Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 14, 26 December 1861 — Hoole. [ARTICLE]

Hoole.

O kela mm i iakla ia miīiio • ke Kuo4»e t a o ko*tf inoa i kakaoia koki paha oe ft oN»;kott mao boe ktti īw*« aaoli i kakau? Ke hoole ika bei «a nt ka obio maoli 00, iole na'u. He iooa nke ko'a i kao ia malalo, aka, aole oae na'o i kakao. Eia no ka mea nana i īmi a hoolaha raa ke Kuokoa, o E. Kekaalī, oia hoi ka makoo kumu ao ma keia kula wae. No makemake i kao ko*o wahi iooa, aka t iole ao i maitan e kue ie'oi keia tiiaa mei, aoli Oohoi au i manaoe kue i ko ookoa oupepa Hoku Pakipika* aka, mamuli o kaoa mau olelo i kakau ai ka lilo ana i mea kue; aka, mai Jbookaumaha i ko'u inoa; e hookaumaha i kaihea nana t hoolaha ma ke Kuokoa. Oi* iho la fto. E W. PALkk. lole, Kohala A., *Hawaii. Dek. 18, 1861. |tjF* Mi keia mau olelo a E. W. Pnlea i haiia maluha* he oiaēo no ; aka ( aole nae e hiki ke kapa aku ia ia, ua kaawale loa ma kela kekati manao ana; ma ka maoaoio o ka pepa ua huipu laua ma ta kuka aua e hoopuka manao ma ka Nupepa Kuokoa, ē kue mai ika Hoku Pakipika. No ka mea, ke olelo mai oei ma ka lalani mua 0 ka paiiku elua o keia pālapala, "No ko'u manao i kau kn'u wahi inoa, nka, aole au i hiahao e kue ia āna keia rnau tnea." Ma keia mau mea, ua maophpo aole i kiawale loa o E. W. Palea, ma ia kak(fo manao āha oE. Kēkiula. Aka, ke kālā aku nēi ka Hoku Pakīpikā ia E. W. Palea ho koha ano haalipo ā tnē ke kuhihewa.

No ka maopopo lea ana tna keia hoike akakn ātia aE. \V. Palea, na Kakaula, na ke kakali mahao arta ma k4 Helu 3 a tne ka Helu 5 b ke Kuokoa, iia akika ke ki>hiheWa loa a me ka lalau o KekauU ma kela mau kukulu maōao ona, ke pahē mni ttei ma ka Hēlu 5o kē Kunkoa : HI ka mēa huna i ka helehelēhd, a hoike mai i kē Akaku ma ka nupej>a. H Ma kēia olēlo au e pahē hēi» be potto i kft pēpa ke ao aku iti t(ekuula 3 i hoomohola p(H noia nft khkuna o kona tnalamala(fla i pelu (jaaia tnai ē kona hnokamatti. Ma ka aoao elua o ka pepa 0 kēla pulē kēia pule e puka nei iloko ona nupepa a pau i hoolahaiā hia kēiā pāē aina, na ka pepa ia ēlelo, kē ikt» nae ka lehulēhu Ua kakau inoā olē U kukulu tnanao nna. Alaiia, ē kāmāilio aktt tna kā ihoa oia mipepn, ē likē Ine ko makou ike āna i kāhi olēlo uuku i paneia āku ho E. Palēā ilia ka aono elua 6 ka Helu 9 o ka Hoku Pakipika, aolē i kakau inoa ia Alāilā* e inanno o Kēkāula ha ka pepa ia olelo ; (joho kē pniie akii ina kā ihoā u ka Nu|)ēpa j ā ikē iā kāU olēlo j»anē nb ka pa t ālaila, nā ka lunā o ka pepa ka olelo pane mā bu lā mē kē kākāU Inoa ble t Nh kā hiēā, Uā hhikēiā ka inoā b kā Luhā Niii ttiā kela pukā āhā kēia puka ānā o ka pēpāi "' ''' ■"• \i .

Ihlī Ua kākāHi ihtfa ka LUhā Kul h kh tio kekahi mahab ē kunahihi ai oē e keo paha, ā)ātlā\ ē pahē āē ma kā ihoa b kā meā hhhā i kākau !hbā t ālāila, ua kaawale ka pepā. Oiā ke āho māu ma na aina hoolaha nupēpā ā pnu. Poho ē ninau ia llev. E» P. Bond. * .

', Mu kēiā ikē ole 6 kekauUi ē lilo ai konn kukulu māhāo āha i mēā ole, ho kā mea, ua hoopuka i khna mahao mā ka hnokamani, ā kapāē hevVa ha kn mea e< Mā o Palēā lā kd olēlo, noho lāl kēlāi Ueaha la ka mea i kāpae al o Kekaula i kona kukuhi maiiāo āīia na Palēa ? Oia kā niiiau maoli. tJa maopopOj no ka hodkamani makau wale, nolāila walē no. Mēaha la ka inea i pane ote āktt ai ia A. Kapakuakini T No ka hiki ole no, no ka mea, aohe kumu e lliki ke hoohalahala. E likē mē ko Kekauia hookāmahi, peta e lilo ai kana mau kukulu manao i mea lapu-. Walē, a nona inau ke kuīeana iioko o ka huaoteto pilau a hohono iloko o kona kukulu manao ana inft ka hehi e B o ke Kuokpā. Ua makehewa paha ke kuhikuhi ana aka pēpa ia Kekaula no ka olelo e pili ana i ka pēpa a me ka Luna Nui, no ka mea, he kahaka oi keiakela kela o ka haauao ina Kohala a puni. Ma ka naua ana i na manao o Kekaula ma ka helu e 6 o ke Kuokoa, mē he mea la na kekahi ona mea kolo uhane inakē' $rftte na olelo i pane ai; me he mea la hoi nolia ka huāolelo moowini i oleloia ma kona kukulU manao lalāu aua. Ua akaka i kft manao o kft pepa, ua pakuia kona' manao ike maoli ēna kukUna oka malamalama olinolino okē awakea ma oka Aliahui hoopUka Nupopā Kuikawa o 00nolulu, a mahope, e ulu mai no kahā oielo me he iaau hihawanawau ta malalo okd pukuikui o fta laau utu nui, a e lilo ia ulu ana i mea make wale. "E hoomau ana i kft paulele me ka manao mai i ka mea a kekahi poe i haaleie ai, iii ih6 la, nahaha kft mauaoio." \ t " 0 ka mea elieli i ka au#aha e haulē oia i ka auwaha ana i elieii ai. n