Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVIII, Number 23, 29 September 1943 — NA MEAHOU O KE AO NEI [ARTICLE]

NA MEAHOU O KE AO NEI

OKI PtflA NA NAZI MA CORSICA

E nna kPkahi lono Apolika Akau mal, "no ka hooiina ana aku o na aoao huila 1 ko lakou mau puali kaua lewa' ame moana no ke oki pu ana 1 na pualikaua Nazi ma CorsiCa e auhee aia mai na pualikoa Pal-ani ame Amelika" e hoopuni ana ia Bastia, ke awa ku moku hope loa o ka enemi. Me he mea la he ano kanalua hoi ka hiki an<a i na Kelemania ke paa loihi aku maluna o kahi mokupuni uuku malalo hoi o ka onou ana mai a na mahele kaua ie>va aina ame Moana. Ua ki poka ae na ainioku kaua i na , kapakai kahi o na alanui e holo ana ma kahi kokoke i n-a kapakai, a o ke alahele hoi o na enemi e auhee ai.

Ua huli hoi maila o Kenelala Giraud, ka alihikaua Palani ma ka mokulele mai kana huakai makaikai ia Cor,'jica ame ka hoike ana ae e kaiehu ia -ana na Kelemania a i ole e pau ana i ka lukuia maluna o kela mokupuni iloko. o 10 a i ole iloko o 15 l'a.

Ua hoike ae o Kenelal-a Rene Chambe, ka wnhaolelo a Kenelala' Giraud, ua hoomakaukau mua ia na hana no ka lele kaua aku i ka enemi no eono mahina a he 10,000 poe o CorsiCgT i makaukau me na pu nuku p.p.3tese*i hoolei ia iho e na poe lele"balunk a i ole h-alihali ia aku e na mbkuluu iloko aku nei o Pepeluali.

Ua hooko aku na 80,000 mau Ikalia i na kauoha ihai na Palani aku, eia nae hoi he heluna piha poho lima wale no i huli kaua ak'u i na Kelemania.

Wahi.a ua kanaka nei, aole na Ikalia lie poe pio, eia nae hoi aia lukou malalo o k«t hoomalu ia ana oiai nae hoi o ke kulana o ka lakou mau mea maua e kali wale an-a no i na kauoha mai ia Kenelalā Eisenhower mai.

Ua onou ia aku la na Kelemania e na pualikaua Palani ame Amelika m-a ke kihi hikina-akau aku o Corsica.

Ua kokoke aku nae hoi na pualikoa o na aoao huiia ma kahi e, kokoke aku ai e ike ame ka lohe -ana i .na halulu no ka hoohioloia ana o Napale. e na pualikaua Kelemania. KOMO I KA OIHANA KAUA MOANA Ua loaa maila kekahi lono mai Amelika mai, e hoike ana no ke komo ana alui I-a oia kekahi |lawaii iloko o lia Oihana Kaua Moana o Amelika. O ua I§|Jio la oia.no o Eilly Smith, keiki a kekahi makai o ka oihana makai p Honolulu.

O keia keiki Hawaii ka mea nana i hookaulana aku ia Hawaii uuku i neia hana 'o ka heihei au. Ua hoohaule ia eia kekahi poe kaulana i ka au mai Hawaii nei aku a hoea loa aku nohoi ī Amelika. Ua hoohaule ia eia kekahi manawa mama au o ke ao nei. Ua haalele iho la oia i ke kula a komo iloko o ka oihana ka\ia moana. LELE KAUA AKU l XA KEPANI

E lioiko aua kekalii lono mai Kina n>ai 110 ka hooili ia ana o kokahi kaua niawaeua o pualikoa Mongoiia me tia puahkoa Kopani. Aia ka palom o waho aku o Mon|roha malnlo o na ho*.uual_u ana a mv Rukini. O ko kahiK\ o koia hooili kaua I» »na v»l& no ia ma ka palona ° *ote> ame waho o Mongolia, ma Jta akavi »ku o kekahi wahi i kap®ia ka inoa o Ps&iHmgmiao, he waiii i« m» kahi o 300 miK- m« kumolianaakau aku o I\ipin£. Aoie n«e hoi i hoike ia mai ko kmnu mawli o koia hooili kaua ana mawaona o ua &ovio a i *>h>n ; E iioiko aiui hoi ka kuw ] no ka oiii o da K*>pani ma i k;Uii o ka 2v)aKH) mau iimalwuia Kopani no ko kukulu ana he oko!u nwu laina kupalo ma k&hi e kokv>ko ana i T*;ūUmgīttiaa halawai na kklemama KfOKOA sns kokahi lono awū" 1 lAdsma !v. : v; r.o ka īul.wai aaa' waUa ho okoh? hanoii maa K<-' ***** «*■tio ko kMUkuU * ar.a no kv kukulu. &a&j

[ i kokahi Komite Kuokoa o na Keleuuuua, "I ano likt) aku nve ko [Moscovv ame Kulanakauhale MeJKl,ko." , Ua holke ae ha mea haiolelo aole ke komite i hfpjala no ka lnjokumu ana i aupuni Kelemania pakui, aka ua manaoliina no ke kokua ana mahope iho o ka hoohiolo ia ana o k£r aupuni a Hitler j ma Kelemania.

HOEA AE LA I HONOLULU Ma kela pule ku nei i hoea ae ai he eha mau Senatoa 0 ka Ahaolelo Lahūi o Amelika i Honolulu, mahope iho o ko lakou kaahele ana aku nei ma na kahua kāua like ole ma Apelika Akau, Europa, Rusia e hoea loa ae nei i ke Komohana a mai laila mai -a ! hoea maila i Honolul'u. !' Ua kaahele ia e lako'u ma ka lewa ma kahi o ke 35,000 1 i, oi* aku, aole nae 'noi i huiia me na mile a lakou i hele makaikai aku a ma kekahi ma'u aupiini e ae. Ia lakou nae hoea ae āi i Honolulu a i ko lakou hele makai-' k:ai ana i na kahua like ole o" Honolulu, ua hpopuka ae la___kc- 1 kahi o lakou. . 1 J "O Hawaii nei kekahi kahua ano nui loa malalo o Amelika, aole I wale no o ke kiHowaena keia no na mahele kaua o Amelika, aka,' 0 ke kahua oi loa no ka hoolele l kaua ana aku ia I-apana. Ua lilo aku īiohoi o Hawaii i mea ano nui ia lakou, a ua hoohijtji maoli' no i ka nani o keia nftau paemoku. KAILI IA NA KAA KALAKA O NA IKALIA Eia na Ikafia ke kauka'i nei i na kaa e huki ia ana e na kekake no ka halihali -ana i na huaai ame na i'o plpi. Ua paa ia n-a kaa kalana Ikalia apau e na Kelemania, me ka hao pu ana hoi 1 na lako meaai o kekahi mau kaona ame kauhak'. ' Mamuli o keia, ua hoolako -aku la na luna aupuni o Amgot "i na poe pololi me na' meaai. O kekahi poe kiwila ua loaa aku he eha auniki pal-aoa wale/no*o ka la no kekahi mau pule lehulehu.

KU'E na kenelala " KELEMANIA IA HITLER

Ma ka la 12 iho nei o keia mahina i kukulu a-e ai na aliikoa Kelemania he hui uniona, i hiki aku ko lakou nui ma ;kahi o ka 100 mau Kenelala ame allikoa e ae, mai waena mai o elima mau kahua paahao ma Riisia. O ka manao nui o* keia kuk,ulu ia ana o keia hui uniona no ka hoohiolo ana ho ia i ke kulana liookele aupuni ana a Hitler, me ka hookumu ana i Kelemania Kiiokoa, maluhia ame ku kaokoa.

Ua kapa iho la ia lakou iho, "Na Kenelala ame na' Aliikoa o ka puali _ koa 6 0 ka Pualikoa Kelemania o Stalingra«3." O keia kalakou i hoike aku ai i ko lakou mau hoa Kelemania ame ka oihana kaua, ua oi aku' keia poino i hekau aku maluna o Kelemaiūa i ko ka makahiki 1918.

HOOPA-HU IA XA MOKI LELE i T --i Ua loaa mai K>no kaua 1 no&i Kina nivii e hoike ana uo ka ■ hooili ka\ia lowa ana aku a na m&hele mokulele Amelika malalo 0 K*nelala Stilhve!l me na mokuieie Kepani ma Haipho:>g, Kina, • w» hikuia he 2S maiu mokulek Kepani. | 1 • - . 1 ~

E hoike pu ,ana._ nohoi ua lono la, ua manao ia he mau mok'ulele lehulehu e ae o na Kepani i_lukuia. He ekolu mau mokulele Amelika i .huli' hai ole mai no ko lakou kahua. ' HOEA AKU LA NA PCALIKOA PAKUI MA CORSIOA E hoike ana ka lono mai Apelika Akau mai no ka hoea aku o na pu-alikoa pakui o na Palani ma Corsica no ke kokua ana. i na pualikoa o Corsica ame Amelika no ka paio ana aku i na Kelem-ania i hoopuni ia ma aia mokupUni la. EMI MAELA KA IKAIKA O NA KEPANI XJ*a loaa maila no ka lono kaua ma.i ke komohana-hema mai, e hoike ana eia no na puali kaua 0 na aoao huiia ke hoomau maila 1 ka lakou hoolele k-aua ana ma- - luna o na Kepani ma kahua 1 paa ia e na Kepani a 'ua koikoi no ka poino i kau aku maluna o na kahua hoomoana o na Kepani, na mokulele a h'ui puia me na moku," 1 mai na moku ukana a hiki aku !'i na moku kaua. ! M*a kekahi mau kahua, ua haalele aka Ia na Kepani ia mau ka- [ hua ala, a n'ee aku no ma kekahi f mau mokupuni e aku, me ka uhai [ hoomau ana aku no o na moku- ! !ele Amelika mahope o lakou me !ka hoopa-hu ana aku no i na wahi hoomoana 0 na Kepani.

Ua panai mai nae hoi kekahi mau mokulele o na Kepani ma o ka lele ana aku a hoopa-hu i kekahi mau kahua i lilo mai i na pualikaua Amelika. Ua pa iho no ua kahua Ia me ke kau ana o kekahi mau poino maluna o na Amelika, aole nae hoi i ke koikoi loa.

Ua lilo nae hoi i mea oie ina Amelika. O ko lakou iini e kaiehu ia ac na Kepani mai keia mau mokup'uni mai, alaila hoi loa aku ke ka'aa ana i ke Aupuni o lapana.

PA NA KAHUA KEPAN'I MA KA AJL\ A KILIPAKI Ua hookau ta aku kekahi mau poino koikoi maluna o na Kepani e na puali kaua Amelika, a i hoohana ia aku ai ma ke komo ana aku o na pualikoa Amelika ma kekaiii o na mokupuni q ka aina Kilipaki, me ka lukuia he 20 mau mokulele Kepani. a me ka hoopoiiio ra ana ma kahi 0 ka ewalu m&u mokulele e aku, M&walio ae o keia, ua hoopoino pu ia aku na mea i kukulu ia ai e na Kepani. He eha mau wahi i ia aku e na moKukle 0 ka oili&na kaua moana anie aina, nia Tarawa.. Makiu amo Apamama, ame N*ru ma na Mokupuni Kilipa'ki.