Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIX, Number 21, 13 September 1944 — NA MEAHOU O KE AO NEI [ARTICLE]

NA MEAHOU O KE AO NEI

HAAWIPIO O PINALANA Ua waiho maila o Finala'na i ke kaua" & welie hol ka plli me Kelemania, a ua haawipio aku \% ia Rusia no ka lua o ka manawa iīoko o eha makahiki me ka hapa o ke kaua ana. TTa haawiia nohoi ka hoailona mai ka aoao aku o Finalana no ka hoopai i ki ana aku i ka enemi mai kona mau kahua e paa ana no ka loa o 450 mile. Ia manawn hookahi* nohoi i pahai mai ai na Ruk?nl ia hana hookahi, a ua manao pu ia nohoi • no ka haalele ana Iho o ka misiona kuikahi o Pinalana no Moscow.

Ua hoike pu ai ae nohoi na ka haalele awiwi a"na iho he mau tausani o na koa Kelemania ia Finalana a auhee aku la no Norewai akau mahope iho o ke kauoha ana aku a ke aupuni Finalana i na Kelemania e haalele ilio mamua o ka la 15 o keia mahina a i ole e īawe ia no ka lakou mau mea kaua a e paa ia maloko o nakahua hoomalu.

E hoike ana nohoi kekahi lorfo no ka hookuu ia ana iho o na pualikoa Rukini ma na paluna ma Norewai akau a ua kokua ia aku lakou e na Nōrewai kupaa no ka hoopilikia ana aku i na koa Kelemania e' auhee ana.

i Ua loa iho la' keia kuikahi mawaen'a o Finalana me RUsia, he ekolu makahiki me elua mahina mahope iho o ko Finalana liui ana aku me Kelemania a kukala kAua aku la ia Rusia. O ke kolu iho la keia o na aupuni I haalele aku ia Kelemania iloko o na la he 10 hala aku. Ua kakau mxia aku o Rumania i ke kuikahi me Rusia, oiai na elele hookuikahi o Bulagaria e kukakuka ana me na agena Beretania ame Amelika ma Cairo, Aikupika.

Mahope iho o keia kukala ana a Rusia, ua hoouna aku la ke Kuhina o ko na Aina e o Finalana he leka i ke kuhina Kelemania no ka hooholo ana o ua w«.hi aupuni la no ka hoopau ana i 4ka pili mawaena o laua a e koi ana e hoonee koke ia na pualikoa Kelemania mai Finalana aku.

Ke ike nei kakou i ka ikaika o Rusia, aka, e hoomaopopo nae hoi kakou, eia oia ke hoohana mai nei i na mea kaua i hana 5a ma Amelika, mai na kaa kaua ,a hoea loa aku i na mokulele.

HAHAU IA O MINOANAO Ua ioaa maila kekahi lono ma ka radio Tokio mai e hoike ana

no ka hahau ana aku o na mokulele Amelika ia Minadanao, ka mokupuni ma ka fxema loa o na aiua Pilipino i manao ia ua lel« aku kela mau meikulele mai luna

aku o na moku halihali AiueUka, i hiki aku ma kahi o ka 300 mau mokutelo. Ma ka inaj:p.o o lapana i na he oiaio keia koho ana, alaila o ka mua loa keia o ka hahau ana aku a m mokulele Amelikā, mai luna aku o moku halihali mokulele.

j Ua hoike ua ae nohoi o Kene[lala MacArthur no ka lele ana

aku. o na mokulele Amelika a hoolei iho la maluna o keia mokupuni ma kahi o ka 113 mau tona poka pa-hu.

Ua lioohiolo a ia nohoi kekahi kahua mokulele Kepani nia ua mokupuni ala ame ka hoopa-hu pu ia ana o na moku ipa lte Kaikirono o Sarangani. Ua hoopa-hu ia ke kahua mokulele me 'ka holapu ana ae a ke ahi maluna o ua kahua mokulele ala.

Ua lele pu aku na mokulele a hoopa-hu i ke kahua mokulele o Buayan, me ka hoopoino pu ana i na hale hoolulu mokulele ame na hale hana mokulele ame na wahi hoolulu kaa.

He hookahi wale no mokulele Kepani i - lele ae maluna o Mindanao, a ua kī 5a a hoohaule ia, wahi a ka lono.

. Ua kukala mua ae no o Kenelala MacArthur he manawa i hala ae nei imua o na Pilipino, e hiki mal ana i kona manawa e huea hou aku ai i Pilipino a hookuu ia lakou mai ka hoomalu ana a na Kepani. Ke ike ia nei, eia oia ke hoao nei e hooko I kana mea i hoopaa aku ai t imua o ka lahui Pilipino,

Ke ike ae la no kakou 1 ka hana a na Amelika. O ka kakou hana pono wale no o ka pepelu i ko kakou mau kuli a haawi aku i na leo pule i ka Mākua Mana Loa no ke kokua ana mai i ko kakou mau mahele kaua, i loaa ai ia kakou ka lanakila. HAAWIPIO MAILA IA TUSIA Ua loaa maila kekahi lono no ka haawipio maila na Aupuni o Bulagaria ame Rumania ia Rusia, a ua hana ia maila ke kuikahi mawaena o Bulagaria me Rusia.

Mamua nae hoi o ka kakau inoa ia ana o ke kuikahi īuawaena o ua mau ua komo maila na pualikaua Rusia maloko o ua aupuni nei, a hookokoke aku la i ke aupuni o Yugoslavia, a pela nohoi rae Prusia. E like me na mea i hoike ia ae e Kelemania, ua nee aku na pualikaua Rusia a komo ma Hikina Prusia a huli hoi aku la

no ko lakou mau kahua me na paahao. I ka haawipio ans aHu la o kela mau aupuni ia Ri|isia, ua huli malla laua a kukala aku ia Kelemania, Eia keia, ; mau aupuni ke kaua mai )aei ma ka. aoab o Rusia, a no ]keia kukala kaua ana aku la a kekahi o keia mau aupuni ia ua huii maila nohoi o Hunagaria a «tukala kaua ia Humaui^. KE 11/iALELE M2I NA_I ." ~jf®A£AN4 ' o kekahi o na lon-p i hoike ia | maila/ eia. na Finalana. ke haaleie j nei i kekahi mau \yahi rna ka akau aku o ua. aupuni la. E like m'e na mea i hoike ia ae ke auhee nei na. kanaka Finalana no Siiedana, mamuli o ko lakou makau ana i na Kelemania, Oiai no na« hoi ua kauoha ia aku na puaKelemania e iho j ia Finalana, ke ike ia nei nae hoi : aole lakou i haalele iho i ua au[puni ala.

Ua hoomaopopo ia nohoi me he mea ala aole no e haalele iho ana na Kelemania ,ia Einalana, ala, e huli kue' mai ana a kaua ia Finalana. Mrnuli o keia mau mea i hoomaopopo ia, ua manao iho la na kanaka Finalana, e aho ko lakou haalele ana īho ( i ko lakou aupuni mamua o ko 'lakou luku wale ia ana e na Kelemania.

Ke ike ae la kakou, i ka hana a keia mau aupuni liilii e hana mai nei, ma ka hoopa|u ana i ke kaua ana aku i na aupuni huiia a eia ke huli kue mai nei i ke aupuni nana i hookau aku i na haawe o ke kaumaha imaiima 0 lakou.

LILQ KE KAHUA O IJ\T.l.!\r, Ua hoike ae ia ka radio Tokio no ke komo ana aku la o na pua- ' likaua Kepani maloko a lawe ae i la ke kahua mokulele o Amelika | Huipuia ma Lingling, ame ka j lawepio pu ana ae i ua kulana- j .kauhale ala, iloko o ka hooili I kaua ana no hookahi mahina. . '

E hoike ana Ka lono o ka haulepio ana mai nei o Lingling maloko o ka Maheleama o Hunan, he hoailona hoi ia no ka haulepio ana aku o kekahi mokulele Kina," raa o aku o ka palena o ka Kna," ma o aku o ka palena o ka maheleaina o Kwangsi.

. "I na nei no ka haulepio ana o ke kahua mokulele o Kweilin, alaila e kono ia ana o Amelika e auhee loa aku iloko loa o Kina," wahi a ka lono.

HAHAU NA MOKULELE AMELIKA . O kekahi lono i ioaa maiia mai Ladana mai e hoike ana no ka lele ana ma kahi o ka 1000 mau

mokulele hoopa-hu nunui o Amelika a i ukali ia aku i mokiilele hakaka a hahau aku la i na kahua hoolulu Kele: mania ma ke owawa o Rhur a i me Mainz, Mannerkek«i ame Duesselorl. 0 keia huakai hoopa-hu ua ukali aku ia i kekahi huakai hoopaa kekahi n.ahe),e mokuiele o na aoao huiia i lilki aku ma kaiii 0 ka 3,000 a i hoopa-hu %ku hoi 1 na ma.hele hoolako o Wehnnaeh maloko o Rhineland ame ia hoonahaha i na kahua kelepona o Yugoslavia.

HAULE O BEANUE, AME LE CREUSOT

Ma kekELhi hoonee kaua ana 110 15 mile, ja g nee ana hoi. no Dijon, u.a.lilo maiia o Beaune, i na pualikaua Amelika ma Palani, me ka lawepio, ana maila nohoi ia Le Creusot, ke kahua hana mea kaua nui o Palani, e like me na lono i hoike ia maila mai ke keena poo mai o Kenelala Sa Heneri Maitland Wilson. Ia manawa hookahi nohoi ua kaua aku la na pualikaua Amelika malalo o Kenelala Patch, me ka hooauhee ana aku i na pualikaua Kelemania.

KAUOHA E MAKAALA Ua hoike ae Emepera Hiroj hito ame Kuhina Koise imua o ka ahaolelo o lapana,. eia ke aupuni | o lapana .ilpko o kekahi kulana kupilikii loa a ua hoea aku la iloko o kekahi kulana hahana loa o ke kaua. Ua kauoha ae o Emepera Hirohito i kona mau kuhina no ka ,waiho ana aku imua o ka ahaolelo i kekahi mau bila kuikawa a he mau mea e pili ana i ke ku.lana, kaua o keia manawa. . , Ua hoike ae ka Emepera o ka hana kukulu o Asia Hikina Nui, ke nee nei me ka hikiwawe loa a 0 ko kakou hipuu me na aupuni |hoaloha, ke pii mahuahua nei ilo|ko* no nae hoi ia o ka ikaika o Ike kue ana a ka enemi.

Ua hoike ae nohoi o Kiiliina Koiso imua o ka ahaolelo o ka lele ana aku' a na mahele kaua Amelika a hahau maluna o lapana ke pii mahuahua nei, a he mea. maopopo loa hoi aole e hao ana ke komo ana aku a ka enemi. No keia mea, ua uwalo maila oia imua. o ka lahui Kepani, eia na aoao huiia ke hoao nei e hehi aku maluna o ke Jepo o lapana.

MAI POINA i KE KUAI ANA I BONA KAUA. e kuai i kela ame keia manawa. Mai hoohala l ke kual ana.