Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVIII, Number 11, 7 July 1943 — NA MEAHOU O KE AO NEI [ARTICLE]

NA MEAHOU O KE AO NEI

MOOMAIT N-i .IŌKI'UELE I Aj\ LAKOi.! lIANA NA KbSRNA POO O NA AOAO HUIIA:— O na mokulēle o ka mahele kaua lowa o Apelika Komohanlakau, ke hoōmau neī no i ka lakou hoolele kaua ana no ka hoojpalupalu i ko Italia niau mahele kaua kupale o wuho i aku, me ka hoopa-hu ana ia Si- ! !cily mai kekahi kihi a i kekahi 1 Ikihi lloko o 24 hora o na hoolele fkaua ana i ke ao ame ka po, e j like me na lono ia hoike ia maila.

O na mokulele hoopa-hu :nalalo o Kenelala *Eisenhowerkai hoolele kaua hope ana no ka lima o ka manawa maluna o na alanui hao ame na wahi hoolulu moku halihali ohua o Messina, a me ka hahau ana a na mokulele hoopahu Amelika ia Porto Palermo ame ka hoolelei ana iho i n-a poka pa-hu maluna o na kahua mokulele o Sicily.

He #lua mau mokulele enemi T hooliaule Ta~ ī Ka honūa - ma ke' I?a'ua lewa ana ma ke ao a he

ekolu mau mokulele enemi i hōopoinoia ma kekahi la aku. He elua mau mokulele o na aoao huiia i poino. HOONAUE OLA'I MA lAPANA Ua hoolaha ae, ka radio Tokio no ka; hoonaue ana o kekahi ola'i ikaika i ke kulanakauhale o Tokio ame kona mau kua aku, a e hoike pu ana nohoi no ka hoomaopopo ia ana o kahi i hoonuaka mai ai kell ola'i mai kahi e kokoke ana i Shimotsuma, ma kahi o 50 mile mai Tokio aku. E hoīke" ariā _ Tt"ā " rfiJtīo" aōīe he poino i ike ia. lIAIIAU AKU NA PUALI KAUA KUKINI ID hoike ana kekahi lono no ka nee aku ana o kekahi mahele kaua o na Hukini a hahau aku maluna o na laina kaua Keiemania, a poholo loa aku la maloko o na laina kaua Kelemania a hoea i na laina auwaha ma kahi e kokoke ana ia Smolensk ma kela Poaha aKu nei. Mahope iho o ana aku i na hana a na pu kaua kaa a ka enemi. Ua wawahi ia aku na laina kaua Kelemania a nee aku la na pualikoa Rukini a kokoke ma kekalii muliwai, a hoea loa aku la ma kahi a na Kelemania e paa ana a luku ia ma kahi o ka 100 koa Kelemania. E hoike ana kekahi lono mai ka alihikaua nui mai no ka paapio ana he lehulehu o na «nemi ma o ka hooili kaua ia ana, a lia hoopa-hu ia na kahua Kelemania me na poka hoopa-hu kiola lima.

AOLE HE KEPANI MA TROBRIAJND AME WOODLABK Ua hoike ia mai kekahi lono mai ke keena poo mai o Kenelala MacArthur aole he Kepani e noho ana ma Trobriand ame Woodlark mamua o ke komo

ana aku a ia puali o na aoao huiia.

Ua, hpike -ae oia no ka hoea mua ana o kekahi poe mai na aoao hwia ma ua mau mokiipuni ia! mamua o ka noho ta aiva. NA AMEUKA MA KA MORCPUNI EEXDOVA O kekahi o na lono hope loa i loa» maila, oia no ua pae aku la na Amelika ma ka mokupuni ma na Solomona, a he hoailona hoi uo ka hoomaka ia s *ku o ko hoolele kaua ia ana maYun» o ke k&hua hoomoaīia o na Kepani ma Munda. Aole i kala i hoao ai na m&hele mokulele Amelika wawahi aku i ka laina kupaie a na Kepani, a o ka hop«ma iho la k-?ia o ua hah&u ana ia.

M*i lwi® t Mun<kc n» k*ī«m «vno nul o m R*f*ni ft<> «UmA m m\k*>

O fcM» wahi i Ulo maiU i m Anwlikn, hf wnhi mokupunl uuXxt wafc> m\ eia nae \ia I>as i ks lssv M «- hlki pono oJe ai t kekahi puallko» I» t»«kJw>i »ku m»lxma o na pc» * hoomoana maluna o m fcfchn« 19 Kia na* hf4 u» HH" >»!» v?*hS i m*a i k* h*nifc a n<fc moknH>h> AnwWk». t> k<Ma © nn iwupun t hAh&u ta »ku mikhw* *w K^ni

noommoiA iir MVV

MOKU AXIS O na mokuīuu Beret-ania e kakoo ana i na mahele kaua lewa o na Ao&o Huiia rpa o ka huao ana e oki pu ae 1 nla mokupuni o Italia m-ai ke komo ana aku o na lako kaua ame na pualikoa pakUi, kāf "hōōplhōīo akū _ hē~~chiT I a i ole elima mau moku Axis, ma ; kekahi hoohana ana mai nei ma ma kai o ītalia wahi a ka oihana > kaua moana i hoike ae ai. O na moku 1 ai oi-a no he hookahi mokik halihali koa ■ nui, hookahi mok'u' ukana nui, a he hookahi moku ukana uuku. LANAKILA HOU NA PAKE E hoike an'a kek'ahi lono mai Chungking, Kina inai no ka-lilo-pio hou ana aku 6 kekahi mahele nui o Owchsikow ma ka huli malun-a aku o ka Muliwai jYangtse. ■: '■ w?: E hoike pu ana ua lono la no ke komo ana aku o 'na Pake maloko o ke kulanaka'uhale, me ka hookau ana aku -a luku aku i na Kepani me ka nui o na poe i make ma keia hooili' kaua ana.

hoike- ana keia lono no ka lele kaua ana aku o na Pake maluna

o na tausani o na Kepani oiai e hahaxi mai ana maluna o na kahua o na Pake m-a ka akau akū o ka mahele aina o ; : Kiangsu, me ka luku ana ma kahi o ke tau-

sani poe. Ua hoike pU ia ae nohoi i no ke komo ana aku o na Pake i kekahi kauhale i paa ia e ka enemi ma kahi e kokoke ana i Hangffchow, ame ka luku ana he lehulehu o na Kepani «amo ka •Imo ana mai i kekahi mahele nui o na 4tetko kaua. HAHAU IA O SALAMAIJA Ua loaa mai kekalU lono .mai na Keena Poo M*ai o na Aoao Huiia, ma Auseturalia, no ka hoo-pa-hu ana aku o na mokulele ō na aoao huiia ame ka hoopoino ana aku ia Salamaua ame Lae, Nu Kini.

UaE hoike ia ae no ka hoopa-hu ana aku o kekahi mokulele hoopahu nui i na hale ma Salamaua, oiai kekahi mau mokulele e aku i haha'u aku ai i nā kahua hoomoana o ka enemi nia Labu e kokoke ana i Lae kahi a na Ke- \ pani i hoao mau ai e huna i na ' kao ukana. Ua hoopoino ia na' kahua hoomoana o ka enemi ma ] Nu Kini. ] Mamuli o ka nui o ka ino ua hiki ole 1 na mokulele o na ao-ao huiia ke hahau aku ma kekahi' mau wahi okoa aku. NUI NA POE I LUKUIA Ua loaa maila kekahi lono mai Norewai mai e hoike ana no ka hikuia ana ma kahi o ka 1,342 poe mamuli o na hana hoopa-hu a na mokulele RAF ma ke kahua o Elber na ka ipahek aina o Ruhr. Mamuli o na hana hoopa-hu a na mokulele RAF, ua hoopoino ia aku na paipu wai, laīha uwila ame kekahi mau mea e ae, a ua. nele ua wahi la 1 ka wai ame ka noho pouliMli pu ana nohoi, Ua hoomaka ae ka a ana a ke ahi a ua a no 24 mau hora, mahope iho o ka hoopa-hu ia an« o kekahi mau wahi ano nui 0 ua kauhale la. Ua: hoohiolo ia | he hapa o kahi hoolulu kaaahi,! «ne ka hoopa-hu ta ana o ke--1 kahi mau wahi i hoomalu ia na, I kanaka, a h«? hehma -nlii hoi o! , Kikou i hooha ia. ] i E hoike pu ana nohoi liono no ka h&awi ana o poo.

nui o ua wahi la no ka hooma-' huahua ana i na kanaka mamuli o ka poino no ke ala ana mai o ka uluaoā a ka īehulehu e ku'e ana i n-a Nazi. Ua hoike pu ia nōhoi ho ka pakui ia ana aku hc mau pualikoa hou no ua apana la a ua hoom-ahuahua ia aku a hiki ma kahi o ke 30,000. Ua hoike ae ka nupepa i na paha e hiki ponoana ke hoomalu ia aku ka lehulehu a e kaukai ana hoi i ke kulan-a o na hoopahu ia ana, ma I keia mua aku.

HIIIIA MA KA UMIUMI I kekahi kanaka e noho anp ma kona home ma kekahi po ma kekahi manawa ae nei'i hala, ua lohe aku la oia i ke nunui o ka leo o kekahi poe ma ke alanui, a e kahea ana hoi kekahi i kokua. Ua hemo aku la nohoi oia no ke kokua a hoopau ana i ka uluaoa. aia e kokua ana i ka mea i pilikia, o ka wa no ia_L.hoea_ mai ai na makai, mamuli o ke kahea ia ana. I ka paa ana o na poe hoohaunaele i ka hopu ia, ua Jbuli maila na makai a ninaninau iaia i kona inoa ame kona wahi noho. Ua hoike aku la nohoi oia, a o ka wa no ia i ike ia ai, he enemi oia no Amelika, no ka mea he makaainana oia no ke Aupuni o Auseturia, ka hoa hui o Kelemania. Aole oi-a i hoopaa i kona inoa amē kona aupuni, a he oki loa nohoi aole oia i lilo i kupa Amelika.

Hihia wale ma ka umiumi, i na paha i nqho no oia ma kona .home i na Ia aole oia e paa i ka hopu ia. Ku iho Ia nae hoi ka olelo a ka buke nui, "O ka mea i hunakele ia, he la no e hua'i ia ae ai i ke akea." Pela iho la paha keia la.

PAA KEKAHI KAXAKA I KA HOPU IA Mam'uli o ka noii ana mai nei a ka oihvina FBI, i loaa aSu ai ka ike ia lakou, eia kekahi kipi iloko o ka aina, a o ka hopena ua pa iho "u kanaka la i ka hopu ia. . He kanaka keia i hanau ia i Kelemania a holo mai a noho ma Amelika a lilo ōla i kupa Amelika.. Ma kona ano he kupa Amelika ua hoouna ma-lu aku oia ma ka leka i kekahi mau mea e pili ana i ka hoonee <u\a o na moku Amelika* Mamuli o ua leka la i loaa aku ai ka ike ia Kelomania t\a mea e pili &na i na moku Anwlika, ame kona mau puali kaua.

Mahope iho o kona hopuia ana meiv«k ia ua hoike ofeoa ae oia i na m<?a a^au.