Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 21, 13 February 1862 — Page 2

Page PDF (1.63 MB)

KA HOKU O KA PAKIPIKA.

POAHA, FEBERUARI 13, 1862.

La hanau o ka Moi.

                No ke komo ana o ka la hanau o ka Moi Kamehameha IV, i ka la Sabati, nolaila, ua malamaia ka la 11 i la hauoli no ke Aupuni Hawaii a puni, e like me ka olelo hoike a ka Akukana Kanela o Feberuari la 5 mai loko ae o ke "KEENA KAUA."
                He la nui a hanohano keia, o ka oi keia mamua o na la i hala o ko ka Moi Kamehameha IV. ku ana ma ka noho alii, no ka mea, ua puka ae iwaho o ke kulanakauhale nei ka "Hooilina" o ka noho alii o ke Aupuni Hawaii.
                Ma ka poakahi iho nei, oia ka la 10 o Feberuari, ma ka puka ana o ka la, ua kiia na pu 21, ma ka hora 8 ae, ua huki ia na hae  ma Puowaina, a me ka pahu hae ma kahi o ka mea Hanohano, M. Kunaoa, a me na pahu hae e ae a pau o ke kulanakauhale.
                Ma ka hora 12, ua hele nui na Luna o na Aina a pau e noho nei maanei na Luna o ka manuwa Rukini o Morge, a me kekahi poe hanohano e ae ma ka Halealii, e hoohauoli i ka Moi no kona ola maikai ana a no ka hiki mai hoi o ka la hanau hou ona.
                Ma ka hapa o ka hora 10, puka mai ke kaawai o ka Puali Kinai Ahi Helu 4, mai loko mai o ko lakou hale ma ka huina i Kaopuaua, e iho ana ma ke Alanui Nuuanu a hiki i ke alanui Hotele, a malaila aku a hui me na Helu 3 o ka Puali Kinai Ahi, ma kahi o ka Helu 2.
                Ua hoonoho ia ka huakai o ka puali kinai ahi, e like me ko lakou mau Helu, 1, 2, 3, 4, ma kahi i akoakoa ai na kaa kinai ahi, kokoke i ka Makeke ma ka huina i Monikahaae e pili ana i ka alanui Papu.
                Ua hoomaka ka hele ana o ka huakai mai laila aku a ma ke alanui Papu a hiki ma ke alanui Beretania, huli hou a hiki ma ke alanui Nuuanu, e iho ana a hiki ma ke Alanui Alii, a malaila aku a hiki maloko o ka Hale Alii.
                Iloko o keia hele ana o ka Puali Rinai Ahi, aia nae ka Haku o Hawaii e noho ana maluna o ke kaawai o ka Puali Kinai Ahi Helu 4, me kona hanohano nui, no ka mea, oia kekahi hoa o na puali kinai ahi Helu 4.
                Ua nui loa ka holo lio ana i ke ahiahi, a me kekahi mau ahaaina kekahi mea i hanaia e hauoli ai ia la.
                Ma ka hora 12 o ke awakea, kani 21 pu, a ma ke ahiahi 21 pu. Ua malamaia ka poakahi me ka maluhia.

                Ua loaa mai ia makou kekahi mau palapala mai ka mokupuni o Hawaii mai, aia o Mr. Gullick   ma Kohala  kahi i noho ai, e hooikaika ana imua o na kanaka ma ia apana, e lawe i ka Nupepa Kuokoa, a e olelo ana he nupepa pono ole ka Hoku Pakipika. Ke olelo hou mai nei ua mea nei ka palapala i  loaa ia makou, ua hoopanee ia ka ohi ana o ka uku o ka Nupepa  Kuokoa a  mahope aku.
                Nani ka hoomau ana o ka aoao kue i ka hoino mau i ka Hoku Pakipika, mai kona la i puka mua ai iwaena o keia lahui a hiki i keia manawa. Aole paha he manao iki i ka Iesu olelo ma ke Kauoha Hou, e olelo ana, mai manao ino aku o manao ino ia mai oukou; me ka manao ino a oukou e manao ino aku ai, pela no e manao ino ia mai ai oukou.
                Ua kuhi paha ka aoao kue, he mea lanakila ke kipi, a me ke kue; ke olelo nei makou, he hiki i ke Akua ke hoololi i ka manao o ka aoao kue i mea ole, a me ko lakou iini nui i mea lapuwale loa. Pela i ike maopopo ia ke ano lapuwale o ka aoao kue, a me ka pilikia oia hana ma ka Baibala Hemolele.
                Ua akaka loa ka lanakila o ka aoao kue ia mai, he 27 poe i koe, alaila, hiki aku ka nui o ka poe makemake i ka ekolu tausani o ka poe makemake i ka Hoku Pakipika. Aole nae lakou a pau i lawa no ka pepa e pai mau ia nei. Aole nae lakou i kuemi a kuihe no ka nele i ka pepa, ke hoomau mai nei no na palapala noi, e olelo i ka Lunahooponopono e pai i 4,000 pepa.
                Aole i mau ke Kuokoa i kona kupaa ana, e uku mua $2.00, aole e loaa aku ka pepa ke uku mua ole mai mamua o ka la mua o Ianuari. Heaha mai nei hoi keia e lohe wale ia mai nei, a e ike maka ia nei ma ke kulanakauhale nei, ua hoopanee ia ka hookaa a mahope aku. Nolaila, he oiaio, he hiki i ke Akua ke hoolilo i ka manao o ka aoao kue i mea lapuwale, a me ko lakou iini nui i mea ole loa.
                Ke olelo hou nei makou, ina aole e hoopukaia kekahi mau olelo keakea iwaena o keia lahui no ka nupepa e kue mau ia nei, ina ua hiki aku ka huina helu o ka poe makemake i ka eha tausani a oi aku.

                Ua lohe mai nei makou, ua hooili hewa ia aku nei kekaki ope pepa na Lilikalani, no Kauai, a i Kona, Hawaii.   Me ia paha ka nalowale ana o kekahi mau ope mamua i hoohalahala nui ia ai no ka loaa pololei ole, me ka hookaupea iho ia makou, a me ka olelo aku he kapulupulu ka hana a ka Lunahooponopono. Nolaila, mai wikiwiki oukou i ka hoahewa aku, aia a ike lea oukou i ka lawehala oiaio.

                Ua nui wale na palapala i loaa mai, e olelo ana no ke puhi rama, aole he hiki ke hookomo lakou a pau; aia mahope paha e pai ia ai.

                Ekolu hane ri a keu aku ka nui o na ohua i holo mai maluna o Kilauea i keia holo na iho nei.

Ka Moi.

                Kakahiaka o ka la pule iho nei, ua hoi mai ka Moi, maluna o Kilauea. Ua nui loa ka puulu kanaka i akoakoa ma ka uapo, me na koa haole, a ua ki ia hoi na pu he 21.

                Ua ike ia ka manao o S. D. Keolanui ma ka helu 20, e wehewehe ana me ka pili ole o na kumu manao  o ka mea i nonoi ia'ku ai ia ia e hoike mai; "ua hele hio ka wai io a ia nei," me he mea la aole ona kumu, aohe ona welau. Ua hoike iho ia, i ka pomaikai o ke puhi ana i ka rama, maloko o na kumu manao wiwi loa, a papau i ka manao o ka poe ike ke nana iho i ke ano o na wehewehe ana.
                Ma ka manao 2, ka hoike ana i na poino o ke aupuni ke ae ia ka puhi rama, he kumu ia, wahi ana, e huli ai ke aupuni i ka pouli, inu ke kane a ona, hiamoe, huhu, pepehi, hakaka me kana wahine, a me na ino e ae a pela aku. Ina pela ka manao o ka mea nona kela manao, alaila, eia no ka mea maopopo loa, me he mea la oia no ka mea e hoowalewale ana i na kane, wahine, keiki, kaikamahine, luahine, a me na kamalii e huli hou i ka pouli, oia no ka mea nana e wehe ana i ke kanawai e hookapu ana i na kanaka maoli e inu rama, oia no ka mea nana e kukulu ana i mau hale kuai rama a puhi rama, me ka ae ole o ke aupuni i kona hana ana ia mea, oia no ka mea nana e wehe i ke kanawai a me ka rula o ka poe maemae e hana i ka hewa, me he mea ia ia ka mana e olelo iho ai i ke aupuni e huli hou i ka pouli, a e huli auanei, e ae i ke puhi rama a e puhi auanei, mana ole iho la ke aupuni i ka papa aku i na kanaka, a me ka hooponopono ana i kona mau kanawai. Ke olelo nei ia,   ina e nui loa ka rama ma Hawaii nei, me wai la e kuai ia ai, a no ka nui o ka rama maanei oia no ke kumu e hele nui loa mai ai na haole me ka lawe pu mai i ko  lakou rama maanei.   O kekahi manao kamalii loa keia o S. D. Keolanui, me kona ike no he kaumaha ka dute  o ka rama, nolaila, he hiki nae ia ia ke wehe ae ia dute a ae wale aku i na haole e hele mai a kuai wale e like me ko lakou manao.   Ua ike no o Keolanui na kona kaina no i hoopii i ke dute o ka rama i hiki ole mai ai iloko o keia aupuni, a pehea la? E naaupo anei na haole i ka hana i mea e poho ai lakou ma ka lawe nui ana mai i ko lakou rama maanei me ka pii loa o ka dute o ka rama? Eia hou kekahi ninau, E hiki anei ke hoemi ia ia dute iloko o ka ahaolelo? Ke hai aku nei au, he ane hiki ole, no ka mea, he nui loa ka poe i pili ma kou ano, i makemake ole i ka nui mai o ka rama ia nei, nolaila, pehea la e ko ai ia mea? A i ka wa e ae ia ai ke puhi ana i ka rama e ae ia ana kela mea keia mea e ke aupuni, a me oe kekahi e puhi i ka rama me ko aua iho no nou kahi. Aole loa.
                No ka pauku 2, ke noho nei no ke kane a me ka wahine, me ka maluhia, aka, aole nae he malu iki o ka noho ana, ke mau nei no ka moekolohe, a me na hana hewa e ae, aole no ke puhi rama a me ka ae ia ana oia mea.   He hookahi hihia iloko o ka umi o ka poe i oki ia iloko o keia makahiki hookahi i hala ae nei no ka moekolohe a no ka hewa e ae, aole no ka inu rama, nui no ka hewa aihue, aole aihue i ka rama, nui na hewa e ae, aole no ka rama a me ka ae ia ana o ke puhi rama.   Nui ka inu ana o na kanaka i ka rama, aole nae i puhi ia ka rama ma Hawaii, ua lawe ia mai ka rama iloko o keia aupuni, aole nae he puni nui o kanaka i ka rama, ua maluhia no ke aupuni, aole i kue i ka maluhia o ke akea.   I ka wa i hoopau ia ae nei o ka nui o na makai, ua hoomaka mai ka lumi o ka poe inu rama, aole nae i poino ke akea.
                Ma kana olelo hoakaka no ka poino o ke aupuni, a me ka maluhia o ke akea, oia ka lilo ana o na hoahanau i ka ona a me na hewa e ae he nui. Ke noho nei na 'Lii me na kanaka i keia manawa me ka hoopa no, aole nae i poino ke aupuni, a me ka maluhia o ke akea.   Hookahi nae mea i poino ai ke aupuni, o ka hoole ia ana o ka rama ma ka hoopii ana i ke dute i mea e hiki ole mai ai. Ua nahaha a ua wawahi ia ka Papu no ka ae ole ia o ka rama.  A pehea, e manao hoopaakiki anei oe no kou inu ana i ka rama oia ko'u mea e inu ai?   Ke noho nei no kekahi mau alii nui me ka inu rama, aole nae o lakou hele imua o na hoahanau me ka hookikina aku e inu oukou i ka rama; aole, ua hala ia wa, a ua naauao ka opu o kela makaainana keia makaainana o ka Moi Kamehameha IV. he mea ino ia, aole no lakou e lilo ana mamuli oia mea.   He manawa kupono keia i ka pono a me ka hewa, ka pololei a me ka pololei ole, ke kaulike a me ke kaulike ole.  Ua hala ke au ia Kaomi me kona au eleele o ka hana hewa, ua hala ka mana o na'lii e hiki ai ke hookaumaha mai i na makaainana, a e hookikina mai e inu ka puu o kela hoahanau keia hoahanau.   Ua pau ke au o ka pouli a me ka hewa, a e nana iho ka opu lokomaikai mamuli o ke ano e ana o ka manawa, pela e ano e ai na mea a pau. Aohe kanaka a aupuni hoi i like me ke ilio ka hoi hou iho a ai i kona luai.
                No ka pau ole no o ka mea i noi i ka hoakaka ia ma kekahi ano e ae, nolaila, e hoakaka hou mai, ke nonoi hou aku nei no, e hai mai e like me ka mea i noi ia mamua, aka, mai hoolilo i ke aupuni a me ka poe nana e hooponopono ana i mau ilio. Ua olelo oe ma ka paregarapa hope loa, ua pomaikai ke aupuni ma ke dala ke ae ia ke puhi rama. O ke aupuni o ka lahui kanaka no ia, nolaila, ua like no ia me kou olelo iho ua pomaikai pu ke aupuni, a me ka lahui kanaka ke ae ia ke puhi rama. Ke awili nei oe i ka poe waiwai he poe okoa, a o ka poe ilihune i poe okoa. Pela io no ma kekahi ano, aka ua pili ka olelo ia ana oia mea: o ka lehulehu oia no ka awili ana o ka poe waiwai me ka poe ilihune, a ua kapa ia ke ano oia o ka lehulehu, akea, a lahui.
                He mau kumu hoopaapaa nui no keia i hoike ia iloko o ke kau ahaolelo i ae ia ai ke kaomi ana o ka waina, ua puka mai na manao like loa me kau e hoike nei, aka, ahea pau na kanaka i ke kaomi waina, ahea ona na kanaka, ahea lilo na wahine i kekahi, a o ke kane a kekahi i ka wahine a kekahi. Ahea pau na hoahanau i ka inu uwaina, ahea lilo ko lakou manao ma ka mea a lakou i hoopaakiki loa ai e hoole, ahea la? (ke hiki,) nolaila, e nana iho oe, a mai kanalua, ma keia mau kumu no oe e nana iho ai, a ina e kaakaa ole e hokaakaa ia'ku no.
                "E nana iho ka maka, &c." Mai pai i kou wahi i noho ai, a me kou ano keiki, ano ai paha ua kupu ka heu ma kou auwae; a ina he keiki auwae kalakala oe, e ike ia no auanei ka hupo o na Iapana. Aole no hoi ia he rula no ke kakau manao ana me ke kaena iho i kou wahi i noho ai, a me kou ano. E nana i ke kumu hoopaapaa iwaena o J. W. Kauahi a me Waianuenue, alaila, e ike no oe i kou ano ma ke aniani nana i hoike ia ma ka pepa.

Kela mea keia mea.

                Ua hoopio ia i na manuwa aupuni he 103 moku o ka aoao Hema, a lilo hoi he 74 moku o ka aoao Akau i na manuwa o ka poe kipi.
                —Ke hooalii nei ka Emepera o Farani i na kanaka he nui loa. Ua noonoo loihi ia mea, a ke hooko ia nei.
                —O na koa o ko Gen. Banks mahele, ua hooili aku lakou iloko o na mahina elua, he 98,000 palapala leta!
                —Ua laweia na ke aupuni kipi ka waiwai a pau o Gen. Scott, e waiho ana ma Vereginia.
                —Ma kekahi palapala hoike a ke kakauolelo Aupuni; ua oleloio he 600,000 ka nui o na koa Akau i makaukau loa ma na mea kaua.
                —Ua hiki aku ka aumoku Sepania ma ke kulanakauhale o Vera Cruz, Mekiko, a ua lawe pio ia ka pakaua nui olaila.  Aole i kaua mai ko Mekiko; emi ihope no lakou me ke ki  ole i ka pu hookahi.
                —Ua puhiia a wela loa i ke ahi kekahi waihona ai na na koa kipi, ma Nashville, a ua poho he $1,000,000.
                —Aole loa i pau iki na kee a me na mimino, i ka anaanai pinepine, o na hihia iwaena o ke Aupuni o Italia a me ka Pope. Paakiki a onipaa loa hoi na manao o laua a elua.
                —Ua palapala aku ke aupuni o Farani i ke aupuni o Rusia, Perusia a me Austria, e hoike ana i kona manao e pono no e lilo ia mau aupuni laua me Farani i poe uwao iwaena o Amerika a me Beretania no na mea e pili ana i ka hopu o Mason a me Slidell maluna o ka moku Trent, ma ka moana.
                —Ua olelo mamua aku nei kekahi nupepa Farani, hookahi wale no enemi o Farani, a oia no ke aupuni o Beretania, a nolaila, aole e pono e hoonawaliwali ai o Farani i ke aupuni o Amerikahui ma ke ano kue.
                —He $200,000 ka waiwai o  na mea kaua maluna o ka moku Beretania o Fingale, a ua lawe pio ka moku a me ia waiwai a pau e kekahi manuwa Amerikahui.
                —O Jeff Davis, ka Peresidena, a me Stevens, ka hope Peresidena,  o na moku aina kipi, ua koho hou ia laua ma ia mau oihana no na makahiki eono.
                —Ka moku kipi kaulana loa o Sumpter, ke pio mau nei  oia i na moku o ka Akau. Ua puhi ia i ke ahi iho nei oia i ekolu moku.
                —Aia ma  Kalifonia he uwala maoli nui launa ole, he 18 pauna kona kaumaha!  Pookelakela maoli.
                E wi ana no ka aina o Irelani i keia kau e noho nei.   Ua aneane e pau loa na uwala i ka popopo.
                —Ua piha na nupepa o Kalifonia i na mooolelo no ka wai halana nui malaila. Ua nui wale ke poho. Ua aneane pau loa ke kulanakauhale o Sakaremento i ke kanuia i ke one, a ua nui na holoholona i make, a me na mahinaai i hoopau loa ia.

                Mamua iho nei, ua hookumuia ma Lahaina he Ahahui Mahiai, a ua kohoia ka mea hanohano o Nahaolelua i Peresidena; o Rev. Mr. Baldwin, he hope Peresidena; o E. P. Bond, Esq., Kakauolelo; a me P. H. Treadway, Esq., Puuku. Ke kanu nui nei ko Lahaina poe i ke ko, a ua olelo ia, ua kokoke 200 Eka ka nui o ke ko e oo ana, aia a hiki mai ka wili-ko i kauoha ia aku nei.

Ka Hoku o ka Pakipika e:—Aloha oe:
                Eia mai kahi nu hou.   Mai ka wa ia Kamehameha I, a hiki ia Kamehameha IV, akahi no a ike ia ka aina o Onouli, ua huli ke alo o ka aina iluna, ua hoola ia kona mai. E ike anei kakou i ka nui o kona hua ma keia hope aku.  Eia na hua e kanu ana maluna o keia aina, he raiki, he kalo, he maia, he ko, a he ia.  Oia na hua momona a kakou e ike ai mahope aku.  Ina e hele na malihini haole, e ike no lakou, ua ikaika ka hana a ka luna a me na kanaka ua holo no.
NA KAIANUI.
Koolaupoko, Oahu, Feb. 8, 1862.

Ahahuii Euana rio.

                Aia ma ka helu 22 o keia pepa, e hoopuka ia no ka mooolelo i malama ia e kakahi hoa o keia nupepa iloko o na halawai ana oia Ahahui i keia mau la.

Nona Aina e mai!

                Ma ka la pule iho nei, ua ku mai kekahi moku kalepa, o Storm King, me ka eke leta hou, a eia malalo nei kekahi o na mea ano nui i laweia noloko ae o na nupepa haole.
                —Ua hiki aku ke aumoku lawe koa o Gen. Butler ma Ship Island, ma kahi kokoke i ke kulanakauhale o Nu Oleana, a ua komo lakou iloko o Biloxi, (a ua puhiia keia wahi i ke ahi) a me kekahi mau wahi e ae.  He 7,000 ka nui o na koa.
                —Ua hele na koa aupuni ma ka la mua o Ianuari, a i eono mile ka mamao o ke kulanakauhale o Charleston. Uuku no ke kaua ana, alaila, emi ihope na koa kipi, a komo ko ka Akau iloko o na pakaua, a ke kali nei lakou i na koa hou e hele mai. Pioloke loa ko Charleston i keia mea e hoomakaukau nei a lakou.
                —I ka la 3 o Ianuari, ku ma Nu Ioka ka mokumahu o Vanderbilt, mai Port Royal mai, me na ope pulupulu he 3,967.
                —Ua hooiaioia o Edward M. Stanton i kakauolelo no ke kaua, ma kahi a Mr. Cameron i haalele aku nei, i mea e hele ma ka Oihana Komisina ma Rusia.
                —Ua nui ka hepela a me ka piwa iwaena o na koa ma ka muliwai Potomac, a ua aneane makau na kamaaina.
                —Ua holo aku o Mason a me Slidell i Enelani, maluna o kekahi moku Beritania.
                —Mahope o ke puhi ana i ke ahi i ekolu moku Amerika, ua holo ka moku kipi o Sumptee, i Cadiz, Sepania. A mahope mai, ua oleloia, ua hoopiho ia ia moku i kona puka ana mai ke awa o Cadiz aku e kekahi moku manuwa Amerika.
                —Ua oleloia ma kekahi mau nupepa, e manao ana no ke aupuni, mai keia manawa aku, e hookuu ia na nika kauwa a pau i loaa ia lakou, me ka haawi ia lakou i na pu a me na mea kaua.
                —Ua holo ka aumoku manuwa mai Cairo aku no Columbus, Kenetuke, kahi e noho ana na kipi he 20,000 me ka makaukau loa e kaua.
                —Ua komo na moku he 100 iloko o ke kaikuono Pamlico, a he 20 mokumahu nui mawaho, me na koa aupuni. Ma Karolina Akau keia wahi, ma ka aoao hema o Vereginia. Ua haalele na wahine a me na keiki i na kauhale ma kahakai, malia palia he hoouka kaua malaila.
                —Elua na hoouka kaua hou ma Kenetuke. Ma kekahi, ua make na kipi he 27, me na koa aupuni 3; a ma kekahi hoi, he 375 o ka poe kipi i make a mainoinoia, a he 150 o ka Akau. Ua make hoi kekahi Generala o ka aoao Hema.
                —No ke kimopo pinepine ia i na koa aupuni ma Misisouri e na kipi hoomakakiu, nolaila, ua hopu ka luna koa malaila i kekahi poe waiwai a koikoi hoi, me ka hoolaha aku, ina e kimopo hou na koa, e ki pu ia i elima oia poe no kela koa keia koa pakahi i make.
                —Ke mahuahua nei ka makemake o ko ka Akau e hele koke imua a komo ma na aina o na kipi, na puali koa ikaika e noho wale ana a puni o Wasineton. Pela no ka manao o ka Peresidena.
                —Ua kokoke e holo kekahi kanawai, maloko o ka Ahaolelo nui, e hookupu ana ma ka auhau he $150,000,000 i kela makahiki keia makahiki i mea e pono ai ke kaua.
                —Ke noonoo ia nei, a ua manaoia e hooholoia ana, kekahi kanawai e ke aupuni Amerika, e ae ana i kekahi kokua no ka hooholo ana o na mokuahi iwaena o Kalifonia a me Iapana a me Kina, me ke ku mai ma Hawaii nei. Ina e holo loa ia hana, ina ua pomaikai loa keia mau mokupuni.
                —Ua hoike ia mai he mau palapala hoopii imua o ka ahaolelo, e noi ana e hookuu ia na nika kauwa (slaves, kalawe) a pau, me ka halua iho o ka waiwai a pau o ka poe kipi no ka pomaikai o na koa aupuni.

No Eu ropa.

                Ua make o Prin ce Albert, ke kane a Victoria, i ka hapalua ana o ka hora 11 o ka po o ka la 14 o Dekemaba, a ua nui wale ke aloha i ulu mai iwaena o na kanaka mai kela pea a keia pea o ke aupuni; ua nui ke kaumaha o ka Moiwahine, a uwe helu mai ka lehulehu no kona oa ana i ke kane ole.   Ua nui na manao hoomaikai i ka mea make i pai ia iloko o na nupepa.
                —E hoomahuahua ana ke aupuni o Farani i ka nui o kona aumoku manuwa, ma na kahakai o Amerikahui, a ma Mekiko kekahi.
                —E hoouna ana o Sepania he 7,000 koa i Mekiko.   Ua manao ia e noho paa ana ko Sepania me ka hoomalu ana o ka aina.
                —Ua hoomahuahua ia na koa o Italia mai ka 200,000 a i ka 300,000.
                —Ke paa nei na kanawai koa maluna o Polani, a ane hiki ole i ko laila poe ke hana i na mea hana mau o ka noho ana. Ua kikokikoia ka aina a puni i ka hoomoana koa.
                —Ma Rusia no ke ano hookamani o na haku mea aina, a no ke kuihe a me ke kanalua o na makaainana, aole no i holo lea ka manao o ka Emepera e hookuu ka poe i olelo hope ia mai loko mai o ko lakou noho kauwa ana.   Ke ulu mau mai nei na hihia, a me na mea e alalai ai i keia hana nui lokomaikai, a ma kekahi mau wahi, ua hooko ia na kanawai ma ka limaikaika o na koa. Ma ke kulanakauhale nae o St. Petersburg ka haunaele nui loa. He manomano launa ole ka nui o na olelo hoolaha ano kolohe i laha mau ai iwaena o ka lehulehu, aole nae i ike ia ka poe nana e hoolaha ana. Ua hooikaika mau na makai e loaa ia poe, aole nae i loaa iki, o ka hoka mau ko lakou uku. Ua hookomoia ia mau palapala maloko o na kaa holo, ma na punee, iwaena o na ope leta, ma na noho iloko o na hale keaka, a i kekahi manawa maloko o na pakeke. He kamahao loa ka hana oia mea.
                —Ke mahuahua loa nei ke aupuni o Rusia i kona mau koa, a me ke aumoku manuwa ma ka aoao Hema o ka aina. Ua oi ka nui o na manuwa ma ke Kai Eleele i keia manawa, mamua o ka wa o ke kaua ma Crimea, a ke kapilipili ia mau nei he mau moku hou; a o ke kulanakauhale o Sebastopole, ua ulu hou mai ia noloko ae o kona mau pohaku i hoohioloia, a ua oi loa kona ikaika i ko ka wa mamua o kona hoopio ia ana e Beretania a me Farani.
                —Ua kupu mai he hihia iwaena o ke Kiaaina o Warsaw a me ka Luna koa nui (he Generala) oia wahi no, a ua olelo ino kekahi i kekahi. Nolaila, e like me ka manao o ka poe hanohano ma Europa, e pono no e hakaka laua; aka, i mea e kapae ae i ka hoino e loaa mai ana ma ia hana, ua ae laua e hoailona i akaka ka mea e make ia ia iho: a o ka mea o laua i eo, oia ka Generala, a i ke kakahiaka ae, ua loaa kona kino kupapau e waiho ana me na poka elua ma kona poo.

No ka Raiki ma Waimea Kauai.

                Ke ulu maikai nei ka raiki malaila, me ka lelele o ka olioli ana, hiki wawe loa ka ulu ana. A ke hua nei i keia manawa.
                O  ka nui o ka loi e ulu nei ka raiki a hua mai nei, kokoke elua hapaha eka.
                Aia ma ka aina o W. B. Aka kahi e ulu nei, a e lilo ana i raiki hoolaha no na makaainana oia mau wahi. Ua loaa na hua raiki ma kahi o Rev. Kauka Samita o Koloa, Kauai, elua pouna, he hapaha ka lilo.
                Eia hou, ua loaa hou mai na hua Raiki o kela ano no i olelo ia maluna, eha pouna ka nui. A ua hooulu ia no ma kahi kupono o ka loi, a ke ulu nei. A mahope e kanu aku ma ka aina i hoomakaukau ia.
                Ke hai aku nei au i ka ike i keia hana hou ea, ina hookawowo i na hua Raiki, oia no hoi ka hoowaa ana, kokoke akahi malama ka manawa o ka loihi oia hooulu ana, alaila, uhuki mai a kanu ma ka aina i hoomakaukau ia, oia wale iho la no.
W. B. AKA.
Waimea, Kauai, Feb. 12, 1862,

He Nuhou! He Nuhou!!

                I  ka la 11 Feberuari, hora 8 paha o ke ahiahi poeleele, ua ike makou i kekahi poe kanaka e huai ana i ke kupapau maloko o ka pa o ka luakini o ka Epenesera, Kawaiahao, i ke aumoe.
                Eia hoi, kai no paha ua naauao ke kulanakauhale nei, ua pau la ka huai kupapau, aole ka i pau.
                A no ko'u makemake e ike maka i ka hana a keia poe kanaka me ko makou manao, he poe aihue i ka mauu oloko o ka pa nei, a no ka halulu launa ole no hoi kekahi i ka po, a makau mai la makou i keia poe ala o ka po, alaila, hele aku la au, aia hoi! aole o lakou la ekemu mai. Ike aku la au, hookahi kanaka ilalo o ka lua, a eha kanaka e noho ana maluna o ka lua, me ka ekemu ole mai ia'u, kupanaha maoli ka hana a keia poe kanaka naaupo, aloha ino makou ka lahui opiopoi.  A. KALAULIPOLIPO.
Honolulu, Feb. 12, 1862.

LEO KAHEA!

                He makemake no ka Ahahui o ka Nupepa Ka Hoku o ka Pakipika i ka poe maikai, naauao, hanohano, a an maluhia i ka noho ana ma na apana a pau o keia mau mokupuni e lilo i mau lala mau, a i mau hoa hoi no keia Ahahui, a e hiki no hoi ia lakou ke hoohui, a lilo ko lakou Ahahui i kaikaina no ka Ahahui kaikuaana ma Honolulu nei, e like me ka Ahahui kaikaina ma Kalifonia.
                A he manao no hoi ko lakou e hele mai a noho ma ke Keena o ka Ahahui kaikuaana maloko o ka Halehookolokolo o Honolulu.
S.  K.  KUAPUU.
Komite o ka poe hou.
Honolulu, Feberuari, 12. 1862.

                Ma ka halawai o keia malama, ua ulu nui mai ka makemake o kekahi poe e lilo i mau lala no ka Ahahui ka Hoku o ka Pakipika, a ua ae aku ka Ahahui i ka poe nona na inoa malalo nei,  J. W. Keawehunahala  no Waialua, o Hale, Keaka Nawaakukui, Kaiehu, Kahakai, no Honolulu.
S. K. KUAPUU.
Hope Kakauolelo.
Keena halawai o ka Ahahui.
Honolulu, Feb. 8, 1862.

Lili au i ka olelo a G. Anemanu!

                Ma ka helu 20 o ka Hoku o ka Pakipika o ka la 6 o Feberuari, ua ike au i kau olelo e G. Anemanu, no na olelo a Rev. E. Bona, ka makua hai ola o na uhane o keia lahui, lili no au no kau mau olelo me na ninau. Pono no au ke ekemu aku. Ma ka nana ana i na olelo a E. Bona mai ka mua a hope, ma kau olelo ana, ua maopopo ia'u ua pono o E. Bona. O E. Bona oia no ke kahunapule o ka ekalesia o Kohala. Ke ano o ka hua ekalesia, he poe hui ke ano, a o keia E. Bona oia no ka luna, ua pono no ia E. Bona ke ao aku i kana poe hipa, no ka mea, oia ko lakou alakai, hiki no ia E. Bona ka hai imua o kona ekalesia i na mea pono, a hiki no ia ia ke ao aku ia lakou ma na mea e pono ai ka noho ana o keia ao.
                Ko'u manao, kupono ko E. Bona paipai ana i ko Kohala poe e koho i ka Lunamakaainana kupono e hele i ka ahaolelo, no ka mea, malaila kahi e kalana ia ai ka pono o keia lahui kanaka. Ke olelo nei hoi oe e G.  Anemanu, he pono ole ko E. Bona olelo ana no ia mea, kuhihewa paha oe, pono maoli o E. Bona i kona hai ana ia olelo imua o ka lehulehu.
                Heaha la ke kuamuamu o E. Bona ma kau ike. Ko'u manao, aole no pono i ka poe i loohia i na mai, ke lilo i mau Lunamakaainana, mamuli nui loa ka eha i na la o ka ahaolelo ana haalele i ka ahaolelo, noho mamuli o kona eha, hala ka manawa i hana ia ai kekahi bila kanawai, pono no ke bele ka poe kino ikaika malaila, heaha ka hewa o ka E Bona olelo ana ina pela ke ano?
                Ko'u manao, he pono i na kahunapule a pau ke kuhikuhi mai ia kakou i ke ala o ka pololei e hele ai, no ka mea, o ke ano mau no ia oia poe, a o ka lakou hana no ia iloko o keia 40 makahiki a keu. Ua manao paha oe e G. Anemanu nou nei manao koho barota? Kainoa no hoi noloko mai o na kumu a kakou ia manao, na lakou hoi i ao mai a naauao ae nei. Pehea i ka wa o Kamehameha I? Barota no oe? Ke olelo aku nei oe ua hewa o E. Bona, o ka hewa ka ia o ka olelo mai i ke kanaka kupono e koho ai i Lunamakaainana, makemake no paha oe e G. Anemanu e hele i ka ahaolelo  ka poe pono ole, a na lakou la e kau na kanawai pono ole, kupanaha maoli no hoi ua mea he hooio o kanaka i ke kuhikuhi ia mai o na pomaikai, he puni ka hooio o kanaka.
                Ma  ka nana ana a me ka hoomaopopo ana i na olelo a pau i olelo ia e E. Bona, aole au i ike iki i kekahi hewa malaila. No ka mea, pono no i ka makua ke ao mai i kana mau keiki, no ka mea, he makua o E. Bona no ko Kohala poe.
                Eia kekahi, ke olelo nei oe e G. Anemanu no ke "kanawai e hoemi ai i na mai ino i laha mamuli o ka hookamakama." He oiaio ko E. Bona olelo, ua holo io ia kanawai, ua ike ole oe me kou mau maka pono oe ke nana hou ia kanawai me ka hoomaopopo io maoli i ke ano, a ina aole ou kanawai oia ano, pono oe ke holo mai i Oahu nei, a loaa ma kahi o ke Kuhina Kalaiaina, ke olelo nei oe ua hoopunipuni ke kahunapule. O ke hai akaka aku anei imua o ka lehulehu i ke ano oia kanawai? Ua oi aku anei kou naauao imua o E. Bona? Ua ike a ua maopopo ia E. Bona ua holo io ia kanawai, nolaila kona olelo ana, he keu oe a ke kanaka naaupo maoli e olelo nei no ka waa pae paha kou hanau ana? Ua maopopo, o ka ike i loaa ia oe. He ike alelo kou ike. No ka mea, ma kau mau mea e olelo nei, ke ike ole nei oe. Aole au manao o ka hewa keia o na kumu a kakou, hookahi8 wale no hewa nui a'u i ike iho nei ia lakou i keia mau la i hala ae nei. Oia no ka uumi pepehi nupepa ka waha o na kanaka Hawaii e olelo nei, o ka'u hewa ia i ike ai, ua pau no nae hoi i ka olelo mua ia, a owau kekahi i olelo ia mea, aole keia he hewa e hoolaha ai. O ke kumu no o ko'u wahi, ua paipai no oia i ka mea kupono no ka ahaolelo, a he mau hua walania no kana no makou, aole makou i hoolaha ia mea, no ka mea, o makou kekahi poe i mau i ka hoolaha nupepa, o makou kekahi poe i hoolaha barota, aole makou olelo e like me oe. Ai huhu mai oe ia'u no keia olelo ana, e setu aku no au ia oe mai keia lai lua aku. Kuu hoa kaua. J. P. KANOHOANU.
Oahu, Feb. 10, 1862.

He wahi manao lana.

E ka Hoku o ka Pakipika:—Aloha oe.
                E oluolu no paha oe me ke ahonui loa i ka hai aku no i ka manao lana o kau kauwa, oiai e hiki ana ia'u ke wehewehe aku ma kekahi mau mea i komo mai iloko o ko'u naau; ke kaumaha ana.
                Eia ke kumu o keia manao, i keia la 20 o ka mahina i hala ae nei, ua loaa ia'u he manawa noho wale ma ka hale me ka hana ole, alaila, hoomaka iho la au e wehewehe i ka'u mau nupepa, mai ka helu 1 a hiki i ko keia pule iho nei, i ko ka Pakipika a me ke Kuokoa, ia'u i heluhelu ai, loaa nui mai ia'u ke kaumaha no kekahi mau manao i paiia ma ke Kuokoa o ka helu 3, buke 1, Novemaba ka la 10, o ka makahiki 1861.
                E i mai paha auanei o'u hoa, he aha la ke kaumaha i loaa ia ia? ma ka Nupepa Kuokoa wahi ana, eia no ia, ma ia pepa, ua akaka loa ia'u ka hoopilimeaai o kekahi poe kanaka, a me ka hoino maoli i ka Hoku o ka Pakipika, i ka pepa i oi ae ka mahaloia mamua ae o kekahi pepa, a'u e lohe nei i na haole a me ka hapanui o na kanaka Hawaii i ka'u lohe, a ma ia mau pepa a'u i ike i kekahi olelo keakea iwaena o kanaka, e olelo ana, mai haawi i na dala 2.00 o poho, no ka mea elua a ekolu no paha mahina o ka pau no ia o keia pepa wahi a ka hoino, auhea oe e kuu hoa aloha, ke kauoha aku nei au ia oe, e nana iki ae ma ke kauoha a ke Akua, Mataio. 7:14; a e loaa auanei ka manao o ko'u hoa launa malaila, ina nae oe he mea manao i ka olelo a ka Haku, ina paha oe ua ike ina olelo o ka mokuna i hai ia maluna a me ka pauku, eia no kekahi, mai nana oe e ke Kuokoa i ka pula iki iloko o ka maka o kou hoa launa, oia no oe e koukou mai nei. Eia ka wanana mua, aole loa e pio ana ka Hoku o ka Pakipika i ko waha kole mai. Me ke aloha no.
W. S. PAHUKULA.
Kamakela, Feb. 8, 1862.