oka iunakakau i hookohuia ai. 1 ' I hope lunakakau, malalo o ka hookele ah'4 a ka luhakakau nui, e loaa na Kanā āpau ame na mana apaii o ka lunakakāii' nui." ■ "'" " PAUKU 2. E mana keia Kanawai i kona ap'onoia £nā. Aponoia i Apelila 19, 1943, S. B. 104, Kanawai 37.

HE KANAWAI. E Hoololi Ana Ta Pauku 3613 0 Na Kanawai ī Hooponopono Houia 0 Hawaii 1935, E 'Like Me Ia I Hooloh'ia Ai, E Pili Ana I Ka Ae Ta Ana Np Ka Lawelawe Ana I Ka Oihana Loio lmua 0 Na Apana. , E Hooholoia ī Kanauai E Ka Ahaolelo O Ke Tcritori O'Hawaii: PAUKU 1. Pauku 3613 o na Kanawai i Hooponōpōno Houia o Hawaii 1935, e like me ia i hooloīiia ai, ma keia ke hoololi hou ia nei ma o ka hoololi ana i kā paukuplelo hope loa ona a e heluhelu ana penei: "O ua mau mea lawelawe la e laikini ia ma ka manawa hoopono; i na nae hoi, ma kekahi āno, o na laikini apau no ka laW'elawe ana iīoko o na aha apaha mamua aku nei i hoopuka ia a i hoopau ole ia o hoomau ia no in a e mana nohoi, a malalo nae hoi. ma kekahi ano, no ka hoopau ia ana e like me ka ke kanawai i hooakaka ai; aka nae hoi, ma keIkahi ano, mai a mahope o ka la elua o lanuali; .1940, aole [ he mmi mea lawelawe kanawal hou a i ole "|vaklu Sku paha e laikini ia no ka lawelawe kanawai ana iloko o kekahi aha I apana iloko o ka aha kaapuni ekahi, mawa'ho ae o k'A aha apana o Kalawao." - * PAUKU 2. E mana keia Kanawai i kona apono ia ana. Aponoia i Apelila 19, 1943, S. B. 29, Kānawai 38. HE KANAWAI. E Kauoha Ana No Ka Loaa Ana 0 Kelkahi • Kokua Ta Ana 0 Na Poe*Lepera E Ka t,oio Kuhina A I Ole E.Kona Mau Hope. k E Hoohoīoia ī Kanauni E Ka Ahaoīelo O Ke Tcritori 0 Hauwii: PAUKU 1. Ma ka wa o ke noi ana a ke poomii o na; halemai ame kahua mai, o ka loio kuhina a 1 ole o kona ! mau hope aku e lawelawo no kekahi mēa ma*i tppera i paai ia ma ka halemai o Kalihi a i olē ma ke kahua ma'i nm Molokai no ka lawelawe ana i na hihia oki more, PAUKU 2. E mana keia - Kamiwai i koha apono ia ana, Apono ia i Apēlila 19, 1943, S, B, 110, Kanawa! 39, » '

HE KANAWAI. E Pili Ana I Ka Papa Nana Hana Niho Ame K» Hoololi Ana la Pauku 981 0 Na Kanawni I Hooponopono Houia O Hawaii 1935, Ē I.ike Me la I Hoololiia Ai, i E Honholoia l Kanmeel Eka Ihaot !o Oka Tcritore O , PAUKU 1, Pauku 084 o m Kanawai i Hooponojx>no Houia o Hawaii 193H, e Hko me ia i hoololiia ai, ma koia ke hoololi houiā nei ma o ka pakui nna aku i ka huaolelo "ekohi" maloko oka fffta eha oka hop\maok N lo ona huaoMo "elima", PAUKI S 2. K w«na keia Kanawaī i ajx>no ia ana, Aponoia i Apelila 19, 1948. S. H. 227, Kanawai 40. HĒ KANAWAI. No ~Ana Ia Pauku SOCT.IO 0 Na KanawaU Hoorenopv>no Houia 0 Hawaji 193.", e Pili ana I Ka Pila Paawina Makalnki Ai-o K<* Kanawai llaawina Bala 0 Ke Kulanakauhalo Anie KaWna 0 TTonolulu. ; | " I £ Hooholoin l Komnoou Eh<i Ahiwleio Ok i Ter^.ort J fT<fuvB;

PAUKU 1. Pauku 3067-10 o na Kanawai i Hooponopono I-louia o Hawaii' 1935, e like me ia i hoololiia ai e Kanawai 242-(Na mahele B-79) o na Kanawai Kau Ahaolela o Hawaii 1939, ma'keia ke hoololiia nei ma o ka hoololi ana i ka hopunaolelo elua o ka paukuolelo eono ona, a o ka kuolelo elima piha nohoi e kau ana ma ka aoao 148 o ua Kānawai Kau Ahaolelo la, o Ilawaii 133,9. e heluhelu ana penei: J* J >. "I na o ke kanawai haawina dala e l)ke me la, i 1 wWho §tk'u ai e ka meia e Jioololiia' e lia 'p.apa o o Kekahi mau hakina oia 1 hoololiia ai e noolalia houia maHiua aku o ka' Heluhelu hope ia ana a i qle boo|iplp ia ; ma ke i m,anao ia no ke kana\yai dala kiimu | i nae hoi, oke kanawai Kaawina dala siof?'la e hoolaha Ih,ou 'ia 1 kulike me koiia apo ia ana ama ka apo?io ia anā. « PAU|CU 2. E mana keia Kanawai i kona apono ia ana. Apōno ia i Apelila 19, 1943. H. B. Kanawāi. 42. ' '

OLELO !jHOOHOLO E, Haawi Ana I* % Kahija Mokulele Ililo I Ka Inok Pilia Q Lyman. A?-A 1101, UA HA&XP, IA p Albert o Ifualii, F>rickwpod Lyman ma ka' m'okupuni o līuwaii nia ka la 5 o Mei, 1885, ua hoonaauao ia ma na Kula o Kamehameha ame jPunahou, ame ke Kula Koa o West Point; a OIAI HOI, o Albert Kualii JL3rickwoo.d Lyman ke kanaka mua loa o ke koko Hawaii i lwokohuia i kenelala berigadia oka oihana kaua ona Mokuaina Iluiia; a . OIAI HOI, ua make o Kenelala Lyman ma Hawaii iloko o na oihana o; 4< kona aupuni ma Aukake 13, 1942; a nolaila " _ • , E Hooholoia I KanauHii Eka Ahaolelo ōka Teritore 0 Hawaii: PAukU' 1. 0 ka inoa maoli o ke kahua: mokulele o Hilo e waiho ana ma Waiakea, Hilo, Hawaii, ike ia oka Kahua Kenelala Lyman. ' . : c PAUKU 2. E mana keia Olelo Hoohol9,:Huiia i kona apono ia ana.„ ' ■ . •' ! Apono i£ i 19, 1943, S. J.' R. 8, J. R. 5

HE KANAWAI. No Ki, 'HooiolL-.Ana. Ia Mokuna 24 0 Na Kanawai \ Hooponopono Houia 0 Hawaii 1935, Ē'Likē Me Ia I Hoololi Ia Ai E Pili Ana I K&. Papa Ola, No Hookulike Ana I Na Kumukanawai Hoopai 0 Kekahi mau Kanawai 0. Ke Ola I Ua Mokuna 24 Xa, E Likd Me Ia I_Hoo!oliia Ai, ,A E Hoploli Ana, I Kekahi Maii Kanawai E A"ku I Kulike Me Keia Kanawair • E Hooholoia I Kanawai Ekā Ahaolelo Oha Teritore O Haimii: PAUKU 1. Mokuna 24j o J Kanftwai i Hooponopono Hoiiiā 6 Hawaii 1955, e l.ike.me. ja.i hoololiia,-ai, ma keia ke'hoaloli hou ia nei ei like; me na kulana malaīo ,iho nei: (1) Ma o ka hoololi . ia-pāittfcu --900 onā r e like me ia i hoololiia ai e Kanawai \Z% (Nai oiahele A-32), o na Kanawai 'o. ke Kau Ahaolelo o Hawaii 1937, e heluhelu ia pendf '■ ! . ' > ~, ;>i > ' / ''Pauka 900. Papa Ola; na na palapak hooia; mea p^waiwal; f hoi he'papai ola no ke Teritori (i kuhikuhiia'hoi n&ahope aku ma ke ano;;o ka papa) nona n£ hoa ne eiwa'(i'huiia me ka y nona hoi he ewalu he mau hoa a he hookahi oia no'ka loio leuhiōa p ifci£i.ke r ario ! h6akūka. 0 kia hanhap he! «,toi aku maluna 4 o ekolu mau hoa i hookohula he' mau jkauka ia laweiawe h&na ana ma ke ano il&paau laau' ma\oko o ke Teritori, 0 ka ,peresjd£na, #ips i hoa i hookohuia e . hookohuia .do imakahiki, a e kapae ia e ke >;iaai;ija ia ; e paitku -80 o ke K&n&waHOkai--1)8 0 ka papa e lawelawe hana i»e: ;k3 ; #kPi<4ki# nona. ka bkiu hana i k'aU b aka «;od b»a es hMhoi ia kfe poho pp ,&aa'W, i a«3£ mau e ae i hoolilo M S i !akou raa\i hama. oka peresideiva auanaiika )wa ka papa. -I kia .wa e kaawale ai ka ,;PSr§side^^ mai ke Teritori aku.a i ole no ka Ufc\V^ i WiaJjufW3..Pafca, t e.,ka.uoha no auanei .ke kiaaina I keqna koa u 9 ; ma ke ano he peresidena kuikawa; ,4 v na kkmw& f ; febawale ai ka peresidena mai kekahi .i- p ka, P3i-esidena kuikawa paha, e koho ia no o M na (; hpa e :ka papa no ka hoomalu ana JMawai : te*k. v ,-Ma jQ ka ; ho<ipiuj ana ia paukU 900-A ona, e like h» ia v ; hQQhQjp ia ,ai e «a Kanawai. 122 la. . ." - ; : ; (3) lp hoololi ana ia pauku 900-B ona, e like me ia.i hoohosloia,ai e ua Kapawai 122 la, e heluhelu ana penei: "Pauku 90Q-B. Koramu. X elima niau hoa »o ka papa e lawa ai Jce koranju «9 ka hoohana ana i na-mana a i ole kuleana no ke kukakuka ana maluna oia. hana ma o ka hoo;holo likg ; ana. o ka hapanui o na 'hoa i akoakoa mai, aka ; a#2 m t a.kekahi noho aiia : e emi mai malalo o eha mau hoa ua. nq ka law;elawe ana i ka lia&a a ka papa, M . ; (4) iMa o ka f -.hooli>li ana ia pauku 900-D ona, e like me ia i hooholoia ai e ua KanawaH-22 I§, e heluhelu ana hoi penei: - . M . "Pauku 900-D» Ka ka mana hooko; na mana. Q ka peresidena ke lawekwe jjia ke ano he. luna hooko o ka na mana apau ame.na hana ; i Ikuppno no ka lawelawe ana i na hana hooko o ka papa. E loaa iaia ka hoomalu ana, hoohana ana me ke kauolia ana i na luna aupuni apau anie na limahana e Koo^ t §pa malalo ona a e loaa ka ,piha ame iie o ka .liana, i hui ia me ka hookphu ana, hoomalu ana a i ole hookuu ana.i ua mau luna aupuni la ame na linaahana, i kuilke me ke apono ana ia e ka' papa ma na halawai kumau a i ole kuikawa paha; i na nae hoi, ma kekahi ano, o na hookohu ana apau. na hoomalu ana ame na hookuu ia ana e hooko ia no ia i,kulike me ka oihana kiwila ame na .kanawai hooiaia kino i mana ia manawa. 0 ka peresiden,a e loaa iaia ka mana piha, a o ka«a hana hoi ia, no ka hoohana ana a hookp i na rula ame na kuhikuhi a ka papa» ame na inana amp na hana, i hookau :ia aku ai maluna o ka piipa, malalo o na kanawai o ke Teritori„" ? • (6> Ma*'o ka hoololi ana ia pauku 900-E o ua mau Kanawai la i Mooponopono Ilouia ai, e like me ia i hoohoīoia ai e ua Kansr<\ai 122 1«, ma o ko pani aua aku no na huaolelo "komsina terttori o-ke ola o ka lehulehu" ma ka laina hope loa o «a pauk» la, na huaolelo "pei\\sidena o ka papa". (6) Ma »o ka hoololi ana ia iSauku 902 o na Kaiuwai i Hooponopon*» Houia s Uke mo ia i hoololiia ai e y,a Kanawai ! 122 la, ma o ke ana no na huaolele "komisma teritori i o ke ola o ka lehul«hu*\ o na laina mua elua»' V n& huaolelo M o ka piipii ola". T o ka hoololi ana ia pāuku ?OR-A ona, o like me ia i hooholo ia ai o Kanawai (Xa maheīe A-ST), na Kanawai o ke Kau Ahaolelo o Ilawaii 1511, ma o ko pani ana aku no na huaololo o Vo ola o ka le!vulehu*\ maloko o ka laiiia elua o mukuolelo (3) o ua'pauku la, na' hu«ol<»lo o ka ola"\ ! (?*> Ma o ka pakui ana i ua Hokuna 21 la ho iHiuku hou ! e* kau helu ia $07-A, o heluhelu ana hoi i>ouoi: I w PWIM 907-A* Ke kakauinoa iina i na palapalii holke] ***« na holke um mau, e ka nuw malalo aku i hoimiaaa O ka o ka papa ola, mo ko apono ana a ka ! pa|»a« e» ma ke kakau Hma aha, e kuhikuhi ana, i ka mea! malalo aku no ke kakauiuoa ana 4 na palapala liois.o 6 • haua 1 na hoike maa mau, a e liooko i kekahi mau'hana ae, i kuhke ine ke kauolm a. ka porolidona, 0 ljlko ;ue ka' ka pt\i x a e kauoha ai, r.ana na luuia i kau aku inaluna o k&' p«r«sidena ke koskoi. M ; ]

PAUKU 2. Pauku 10940 ua mau Kanawai la i Hooponopono Houia, e like me'ia i hooholo ia ai e Kanawai 121 (Na mahele A-40) o na Kanawai o ke Kau Ahaolelo o, Hawaii 1941, rna keia ke hooloiiia nei ma o ke pani ana| āku no liā' w komisina teritori o ka 6la o ka lehu-. lehu", ame kahi on'a e kau ana maloko o ua paukū la, na| liuaolelo "peresidena o ka papa ola". PAUKU 3. 0 nā kanawai apau a i ole hapa o i\a ka- ( nawai, na' k&nawai kalana, na rūla, ame na -ana, 7ia kauoha, na hana ame 'na kauoh'a, kahi hoi o na, huaoldlo 4 kau ana teritori o ke ola o ka lehu-j lehu" a l 'ole "kom!sin«i o ke ola o ka leliulehu" i hoohanai ia, a i o!e i hana ia 'kekahi kuhikuhi 'ana 1a e ua komisina !a, ma keja ke hoololi ia nei i kulike me keia Kanawai, mai n t kc pani ana aku i)b 'na mea i hoohana ia ka !iuaolelo "pere-' slHena o ki papa ola", ma kahl hoi o ua pani anft la I, l<u-, nōno, O na mea apau 1 ke komiaina teritori o ke ola o ka lehulehu, malyko o kekahi mau kanawai i mana i keia ma-, nawa a i ole e hooholoia ai ma keia hope aku, a i ole] ma kekahi aelike e komo aku ai, e hoomaoiwpo ia no ke kuhikuhi ia a o ka manao o ka peresidena o ka papa ola. 0 na kanawai apau a i ole hapa paha i kulike ole me keia; Kanawal ma ke hoololi ia nei i kulike ai me keia Kanawai. PAUKU 4. 0 na kau o ke komisina i keia mana-wa. 6 ka papa ola ame na hoa o keia manawa o ka papa ola o ke Teritori e pau np ia i ,'ka la e mana al keia Kanawai; i na nae hoi o. aupuni Ja e hoomau ana .'l ka , paa ana i ko lakou, mau kulana a e nooko. ana hoi i lea la-: kou mau hana like ol.e ame na hana e ae ma ke ano mau Ina paha aol&j h.WMoIp keia Kaftāwai; a hiki i o k*a peresidena,ame na hoa i. hookohu pono ia ai a hooiaio pono ia malalo o keia Kanawai. 'PAUKU 5. I wahi e kulike ai na hoopai no na ku-e 0 na kanawai ola e kau ia ana ma keia hope aku āme na hooponopono ana a ka papa ola malalo ona, me na hool>ai 1 hoakaka ia e" mokuna 24, o na Kanawai i Hopponoj;)ono līouia o Hawaii 1935, e like me ia i hoololiia ai, me keia ke hoakaka ia nei e Hke me ia malalo iho nei: (a) Pauku 921 o na Kanawai i līooponoporio Houia o Hawaii 1935 nja keia ke hjoololiia nei a e heluhelu ana penei: "Pauku 921, 0 kekahi mea e ku-e ana i kekahi o na rula ame na hooponopono ana i hoamana m -e pauku 920 e hoopai ia no ia q like me ia i hoakaka īa ai maloko. o pauku, 906." . , - (b) $tokuna 3f o na Kanawai i Hooponopono Houia o Hawaii 1935 rna .keia ke hoololiia nei 'ma na kulana e like me ia malalo iho n^i: / .(l)Ma, o ka hoohemo i ka hopunaolelo hope loa o pauku 1090, ma o ka hookomo ana aku mālaila penei: "O na kauka apau e iioole 'ana a hōopalaleha i ka haawd ana i ua hoike la, a i ole hana i ua hoike la, e hoomaopopo ia ua hewa no ka mikamina e hoopai-ia e like rfte ia i lioakaka ia maloko o pauku 1113." <2) Ma o ka hoololi ana ia pauku 1113 ona a e heluhelu ana penei:

"Pauku 1113. Na uha*i kanawai ana; ka hoopai. 0 kekahi mea e uha'i ana i kekahi' o na kiimukanawai o keia mokuna, a i ole kekahi rula a hooponopono o ka papa ola e pili ana malaila, e hoomaopopo ia ua hewa ma ke ano mikaminU A koe e like me ia i hooakaka ia ai o hoopai e like no Tne ia i hoakaka'ia ai e pauka 906." : ■ (c> •Pauka -4 o 87 (Na mahele A-36) o na Kanawai o : ke Kaū Ahaolelo -o Hawaii 1941 nm keia ke 'hooloii iā nēi ma' o ka hoololi ana i ke koma mahope ' : iho 'o' ka huaolelo 4, mikamina" i ke kiko kahi, ma o ka ' : hoOheitto ana ākil i ke koena o ua pauku la, a ma o ka x f hookōmo'anā aku mia kona' wahi e like meiā malalo iho nei; **0 ka hoopai e like no ia me ia i ia ai e 'pau- ' ku 906 ona Kanawai i Hooponopono līouia o Hawaii 1935, e like me ia i hool'oli ia ai." PAUKU 6. 0 keia Kanawai, a koe ma kekahi ano i hoopuka ia a i o!e kekah.i mau kumu kupono i makemake ia a i ole hoakaka ia maloko nei, aole e pili ka pono a i ole ka' mana o 'kekahi hana, kauoha, olelo hooholo, rula, hooponoponoi aelike, a i olp hana, i hookomoia, lioolaha ia a i ole hana ia, a i ole ka hoohana ia ana o kekahi mau kuleana, mau' aie, na hoopai a i ole haalele ana, hoomahuahua ana ; ka lawe ana mai a i ole aie ia, e manā āi keia Kanawai, aka o ua'mea la e haawi ia no ka mana a e hooko ia ma ke ano likie a fto ka manawa like, e aneane pu āna, a koe no ke pani kna, kahi i kupono, o na lunanui i hookumu ia ai e ua mau kanawai la mamua aku o ko lakou hoololiia ana e keia Kanawai, me he mea ala aole i hooholo ia keia Kanawai. - • •• > ! / PAUKU 7. E mana keia Kanawai i kona apono ia ana. Aponoia i Apelila 19, 1943.. S. B. 92, Kanawai 43.

HE KANAWAI. No Ka Hoololi Ana īa Pauku 7915, 0 Na Kanawai T Hooponopono Houia 0 Hawaii 1935, E Pili Ana I Na Hoohaiki Ana Ame Na Hooponopono Ana I Na Uku Hoomau. E Hooholoia I Kanauai E Ka Ahaoleīo O Ke Teritori Ō Haivaii: PAUKU 1. Pauku 7915, o na Kanawai i Hooponopono Houia o Hawaii 1935, ma keia ke hoololiia nei ma na. kulana malalo iho nei: Paukuolelo pauku 7915 la ' ttia keia ke hoo.ioiiia nei ma ke hoo|iem<> atia i ua paukuolelo la a e heluhelu ana penei: .. ■" • "I na o kekahi $ loaa aia a ī, ole manawalea e loaa ana, mai kekahi keena oihana a i ole hana paha mawaho ae o na keena oihana a i ole niau īiana i lioakaka ia maloko o paukukoo 1 o £eia pauku, lie ukuhana a i ole uku hana .mahina e, i na e huiia "aku i ka uku hoomau, e oi aku ana maluna o ka uku mahina avelike a i ole uku i uku ia aku iaia i na makahiki elima i kaahope āku o kona hophana ia ana, n mamua koke ilio o ka ae ia ana o ka uku lioomau, alaiia o ka uku hoomau e hooemi ia mai a i ka palena o ka huina lele oi." Ma o ke pani ana ma ka paukuolelo hou aku ī ka huahelu "3" no ka hua helu "4", a, malōko o kekahi paukuolelo hou aku, e pani ana i ka hua helu "5". PAUKU 2. E mana keia Kanawai i kona apono ia ana. Apono ia i Apeljta 20, 1913. H. B. 6, Kanawai 44.

HE KANAWAI. E Hooakaka Ana No Ka Hoihoi Hou Ia 0 Ka Umi Pa Kenela He līoemi Uku Hoomau la "Manuel Smith, K Hooholoia l E K<i Ahaolelo O Ke Teritori 0 llmoaii: _ PAUKU 1. 0 kaJPapa 6 na Kahu waiwai o ka Waihona Ukuhoomau 110 na niakai, poe kinai ahi ame puhi ohe 0 ke kulanakauhale ame kalana o Houolulu a keia ke hoamana ia nei a ke kauoha ia noi no ka uku ana aku i ka huina o eīia huneii kanaono dala ($460.00) ia Manuel Smitli 110 ka «ku hoomau i aie ia iaia mai lanuali 1, 1936, u i Okakoha 81,1939, huiia. PAI'KU 2. O k«f mea hoomalu o ke kulanakaūhale ame kalana 0 Honolulu ma keia ke hoamana ia nei a ke kauohaia nei no ko apono ana 1 na palapala kupono m keia huina a e haawi aku 1 ua apono ana la i ka iunalioola kulanakauhale ame kalana m ka uku ana aku. PAUKU &, E mana keia Kanawai i kona apono la aua. Apono ia i Apelila 20, UM3. H- B. SS, Kaiwmai 45,

HE KANAWAI. No Ka Hoololi Ana, Ia Pauku 3067.05 0 Na Kanawai I Hooponopono Houia o Hawaii 193d, K like Me Ia I Hoololiia Ai E Kanawai 246 (Na mahele Na Kanawai O Ke Kau Ahaolelo 0 Hawan 1941, E Pili Ana I'Na Hoike A Ka Mea Hoomalu 0 Ke-Ku-!anakaiiha!e Ame Ka!ana O līonolnlu Ame Ka Hooia Ia Ana E Krt Lunallooia Kwlanakauhale Amo Kal.-ina. E llanholoiu I KanaHūi E K/i Ahnnleh O Ke Trritori O īlanaii: PAUKU 1. Pauku ?067.0. r i o na Kanawai 5 ITooi>onopono Houia o līaWaii 1935, e. l'ijte me Li i hoololiia ai e Kanawal .246, (Na mahele 4-11-5). o na o keKau Ahaolelo- o Hawaii 1941, ma ikeia ke hoololi hou ia nei rna o ka pakui ana mahope koke iho o ka hopunaolelo elua ona, he hopunaolelo hou e'heluheīu ana I na o ua hoike -la *a ka lunahoola i ole. ole mai i ka mea hoomalu ilplio o kanaoro (60)^la ? mai ka hoolaha ia ana oka mea 'h.oomalu ika lunahooi'a oka hoike huina dalā a ka mea hoomalu ame k*ana. mau moolelo ame na papa huahelu i makaukau no ka n.ana ia ann, o ua % hoike e pa'i ia a i ole, e hana ia. Hoko mau hniko palua a o haawiia e ka mea hoomalu, anu' ka palapala hooia o ka mea hoomalu no |ta waiho ole ia ana mal o hoiko aka lunahooia a i hoajhu ia e like me ia i ē keia pauku." PAUKU 2. E mana keia Kanawai i kona apono īa ana. Apono ia i Apelila 20, 1943. H. 49, Kanawal 46. '

HE KANAWAI. No Ka Hoololi Ana Ia Pauku $234 O Na ■ Kanawai I HooponOpono Hoiwa O Hawaii 1935, E Me la I Hoololiia Ai, E Pili Ana I Na Loaa Mai Ka | Hoohana la Ana O Na Pajca Maloko O Ke Kulanakauhale Ame Kalana O Honolulu. E Hooholoia ī Kanawai E Ka Ahaoielo O Kc To.ritori O Hawaii: PAUKU 1. Pauku 3234 o na Kanawai i Hooponopono Houiā 6 Hawaii 1935, e ; like me ia i hoololiia ai, ma keia ke hoololi hou ia nei a e heluhelu ana penen - "Pauku loaa no ka hoohana ia ana o na Pā]Re 0 ka paa pa-ka ke hoamana ia nei no ka hoolimalima loihi a 1 o!e hoolimalima pokole a i ole na kuleana i ae ia no kekahi pa-ka a i ole hooponopono ana paha e kauoha ia ana eia no ka pono o ke kulanakauhale, a o na loaa apau e loaa mai na mai keia mau m<> rriai ame na hoolimaīima a o na loaa rtīai na mek i kuai ia o kā waiwai kino o ka papa_pa-ka e hoahu ia iloko o ka waihoha kumau a e hookaawāleia e ka papa 6 ria lunakiai no ka hoohāna ana a ka papa pa-kai pakui 'no kekahi mau hlawina i kauoha ia e ke kanawai i ! ia no na papa l&'. O k'ekahi mau koena i hoolilo ole ia o ua mau loaa kuleawa la e ku ana i ka wa e pau ai o ka makahiki o hocskaawaīe hOuia nō ka hoohana ana a ka„papa paka no kekahi makahiki aku." PAUKU 2. E mana keia Kafiawai i kona apono ia ana, mai īanuali 1, 1943 aku a o- kekahi mau dala aku iloko o ka waihona kuikawa o ka 'papa 'a-ka o 'ke kulanakauhale ame Kalana o Honolulu e hoololiia aku no'ka waihona kumaU a e hookaawaile' ia k like me ia i kauoh&ia ai. Apono ia i A|>elila 20, 1943. H. B. 24.S'i , K&imnvai 47. ' ' ' '•' ' «■ • ■ t ■ ' .' • . in/ : • ■■

HE KANAWAI. E Noi Ka Waihona Pokaakaa, A E r Hoomaopopo Ia Hoi'O LaJco Alanuf'Ame Na Papa Helu Lako» No Ke Kebna 0 Na Oihana Aupuni E Pili .Ana Me Ka Hana O 'Alanui. £ Hpoholoia T Kanawai E Kq 0 Ke T(>ritori O Hawaii: PAIIKU 1. Ala h<Ji mja k'eia ua maloko,o ke keena puuku o ke Terityri no ke.keena oiha«na o na hanai aupuni vfaihona pokaaUaa, a e hoomaopipo 5a hoi o na| 'Uako alanui ;p&pahetu' o na, lakō". Q,W dala apau ej loAa ana māi ke aupuni o o Amelika. aj l &Ie mai kekahi' mau kum>| ,e ae ho na ipētaria ame na lako i hoohana ia', a i ole no ka hoohana ia ana a i ole hoolimallma ia an'a o lako, na hana ah>fiuj i hoolalo ia ma ke ano piha a Tole me na,waihdniv mai ke aupuni mai o na Mokuaina Huiia, e hoahu, ia no ua papahelu la. I na ma ke ano okt aupuni o Mokuaina ,īfuiia a i Qle kekahi mahele oihana a i ole 4gena p«ha ona,. e hoohana a i ole lawe i ka hpolimalima.mai ke keena oihana aupuni a i ole inahele alanui teritori, i kqkshi. Alan.ui.a i ole. lako malama alanui* no ka hoohana ; ana mawahq ae o na hana alanui a i ole lako malama alanui no ka hooliana ana mawaho ae o nā manao ia no na alanui, o kekahi loaa *a i ole hoolimalima i uku ia i ke Terito.ri no.ua. hoohana ana la a i ole lawe ana paha e. hoahu ia iloko o ua waihona la. PAUKU 2. 0 na dala iloko o ua waihona la ua hookaawale ia, a e hoolilo ia, e ka lunanui o na .haua aupuni, i na paha maloko oia mahele a i ole iloko o. kona uialu ma' ke ano he enekinia alanui teri.tori no ke kuai ana i na metaria, na lako hana'ame na liou, a i ole no' ka pahonohono ana ina lako, no.ka .ana maluna a ole e.pili ana aha me, ke'kukUlu ana, J pMohohono ame malama ana ina alanui maloko oke Teritori. v . PAUKU 3. Aole he mea maloko o keia Kanawai e .unuhi ia -no'ka hoololi ana\ a i(|e papa ana i na waihona no ka hoolilo ana malalo, o kekaiii kanawai e aku e hookaawale ana a i ole kauoha i ka Koolilo ia ana o kekahi mau dala e ka oihana o na hana aupuni a i ole e ka mahele alanui teritori. PAUKU 4. E mana keia Kanawai i kona apono ia ana. Apono ia i Apelila 21, 1913, S. B. 148, Kanawai 49.

HE KANAWAI. E Pili Ana I Ka Bela Dala 0 Na līihia Karaima. E Hooholoia ī Kanaieai E Ka Ahaolelo O Kc O llaieaii: PAUKU 1. Pauku 5439 o na Kanawai i Hooponopono Houia o Hawaii 1935 ma keia ua hoopau ia.,, PAUKU 2. E mana keia KanawaL i konq. aiwno ia ana. Apono ia i Apelila pl, 1943, S. B. 147, Kanawai 49. HE KANAWAI. E Kauoha Ana No Ka Ilooiaio Ia 0 Na Palapala Hooilina 0 Na Poe iloko 0 Kq Kaua. j PAUKU 1. Aole he .palapala hoike e kauia no ka hooia, ia ana ma lee ano he palapala hooilina a i ok olelo pakui, e hooleia no ka- hooia ia ana 110 ka lawa ole o )ia hoou\io ia ana o na limakakau o na hoike e hooiu ana, i na o ka limakakau o ka mea nana ke kauoha e hooiaio ia a e hoikeia hoi nia o kekahl palapala hooiiūo a i 010 ma kekahi ano ae i ka makemake o lunakaiiaw ai o hoomalu ana iw ka l;oolohe ana o ka mea i niako ua nuike oiai iloko o ka oiliana kaua .a o ua poe apau i kakau inoa ma ke ;uio he mau hoike e hooiaio ana i komo iloko o ,ka oihaua kaua., PAUKU 2. 0 na manao nui o keia Kanawai o kekahi mea e hoomaopopo ia no ke konio ana i.ka iwhaiu kaua iloko 0 kekalu o na kulana e like nie ia malalo ihq nei: (a) I na he hoa oia no na maliele kaua o na Mokuaina Iluiia a i ole kekahi g kona niau aoao luuia , (b) I iia aia oia iloko o ka oihana maluuu o kokalii moku 1 paa malalo o na Iluiia; (e) I na ia oia mawalio aku o ke auie na paiena oke aupuai o Mokuaīna Huua, iloko o kekalu hana i pili me ka ag«na aupuul o na Mokuaina lUuia, iloko o kekahi liana i pili me ka agena aupuiu o ua IluiLa a i e pili me lea Ahahui Kea Ulaula Amelika a i ole o kekahi ki no e aku me na liana 1 ano me ia; (<3) I ua paa oia i paa īa a i ole ma kekahi ano ae. palia 1 paa ia inalalo o ka nialu o kekshi aupuni, e kaua i na Mokuaina lluiia. , f PAUKU S, E m&na keia Kanawai i kona apono ia Apono ia i Apeiik 21,1045. I>. Ki*na» ni j|. Hoopuka i koia 4