Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 33, 8 May 1862 — No ka Mahiai [ARTICLE]
No ka Mahiai
Hc poe mahiai ko Hawaii nei toai ka v» kahiko mai, a malaila no !»oi e olai ai ko lakou kino, a e pouo al no hoi ko lakou noho aua, awe ko lakou siaa olion. Aole oae makaukaa loa na kanakA kahiko ma keia haaa; no ka mea, ua nele lakoa 1 ka oo h«o ole, aole no hoi a lakon he mau mea pnihana, aole hoi mea o ae. oko lakon maa limaoia ka oo ka oo palahalaha, oo palat), halo, a me ia mea paahana aku ia mea paahana aka. Ina he oo ko lakoa he oo iaan wale no, no ia mea liemahema ka mahiai ana a hakalia no hoL Aoie like loa ke mahiai ana ma na wahi a pau, okoa kekahi a okoa kekahi. Pe&ei ke ano o ka maliiai ana i ka wa kahiko, kalai n»«a ke kanaka ika 00. Eia na laaa e kal&i ai, ka mamane, ka ohia, ke aalii, a me na la&n paa e ae, ktta,iho ia a moku, kahea aka la ina akua oka mauna. Penei ke kahea ana, Kumoknhalii, Kupolupulu, Kua* lanawao, Kupaaikee, kua ike kumu, kua i ka elau, kua i ka lalA, e ike, e nana i ke kalai ana o ka 00, he lapa ka oo mahi a'u i ka aina kula, he uwala ka ai, he uhi ka ai, he kalo maloo ka ai, a roe na ai kupono ika aina maloo ke kanu. .*Penei ka hoomaka aua i ka mahiai, ua puhi mua ke kanaka i ke ahi, waiho aku la a haule ke kuaua mua, helu mua ka mahiai akahi kuaua, hookahi i koe mau kuu wahi wek, a haule hou ke kuaua, ahiahi oia la, hele i ka ako lau, & loaa ka apana lau, kainoa o na lau e ako ai, he hualani, he hokeo, lie kawelo, he lapa, he likolehua, a nui aku no, ope a paa, waiho a kekahi la, pii ako a hiki i ka wela ana » kanu, a pahu mua i ka makalua, a nui no hoi ka makalua, alaila, kanu ka lan a paa ka wela i ke kanu. Noho ua kanaka nei a loihi iki, alaila, alaa i ka mauu, pau ia, pue i ka uwala pau ia, kuehu hou i ka mauu, o ko oo no ia o W-ai, alailA, w«ho akn a loih! na la. Al&il», kii ke kanaka mahiai hooili i ka-ai> alaila, hahai oia i ka uwala mua, a pau ka uhai ana i ka ai, alaila, kahea aku la i ke akua, eia ke kaliea ana, kela ao nui eleele i ka maka o ka opua la olal6 iho, e malu, malu kiai, kiai oe i ka kaua Waena nei la, e ke ao nui e, malu oe i ko kaua waena nei' la, e ke ao nui, malu 6e mai kela kihi a keia kihi, e malu oe mai kela iwi a keia iwi, inai malu oe i ko hai waena, o huhu ia oe i ke pani i ka maka o ka la, koekoe ka mea nona ia waena, eke ao nui e, malu no oe i ko kaua waena nei la, malu oo i ka pue, malu oe i kā lau, maiu oe i ke aa kolo i ka wa, i hua, malu oe i ka kaua Si, i ulu, i piha ka pu«s i ka ai, e ke ao nui e, malu i ko kaua waena mai uka a kai, mai nae a lalo, pau kou eke ao nui Kanepuaa i koe, kahea hou aku ua kanaka mahiai nei ia Kanepuaa Penei e kahea ai, e Kanepuaa, ekua iuka, ekua ikai, eku a i nae, ekua eku ai i lalo, eku ia i waena oka kaua mala uwala nei la, e Kanepuaa, eku ia, eku oe rnai keia kihi a kela kihi, mai kela kaika a keia kaika, eku oe mai keia iwi a kela iwi, i hua ika mole, i hua ike kano, i hua i ka lala, i hua i ke aa kolo i ka wa, mai eku oe i ko hai waena, o nou ia oe i ka pohaku pa eha oe, o hou ia oe i ka oo ku puka eha oe, e Kanepuaa, e hoi mai no a ko kaua waena nei la, e ku ana, malama i ko kaua waena, i ulu, i hua, i ola ua ohua o ko kaua hale, me ka malihini kipa mai i ko kaua hale nei r pau ke kapakapa ana, he hooulu ai, he hoohua ua Kanepuaa. Hoi ke kanaka aka hale me ka ai, kaka wahie, kalua ka paaa me kekahi mau uala, a nioa, alaila, kaumaha hou i kekahi wahi pule uuku; penei ka hana ana. E kukulia, ua moa ka ai, ka uwala hou, ua moa ka puaa, eia k$ ai, e boi e ai i ka ai a'u a, Aamea, ka mahiai nui, e ola ia'u a me ko'u mau ohua, amama, ua noa, holo wale hol, e ai. oka pau keia oka mahiai ana ma ka aina kula. Mika Sopk. Halealoha, Kamoiliili, Apnla 14, 1882.