Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 25, 13 March 1862 — Page 3
Ua akaka ma ka noho ana o kanaka, mai ka manawa kahiko a hiki i keia manawa, he okoa ke ano o na kanawai. O ka mua o na kanawai, o na kanawai o ke Akua i hai ole ia mai. O ka lua, o na kanawai o ke Akua i hai ia mai ai ma ka waha o kana mau kaula. O ke kolu, o ke ano kanawai, o ke kanawai i ae ia iwaena o ka noho ana o kanaka me ka hana maoli ole ia. O kekahi mau kanawai hoi, he mau kanawai i hana maoli ia e kanaka i mea e pono ai ko lakou ano noho lahuikanaka ana.
E noonoo kakou no ka mea mua, oia na kanawai i hai ole ia mai, aka, ua ike ia e na kanaka a pau. Ua ike kakou, ina e makau ana kekahi kanaka, o pa mai oia i ka pauku laau, a moku mai oia i ka ilio, o kona imi koke iho la no ia i mea no na e pakele ai, ma ka holo ana paha, ma ka hakaka ana paha, aka, o kana mea nui, o kona makemake e pakele mai mai ka pilikia e hookokoke mai ana ia ia. O keia ka mua o na kanawai o keia ano, ua loaa hoi i na kanaka a pau, i na holoholona a pau e hele ana ma ke ao lewa, na ia hoi e au ana iloko o ka moana, na mea hoi e ulu ae ana mailoko ae o ka honua. E nana kakou i ke kolo ana o ke aa o ka laau, ua hahai anei oia i kahi maloo, a ua waiho anei oia i kahi mau? E nana hoi kakou i ka bipi hihiu, aole anei oia i hoomaka e holo ke hoea aku ke kanaka? A ina ua ike aole ona pakele ma ka holo ana, aole anei oia e huli mai ana e hakaka? No ke aha hoi keia? Aole anei no ka makemake e malama ia ia iho? He aha hoi ka mea e puoho ai ka manu ke hele ia aku? Aole anei no ka manao e hiki mai ana ka pilikia? He loaa no anei ka ia ke luu wale ia aku e ke kanaka? Aole anei mamuli o ke akamai o ke kanaka e loaa ai na mea hihia a pau? No ke aha keia. No ka mea, o ka mea mua a na mea ola a pau ma ka honua nei, o ka malama i ko lakou ola iho.
Oia ka mua o ke kanawai o ke Akua i hai pololei ole ia mai, aka, e waiho ana no nae iloko o na mea ola a pau. E ka Hoku o ka Pakipika, he ola no anei kou, he hiki no anei ia oe ke hana i ka hewa? A he eha no anei oe ke hoeha ia aku. Ina he mea ola oe, e hoomanao oe i ke kanawai mua o na mea ola a pau. E malama ia oe iho. E malama ma ka hele pololei ana ma ke alanui o ka pono au i kalai iho nou iho, me ke kunewanewa ole i o a ia nei, e hoopaapaa no me ke ino ole o ka hana, e ae no i na mea i ku like ole ka manao e hoike like ia ma kou mau aoao. E ae i na manao hoomana a pau e hoopuka ia ma kou mau kolone, o na hana a ke aupuni, a Ahaolelo paha, e wehewehe oe me ka hoopilimeaai ole a me ka pololei. Pela oe e hana ai e ka Hoku maamaama o ka Pakipika, alaila, e mau ai kou ola, alaila, ua malama oe i ke kanawai mua i hai ole ia, ua loaa nae i na mea ola a pau.
Mau mea Hoopololei.
He mau mea hooponopono no ke Kuokoa i ka inoa hanohano o na alii i hoike ia, ma ka moolelo no ka "Honolulu Rifles" i ka haawi ana o ka makana a ka Moi ia Kopala R. B. Neville:—Akukana Kenela a ina ole Makia J. O. Dominis, aole o ka Mea Hanohano J. O. Dominis; Col. W. C. Lunalilo, aole o ka Mea Hanohano W. C. Lunalilo; Col. P. Kekuaokalani, aole o ka Mea Hanohano P. Kekuaokalani; Mea Hanohano G. M. Robertson, aole o ka Mea mahalo ia G. M. Robertson; Mea Hanohano W. Webster, aole o ka Mea Mahalo ia. O ka Mea Hanohano Col. D. Kalakaua, aole o ka Mea Hanohano D. Kalakaua.
Bihopa no Honolulu nei.
Ua oleloia ma kekahi palapala mai Ladana mai, ma ka la 15 o Dekemaba, ua hoano ia o Rev. Thomas N. Satley e liloi Bihopa no Honolulu nei; na ka Bihopa o Canterbury, ka Bihopa o Ladana a me ka Bihopa o Oxford, i hoano ai ia ia. Ua wehe ia na pilikia i oleloia mamua, a ua haawi mai ka Moi wahine o Victoria he palapala e ae ana i ka poni ana o ua Bihopa nei. Aole i oleloia ka manawa e holo mai ai oia.
Ma Alegeria (kekahi panalaau o Farani) mamua iho nei, ua hana ia he ahaaina nui kahi i ai ia ka io lio wale no i inai ia me ka ai o kekahi mau ano e ae. Ua kalua ia kekahi hoki okoa. Ua hele ma ia ahaaina na Luna aupuni nui a me na Luna koa Farani. Ua manao ka poe nana i hana ka ahaaina e hookaokoa aku i ke kuhihewa he maikai ole ka io lio.
Ua palapala mai o E. Kupele ia makou, e hooia ana i ka mea ana i olelo ai no E. Kamaua, aole nae makou i makemake e pai i kana palapala. Mai keia manawa aku, aole makou e pai ana i na palapala oia ano ma na kowa o keia nupepa; aia a hooili ia mai ma ke ano olelo hoolaha me ka uku pu mai.
Mamua iho nei ua halawai kekahi kanaka ano hookohu akamai me ka mea kaa hana, a ninau aku la ia, i aku la, "Ua lawe paha oe i ka opala o na ano a pau?" Ae mai la ka mea kaa, "Ae, e ae oe maluna o ke kaa, a e lawe aku au ia oe." Paa ka waha.
Ma kekahi halawai iho nei o ka puali koa "Honolulu Rifles," ua lilo ka Mea Kiekie ka Haku o Hawaii i lala o ua puali nei. Ua koho ia oia i Luna Kokua Puuku.
E like me ka hoi mai o na moa i ka po e kau ai ma na haka, pela i hoi mai na manao ino i ka mea nana i hoopuka.
Makana Alii.
Ua hoike hou mai ka Emepera o Farani i kona mahalo i ko kakou Moi, i ka haawi ana aku ia ia he mau hipa kane maikai noloko ae o kona mau pua hipa, a aole paha he hipa oi o ka maikai mamua o kona ma Europa. O na lokomaikai e like me ia, ua kokua ia i ko kakou pomaikai mau mamua o ka haawi ana mai he paumi ka nui o ka waiwai ma ke ano mea hoonani wale no. Ua lawe makou i keia olelo malalo nei e pili ana i ua mau hipa kane nei, mailoko ae o kekahi nupepa Beretania. E hoounaia mai paha lakou ma ke alanui moana, o Lae Hao.
"Ua haawi aku ka Emepera o Farani i eha hipa kane, noloko mai o kona pua hipa ma Ramabouillet, i ka Moi o Hawaii. A ia Mr. S. Spencer (Kipena) kekahi luna o ke aupuni Hawaii, ka malama ana o lakou, a nana no i lawe mai i Enelani nei e lawe aku ma kahi e hooili ai ma Hawaii, kahi i hoouluia ka hulu hipa me ka make pono; a o ka Moi no kekahi e hanai ana i ka pua hipa nui i mea e hookonokono i na mea e ae ma ia hana e waiwai ai. E manao nui ia no ka makana a ka Emepera."—P. C. Advertiser.
E uku! E uku!
Auhea oukou, e ka poe e lawe ana i ka Hoku o ka Pakipika a i kaa ole mai ke dala, ua hiki pono mai ka manawa e hookaa mai. Ua lawe mau oukou i ka nupepa, ua nua oukou i kona mau pono; ua hooluhiia ka poe nana i pai a me ka poe nana i amo aku imua o oukou i mea hooluolu a e olioli ai ia oukou; a nolaila, e aho no e uku koke mai me ka hoopanee ole aku, i ko ia ai ka mea a oukou i ae ai ia oukou i hoomaka e lawe. E hoomakaukau koke oukou i ke dala kupono, a haawi koke aku i ka luna ia ia e hiki aku ai imua o oukou.
LUNAHOOPONOPONO.
He wahi Ninau.
No ka mea, ua maopopo ma ko kakou Kanawai e noho nei, aole e hiki i kekahi mea ke kuai liilii aku i na waiwai kalepa i uluia a i hana ia ma na aina e, nolaila, ke ninau aku nei au i ka Lunanui o ka Hoku Pakipika, a me ka poe e ae no hoi.
O ke Kamano, aole anei ia he waiwai kalepa i hanaia ma na aina e? He mea pono anei i ka poe o ka Makeke ke kuai liilii aku ia ma ke ano hoopukapuka, ina aole o lakou palapala ae kuai liilii e like me ke Kanawai?
J. H. K.
Aia ma ke Kanawai Kivila, aoao 14, pauku 62, ka olelo e pili ana i ka mea i ninauia maluna, penei:—
PAUKU 62 O kela mea keia mea i kuai i ka ukana, ka waiwai, a i na mea kalepa, i uluia a i hanaia paha ma ka aina e, me ka loaa ole o ka palapala ae, a me ke kue paha i ka pauku kanaono, e hoopaiia oia ma ka uku hoopai, aole e oi aku i na dala elima haneri; a i ole ia e hookaa mai, e hoopaahaoia oia ma ka hana oolea, aole e oi aku i na malama eono, aia no i ka manao o ka Ahahookolokolo.
Nolaila, i ko makou manao, ua komo ke kamano mamuli o keia pauku, aole e kupono ke kuai aku ke ole i loaa ka palapala ae.
He ninau.
Ehia la o na holoholona hele hewa ma ka pa aupuni, alaila, kukala ia. E hai hou mai i pololei na Luna ma ka lakou oihana, i hana lakou e like me ka rula o ke kanawai, aole e oi wale aku mamua o na la a ke kanawai, i hooholo ai. Ina ua kuhihewa au i na la 30, ina oia no, alaila, aole pono e waiho wale aku, a hala na la 30, a oi aku 4, 5, ua pono anei keia oi, aole paha, ina ua pono, e hai mai ka Hoku Pakipika i pau ke kuhihewa. Na IKEMAKA.
[Ma ke kanawai e pili ana i na holoholona aea, aole i olelo ia ka mea i ninau ia maluna. Ua olelo nae ke kanawai, aole no e kuai ia na holoholona mamua o na la he 30 o ka hoopaa ana ma ka Pa Aupuni; a ina ua hala ia mau la, aia no paha i ka Luna Pa Aupuni ka hooholo ana o ka manawa e kuai ai, e like me kona manao he pono—LUNAHOOPONOPONO.]
He Makemake.
I ko makou nana ana iho i ka olelo kauoha a ka Akukana Kenela no ka uku o ka poe makemake e komo i ka oihana koa, ua ike makou ua kiekie loa ka uku o ka poe owaho, a hooemi ia ka poe alii koa i loaa ko lakou palapala hookohu. O ka pon nui i ka makemake o na kanaka owaho nei o ka emi mai oia uku, e komo aku ai kekahi poe owaho, e kokua aku ke loohia io ia ke aupuni i ka poino, a ua loaa no na kanaka kupono mawaho e hiki ke lalau i ka oihana, me ka paulele ole aku i na alii koa noho paa wale no ka hooponopono; no keia kumu ka makemake nui o ka poe o waho e komo aku. E haawi like i ka ike ma ia oihana i na mea a pau e makemake ana e ike. Ua maopopo no ia makou owaho nei aohe manawa o na'lii koa e noho nei, e hiki ai ke ao mai ia makou no ko lakou paa no ma ka lakou oihana i na la a pau, aohe manawa kaawale, a i keia manawa, ua hoolaha ia he kumu ao ma ia oihana, a o ke komo ana'ku iloko oia oihana i ike, ua kaumaha loa ia i ko makou wahi pakeke; nolaila, ke kanalua nui a e makemake ana e wehe ia ka ipuka no ia hana maikai. MAKEMAKE.
Pawaa, Mar. 8, 1862.
He oiaio loa ka mea i olelo ia no na wahine, oia hoi ua hoemi no lakou i ko kakou mau kaumaha, a ua palua mai i ko kakou mau mea olioli; he mea minamina loa nae ua palima no lakou i ko kakou mau lilo.
Ina ua ike kekahi kanaka maoli ma Kalifonia, kahi i noho ai o Wm. D. Kaaihinahina, e pono no e hai mai i keia pepa, i lohe na makamaka.
NA KE AUPUNI.
OLELO KAUOHA!
Ma ka Lokomaikai o ke Akua.
KAMEHAMEHA IV.!
KE ALII O KO HAWAII PAE AINA.
I LOKO O KONA AHAKUKAMALU.
KE HOIKE aku nei, i mea e hooko ia'i Ko'u Kumukanawai, nolaila; ke kauoha ia'ku nei na Hale Ahaolelo o Ko'u Aupuni, e hoakoakoa ia lakou iho ma Ko'u kulanakauhale o Honolulu, i ka hora 10 a me ka hapa o kakahiaka o ka la 1 o Mei, M. H. 1862.
Ua haawi ia malalo o Ko'u Inoa, ma Ko'u Hale Alii i Honolulu, i keia la 12 o Maraki, M. H. 1862, a ma ka awalu o ka makahiki o Ko'u noho Alii ana.
(Kakauinoaia,) KAMEHAMEHA.
Na ka Moi.
(Kakauinoaia,) KAAHUMANU.
Na ka Moi a me ke Kuhina Nui.
L. Kamehameha.
OLELO HOOLAHA!
E halawai ana na Hale Ahaolelo elua ma ko lakou mau Keena iloko o ka Hale Hookolokolo ma ke Kulanakauhale o Honolulu, ma ka la i oleloia maluna ma ka hora 10 o kakahiaka, no ka hoomakaukau ana i ka lakou mau hana, a hiki ae i ka hora i oleloia maloko o ka olelo Hoolaha a ka Moi, alaila, e hui na Hula Ahaolelo ma ke Keena halawai o ka Hale Ahaolelo Alii i lohe ai i ka olelo a ka Moi.
L. KAMEHAMEHA.
Kuhina Kalaiaina.
O ka mea Hanohano M. Kekuanaoa, ka makuakane o ka Moi, ua koho ia oia o kekahi o ka poe kuka pu me ka Moi, iloko o kona Aha Kuhina.
Gula! Gula.
He Gula io anei? Pela ka lohe ia mai nei i keia la, aia ma Heeia a ma Kahaluu i Koolaupoko keia gula! He nui nae paha? Aole paha ka nui, he wahi hunahuna liilii me he unahi la a me he anoano la kekahi, aia nae iloko o na lepo wai a me na wahi maloo, maloko o na pohaku. Ua ike iho nei au i kahi hunahuna oia mea no kanaka mai olaila, aole paha he gula? Ae paha! aka, ke olelo nei kekahi mau haole, he gula io no, aole nae he nui.
MA RE.
Ma raki 5, ma Kawailoa Waialua, Oahu, mareia o Kauionohi k, laua o Poniele w, na Emesona laua i mare.
Maraki 5, ma ia wahi no, mare o Kalaehina k, me Kaaki w, ua Emesona laua i mare.
HANAU.
Ma raki 10, ma Kuliloa, Pauoa, Honolulu, Oahu, hanau o John Kahului k, na Samuela Kalaikoa, laua me Kahuewai w.
Feberuari 7, ma Waiahao, Honolulu, Oahu, hanau o Kaiokuna w, na Nahua, me Makaalaikamoku.
Maraki 11, ma Moanalua, Oahu, hanau o Iosepa k, na I. Malao, me E. Makapo.
Maraki 11, ma Kamoiliili, Waikiki waena, hanau o Pua k, na P. Kaenaena, me Aihaha.
Maraki 9, ma Kailua, Koolaupoko, Oahu, hanau o Omea k, na Kaakau me Keoni.
Ianuari 8, ma Auhaukeue, Kona Akau, Hawaii, hanau o Keawe k, na H. P. Pahua k, me Kapela w.
Feberuari 4, ma Hianaloli, Kona Akau, Hawaii, hanau o Mereakala k, na Kapahupiula me Puhia w.
Peberuari 22, ma Puulena, Manoa, Oahu, hanau o W. Kaaikala k, na Kaaumoana k, me Kamalanai w.
Maraki, 1, ma Kahoiamano, Manoa, Oahu, hanau o Mikaela w, na Pepehia k, me Kahookane w.
Feberuari 14, hanau o Keaupuni k, na Naholoaa k, a me Pake w.
MAKE.
Ma raki 4, ma Oneawa Koolaupoko, make o Mrs. Paewahine.
Feb. 27, ma Kalihi, Honolulu Oahu, make o Kaioe k.
Maraki 4, ma Pahihi, Waihee, Maui, make o Kaailau, he olala kona mai i make ai.
Maraki 10, ma Kaakopua, Honolulu Oahu, make o J. Nahua k.
Feb. 27, ma Papalaua, Lahaina, Maui, make o Makalauohe w.
Maraki 5, ma Papalaua, Lahaina, Maui, make o Keaka w.
Feberuari 23, ma Paalaa, Waialua, Oahu, make o Ohule k.
Feb. 25, ma Paala Waialua, Oahu, make o Kaakauhaahaa k.
Maraki 3, ma Kawaihapai, Waialua, Oahua, make o Kahaloa w.
OLELO HOOLAHA.
O WAU o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke papa aku nei au i na kanaka a pau, na haole, na pake, na pukiki, mai hoaie oukou i ka'u wahine mare, oia o Kaaa, no ka mea, ua haalele kumu ole mai oia ia'u, a hele aku mamuli o kona makemake iho, a ina oukou e hoaie ia ia, alaila, aole loa au e hookaa ia aie, a pela aku no na pilikia e ae, a ina no oukou e hoaie ia ia, alaila, maluna no ona ko oukou poho. W. KEALALIO.
Halehaaheo, Pawaa, Mar. 10, 1862.
HOKI! HOKI!! HOKI!!!
INA HE MEA HOKI nunui, kupono i ka hoounauna, a manao e kuai, owau ka mea makemake.
KIMO PELEKANE.
Honolulu, Feberuari 1, 1862. 20-tf
Ili! Ili! Ili!
E UKU aku no na mea nona na inoa malalo nei i ka uku oi loa no na ili, ke laweia mai ma ko lakou hale kuai.
JANION, GREEN & Co.
Honolulu, Okatoba 22, 1861. 5-tf
MEA HAULE!
UA LOAA i ka mea nona ka inoa malalo nei, he palapala kuleana Aiuna ma ke alanui kahi i loaa ai. E kii mai ma ka Hale pai Aupuni, ka mea nona ua palapala nei, me ka uku pu ($5,00) no keia Olelo Hoolaha, a no ka luhi hoi.
H. W. J. NAKIHEI.
Honolulu, Maraki 3, 1862. 24-2t
S. D. Keolanui.
UA MAKAUKAU wau e kokua i ke kakau ana no na palapala a pau loa, ke lawe ia mai imua o'u ma ko'u keena kakau ma Niuhelewai Kapalama, oia na mele, na Kanikau, Olelo Hoolaha, olelo i kela a i keia, ia'u no ka pepa, inika, nolaila, e wiki oukou, he wahi uku haahaa loa no ke kauwa hana pololei.
OLELO HOOLAHA.
EIA MALOKO O KA lima o ka Luna Hoomalu o ka Ahahui "Hoku Pakipika," na dala iwakaluakumamaiwa me ka hapaha, ma ke kokua pakahi ana o na hoa o ia Ahahui, no ke kokua manawalea ana i ka Hale mai o ke Alii Wahine, a ua kauoha ia na hoa i koe e hele mai me ka lakou wahi makana mai ka $5.00 a hiki i ka $1.00, a o ka poe o waho, e makemake mai ana e komo mai ma keia hookupu ana, e hele mai no, no ke kokua manawalea i keia hana maikai a ko kakou mau alii. Mai kanalua kakou i ke kokua ana i keia hana maikai a laua i hana ai no kakou, no na kuewa, no ka poe makamaka ole, a pela aku. No ke aha keia kanalua e na makaainana o ke alii, mai o a o? He ninau nui keia, a e hele mai kela mea keia mea me ka hooakaka mai, me ka lawe pu mai i kahi makana kokua no keia hookupu aloha a na hoa Hui o ka Hoku Pakipika, mai hoalo i ka leo, i ka hana, i ke kauoha, o haule auanei ka leo aloha o na'lii a kakou. Ma ke kauoha a ka Luna Hoomalu.
D. KALAKAUA.
W. KA.
Kakauolelo o ka Ahahui Hoku o ka Pakipika.
Honolulu, Maraki 11, 1862. 25-1t
POMAIKAI! POMAIKAI!
AUHEA UUKOU, E KA POE MEA hua KUKANE, ua makemake ka mea nona ka inoa malalo nei e kuai i na hua
KUKANE!
no ka uku make pono; nolaila, e wiki oukou e ohi a e lawe mai imua o'u ma Pulaholaho, ma Honolulu nei. WM. HORN.
Honolulu, Maraki 5, 1862. 24-tf
OLELO HOOLAHA.
E KUAI KUDALA IA ANA NA LIO A ME na Bipi ma ka pa Aupuni o Waiawa, ke hiki aku i ka poalua oia ka la 25 o Maraki, i ka hora 10 e ehel nui mai na kanaka makemake Lio, bipi ia la, me ka makaukau i ke dala, ke ano me na hao malalo nei.
Lio kane keokeo maikai loa, hao eia hema ano e.
Lio wahine keokeo kukaenalo me ke keiki wahine ulaula, hao akau anoe.
Lio wahine hao ma ka uha hope Hema ano e.
17 ka huina o na bipi kane, a me na bipi w i kuniia i keia hao AF a ua oki pakahi ia na ai a uleule.
1 bipi k, a me 3 bipi w, i kuniia i keia hao BS a me kahi mau hao e ae, o na ano hulu no a pau.
1 bipi kane moo aole maopopo loa o ka hao.
E lele auna like mai na kanaka manu hulu a pau, ma keia mau kudala ana, i loaa ai ia oukou na Lio a me na bipi, e like me ka mea a ka manao i makemake ai.
D. K. KAAI, Luna pa Aupuni.
Waiawa, Ewa, Maraki 8, 1862. 25-1t*
OLELO HOOLAHA.
KE KAHEA aku nei au i kuu wahine mare o Kapalau ka inoa e noho la i Niulii, Kohala, e hoi mai me au, me ke kane i mare ia, aha au palapala ia ia, aole ona pane iki mai, a mahope loa o ia mau palapala a'u, ua pane mai kela me na olelo huna i ka oiaio o kona manao, ua noonoo wale iho wau, ua lilo i ka wai, akolu mahina keia kaawale ana o maua, nolaila, ke hoouna aku nei au i ka elele waha ole, oia no ka Hoku Pakipika, e kii aku oe a ia Kapalau wahine mua o Punahele i make, e hoi mai me au, mai lohi maluna o Kilauea ke ku aku, a i ole e hoi mai, e hoolaha pono ole aku wau me ka hoopilikia. Nolaila, e wiki oe, o huhu au.
KEO KILIONA.
Kahehunu, Maraki 10, 1862. 25-1t*
OLELO HOOLAHA.
E IKE auanei oukou e na kanaka a pau, ke nana mai, o makou o na mea nona na inoa malalo nei, ke hookapu aku nei makou i ko makou kai hoolimalima, oia hoi o Koholaiki e waiho ana ma Halawa, a o kekahi kanaka ano lawaia waa, upena e holo ana i ka po maluna o ua kai nei i haiia maluna, ina e loaa ia makou e hopu no makou a paa e like me ke Kanawai o ka aina, aole no i pili keia olelo i haiia maluna no na kanaka e hele ana i ke ao i ka lawaia, a hoi ma no i ke ao, aole noho a po. Eia kekahi, o na ia malalo iho o keia i hoolimalima e makou, e kii na kanaka e hele ana i ka hana a ke konohiki, me ka lawe ole nae i ka upena. E lilo keia olelo i Kanawai paa i kona la e laha ai ma ka Hoku Pakipika. J. D. KALUAIHILO.
KEAWE.
KUPAU.
NUUANU.
Honolulu, Maraki 10, 1862. 25-3t
OLELO HOOLAHA.
E IKE UANEI na kanaka a pau ke nana mai lakou i keia Olelo Hoolaha, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ka papa aku nei au i na mea holoholona, lio, bipi, hoki, miula, hipa, kao, puaa, mai hookuu wale maluna o ka aina o Kapaakea, ili aina ma Waikiki, Honolulu, Oahu. Ina e kue oukou i keia olelo papa, ia oukou no ia, ina e ike kekahi o ka'u mau Luna i kekahi o na holoholona i hai ia maluna ae, e uku ka mea nana ka holoholona, hookahi dala ($1,00) no ke poo hookahi, e like me ko laua manao he pono, a i ole e uku ia mai, e hoopaa ia no ma ka pa Aupuni, o T. Pahau a me Kamanawa ko'u mau Luna nana, ia laua ka mana, e hana e like me ke Kanawai.
M. KEKUANAOA.
Kahu malama waiwai o V. KAMAMALU.
Honolulu, Maraki 11, 1862. 25-2t*
OLELO HOOLAHA.
UA PEKU, a ua keku ia mai au e Aulani ka'u wahine mare, a ua hookowa ae ia i ka poli pumehana o ke kane me ka wahine, a ua haalele mai i ko maua wahi moe, a me ka noho pu ana, a ua hele aku mamuli o kona makemake nui, nolaila, ke kauoha ia aku nei na mea a pau o kela ano keia ano, mai hoaie ia ia, a o ka mea hoaie ia ia, mamuli ona ia koi ana, aole au e hookaa i kona aie mai keia la aku, a me na la i hala mahope. Owau me ke aloha ia ia, me ka manao i na la a pau o keia noho ana, kuu wahine e, aloha auanei oe.
J. W. D. K.*
OLELO KAHEA!
O KA MEA nona ka inoa malalo nei, ua makaukau oia i na kanaka paahana, o kela ano keia ano, no ka uku oluolu loa.
Nolaila, ke kauoha aku nei au i na haole a pau e makemake ana paha e ohi i mau kanaka hana o kela ano keia ano, no ka uku oluolu, e pono no ke hele mai ma ko'u keena hana, ma ke alanui Maunakea, a e loaa no au ia oukou malaila, mai ka hora 9 o ke kakahiaka, a hiki i ka hora 3 ahiahi. Me ka Mahalo.
W. S. PAHUKULA.
Honolulu, Maraki 13, 1862. 25-1m.
OLELO HOOLAHA.
E IKE auanei na mea a pau ke nana mai ma keia Olelo Hoolaha, o Kahinahina o Honolulu i make aku nei, oia ke keiki ponoi a Kapau i make, kekahi o na Hulumanu o ke Alii; nolaila, o na aina a pau i kuleana ia e Kaaihinahina, e pili no ia me ka mea nona ka inoa malalo ka hooponopono ana a hiki i ka manawa e hana ia imua o na Lunakanawai Hooko kauoha e like me ke Kanawai, aole e ae ia kekahi mea, a mau mea paha i pili ole i ke koko o Kaaihinahina e kuai aku, a e hana ino aku paha i na aina i oleloia malalo iho.
O Kaanokama ili ma Kailua Oahu.
O Waipao, ili ma Honuaula Maui.
O Pawaa, ma Apuakahau ma Kohala Hawaii.
O Pueke, Ahupuaa ma Kohala Hawaii.
O Kiiokalani, ili ma Kamaoa Kau Hawaii.
He mana ko ka mea nona ka inoa malalo e kauoha aku i ka mea nana e ana ua mau aina nei.
MRS. NAPAPAI.
Lahaina, Maraki 6, 1862. 25-1t*
OLELO HOOLAHA.
E IKE auanei oukou a pau loa, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei o D. Miki, o'u lio, ua nalowale iho nei ma ke kula o Likikini oia o Puunui, a me Alewa, malalo iho ke ano o ua mau lio la.
Lio wahine eleele puni, he keokeo iki ma ka lae, ua kuni ia i ka hao penei, U.
Lio kane hulupala, o kona hao kuni he ano e.
Ina e loaa ia oukou keia mau lio, e hoihoi pono mai ma ko'u wahi ma Haleakala, a nau no e haawi i ka uku kupono. Ua pau, me ke Aloha.
D. MIKI.
Haleakala, Maraki 12, 1862. 25-2t*
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, ua noiia mai ka mea Hanohano o G. M. Robertson, ka Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie e Kamaha, no ka hooiaio i na luna hooponopono waiwai o Maau, o Honolulu, i make aku nei; Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poalua, oia ka la 1 o Aperila, i ka horra 10 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i olelo ia no ka hoolohe i ka oiaio o keia, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu Oahu.
JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 10, 1862. 25-2t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, ua noiia mai ka mea nona ka inoa malalo, e Lena Kaha, no ka hookohu i Luna hooponopono waiwai o Timoteo Keawaiwi, no Lahaina i make aku nei. Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poakolu oia ka la 31 o Maraki M. H. 1862, i ka hora 11 kakahiaka, ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, Maui, kahi e hana ai.
H. W. HUTCHISON.
Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 2.
Lahaina, Maui, Maraki 6, 1862. 25-2t
OLELO HOOLAHA.
UA HOOPII O KEAMO KUE I KAna kane o Ahiana no Kaumakapili Honolulu mamua, e hooki i ko laua mare ana, no ka haalele wale ana no na makahiki ekolu o Ahiana, i kana wahine. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano o John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie o ka poakolu oia ka la 19 o Maraki, i ka hora 9 o kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu Oahu. JNO. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 10, 1862. 25-1t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, ua noiia mai ka mea Hanohano o G. M. Robertson ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Lipine, no ka hookohu ia ia i luna hooponopono waiwai o Neri o Honolulu i make aku nei: Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poaono, oia ka la 15 o Maraki, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 4, 1862. 24-2t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA mea Hanohano o G. M. Robertson ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Kamakaieaea,no ka hookohu ia ia i luna hooponopono waiwai o Kanakaole o Waikiki i make aku nei. Nolaila, ua hoikeia na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poaono, oia ka la 15 o Maraki, i hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Maraki 1, 1862. 24-2t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI MAI KA MEA HAnohano G. M. Robertson Lunakanawai o ka Aha Kiekie e Maui, no ka hookohu ia ia i luna hooponopono waiwai o Kahina o Honolulu i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poaono, oia ka la 15 o Maraki i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu. JNO. E. BARNARD.
Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Feb. 27, 1862. 24-2t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOI IA MAI AU e A. Kawelo, e hooponopono i ka waiwai o Namimi k, i mae aku nei ma Hianaloli, Kona Akau, me ke kauoha ole. Nolaila, ke hoike ia nei i na mea a pau, i pili, o ka poaono, oia ka la 22 o Maraki, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, a e hoolohe ai no ka pono o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ko'u keena ma Holualoa, Kona Akau.
H. L. SHELDON.
Lunakanawai Kaapuni.
Holualoa, Kona, Akau, Feb. 25, 1862. 24-2t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, ua noi ia mai ka mea nona ka inoa malalo, ka Lunakanawai Kaapuni o Maui, e Kahue (J. W. Wight) ka Luna Hooponopono o ka waiwai o George Phillips no Lahaina i make aku nei, e koho aku i kekahi la e hoolohe i kana palapala hoike hope loa, a e hookuu ia ia mai kana oihana luna hooponopono ae. Nolaila, ke hoike ia aku nei i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka poakolu, oia ka la 26 o Maraki, 1862, i ka hora 11 o kakahiaka, oia ka la a me ka h ora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma Lahaina, Maui, kahi e hana'i.
F. W. HUTCHISON.
Lunakanawai Kaapuni, o ka Apana 2.
Lahaina, Maui, Feb. 28, 1862. 24-3t
$5,00 Makana!
E UKU IA KA mea e loaa ia ia kuu Lio kane hulu hauliuli i kunia i ka hoailona L ma kekahi o na uha hope, ina ma ka uha aka, ina e loaa ia ia, e haawiia no ka uku i olelo ia maluna. E loaa no wau ma Kaumakapili, ma ka hale e pili ana i ka pa o ka Luakini ma ka aoao akau. KAHEHENA.
Kaumakapili, Honolulu, Feb. 24, 1862. 23-2t
NALOWALE!
UA HELEHEWA A Aihueia paha, mai ko'u wahi aku, i elua lio, hookahi lio puakea, 4A kona hao kuni, a hookahi lio eleele, ekolu wawae keokeo, me ka hao kuni e like me ka mea i hoikeia maluna, aole nae i ola kahi i kuni ia ai. Elua pule ka nalowale ana. E ukuia ka mea nana e hoihoi mai i ua mau lio nei e like me ka pono.
SAMUEL S. MASON.
Waialua, Feb. 20, 1862. 22-3t
OLELO HOOLAHA.
KAPU KA AINA!
E IKE AUANEI NA MEA A PAU loa, ke hookapu nei au i kuu aina kuai o Manuela a me kuu aina hoolimalima ma PUiwa, Nuuanu, aole e komo wale na kanaka a me na holoholona. Ina e loaa kekahi holoholona maluna oia aina, e hooukuia no i $2,000 no ke poo hookahi, a ina o kekahi kanaka i komo wale $1,00 no ka uku.
G. R. ROSS, (LOKE.)
Nuuanu, Feb. 25, 1862. 23-3t
LAAU HOU!
UA HOEMI KE KUMUKUAI!
AIA MA KAHI O KA MEA NONA ka inoa malalo nei, he laau hale a ua hoemiia ke kumukuai a i 2 1/2 KENTA NO KE KAPUAI.
G. G. HOWE.
Honolulu, Ianuari 23, 1862. 18-tf
MOKU KIAKAHI.
O S. WAHIE Ke KAPENA, e lawe ana ke au a me ka makani ia KEAUPUNI, mai Honolulu aku a Waialua, i kela pule keia pule, a e pili aina ana ma na awa e ae, me ka uku oluolu e lawe ia ai na ukana, a me ke Kapena ka hooholo o ka uku. Me ka mahalo.
PAUL F. MANINI.
Honolulu, Feb. 24, 1862. 24-2m
ILI HOOLUUIA!
AIA MA KA HALE KUAI PAPA O KAMUELA, e loaa ai na Ili Hooluu o kela ano, o keia ano, he kumukuai oluolu no, e pono i na kanaka humu kamaa, a humu noho lio, e hele mai e kuai i ike i ka make pono.
KIMO PELEKANE.
Honolulu, Febe. 1, 1862. 20-tf
MOKUAHI KILAUEA.
NO KONA, HAWAII!
E HOLO ANA NO O KILAUEA, MAI HONOLULU aku, no
Lahaina,
Kalepolepo,
Ulupalakua,
Honoipu,
Kawaihae,
Kailua a me
Kealakekua,
MA KA POALUA, MARAKI 18,
I KA HAPALUA O KA HORA 4 O KE AHIAHI.
E holo mau ana o Kilauea i na poalua a pau, no Kona, aia a hoolaha ia ka mea hou.
JANIONA, GREEN & Co.
Honolulu, Feberuari 25, 1862. 25-tf
OLELO HOOLAHA.
MA KA Helu 23 o ka la 27 o Feb. o ka Hoku Pakipika. Ua ike paha oukou i ka olelo Hoolaha a Pila Holi kuu kane mare, e olelo ana, he wahine wahahee au aole ka ia i kipaku ia'u, ke olelo nei kela, ua lilo au me ke kane manuahi, eia no ka maua ke noho pu nei me kuu kane manuahi wahi a Pila Holi. No ka nele anei o ke Aupuni i ke Kanawai, i hopu ole ia'i keia mau mea manuahi, e olelo ia nei e Pila Holi, ke hoole aku nei au ia mau olelo a kuu kane.
Eia keia, ke olelo nei o Pila Holi, ua hopu ia maua no ka moekolohe, a ua hoopakeleia, he mea hoopakeleia no ka na mea moekolohe, kupanaha maoli keia ke olelo nei kuu kane, aole au i hemahema ia ia ia i ka ai a me ka ia, a me na pono a pau o ke kino, a me na pono o ko maua noho ana, kahaha! i Ualapue i Molokai ka o Pila Holi e noho ai, o ka malama ana kai anei. Ma ka moku hea la i hooili mai nei kuu kane mare i na mea e pono ai kuu ola i keia mau la a'u e noho kane ole nei.
Eia no kuu manao hope, ke makemake nei no au e hoi mai kuu kane mare me au, oiai na la hope o keia ola ana. Na'u na KAAKAU.
Auwaiolimu, Honolulu, Mar. 4, 1862. 24-2t*
OLELO HOOLAHA.
E KUAI KUDALA ia ana na Lio, a me na bibi ma ka pa Aupuni ma Waiawa nei, ke hiki aku i ka la 17 o Maraki, oia ka poakahi i ka hora 10, e hele nui mai ka poe makemake Lio, bipi ia la, me ka makau i ke dala, ke ano me ka hao malalo nei.
He 21 bipi kane, e 2 bipi keiki liilii, o na ano hulu no a pau maluna no o lakou a pau, i kuni like ia i keia hao AF a ua oki ia ma ka ai, a uleule.
1 Bipi k, moo, ua okiia na pepeiao elua, aole nae maopopo loa kona hao kuni.
Lio kane ulaula hauliuli maikai hao eia Akau K.
Lio kane eleele ahinahina maikai hapala ka hao.
Lio wahine ahinahina hao ano e.
Lio wahine ulaula, hao hema KM.
He mau holoholona, bipi, lio, hele hewa no kekahi e paa nei, e kii koke mai ka poe nona keia mau holoholona hele hewa, ke ano me na hao malalo nei.
17 Bipi, i kuni ia i keia hao AF a me ke oki ma ka ai a uleule, me na ano hulu no a pu.
3 Bibi wahine, a me 1 bipi k, i kuni ia i keia hao, BS a he mau hao e ae no kekahi, aole maopopo loa.
1 Bipi kane moo, aole maopopo loa o kona hao.
Lio kane keokeo kua puka, ua ola nae, hao ano e.
Lio wahine ulaula kua puka hao akau K hema SP NC.
Lio wahine keokeo kukae nalo me ke keiki, hao ano e.
D. KAAI, Luna pa Aupuni.
Waiawa, Ewa, Maraki 1, 1862. 24-2t*
OLELO HOOLAHA.
I NA MEA a pau e noho ana maloko o keia Aupuni, e hiki ke nana mai ia Naoo, ua haale mai ua Naoo nei ia'u i kana wahine i mare ia, iloko o na mahina eiwa, me ka malama ole mai i ko'u ola a me ka aahu e pono ai au.
O Naoo i olelo ia maluna, ua lawe aku ia i kuu lio a me na mea a pau o ko'u lako ponoi. Ma keia mau kumu he pono no'u e papa aku i na mea a pau, aole e pono e hookipa i keia kanaka palaualele, aole no hoi e hoaie iaia, mamuli poho oukou a me ka nele. MRS. KAILIANU.
Kamau, Halawa, Maraki 4, 1862. 24-2t
OLELO HOOLAHA.
E IKE AUANEI OUKOU A PAU LOA E KO Kalihi, a me ka poe e ae, o kela kuleana e pili la me ko Moehonua, oia o Kuha, ke papa aku nei au i na holoholona, Lio, bipi, hoki, miula, kao, hipa, puaa, a pela aku no, ua kapu loa ma keia hope aku, mahope o kona laha ana ma ka Hoku Pakipika, ina hehi hou na holoholona a hoopau paha i ka mea kanu, e uku $1.00 dala no ke poo hookahi, o kuu hope o Kaipuoeoe, ka mea na na e hooko i keia hopu ana. AHOLO.
Leleo, Maraki 3, 1862. 24-2t*
OLELO HOOLAHA.
E IKE OUKOU A PAU LOA KE NANA MAI, o Ninia ka'u wahine mare, ua haalele mai ia'u, a ua lilo loa aku i ka manuahi, aole no hoi i malama ia'u no ka mea, ua hiki mai na la nawaliwali maluna o'u, nolaila, mai hoaie kekahi ia ia, aole au e hookaa ana, maluna o ka mea nana i hoaie kona poho, aole no hoi e loaa i ua wahine mare nei au ka hapakolu o kuu waiwai. P. KEAHIAKA.
Leahi, Honolulu, Maraki 5, 1862. 24-3t*
$5.00 LIO NALOWALE.
UA HOOLAHA MUA AU I KEIA LIO O'U ma ka Helu 11 a me ka 12, i hala iho nei, aole nae i loaa a hiki i keia wa, ke kauoha hou aku nei au i na kanaka, haole, pake, keia lio i kauoha mua ia me na ano o ka lio ma ia mau Helu, eia maanei kekahi mau ano i koe ma ia mau Helu, penei, na ano maanei.
Ma ke kua maluna pono, e pili ana me ke ka, he puali mai ka wa uuku mai, ma kahi o ke kanaka e noho ai ma ke kua, he wahi puu, he ano puka mamua ua ola paha i keia wa, ina e loaa i ka mea e loaa ai, e hoihoi mai a loaa au ma Kaulu, Kailua, Koolaupoko nei, e uku no au i ka mea i loaa ai, e like maluna. M. I. KAPIHENUI.
Kailua, Maraki 1, 1862. 24-3t*
$10 Makana.!
LIO HELE HEWA a aihue ia paha, mai ka aina mai e Manini, ma Pauoa, i ka po iho nei o ka la 30 o Ianuari, hookahi Lio ulaula, lae kea, ma ka wawae hope akau he keokeo, ma ka uha akau, ua kuniia S. O ka mea nana e hoihoi mai i keia Lio, i haiia maluna, a e hai mai ana paha i kahi e loaa'i, e loaa no ia ia na dala i oleloia maluna. Ma kahi o Baradley, ma ke kihi o Alanui Maunakea, me alanui Alii. JOHN MITCHELI.
Honolulu, Feb. 1, 1862. 24-2t
OLELO HOOLAHA.
E IKE AUANEI na kanaka a pau loa, ke hookapau nei au i ko'u aina, i kapaia ka inoa o Kaipapau, e waiho la ma Koolauloa, Mokupuni o Oahu, mai ka palena o Paukialua, mauka a hiki makai i Opalahee a me Kopee. Ua papa ia na mea a pau, aole e komo wale, aole e kanu i kekahi mau mea malaila, aole hoi e hookuu i na holoholona o na ano a pau e hele wale malaila. Ina he makemake ko kekahi mea e kanu maluna o ua aina la, e hele lakou imua o kuu luna, oia o Kapoo.
JOHN HALBURNE. (KEONI.)
Koolauloa, Oahu, Feb. 19, 1862. 22-tf
W. N. P. Pohano.
E OLUOLU no au e kokua ia oukou e na kanaka a pau, i ke kakau ana i na palapala a oukou e makemake ana e hookomo ma na Nupepa, na palapala o kela ano keia ano. E loaa no au ia oukou ma ke keena kula ma Kaumakapili, ia'u no ka pepa, me ka inika, e wiki mai oukou, he wahi uku oluolu no.
Honolulu, Maraki 5, 1862. 24-3t*