Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIX, Number 9, 21 June 1944 — He Moolelo No Opukahaia [ARTICLE+ILLUSTRATION]

He Moolelo No Opukahaia

Ame keia hoomanao mau iloko ona no na olelo a kona makua ke j Komodoa Pelekane. "E loaa ia oe kā ike, oia ka naauao a'u i mkemake ai. I makana na kaua i ka Moi, ame kou lahui." Ō k-eia mau olēlo ka mea nana ,i hoeueu a hooikaika mai iloko o kona mau noonoo maikai apau, e hana e hooko e like me kana isila a hoopaa aku. ai i kona makua nana i I lawe mai iaia i kahi e loaa ai o |ka ike ame ka naauao no kona

paeaina. O keia haawe ame keia haawina hookahi no me ke kanawai hanohano Pelekane ke Komodoa, ka malamalama o ka naauao no Hawaii, me kona Waihona Hoolilo i ponol, no ke kamaiki opio ke Kaula loane o Hawaii, no ka mea iaia i haalele iho ai ia Branford, Amelikā, ma kona alahele moana ■no kona aupuni, o kana mau hoomanao aloha apau, aia akula no i hope me kana keiki hookama ke Alii ke Kamaiki Opio Hawaii. Aole i noho wale a' hooka'ulua ke kam'ukiopio Hawaii, i ka mānao ana e hole e hulikino nona t iho i keia wahi, a kona mau mai kua i makemake ai iaia e huli [ i ka naauao, mamuli o ke kokua pu ana a kona makua hou nana e malama maikai nei iaia, ka hooakaka a kuhikuhiana hoi i kahi i ku ai o keia Halekula, e pohihihi ole ai ka hele ana o ka mea malihini a hiki i keia wahi, oiai, aole nui loa kahi Taona o New Haven ia manawa, no ka mea e ku kakaawale ana no na haie, o kahi wale no o ka Halekula, amē na hale Oihana Kalepa, kahi lehulehu o na hale aole nohoi i ka nui loa. O na la opiopio no ia o ka aina ame ka honua.

He mau la lx>kole wale no o konā noho ana me ~ keia makua hou ana, no kona hookamaaina pono ana i na apau a kona mau maka i ike ai, e hakilo a kilohi ana hoi me ke akahele i ko ano o na kanaka keokeo anie na lah"ui e ae, a e like ala no hoi me ia kek.ahi o keia poe; kanaka a kona makua hou i hoike ai iaia, he po.e kanaka Ilikini i lilo i hoaioha no na kanaka keokeo. a he niu wale aku na kanaka ame na- nioku lehulehu Ulie ole ana e makaikai tiei. ma keia mau la mua 10« o noho ana ma keia aina malihini, ame kona hoomaha pu ana hoi i kona wahi kino opiopio loa, mai kana huakai mai ma ka moana, malalo hoi 6 na kaohi ana a kona makua hou iaia, me ke a'o pii mai iaia e loaa ka hoomaha hooluolu maikai ana. ma(nua o kona hele ana i ke kula. He oiaio he mau wahi la wale no o kona hoomSthH oluolu niai-

kai ana, a holohok> iki nohoi m;\ ke Awa Kumoku o Branfoi\l, ua iawe pololei aku kona makua hou. ke k«onimana Alfred Richards iala pao ka Halekula Nui lale, New Hai ven. Maanei oia i wauio ai i ke ! Aliiopio ke Kamaiki ojiio Hawaii. a hiki ! kona wa e Halawai ai me tia makua o ke Kula. no ka mea o ka auina la ia o ko l&ua hiki ana wo ke Kaona o New Haven. Ame ke kanoha pu o kona makua hon iaia. aole oia e haalele iho i keia wahi a hiki i kona hoi hon ana mai e kii iaia, oiai he wahi hana pu k<>kaln a na maloko o kaona <? svl r,olvv. i k.\ wa kupono, no kona makemake pu e hui nw na makua 0 ke Kula a iakou i kamaaina ai, no ka aiia i kona niau holiio kula apau i w&iho ia mai ma kona lima, e like iioi me ko kauoiia a ko Kosnodoa, kona Ikmloaiia no ka poiw o ke Alii opio Ohookiah o Hawaiiases. San<iwich , | I 0 keia walo no ka inoa i mao- ( iwpo i keiA kC\NiUiiSuuv roic'K.A:io. Aa£tc4 lvicJuu\ii o Ohookiali & i. o;c r*os - al Punee vU" Uiv liawu» , LiUmaa iIK ( kAhi iuc»i i ;>o ( k« iUwaiklopio, ,

-V- fSW. , i i p i i ~A pela ka kakou Kaula opio 4oa«e Opukahaia., ke KawaiM Hawaii ke AOiiopio i noho ai ma ke alapii o ka haleknla, e kali i na makua aroe tia kumukuia, a i ole, ka poe apau e hui. mai ana me ia, ma keia wahi aiia e nana aku nei i ka hele a'e o na kanaka, na makua hoi ame na keiki, o ka 1 pae keokeo no ame ka poe iii iila- ! ula ana i ike mua ai no ma ke Awa Kumoku an a e noho nei, a maanei hoi _ oia i ike ai i na makuahine lehulehu, na kaikamahine ame na keikikane he nui wale, a no ka mea, aole hookaiii mea maloko o ka halekuia ana i ike ai mai ko laua wa i hiki mai ai, a pela pu hoi maioko o Ue keena oihana o ke kuia, hamama no ka puka, aole no na'e he mea noho maloko iloko o keia mau hora o ka auinala, a huipu iho nohoi me kona opiopio loa he wahi kamaiki wale iho 110, i lilie aku nohoi kona ano me na keiki Iliknu ili ulaula o A.melika. (Aole i pau)