Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 30, 17 April 1862 — No na kuma Emi o keia Lehuikanaka. [ARTICLE]

No na kuma Emi o keia Lehuikanaka.

lla ka boo£k*> inā no ka i«** * * llre nei, ola hoi kē etni aaa o . e atieais€ nei ! ka palemo okoa *l°* d ® bcraa ok« kai pihA nni oka diakß» e ®ea lele hm no ka haali maaa» « ° oho nei 1 f c J a ms« ia, ka ik, ak*a aoe •' ** W**. * | ana malalo a* o ka «lu ame ke kupn kakahalii bo tia pohalo ma!o mai rwt mamaa o kakoii. Ho mea **«i keiā na kakoo ē iioonoo ai o keiA maa t», ahe hie-a paakiki nri h#ii ka imi ana'ku e pani i na i(mka ī> komo raai hei ka eiiemi ikaika oka po hono nei ka lahni: a kā no<>no*) mati ana ka niahuahoa.

\'a l'Hia no paha i kekahi o kakou i kekahi nianawa ka ho<inoo kttjK»ho ina keia inea <e hooikaikā nni iā h*»i; eka r no ka makahahi w#le oke kahaka, me ka paulehia i na mea a pau a koha mau niaka i ike āi* holaila T ua paUkahela ka manao no ka lahui.

No ka mea, ke kauo ia nei kakou ēha knko ikaika o ke kino. a malaiia wale no ka hilinai aha i ha wa a pa«i holaila, ophu inai ka mahao kifekie, me; ka hiaha ole i ka haawina 0 kela mea keia hiea i kupu mai iloko o koha hiahawa. Ite wai hooikaikā ka manao ho ke kanaka i r»A la o kona ōla ana; ākā, aob fcākotl hoolilo ahā i kfe ola kiho o keia ao i mea lealea pau koke: fewe oh aku ai ko kakou kupuha anā ho na hanauna inalKstje akii.

A holalla, e na k*?iki oka aina luhi ole, hc hioa pon«) ia kakem kt> khttia o kfeia lahui d!a hoi i k«ia mau ia t kr» imi aku i kk ē fetni āi knia pilikia tiui| ihi tia*i hfe mea hiki kft ume ia ha inanao like 0 kakou rtia ka aotU> hookahi, ttm ka uiie ana'e a ka tiianaolaha e loaa ka mea i makt J tnako nui ia, oiai e oia ae ana kakou i kt;ia maii la. A 0 ha pono a tne n«i pohiaikai e ioaa ia kakou, oia iho la ko na hanauuil hiahope aku^ Ūa hoakaka nui ia kI'ĪA mea e kekahi f>oe, b pili ana i ka hana ln>omahuahua i ka lahiīi t a o#«i fiti k»»kahi tna ih tnatiao hoOkahi, me ke ake nui aku e loaa ktt mea G J)au ai ka pilikiu- aka, kn aīai man maī hLu no na manao hu wa!« o kt2 kanaka. me he ohu la e hioe iihrt i ka piko o tia ik&una.

Kia kekahi matt kumii ipopopo i ka nana aktt e emi hei keia loht|L 1. No na mai e luku hel iwaeua o kakoii. 2, No ka aeia o kekahi poe e hele mawaho o keia aupuni. Aka, he pono ho kakou e tiana ma keia mau mea t hoike ia, a ina oia kekahi mau kumu i hiāiili ai a mimino ai-iH? lahui, alaila, he poho ke pahi akii.

Ma ke kumu mua, he poe kamaaiha kakou ma ka ike lea atia, tio ka ihake nui o ka lehulehu i na mnkahiki e kaahope hei, no ke komo aua mai o tta tnai o kela ano keia e launa mau mai net me kakouf a ho ia i i ka hiakē, a hele pū aku no hoi ka nui o na -lii hanau o ka aina luhi ole iloko oia huakai. Ko keia kumu no hoi ka mea t pa ai o ha wahine. a nele i ka hauau keikl, a nolaila, ke hooikaika ntti nei ko kakou Mol lokomaikai, e pale aku i na liana a ka make mai keia lahui aku. kukulu ia ka liale lapaau maikai e lapaau ai i ka poe i loohia i tia tnai o kola atio keia atto, ua hootioiio ia ke kauka uaha e lapaau, tia hoonoho ia no hoi he papa ola nana e klal a malahia i ke ola o kelti lahul, a ua makaiia wale ia na laau e hoola l ka poe itiai e noho ana ma kela mokupunl kela mokupuni. tio ka maiiao uui o ko kakoū Moi i kona lahui, a holuila ka hooikaika aha e loaa ke ola ioilii aku o ko kakou mau kiuo, a hoemi ia hol ka ikaika uui o ka aka, ke poluluhi mal nei tio ka lēwa i koua mana. ***^ 0 ke paui ana I keia puka e komo mai hei ka enmni nui o ka honua, oia iho la no ko ka Moi iiooikaika nui ana e like me ka olelo inaluua. Aka, aole pouo ia kakoU ke hookuU i keia haawiha ia ia wale tio, o holo ole auanei ka hatia, ia kakou kekahi hapa. Penei hoi ka kakoiu 0 ka hoomaemae mau aaa o kela mea kein mea ia ia iho, ma kahi noho, nia kalii moe, ma na mea aaliu, a »na ua mea ai, o kekahi kumu pale aku no ia i ha mni, aole no hoi ia he mau haua ka i umaha e hiki ole «i» Ua loaa ka hoho math mae ana i kokahi poe o kakou, a tta hv«?tniia ka pilikia nui ana o ke kiiio ilaila. t*a kau ia ho mau kahīi\Vai e kokua mai ai ia kakou uia ke paie atift aku i ua haua * ka inakei aka, aole nao o kakou hilinai aku ilaila. Ma kekahi kanaWai i kau ia i ka ahaolelo o ka makahiki 1800 i hala aku nei, ke kue Ikaika loa uei kekahi poe, aote inakeuiake ia kanawui. Ma ia kana* ai, ua malam* ia ke ola, aka, ke hoowaha* waha tiei kakou i ua ola la. Nohea mai la ka ulu ana o ka uianau iloko o kekahi poe « kiMoli fto keia katta* wai. e kupinai nei hie ka haalulu nui, a no ka pilihua i ka makāu, ke kahea nui nei i ka ahaolelo olHki tuai atia, u £ hwpaul £ hoopauU Pilikia loi uiakou ia kanawai ? Auhea onkoull lna he makemake kakou 0 lilo 010 i ka make kekahi poe wahine o kakou e noho ana ma ke Kulauakauhale o Houolulu, a\»ki na waha, mai kaui makika wale. Ma ke alua. No ka ae ia o kekahi poe e heh» mawako o kuia aupunL He naolana ko u, o kekahi kuuiu ia o ke eini aua. K »wia i ka helu kauaka. aua o lrelant, 1 ka makahiki 1851, he 8,000.000 kauak», a i ka makklaki 1861, auk i 6*000,000 ksuskiu O oli (Ual o ki ae ia o oa

fc*tiafca ē helē o lr«l*ni, a j*li tb mi H*vraii ael 1 ko 7 » lohe wale f he fici tm kaoaka fiawitl ma Kalefonia, Kē«ttio letra, Otekoh% Vatidkdtiwa a tnat faa *»ltf c ke o ka honna nei T a oa Jlfo !akoti i kapa nd kā aiiia a lakoē I bdlid 810 āi j aol<& kujpa o ko Hawaii p*e aiha.

0 ke kanawai e ae ānii i na kWsāk* Hāiraii e holo Ika aina ua hānaiā iā «rāi manaoli « na knikahi ko iiā aifiā a no kā manao hoi 0 ka «hāoīelo, he fti£ā iā e h»aa ttiai ai ka Waiwal l ha kanakā oaWāii T a no ko lakon waiwai, *aiwai ptt ftie ke au~ pdtti.

Aka. i ka nana aku i kā lma i loaa mai no iā kanāWai, 0 ke emi o keia lahni ka hua; aohe trahi a mea wai#ai iki o kanaka. Ika hōlo ahā o kekahi poē no ka hnli wāii«rai f o ka holo no ia noho aohe hoi māi* na tnvho loa mā ka aiha e. tja hele hoi kekahi P'ie no kā hai i kā olelo no ke ola i ko nā aino naaupo, a ua lawe ohua ia hoi kekahi poe e na haole, ā na hanau iia keiki\ aua lilo i kupa no ia aina ilio, hele iho la kfe kupa o ko Hawaii pāe aiiia.

0 ha kanaka e k&paia nei e holo hialuhā o na moku, o lakou kekahi |kmj i māhnka ā noho iha na aina e. Noka waiwai ho ke kuinu 0 ka holo aha 6ia poO, a 0 kokahi o lākou ua hoi mai me kalii poho kiho iki; a 0 kahi 0 lakou, he mauu kiha toa, )ie manu huln ole ho ka uajjo t Wālii ā kā olelo} aoiie wahi poho a pohiāikai 0 ke āUpUhh K lioopāu kā poho I kuia hana hofettii 0 ka lahui, e atta ke aupuni i ke kanaka; e hoo* pulapula hou, a ikb ia ka pii hou āhā I ka huiliuahua, a nui hā kauaka, ā hettiāhfettiā i kahi ole e hoho ai, a tne kahi kanu, a tuo nā inea e ae 0 poho ai kfe kiho, alaila, khpOho i ke aupuhi ke ae aku, e 1ip!o ke kahakā i kohā wahl fe pono āh

Akii» i keia mamiwei o ke kuu mehameh& 0 ka aina, h& mea poho ke hoopaa mai i ke kanakii, oiai uole kiikoU i hikl aku I ka paImia o lalo. K pani ku puka, a pehea ke pani ana. Eia tio. Ē hoopauia ke katiaWiu e at i ana i ka holo o ke kanakam&Wa l ho o keia aupuni. Ina e mau ka hamnma o keia puka, ālaiUī tj matt iitiii no ke emi ttu&> t f a ttiaopopo loā keia itf kiikou m& na tuea 1 Ike la. Pehea ka paliu { plhīi ika W-al, a hoU ia ka puka ma kii hapalua 0 kona aoao loa t I like ka hui oka pukoa me kl l kano o ka hulu kakau ? e eml ana ka wai ke loaa kahi e puka at< Pela no, ina I loaa mai I ke kanaka kt?kahī kumu walwal hou, kupoho la ia kfe haawi aku i o a ia nei { uele ai oia I ka mea e waiwai ai. Aia a nui, alaila, kupono ke haawi aku ia hal l kumu waiwal ho iakem, Pela ho ke aupuni, e aua ka poho i ke kanaka» mai walea i ka hookuu, o neoheo auahel ka aum, a liio iiio i auakua, ululla, © irs waihe pu to'fc« ia me na heaha o ka poe e moe mau ana ma na ilina, Me ka mahulo. Wi % Kawaouimimaku, Kiklhale, Apei'lla 14, 1862»

4®* t ki\ o kn Pakipika ke nloliu auwnne, ft 110 ko'u īke nna lie wahtt oe, no koia lahul a hd olelo fnanao ho{ e iml nktt tum I ou klni a me ou makaumka kupa uei, iiolulla, e wiki oe f e hul ae { keiu. tte kuln tto koa tntt Luhahm nei> ke ptvU kuu uei t tt o ittt lutttt kou Utttiti e alukai nei, o t\ Rttlttiktui » ute tx Ktthttult»lio, tt o I)e\viti L>oiotuetitt ke kutau, ttktt, {ktttuuitt tttitt i kettt tuett hou, tutthttlo ktt naau { ktt kti tnett itu hittkttukttu, tt ke oieioitt uei nui kn puie hope o kc-ttt tnttlttuttt e houktt ktttta uui, uie kti uitt* hete uia ktt Aktut keknlii, tt tna ku ltetnn kokuhi t)tt hootitttkaukttU kttpoe mti kn Akau he ttiftU ieomete e iieueheue ui l ku notio lieuui, peta iio iioi ktt Mema» Auwel auwe i ke hoala uet kettt httUtt { ku niauao huhu, peltt ko'u noonoo, tiote owau wiiie, o lukou ltt uo kekahi. $tu ho kcktthi» he waht moo no keitt t ttotke hittt t kona huelo tt\vtt; peh|}t e mtiopoopo ttt, ttote e paikttu tttiti i ke tio, tti ti poeleele ttta{ttt pwikau, o kti hete no t» o numoe loa, a ka hom 11,12 pniui 0 kti po, nluila pt\u, n tttt lilo kettt t meei tto, e no aku at i ktt poe oj3top{o i na liana haumio, tt he wnht lnlii knmahele no keitt e huki ana 1 na liana pouo ole. lnu paha e paikau i ke ao pololel pttlui, me ktt lioomalu pouo e liko nte ua kutitu kuttt, e lioomalu ana t ntt httu* ttitttttt, o kti waiho uo ia tt po, hele na wnliine, |>ettt hoi m kane, o tm keiki hele ttuwautt no io ia mii, pela i kela po keia § paikau nei, e, pehen mi wahi e tte o keia pao moku, ke paikiiu m»t nei anoi oukou e like me Lnlmina tiei, tio kn hoomakaukau i na knun e liikl tuai aittt, ina pettt e iko ann knkuu i ua hua o ka poeMe, uo kn mett, malailn uo ko kali aua o ka poe hewn, e nke lakou e uapoo ka la, a hooko i ko lakou niakemake, ino ktt mwiao aole e ike mai k« uiakn o ke kiuiaka, pehea ua tnnka o ke Akua kiekie e ku uei mo ka maim iiuL Kiu kek&hi, he hauuaete maoli no keia hana nun i ka po, iua palia e huna i ke uu oia ka poluloi. Kia keia, ko kukulu uiai nei o Lahaiua i na wai hooluu, oia hoi ke omao* uiao uie ke auo hautiuti no ka piha pono i ke ko, a ulu tuai nei ka Iniki, a ine ua mea tiki e ae, a peta ka u!u ana uiai u ka Imua o ti* uiea paHltnua, tto ko lakou tohe e hlki uiai aua k* wiU mahu, a t>o ka ike maoli uo hoi i kria mau 1& i na me* i h&nuia, a iua mataita ka hahai o ko Lahaiua a me tta wiUu e ae, poloiēl mftoli uo ia. Akn, e olelo nae palia uei hauohn&o ka paik«u aua, hoolako mti kt ttt|raft! I m pī• l nt kipa ko%

hAkali kel«, peli bo ua Wāiho !* ttt«i la bot ml kal« o kā HMikAakao, $»?iiei i oleloi* o na o it& toeA biiīi mao aole ot« ē itele, f£ la īm4 inea i pao. RiMhi lihiiihi, ApeHk 12, 1862.