Ka Hoku o Hawaii, Volume XL, Number 7, 6 June 1945 — Ka Na'i Aupuni [ARTICLE]

Ka Na'i Aupuni

He mau la helu wale no koe a hoea aku kakou i ka la hanau o Kameliameha I, ke kanoka lioi nana i na i aku i na mokupuni e a'e, e like me Maui ame Oahu a kaa mai malalo o hookahi mokupuni, oia no ka mokupuni o Hawaii nei. Aole no hoi ka mokupuni o Kauai, a no ka rnea, ua minamina ko ia mokupuni i kona makaainaha, aole i e makemake e hooili ia kekahi kaua hookahe koko. Nolaila, ua haawipio mai la oia i kona aupuni ia Kamehameha. Oiai, no nae hoi ua heluhelu a ua lōhe knkou i ka moolelo o keia kanaka kaulāna o Hawaii a i kapa ia hoi o ka Napoliona o ka Pakipika. Malia paha e ala a'e ana kekahi ninau; pehea la i kapa ia oia ma kela inoa ka "Napoliona" o ka Pc*kipika. Maiia paha mamuli no ia o .ke kaulana ana o Napoliona rna na kaua i hooili ia ai ma Ēwopa, a i liio ai oia i mea nana e hookaulana a'e i kona aupuni. No kona ano wiwoole ma ka hooili kaua ana a IHo oia i kanaka kaulana. Mc he mea ala ma o ke ano o kana hookele kaua ana i kapa ia ai o Kamehameha ma ia inoa kapakapa !a. No konn , wiwoole a pookela ma kona hookele kaua ana aku i loaa ( ai iaia ka lanakila. | E like me ka moolelo e ku nei, jua hanau ia ke alii | Kamehameha ma Kiohala, ma ka la 1 I o lune. He ehia ( la poe i ike a i ole makaikai i kona v;-ahi i hanau ia ai. | KonaKulana ] Aole o Kamehameha i like me na Moi e a'e o ke ao j nei ma ke kulana naauao. Aole he mau kula ma Hav. .?ii j nei, e a'o ia na poe apau i ke ano o ke kaua ana ame ke ( ano o ka hookele aupuni ana. Eia nae ua loaa iaia na' ike kaua ame ke ano o ka hookele aupuni ana. | 0 kana hana mahope iho o kona lanakila ana maluna:

o keia mau pāe moku, oia no ke hoihoi ia lakou ap^u! malalo o hookahi moi. Ua kau pu mai nohoi i ke kana-1 wai hoonoa i na poe apau. "E hele na keiki ame na elema- \

kule a moe ma ke ala aole mea nana e hoopoino," He naauao pookela loa i hiki ole i kekahi mea i hoonaauao kiekie ia ke ukali ū!;u. E nana i ka Hitler i kaua

iho nei. Ua manao oia e hila i ke ao holookoa me kona manao haakei. Aole i lanakila e like me ko Kamehameha lanakila ana, Aole o Kamehameha i ake no ka hookau lana ana iaia, aka. ua makemake eia e liio keia mau paemoku i hookahi. I ko lakou hui ana i hopkahi e ikaika ana. Na Hanahooikaika Kino E like me ke ano o kahoamalu a na o keia alii, jie kanaka puni loa oia ma na hana hooikaika kino. Ma'na, mea i hoomaopopo ia ua malama loa oia i kona mau kaukaualii, a o ka lakou mau hana he hooikaika kino ma na i hana hooikaika kino ana, _ | I ka wa a kekahi kapena moleu Pelekaiie i hoea ai | i Koiia, ua malama ia he mau hana hooikaika kino e ke J Alii Kamehameha a ua hookahaha ia keia kapena i koni,, ike ana i na hana a na koa o Kamehameha. ! Kona Ano Kapukapu I laia i noho alii ai maluna o keia mau paemoku. he ano kapukapu no kona noho ana. Aole ona noho me | kona wahine maloko o ka halau hookahi. He okoa no ka { hale o kona wahine mie kana mau haia wahine, a he okoa! nohoi kona halau kapu, aole ai pu o ke kane anie ku wahine. , ' Kana Olelo Kaulana | O kana olelo kaulana loa a i poina ole a hiki wale mai j la no i keia au, oia no, "Imua, Imua." 'Ua lilo kela mauj olelo i mea e haku ia ai kekahi mele ma ke Kula o Ka- j mehameha. Ua hakvi īa keln -n no na liui hooikaika. kino o na Kula o Kamehameha a hiki mai no.i keia la. j H« Mau Ahahui 1 Ua kukulu ia nohoi he mau Ahahui Hawaii lehulehu j

ma kona inoa, oia no na Ahahui Kamehajneha i kukulu ( ia e ke Keikialii Kuhio, Eia no ke ku nei keia mau Aha-. hui a hiki i keia la. E like nie na hana maa mau a keia mau ahahui i kela ame keia mau makahiki, o ka hoomanao npu i ka la hanau o keia kanaka kaulana o Hawaii nei. jrle malama ia na anaina pule e keia mau ahaliui ma ke Sabati mamua iho o kona la hanau a i ole i na e haule kona la hanau ma ke Sabati, alaila, e maiama ia 110 na hoomanao ana ma ia la. £ maiama ia ana no na hana hoonianao nona ma keia Sabatī iho, E hele mai a komo pu tn«|ka hoomaaao ana i ka la hanau o ko kakou Moi ma kpia Sal>at i iho, lune 10, | f j