Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVIII, Number 38, 12 January 1944 — NA MEAHOU O KE AO NEI [ARTICLE]

NA MEAHOU O KE AO NEI

HAHAIĪ NA MOKŪLFXE O S\ AUPUNI IIUnA O kekahi o na lono 1 loaa malla e hoike ana no ka lele ana aku o kekahi mau mokulele nul hewahew-a o na aupunl huiia i hiki aku ma kahi o ka TaXisani a o! aku no ka hoopa-hu ana i na kapakai o Palani, a ma na wahi hoi i noho ia e na Kelemania. E like me na mea i hoike ia mai. o keia ka heluna nui loa 0 r,x mokulele o na aoao huiia 1 lele aku a liahau i na kapakai o Palani. Ua loaa no kekahi o na mokulele o na aoao huiia me na poino, aka, aole nae hōi ia i lilo i mea e hopo iho ai na aoao huiia, aka, ua oi pakela aku ka poino i hookau ia aku maluna o rva wahi hoomoana o na Kelemania.

AOLE I KU'E MAI NA KELEMANIA

Ma kekahi la o kela p'ule aku la ua lele hou aku la no na mokulele Amelika ame Beretania no ka hah-au hou ana aku ia Kelemania, a o ka mea nae hoi nana i hookahaha mai i na poe o na mokulele o na aoao huiia, aole he hookahi mokulele Kelemania i lele ku'e mai.

E like me na lono i hQike ia mai, ua hoole na Kelemania i ka lele ana mai a kaua ku'e i na mokulele o na Aoao Huii-a. O na kumu nae hoi, aole i hoike ia mai a ua manao ia nae hoi aole na Keiemania i makemake i ke kaua an-a, no ka mea paha ua uluhua iakou i keia kaua.

Aole nae hoi malaila no pau na hana kaua i lawelawe iaiaku, aka, ua lele hou aku no na mokulele RAF no. ka hoopa-hu hou ana ia Kelemapia a o ka hopena ua lukuia no he heluna nui o na mokulele Kelemania, me ka poino ana o kekahi mau mokulele RAF.

Nolaila, aole no i makau na Keleinania, a me he mea la ua kakali no lakou a loaa he manawa „ kupono no lakou e • lele kaua mai ai i na aku ana e hoopoino i ko lako'u aupuni. LUKUIA HE 17 MAU MOKULELE ZERO Mahope iho o ka hoomalolo ana no ekolu la i halawai aku ai na mokulele Amelika me na mokulele o ka mahele Zero o na Kep&ni a o ka hopena o ia hoolele ka'ua ana ua lukuia iho la ma kahi o ka 17 mau mokulele Zero ma Wotjē ame Taroa ma na mokupuni Marshall, e like me na lono i iioike ia mai e Akimalala Nimitz.

Ua hoao mai nohoi na Kepani e lele kaua maluna o na Ameiika, eia nae hoi, ua kamaaina na Amelika i ke ano o ke kaua lewa ona a ua lilo na Kepani i mea ole imua o na poe Amelika, a o ka hopena oia no ka lukuia ana he lehulehu o na mokulele Kepani.

j Aole nae hoi no ka lukuia aha lo kela mau mokulele Kepani h* mea ia no lakou e hoopau ai i ke k«ua ana, aka, ua «a maila no e paio no ka loaa ta lakou ka UkHAkila. He mea ole nae hoi i na Anielika, ua lilo i* he wai auau no na Amelika.

| £ hoike ana kekahi iono no ka & na jwe pail&ka am« ki pu | o n» mokuiek o .na m&heie kaua | kw* o Apoiika Akau. Ma ka hoi* |k« i waiho m mai, ua hiki aku | ma kaiu o k« 8,146 mau mokuiel«j ji iukuia e na poe o ka aiah«l« |kau» tewa o Apelik* Akau no k& («aakahiki I<HS i..h«la «kvu Im huioK o oa mokulele i 9 keia knua iew% o Akau ua. hiki aku ia uia o Ka $19. I - Aia. Uia. kahi o k& s,tot huak&i a k<-«* ,u;iu ,k uo ka paio aaia &ku i ka. enej£ū a u& iulii aku aia kahi o ka jTi,£K>o aiau to:va poka pa-hu i iiioolei la iho m&luna o To,ōoo iuau Kraht V.ke ole. | pu !a ma 'o lts rp.nu <Mvm? & v.S 'ma kaM e *1$ t >uvjv>hv Kv

'fK*M».%-nr t\ nr ' ! mr >to«r KW\XI ! 1f «tn«i >o>no mn;

]Nu Kini mal, no ka emi 'ana mai o ka ikaika kaua moana o ' lapana ma o ka hoopoino ia ana |he elua mau jnokti, kaua mama .ame hookahi. mokululku e na mokulele halih&li o Amplika ma Ka- , vieng, Nu Ire)'ana, nae hoi na mokal«le Amelika ,mai . kekahi moku halihali mokulele o ka Pakipika Hema e mai ana i mokukaua enemi me na poka pa-hu ame na topido, a pela nohpi kekahi mau mokulele, e aku i hahau aku ai a lukuia he 32 mau .inokulele Kepani maluna'e o ame Kahaul.

He elima mau mokulele i hoopoino ia iloko o elup manawa p ka hooili kaua lewa ia ana.

. , Ua ioaa pu ae kekahi mau lono mai na mokulele kiu aia kekahi mau moku Kepani ke .hookokoke ae aea i a o kahi hoi a kekahi mokulele i lele kaua aku ai a hoopihplo he hookahi moku kaua mama ame elua moku ukana. ua aku la ke:kahi mahele o na mpkulele no ka halawai ana me ua ipau moku la.

He kanakolu mau mokulele Kepani i lele mai no ,ka paio ana me na mokulele me ka lukuia ana he 11 o na mokulele Kepani.

HOOMANAO PIHA MAKAHIKI

Ma ka Poakahi o kela pule aku nei i hoomanao ae ai o Kauka Homer Hayes I .ka piha ana iaia he kanaono-kumamakolu makahiki.

Ua hanau ia oia, ma„ Kapalakiko ma ka la 3 o lanuaii, 1881. Mahopft>' iho o kona puka ana mai Kula A'o Kauka o Cooper i ka makahiki 1906, ua holo maila 0 Kauka Hayes no Honolulu no ka lawelawe ana i„ka oihana la,paau ma ka Moiwahine, Ua lawelawe hana nohoi oia ine ka Papa Ola o Hoipolulu no kekahi mau makahiki, Ke upu nei nohoi e loaa aku iaia he mau makiahiki lehulehu aku i koe. 1 L.OAA KA POKA POPOAHI MA lIONOLULU

Ma kekahi la o pule aku la ,ua loaa aku la ia Mrs. Gertrude Piutti, o ka ,Alanui Royal Hawaiian, kekahi puolo i owiliia iloko o kekahi nupjepa malalo o ka lanai o kona home.

Ua hoike aku la oia i ka Oihana. makai no mau mea i leaa aku iala„ a hpike aku la i na mea i ioaa ai iaia, oia nohoi na aniani kukui i pena ia a eleele, he papale ame kekahi hae Kepani.

Ua hopuna ia aku he mau makaikiu no ka aoii ana .i keia mau mea i hoike ia mai i ka oihana makai. ,

I ko laua hoea { .ana aku ma ka home o kela wp-hine ua loaa aku la he eono mau poka popoahi hoolei lima, ka ikaika no a 'ua huki ia ke pine, a hemo hapa aku la i waho. TJa loaa aku nohoi he elima wa-hi poka a he moakaka loa nohoi ka ma-ka» no ka hana ia ana ma lapana.

O kekahi mau mea e ae apau I lo»a ai e kau ania no na hoaiīona I hana ia e na Kepani. I ke kaa ana aku o kela mau niea i ka oihana m&kAi, ua maha iho la ka noonoo o ua wahine la»

KAKAKA M\ XA ALANUI TTa loaa niaila kekahi lono eia na pua3ika\KV Amelika ke nee la a ke hookokoke la i ke kulana-. k«uhale jkkj o Roma.

B like me na lono i hoike ia maiia, ua komo aku la na koa Amelika maloko o kekaHi kauhaie a kaiehu aku la i na Kelemania mai laila aku. Ua hooili ia nohoi ke kaua ana ma na ala- » a e komo ana na koa Amelika mai kekahi hale a kekahi hale aku me ka paio ana me na poe enemi e ku'e mai ana. Ua komo pu aku la nohoi na koa īkalia ma ke kokua ana i ina koa A.melika, e paio ■ana no i ka lanakila o na aoao huiia mai'una o ka enemi. Ma kekahi mau pruu i paa ia e na Kelemania, ua loaa maila ka lono no ka lilo ana maila o ua mau puu nei i na pualikoa Beretania.

HE EKOLU I HOPU IA MA HONOKAA Uia hoihoi la ka Oihana MnVnj he ekoiu mau koa marina i ka oihanakoa Marina no ka hoo--kolokolo ia aku no na h«n» hoeha i lawelawe ia ma ****** e kokoke ana i Honokaa.

Ua hopu ia kekahi koa mailna no ka hoeha ana aku i kekahi lraaiaka aoe o 45 makahiki ma. kahi e kokoke ana i Honokaa.

O kekahi mau koa martn& eiua kai hopu ia mahope iho o ka hooia ana aku a kekahi Pilipino ® ke Oamp 8 o Honokaa, o lau& na kanaka i komo aku ma kona home a ,ku'i aku ma kona umaama ame ka helehelena a holo aku me kekahi paiki lole, a i laweia hol mai ka rumi moe aku o ua kanaka la.

Ua loaa no nae hoi ua paiM nei mahope iho, wahi a ka oihana makai.

LUKUIA HE 200 KEPANI E NA MAMUNA E hoike na kekaīii lono mai ke Keena Poo mai o oa Anyi Huiia ma Nu Kini no ka luku ia «ī 13 mui nei he 200 mau koa Kepani ma ka lakou hoonee kaua ma ke kaikuono o Borgen. XJjbl aee mai na pualikoa Marina mai ke liahua mai o La.e Glouce3ter.

Ma kekahi manawa ae nei i hala ua loaa maiia kekahi lono no ka lukuia ana o kekahi heluna nui o na xn& kekahi o na kahua o ka H.enia aku aei, a i oi loa aku i ko keia huina i lioike ia ae la maluna.

Ma kekahi lono i l@aa maila e hoike ana no ka hoopihelo hou ia ana iuaila ma o moku Kepam e ea mokuluu Aiuelika ma ka Pakipika ame mau wahi e ae. M& o ka hoopihokiia a.n^ o keia mau uwku ua pii aiahua.|L &ua loa aku la ka heluna &ui o ,aa moku Kopaai i poino w«j ka