Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIX, Number 37, 3 January 1945 — NA MEAHOU O KE AO NEI [ARTICLE]

NA MEAHOU O KE AO NEI

HOOPAHU lIOUIA O TOKIO SATPAN Ua hookahaha ia aku o Tokio e n-a moHulole hoopa-hu nunui o Amelika ma kekahi la kala'e maikai ma kekahl la o pule aku nei ma o ka hahau ia ! ana o ua kulanakauhale ala no hookahi hora me ka hapa, a ua hoiHe a e kekahi pailaHa no ka hoopa-hu ia ana he elwa mau wahl ano nui o na Hahua hana o ua HulanaHauhale ala.

O ka ma-ka' o ka Hul Hana Mokulele o Nakajima ma Muashiro i manao ia ai tio ka hoopahu ia aku e na mokulele B-29, aole i pa pono aku i n-a poka pa-hu mamuli o ka ikaika loa p ka makani e pa aku ana mahope o ua m«.u mokulele nei, ua haUle iho ma kekahi kahua hana okoa aku.

i He hookahi mokulele Amelika nui i poirfo maluna ae o Tokio, eia nāe hoi ua hoohauleia he heluna nui o na mokulele enemi e na mokulele B-29 maluna ae o Ka mokupuni o Honshu, kahi hoi e ku ana ke kapikala o lap-ana. Aole nohoi i hoikeia ae ka huina nui o na mokulele enemi i poino a i ole lukuia paha.

Ua hoao ae na Kepani s hoohana i kekahi mea ano hou ma o ka hookuu ana i ka uahi i wahi e ike ole ia iho ai mai ka lewa iho, eia nae aole i holopono, ta hoohana ana. Ua huli hoi maila kekahi o na mokulele B-29 me ke ano hapaku'e, he elua wale no enekini. Ua lele ae na mokulele enemi no ka paio ana mai, a ua hoea maila ua mokulele nei no kona kahua hoolulu iloko o 16 hora me 25 minuke. LILO MAIIvA I NA PUALIKAUĀ PAKE

Ua loaa maila kekahi lono ela no na pualikaua Pāke ke kaua maila i ka enemi, a e like me na lono i loaa mai ua lilo maila ' kekahi kauhale i paa ia'e na Kepani no kekahi manawa ia lakou ma ke alanui o Burma.

Ua kokua nui ia mai na Pake e na mokulele Amelika e hoolulu nei ma kekahi kahua hoolulu mokulele ma kekahi o Kina. Ke pii mahuahua hou nei ka ikaika hoolele kaua o na Pake ma na wahi a lakou e kaua mai nei i ka enemi.

HOOPIHOLOIA HE ELIMA MOKUKAUA KEENA POO O KENELALA MAC ARTHUR —Ua kuapo puapuu ae na mahele kaua moana Kepani ame Amelika maluna o na kahuaka.ua mokupuni o 1500 mile ke kawale o kekahi mai kekahi aku, eia nae hoi o na Kepani ka oi aku o ka pilikia, me ekolu mau mokukaua luku i hoopihoio ia, he hookahi mokukaua nui ame hookahi mokukaua ma,ma i hoopoino ia.

| He elua mau mokukaua Ame- | iika i hoike ole ia ko i-aua nui, ikai loaa aku kekahi mau poino luuku. [ Ua ki poka aku ua Kepani ia |iilindoro, na l'ilipiiio waeiw. ma o alaliele mai o ke Kai o ivina, jwalii a Kenelala MacArUuir i ■ hoike mai ai. O na mokukaua eneiui, Ue lioomukukvum nui, he mokukaua mama oono mau mokuk&ua luku kai hoohaua mai i kekalū ki poka. waiwai 010 ana, maluiw o pualikaua Amelika i pae aku ma ke honwhanahema o Mindoro.

Mai ka mamiwa a na mokukaua i hookokoke aku at t ka wa" t uhi iho ai ka pouli a hiki wale i ko lakou haalele ana iho ma aumoo, iki mau ia aku !akou e n& mokulele e hoolulu aua ma Mindoro a p»>la pu mai ■ na moku topi<to mai. ' (XTa hoike r»<e M lono Kopaut »o ke kt poka ana aku o mv ?na ; hele kaua moana i ke kahvia mokiilele o &an 3ose aine kahi hoahu !hUso kav»a a haalele aku i kekalii ikahua e iwkoke mai ana iloko o jka moana o ke ■ahi. **E hoike ana Ik& lono he hookahi mokukaua iluku i hoopoino ia."}

Ua hah&u mai ka mahele kauaj lewa Kepani j ke kahua ma Miu-l dor«o e paual 'ana hof e like nve Ka ] ka e»emi i hana aku aL t*a haivwu aku i\o ka euenu ma kekwiu po aku, a e hooia auva hoi no ka, loaa ar.a ho wah\ ;v\;v a e hoike ana v\\e he ekoTu :v.iu'

|mokulel« enemi i ho<)haule ia. O keia hoonee kaya moana ana a ka enemi maluna o Mindoro, o ka mua oka uiele Ha,ua ana aka enemi ma Ha ikaika kaua mokukaua mai ka hooili kaua ana ai m& ka mahina o Okakoba ma ke kaua 2 ma na kai o na Pilipino. Ua hoiiie ae o Kenelala MaeArthur, ua iHe mua ia mamua o He kokoke ana mai ma kahi e hiki ai ke hanai ai ia aku ai, "kai hooiele kaua koke ia aHu i na mokui lele hoopa-hu Amelika >a i kokui lia aku e na moku PT."

O na hoiHe o He Haua honua ua kau palena ia-ma o Ha luHuia ana he 827 mau Kepani ma ke kapakai Homohana o Leyte oia hoi ua hooili ia ke Haua lewa apuni na Pilipino a maluna ae o na mokupuni e ae a hoea loa aku ma ka hema.

- Ma ke kahua mokulele hoi o Clark, ua hoomaka ae na pu ki mokulele e ki i na mokulele enemi a i kokua ia mai e ha mokulele Amelika, a hoohauleia he 13 mau mokulele enemi mai ka huina mai o 20 mokulele enemi. lloko o ekolu la o ka hooili kaua ana mawaena o na aoae a i elua, he 124 mokulele enemi i hoohauleia mai ka lewa iho maluna ae o ua kahua mokulele ala.

Ma kekahi mau hooili kaua ia ana ma ke hema mai o Mindoro, ua hoopa-hu ia na wahi hoolulu mokulele, me ka pa pu ana o kekahi mau wahi ma ka lihikai a pela me kekahi moku kiai kapakai- ame kekahi kao nai i hoopiholoia.

Ma Halmahera he 300 mile ma ke komohana hema aku o Mindoro a e kokoke ana hoi i ke kahua %iokulele Amelika ma Mort>tai he 160 tona poka pa-hu i hoolei ia iho maluna o na kahua hoolulu mokulele ame kekahi mau wahi e ae.

HE EKOLU MAU ALIIKOA lEHA : He ekolu mau aliikoa i hoihoi ia aku no ka halemai no ka lapaau ia ana mamuli o ka huli pu ana o ko lakou kaa a kau ana, ma kahi he 400 i-a mauka aku o ika uwapo ma ka mile eha o ke Alan«i Kalua o Pele. He poe Lukanela wale no lakou apau. Ma ka hoike a ka makai nana i noii i kela ulia, ua loaa aku iaia ke kaa a ua mau aliikoa nei i k&u ai, ua poino loa, a e ku ana hoi ma ka aoao hema o ke alanui he 102 kapuai mai kahi i hoomaka mai ai e pakika, oiai lakou j e holo mai ana mai Olaa mai no ke alahele no Hilo nei.

MAKE O LUKANELA - \HLSON

Ma ka la 13 o iho nei i make mai nei o William D. Wilson o ka Mahele Kaua 10, o na pualikaua Amelika e kaua.mai nei ma Euroj>a, oiai oia i loaa ai i kekahi mau poka a ka enemi, he eiua la mamua -auu oia, manawa. Ua hoike ia mai keia lono i kona makuahine e noho mai nei ivui Honoiulu. AtaavuM o kona ajio eku a >viwoole ma ke k&liua k&ua» ua hAawiia uiai iaia ka Hoku j Kala ame Me4aia Hoku e aeu .. U& h&n&u ia oia ma Hilo nei» & u& hoonaauao ia . nphoi ma Ha - vvaii aei. Ma ka in&lūn& ona i iuai uā nia ,ralaui, o _ka ia i ni&k< i'-' - : -

ai kona makuakane ame kona kaiUuahine iloko o. hookahi pule Ke kaawale o kekahi mai kekahi aku.

UA HOIKE IA E NOI ANA I KE KUIKAHI Ua kukala malla kekahi nupepa o Ruaia, no ka pulumiia ana aku o na Nazi ma keia makahiki. O na lono kaua m«ai na kahua kaua mai o na Rukini ma na kahua kaua o mua e hoike ana aole e loihi ana ka manawa e hulula ia ai na Kelemania mai Hunagaria mai. Ua hoike pu ia maila ua hoomaka koke -ae la na elele hookuikahi o Hunagaria e haalele iho ia Hunagaria a holo aku no Moseow, a ua hoike ae na N-azi no ka poholo ana aku la o.na pualikaua Rusia iwaena konu o Budapest. Ua ike keia aupuni aohe wahi manaolana i koe, a aohe he waiwai o kahoomau ana aku i ke kaua ana, a. o ka hana pono wale no o ka hana i ke kuikahi mawaena ona ame Rusia. LUKU VVAJLE IA NA KOA AMELIKA

EUROPA—Ua hoike ae la na alihikaua Amelika nui no ke ki ia ana mai nei o na koa Amelik-a e na k.oa kiai Kelemania iloko o kekahi hana puuwai eleele loa, ma o ke ki ia ana mai nei he lukanela ame k®na mau koa o eha i paapio ai i na Kelemania, me ka hehihehi pu ana i ko lakoumau helehelena me na kamaa i kakia ia me na kui poo nunui maīaīo ae. Mamuli o keia mea i loaa aku i na aliikoa Amelika, ua hooiaio loa lakou i na lono i hoike mua ia ai ma kekahi manawa ae nei i hala.

O ka mea ola wale no i koe .iho a i hoeha ia, a i hiki hoi ke kokolo a hoea i na 1-aina kaua o na Amelika. Ua hoopuni ia na koa kiai o eono ka nui kai haawipio -aku ma ka po o ka la 17 iho nei o Dekeiraaba ma kekahi kahua ma ke komohana o Bastogne. Ua manao ia ua make keia ko* .Amelika e like me kona mau hoa. Ua ki ia mai 1-akou apau e na koa Kelemania a hina iho lakou ajpau iiluna o ka honua. Ua waiho hoololo iho la ka mea i ola me he mea ala ua make me na puka poka ma kona kino, ua hele maiia na Kelemania a pekupeku ia lakou me ke ano menemene ole. TJa hoike ae keia kanaka i na mea apau i hana ia aku maluna ona ame kona mu loa, oial na kauka e hoao ana lapaau i kona mau palapu. £ uumi ana hoi i kona leo uwe

a e hoomanawanui ana hoi i na hana hoehaeha a na Kelemanla, ua hoololo ilio ia oia a hiki i k& haaiele ana iho a na Kelemania i ua wahi ala. Ia r*ana%va oia i hoonKiiiawanui ai e kokolo aku a hoea i kahi e pakele ai. Mahope iho o kona hoike ana i kona moolelo walohia, ua hoike loa ia maila keia nwu mea i hana i& e n& Kelenvania i Wakinekona. Weliweh ole no na Kelemania i ieeia mau hana hoonwinoino. |Masiao paiia lakou ua hiki i& laikou hana i ke k&naka. | H« hookahi no hana kupono o k& panai aku i ka l&kou j i h&na mai ai maUma o na Anie- | n&e hoi aol« i like ka j m&h&o o na Amelika n\e ko keia i poe.