Kuu Hae Hawaii, Volume I, Number 2, 2 May 1913 — Page 7
  KUU   HAE HAWAII     7 
  
  HE   MOOLELO NO KA 
  Wahine  Mahope o ka Uhilole 
  A   I OLE 
 Ka  Hopena Uilani o na La Opio 
  (Mai ka Peni mai       a Uhiwai o Kaala)  
  MOKUNA  V  II.  
  KOMOHIA  I  KE KAUMAHA.  
              "Ua maopopo no ia'u ua hapaiia    kou makuahine, aka ua hiki ole ia'u   ke   noho iho, a kau aku la au maluna o ke  k  ahi moku e holo ana no   Aukekelalia, a ua make keia moku   ma ka   moana; a owau ame kekahi   o na ohua na mea i pakele mai. Ua   ike iho au i ko'u inoa ma ka papa-inoa o ka poe i make, a oiai au he   mea i hana i ka hewa, a pela no hoi   me ko'u   hoa i pakele mai ai, ua ae   lokahi iho   la maua e hooku no pela   a   e manaoio ia mai hoi maua  u  a  m  ake pu me ka moku, a e hoao hoi   maua e   hoanohou i ko maua ola   ana.   Eia nae ua halawai mau mai la na   ulia   o ka pakalaki me a'u, a hala   na makahiki he iwakalua a oi o ka   auwana ana me ka hooikaika i loaa   kahi ola, ua ike iho la au maloko o   kekahi nupepa Pelekane i ka   make   ana   o ke   kanaka a'u i apuka ai i   kona inoa; nolaila hooholo iho la   au e hoi mai i ka aina hanau nei   a o ia keia au e ike mai la."  
              "O   kena kekahi o na moolelo kupaianaha," i pane aku ai o Palani  L  oke, "he moolelo ku hoi i ke aloha   ole,  i  na nae he oiaio kekahi iloko o   keia moolelo, ia Lede Enesimoa, a   he maua maoli no i ka poe apau i   komo pu ma keia mea.  
              "Aole e hiki ia'u ke alo   ae, e ke   keiki; a no Lede Enesimoa hoi, ua   holo aku la oia   me Lorima no Parisa   a maila oe i hanauia mai ai, a he   makahiki mahope mai ua mareia   iho   lo ia me ka Haku Enesimoa."  
              "Ua ike anei kuu anakala, o ia   hoi o Konela Loke,   i keia mareia   ana ou?" i ninau koke aku ai o   Palani Loke.  
              "Aole oia i ike ia mea, aka ua   maopopo no nae iaia e hooipoipo ana   maua, a i ka loaa ana mai o ka lono   e hoike ana i ko'u make ana, ua   holo   koke aku la oia no  B  arakena  f  oda no ka hoike ana i kela mea.  I  kela manawa aia kou makuahine ke   hapai la, a ua piho oia i ka   maka'u   a aole hoi i hoike iki i kona pilikia   i ka makuahine, a ia manawa oia i   hoike ai ia Konela Loke i ko maua   mareia ana, me ke koi ana aku e   hooikaika oia e kaawale mai oia mai   kona   makuahine mai. Ua hooko io   aku la   no ko   anakala i keia noi, a   oiai   he kanaka oia i hilinai nuiia e   ka ohana Maladena, ua hookuuia   mai la ko makuahine a holo pu aku   la oia me Miss  D  aramona ame——"  
              "Me   Miss  D  aramona?"  i hooho ae ai o Palani Loke. 
              "Ae,   he   kaikamahine hoi na ke   aliimakai a he hoaloha oiaio hoi no   Keterina,   a   ua     holo   pu   aku   keia   hoaloha me Lorima no Parisa, a hanauia oe malaila, a mamuli o ke koi   a ko makuahine, ua lawe   mai la ko   anakala a hanai ia oe elike me ia   au i ike ai."  
              "Pehea la i maopopo ai keia mau   mea apau ia oe?" wahi a Palani  L  oke.  
              "Ua hiki no ia'u ke hoike ia   oe  i  a mea, e ke keiki. Ua hoi mai la   au no Pelekanei, elike no hoi me ia   a'u i hoike aku nei ia   oe, a he kulana nele loa maoli no ko'u, a i kekahi la ua   ike aku  l  a   au   i   kuu  L  ede   Ene  si  moa iloko o kona ulakolako   nui. Ua hoomaopopo koke aku la no   au iaia, a ninau   aku la no nae hoi   au i kekahi kanaka e ku ana i na   mea apau e pili ana no ua Uede la,   a ua hoikeia mai la no hoi ia'u o   keia lede   kekahi o na hoku hele o  L  adana nei, a ua pii ae hoi a kau i   ka hanohaweo, oiai nae au kana kane mare iloko o ka ilihune haalele   loa, a e auwe ana hoi i ka pololi." 
             "Eia nae hoi ma kau moolelo no   i hoike mai nei nau ponoi no i haalele iaia," wahi a Palani Loke i   pane aku ai me ka leo ikaika.  
              "Ua pololei no paha ia, aka nae   ua hanaia pela mamuli o kela pilikia a'u i hoike mua aku nei, a   o   kekahi no hoi he kulana okoa kona   mai   ko'u aku. Nolaila ua kakau aku   la au iaia e hoike aku ana hoi eia   no au ke ola nei, aka nae ua ae no   au e noho ma-lu a hookuu aku iaia   e hauoli iloko o kona hanohano ame   ka waiwai ina nae oia e ae mai ana   e haawi mai i kekahi uku homau   no'e."  
              Hapai ae la o Palani Loke i kona   poo me ka namunamu ana iho i kona wa i lohe ai i keia mau olelo.  
              'E ahewa io mai ana no oe ia'u, e   ke kelki, no ka'u mea i hana aku   ai," i panai aku ai o Keoki Loke,   oiai ua hoomaopopo koke aku la no   oia i ko Palani Loke makemake ole   i kana mea i hana aku ai no Lede   Enesimoa, "aka nae hoi e hoomanao iho oe aia au i kela manawa  i  loko o ka poino, a o kekahi no hoi   aole au i lohe mua eia no oe ke ola   nei, a o ka mea oiaio no nae ua   hoopunipuni maoli no o Keterina   ia'u. Ua hoike mai la kela ia'u ua   make ke keiki a maua, a ua manaoio   maoli no au ia mea a hiki wale i   ko'u lohe ana i kona hoopunipuni   ana ia'u."  
              "Alaila, ua halawai io oe me Lede   Enesimoa.?"  
              "Ae, no ka mea ua hele mai la   oia e hui me a'u ma kela hale lole   e ku la ma ke alanui  B  akinahama,   a o kahi hoi a Lorima e noho nei   me  T  ome, kan kane mare. Malaila   i ae ai o Lede Enesimoa e haawi mai   ia'u i hookahi kaukani paona dala   i ka makahiki e hoomau ana hoi   a   hiki i ko'u make   ana, a ma ko'u   aoao hoi ua ae au e nakinakiia kuu   alelo, a e komo akeakea ole aku hoi   iaia   ame   ka   Haku Enesimoa.   Ua   ae   no nae au i keia oiai aole i maopopo mua ia'u eia   no oe ke ola nei.   E ike mai oe, e Palani, kuu keiki,   ua maopopo anei   ia oe ka waiwai e   ili mai ana maluna ou? He nui maoli keia."  
              "Aole o 'u maopopo aku i kau mea   e olelo nei!"  
              "O oe ka hiapo o na keikikane a   Keterina Loke,   a ua ili aku hoi keia   waiwai maluna o Keterina Loke mamuli o ka make ana o kona kaikunane. O kela mare ana   ona i ka Haku   Enesimoa he mea ole ia; oiai   aole e hiki iaia ke male aku i keia   haku oiai no e ola ana kana kane   ponoi, a eia hoi au ke ola nei no,   a ke manao nei no au e ola loihi   ana no   au no kekahi manawa."  
              "Eia nae   hoi ina no he oiaio keia   mau mea   apau au i hoike mai la,"   i pane aku ai o Palani Loke, me   kona hele   a haikea mamuli o ka   pioo o kona noonoo, "pehea la e   hiki ai   ia kaua ke hoonioni aku i   kona mareia ana me ka Haku Enesimoa? Ua mare aku keia lede me   kona maopopo mua ole i ka hewa   o ia mea ana i hana ai, a o kekahi   no hoi eia laua ke noho mai nei me