Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIX, Number 6, 31 May 1944 — He Moolelo No Opukahaia [ARTICLE+ILLUSTRATION]

He Moolelo No Opukahaia

"Ka Ha—Kou maiama pono ia oe iho, a hooko i na kauoha apau a na Makua o ka Halekula, a na 1-akou e ike i kou makaukau, a na kau mau kumukula e hoikeike e like me ka makaukau i loaa ia oe, e hooloii ia ai oe mai ka papa haaltaa a i papa kiekie o ioko o ka halekula, oia ka ike ame ka naauao a'u i makemake ai ia ©e. {! "Aole me ka maalahi, me ka hooikaika wale no e hiki ai, e like iae kou aapo ike i ka'u olelo, a pela pu nohoi me na ike apau e ao īa mai ana ia oe, me ko'u kanalua ole e hooko ana oe i kA'u mau hooakaka ame ka'u kauoha." , "I makana ua kaua i ke Alii, Ka Na'i Aupuni ka Moi o kou laliui." "O kou makemake e kuu makua, e hooko no au e like me kau kauoha a sila hopaa ia'u, no ka mea, o ko'u makemake no ia e loaa ia'u ka naauao ame ka ike oi ae mamua o 'kau olelo i loaa mua ia'u." "Ua maopopo no īa'u e hooko ana oe i ka'u kauoha, ua ike oe o ka'u mau hilinai ana apau aia no ia maluna ou, o ka loaa wale no ia oe o ka ike i ko'u hoi ana mai, i hooluolu ia ai kamanao o ka Moi no'u, e loa& pu hou ai kona lokomaikai ia'u no ka lawe hou ana mai ina keiki opio ho Amelika nei, i ko'u wa c hoea hou ai i kou paeaina."

"A mai kanalua, ua loaa ka | mea kupono a'u i hilinai ai, no kā : malama ana ame ka lawe pololei ! arta ia oe, no ka halekula, ka i home a'u i makemake ai hou ma • New Haven." | "Aole au mea e hopohopo ai a 1 kanalua, ua lako oe ina mea apau, aole ou hemahema iki, ma ka aahu ame na hoolilo o kou s hoonaauao ia ana, malalo no ia 1 o na hooponopono ana a ko'u j hoaloha ahiki i ko'u hoi ana mai je ku\j keiki, my Boyal PHnee," i O keia oielo hope a ke Komoidoa, aole me ka maikai o Jcoiia j hiohiona ame kona puuwai, • oiai | oia e puili a e apo iho ana i ke kino o ke Kamaiki, ke Alii Opio iloko o kona mau iima, kana keiki i hoohihi iai mp ke aloha, me na oleio hope mai ka waha mai o ke AHi opio ana i hoo- • hanohvino a hooalii mau aku ai. j "Dad<iy—wahi a Opukahaia, ke i kamaiki, me ka leo malie me na ! waimaka o ke aloha ma kona \mm lihilihl maka, ame kona mau Ipapaiina opīopio. | ! "Kuu makua- T lo\'ed vou with 'my hrart. mai poina eome bark to nif," i "Y<te. son—-Ae, o kuu keiki, T lam coming' back to vou, a ma•luna a'e o kaua nana o kiai a malama maikai mat ia oo a 'hou kaua."

ame k-a Na'l Aupunl I ka 1819, o K>i i»uu. lva »na ta u ku lkc ia ana o kela Komodoa ma Hawall liUl, A īialowale hoi me 'na. hoomanao ana o ka leta Hoolauna mua ioa a k'jia Krrnodoa" Pelnnane ma Makua Mikanele o New e hooakaka ana hoi Ina iiiea a{:-au no ke Kamaiki. opio ame kona kuiana, ame ka hoonaauao ana iaia malalo o kona niau hoolilo ponoi, i le-aa pono akii nohoi keia leta ma ka lir.ia 0 ka makua Mikanele, Rev. Edwin W. Dwight, ka makua mua loa i hui ai me ke Kamaiki opio Hawaii, o ka pau ana ia aole iohe hou ia mahope mai a hiki 1 keia la. No ko iakou makemake ole loa e ike ia a'e ka mea oiaio o ka hiKi ana o ke Keiki Hawaii niua l«a," no Amehka Huipuia e uni i ka naauuo a komo iho la ka lakou nei ma'Li ope lauhulu piha opala ia wahi (Keiki mahuka) e huna ana hoi i ka nani ame ka: laahia o ka oiaio mau loa o ke Akua. ■ Ka mea na'e hoi ia e ike iaai o ka ono o ka palaoa, aia a pu me ke kikania. O'ka mōmonā" lioi o kahikiahai kope o na Kona, cream no me kahi kopaa keokeo. Koe wale iho no ka īke a'hoomaopopo i !oaa i ke Keikialii Kaumualii opio o Kauai, oiai oia ma New Have2i—lBl7—O ke Alii opio he kahu hanai Pelekane kona, nona ka inoa i kapa ia ai maluna ona 'o George P. Humehume, Tar-moo-ree, ame kona kahu hanai ponoi o Humehume, he poe Alii Kauai no. Hanau ke Alii opio i ka 1794 —lawe ia oia i Ladana, Enelani. Piha eono makahiki hoihoi ia mai oia i ka 1800.

i * ' Aiiu- keia kauohn sita hoopaa 'o ka oiaio, kaawa!o iho !a ko 1 Knula opio loano Opukahaia me ' kona makua ko Kotnodoa felek.iiu\ ke Kukui mua loa hoi o ka ; naauao no Hviwaii nei, \ Maanei iho la pau k» lohe hou 'ia ar.a o ka inoa o keia kanaka hanohano Pelekane ke Komodoa o Knelani, aneane piha ehiku makat 'iiki niahv>iv iv,ai, ike hou ia ola ma na kai o HaWīAii nei i ka 181(5, kena hlki ehtav ana mai I hoi a hiki i ka w.ako ana o Ka |mea nona keia moolelo i ka I$lS