Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXVIII, Number 38, 12 January 1944 — He Moolelo No Opukahaia [ARTICLE+ILLUSTRATION]

He Moolelo No Opukahaia

"Ma ke kulana o keia wahine punahele a ke Alii he opiopio loa oia, loihi, nui maikai kona oiwi kino, lahilahi a palupalu aeae ~Ki> na ili, me kona lauoho eleele uliuiiloloa pahee maikai, a ma kona mau maka kekahi mea a'u i makemake hi*aai loa ai, na maka noo ka wahine u'i, me na | minoaka oluolu e hoomahie ma'u

iho ana ma kona mau papalina, ka mea n-ana i hooi loa aku i kona wahine maikai ma ka'u ike a'u e kilohi nei i kona mau a'no

apau." "Oia no ka mea i punahele loa ai i ke Alii ka Na'i A*upuni, ka wahine hoi ana i aloha ai, o kona mau la kahiko elemakule, mahope iho hoi o ka pau ana o kana mau kaua hope loa. Hoomaha oia no ka mea, ua pali ke kaua a ua maluhia hoi ka aina, aole

hoi kaua hou ana makona aupuni, ua loaa ka mea nana e hoohauoli mai iaia o kona mau Ia hapauea, kan-a wahine punahele, no ka wahine ui maoli no o keia Kaikamahuealii."

A, lohe pu nohoi au, na ke Alii wale no na wahine apa'u ana e makemake ai, i waena o na Alii ame na makaainana o kona lahui, oiai he like wale no kona lahui kanaka apau me ia ke Alii, kona mea i lilo ai i Alii nui no kona iahui i ko lakou Moi, a no keia lawe o ke Alii i elua wahine a mau Moiwahine no kona aina, ame na wahine apau ana e makemake ai, aole a'u mau ahewa ana nona ma keia wahi, no ka mea ua lawa ia. ma na Aupuni apau, aole hoi o keia mau paeaina wale no o Hawaiianes Sandwich Islands . "

"O ka hale o keia, mau Moiwahine, kaawale no kekahi hale mai kekahi hale mai, a xia plha wale no me na wahine opio u'i e like me keia mau Aluwahine, e lawelawe ana hoi i ka lakou mau hana pakahi apau me ke akahele. e kokolo mau ana hol īmua o keia mau Aliiwahineina wa apau a keia mau Aiiiwahine e m&kemake ai, na'e au i ike hookahi kino kane ma keia mau home, e like ko'u ike ole ana hookahi kino wahine ma ka home o ke Alii ame kona mau Alii poo Kiekie."

"O kekahi mea ano nui kamahao loa keia ia'u, a'u i noonoo n'ui ai i ke ano o na Alii o keie. lahui, i oi lo» aku aole mau koa kiai ana i ke ku mai e malama i ka maluhia o keia mau home o na Moiwahine, o na kauwa laweiawe wale no." "Eia na'e hoi he oi aku ka maiuhia o ka noho ana, me ka t hopohopo ole no na hoopoino waie, j ia ma», e like me ke ola ana o; Ina Alii o kou Aupuni, he ku (kiai mau ia i ke ao ame ksa po, (inamuU inai no paha ia <o ke Ka- | nawai & ke Alii ka Na'i Aupuni i i hoopaa ai m«luna o keia mau |P«eaiiut." I "Mamalahoa Mar-iuar-rra- ( i hoor — Maluhia — moe oe ma! «a aianui mehameha o keia mau | p*eama, aole Joa mea ntoa e.? hoopa a pepehi ia oe, kapu loa. j k* hooia nei au he mea omi ai? ka mea ke ike mana nei ftu ( ' w'u Uux i

**© ka noho ai\a o man MMwaMw, K\imAhs li\o ko laua Inoho «u\a <u\io k\kv, hAueli I msv! ke> }aua ina apa\i ! ma ka'w na«s aku. txvaona o ko rw>\l "fcwwa IchuV>hu o na !w*hiw opl<v. « Hk* nohoi me ka : hauoh o t» Alii iw*<?na o kona mau pooklekio ame r.a kanaka opio a|>Axs o Xona Moalii" "M&hepe nias o ko v u 'hoOiauna U ai\a m« na Koiwahiuo,, hooUuiia i« ihoU. &u uk ke k&ik x;V;c o ke Aiii, m» k« hale hooiauna poiioi o ke Aln a'u i ai ho H.Coshi. no kA moA, o fca :\u\ hvVNkAV.; kou\ maw a'o o ka * h&k r.i\>c o K« >sVi A\\iHi:\i A.'.\u v t

ka Ohana'lii, kc kaikunane ponoi iieu q ka ineuwaiune opio ke Keikialii Kuakini — Tua-teejn." • "O keia kekahi o na Keikialii a'ii i makemake loa a|, i kona kulana hanohano kanaka maikai uj, e hke no nit kona kaikuahine ka Moiwahine opio, ano like aku no ka loihi o keia Alii opio me Ka Na'i Aupuni," kilakila nunui kona oiwi kino a puni, pela hoi k-a nunui loloa 0 kona mau lima, me ka loloa eleele pahee maikai 0 kona lauoho, piha na lala ame na olona apau o keia keikialii me ka ikaīka, o kona kaumaha ma ka'u koho he elima haneri paona," "Ua hoike mua ia mai ia'u, Wiā kekahi aoao oia o keia aina k-ahi 1 hele ai a huli hoi mai, ma kekahi hana a ka Na'i Aupuni i haawi -ai iaia nana e hooponopono uiaikai me ko laua lahui, oia ke kumu o ko'u ike ole ana iaia i ko'u hiki ana mai." (Ao'.e i pau)

Henry Opukahaia