Ka Hoku o ka Pakipika, Volume II, Number 2, 23 October 1862 — Untitled [ARTICLE]

E lik* mm ko.«milum maamo pioepioe oo kēpommikāi U ka lāhoi Hmu; bē oe, b« «n e pomaHUi t<* «i ko kakoo Übaik«sftfc«, kt fcykaiat« \ oupcp« ku k»*tritle ao om k«o*k» Hawaii « puoi ka aina, me ka pilioukaaieke ole 4 i kela «o«o keia ■o«o kookeHi ifo%6 oke «āpooi- E lilo oo ia i «aha o!elo t»o «• keoak* Ha*««'•» e otelo t e kuka, e hio«N« m»oao ma o* mea a paa e pili aoa i ka jcK>maikai o ka iahoikaoaka. t/a ike nn makou ike aoō nka iiofco aot o o« kaoaka i k*ia ** hoo o ke «ttpooi, aoie ift i like me ko ka *a < hal« ako. Da noi wale oa hooldfi ana i haoaia e ka hooponopono naaoao aoa t tiiea ē pono ai ko tta kinaka ooho ana, āka, ma ke ano Europa nae; aole ia he mea e pomaikai i<t ai, ke ole ka hookui lokahi aoa o ko lakou mahao e hooholo i namanaokuikahi, mailoko mato ko lakou manao like ole; mai kela aoao keia aoao a lakoo e hilinai ai. Ua inana» nui ta na pono hou ioiua o no pono o ka noho kahiko ana a k«*ia ainn, a ua hoopaa loa ia ka hihnai ana i ke kuokoa o kfe aupuni mai ke alo mai o ke Akua. a me āa atiptini nann i ae mai i kona kuokoa an», ua hookuiia na malihini ai alo, na malihihi kaaaioa me ka pono ona kamaaina kupa lahui, i hookahi lakou malalo 0 ke kuokoa nui, a mē kona kanawai. O ka hilināi aoa i ke kuokoa o k» aupuni 1 ka ikaika o kona maht t ā me ka hana kupono e kokua ai ka lehulehu mai o a o i kona ola, a me ka (naiuhia, oia na hāha i manaoia e ka poe nana i kukulu i keia pepa, he mea e pono ai ka pomaikai a ine ke ola o ka lahui Hawaii. (Ja ike no mākou, aole e hiki p-»no keia mau mea ke hoopilipili hiau na kanaka mahlo o na aoāo kuokoa liilii a lakou i hilinai āi e noho nei; nolaila, ua koho keia pepa i ke kuikāwa mawaena o nn aoao liilii a pau iloko o ke āupuni, t mea e hoohihia olē ai i ka nianao huokahi o ka lehulehu ē kiai ai i ka nialuhiā o ke aupuni. Ua ike no inakou, uā lēhulehu iiā kānaka i aoia i ka manao Kristiāno, a i kā makaukau ana e kamāilio kupōho i koha kuokoa iho iinua i ke alo o kē AkUa, ā me ke alii, a i ka makaukau hoi e kakau palapala, a ē hooholo manao inn ke akea, a me ke kaulike, aks, ua huā ōlē ko lakou ākāinai, ā ka noonoo, no ka hiki 010 ke noomaopopo i ka enaoao holo, no kā waha ole nanā e ekēmu akea hele io ia heii (Jā ike ho mākou, aole e poho, aole hoi e pomaikai inaoli āhā ko keia Inhoi, ke pili tnau lākou ma ka mānāo hilinai poho alii, poho hākii, pooo hoahaiiaiii pooo jponO hoomaiia l(ristiaho k pono poooi iho, ke ole i huiia ko lākou pomaikai me ko kē Kumiikanawai paa loā iiia ke oU, a me ka inoa hookahi o ke Kahikolu. Ke ike tnaka hei titakbu ihā ke āloha, ā ihe ka minamina i ko kakou lahuikāhāka i kona mau kina, a me ka pākāaWiliia ē kē'a āoāo keia aoāo uiakēmake i kāiiia ē ko lākou hi> linai manaoio, āka/aole i maikāi i ka māhao 0 keia pēpa { ke koi māi kekahi ē Wehe i ko iakou pāulele ihē kā āe olē o ko lakou naāu; he hanā kēkēē ia, a thē kā hookāuinaha wale. Pēla no ka inā&āo ākahai 0 keiā oupē' pa akeā loā» He hanft««i okoa ka wehewehē ana i ka pohihi o keia mau'""nieā, tīā oīelo mākou, ua lehuleho oo lnfi6ē i āoiā ī ka hoohāāuno Kristiano, hāpā uiiku loa o lākou, e hiki e hoohiāopopo akakā lēa iko keia inau mea e katitai!io iā iiēi, Ke ikē hēi kakoii i ka manāo o kēkohi poē t jjaiia, ua naauao no; akā t ua kilhālii no, ā Uā hēhēā Ioā 4 ihe he wai miiiāloi īij ua pelapelā hbi ko lākbti oiaio e liki no ine.ko likou Atio. Akā| pela tto ka miketttak« o kēia (iēpāi ē Hoikē ni kanaka H«wait i ki tiraiwat t aoia'i lakou ē na komu Hawaii a lakou, āolē i inākēmike keia pepā i ka oaauāo hookoināiii; i ka hnipuie hooaoao, i ki ftāattld ku ole i kā lehulehu, akāj ua iliākeihiike ii i kā oiāio ā pāii, 1 ki oiaio o ka hookiihiniī i ki heinahema io, hawāwā io t niiiiipo itfj i naāuah io no hoi, ari ka oiāio «ral# iia aiaopopo, he hiiii luhi Mkioii ka iini iui i ki naau o nā kihikii ē iiiki! hiiuiē kāUlīkē at ii likuu, ihe kē kue oli i ko likōu piio, a mē ko lakou inānaoio pikihi, O ka imt āhā i ki haāi i me kahi e hiki ai ke hoōhāauāo ākēa { ka lēhuīēhu, ihē ki ohuaiu hiioi olē mi ko likiiii kui, i i hoihēi mii ia likoii ma ki maoioio hookihi, o ki maaā balota e ke Komukaoāwii, oia ho ki mekemake, ā mē ki mihaoiopāa ioi 6 kiia pepa. Nolaila, aolo i pili inioll ka iaihioio 0 keii pepa i ni moooti!b, Ht kiāo, na the> 1«, na iiu hdti k ōi olilo h6i»fiha # aka, ika pono ame ka pomaikai, ona mahao a me Bā olelo hwmaauno i hoopukaia e kiiā pēpi, • e kā poe iakau mmnao hohoou, iio ki u * «i »iu mooolelo kaao lealea la 1 p«tt« t ki miieimke pakahi o keiā mei keii mea i lawe a eku » ke.a pepa no ka hoihoi ae o ko lakou naau. Aole hiki k® hooleia kā wiiiMi» iii miii mei, ho ka mei, |»|a | huowalewaleīa'i na keiki HHii opiopio e n» makua i ko iākoa wa uokt§, i hieaL « tk« ai ko likēu naiu ike āno kanakā m«kui t oolftHa, law« pftit mai keia pepa e akea iko i«»a oka lehulehu e ike ike ane oko likou »a*9 th«, i kok«ia wi biu t i m* ko kā kahiko. Aole wako» i mānao he ili. kai ii i na keiki opiopk» a» ka aoao e make «I ko liko» ki»o, & m ka «kaee, aole hm kekoihoike o keie Ithul t mauao )kul»i«)«ili ii o kēkihi poe. M%hi<i J*

pai ōo ki oiaio o ka liiikāi i kakauia e ks Ihma » ke Akea, t»a kona Batbilā • mt kooa kanawāi? Aole anēi ma oī h«fto|«lc ioo pelāpele t palapalaia ē i», e Imike iim I ki 'ma 6 ka bewa. a me ka hope pam? | ii m««? auhea !« ki dlil«mafi«iii ilok« «ka pouli noi o keiā laa hohoau, i kapaiā <f ka lua hohona o ka pooli mau, kahi i nob**a» na di»bolo, « me ni ina āole i bih le enai ke Akua a kau ae i mau kukui liilii aa maiamalama iloko ona; Pela oo i poka ai ka foaikii i keii ao ino n-i, noloko mai o ka mea ino, « o ka mea ino hoi, noloko mai o ka enāikait7a paa ko makou mnnaoio e kopaa loa ma kēia kiimu haoa nup<?pa kuikawa. n;e ke palē loa aku i na manaoio hana nupep<t kuokoa aoao oopepa pu|ē, e like me kekahi e ku nei. A no ko makou manaoio pakahi iho, hiki ole ke koi i ko euakou hoololohe, ke lawe nei makou i ua mau nupepa aoao kuokoa ia e likē me ko makou naiu pakahi iho. Nolaiia, ke knhea akea aku oei keia nupepa Hoku Pakipika i na kanaka, na'lii, na haole, a me ka poo ā pau e aloha ann i kein lahui, e pono ne ke lawe i keia pepa, a e haawi no i na dala elua. Mai kuhihēwa oukou he nupepa hoopukapuka dala keia e likē tne ka liupepa Kuōkoa o lak<>u la. Aole, ua okoa kona ano, a ine ke kumu o kona kukukulu ana, no ka mea, he nupepa kuokoa maoli ia inalalo o kekahi aoao i hilinaiia, a he wniwai kalepa ka waiwai puka, na kn inea nona kā Lunn pai o ia nupēpa. .... Ēia no kē ano maoli o ke kukulii ana i keiā hupepā, ua hoohui a houluulu da|n kēkapoē kanakā māoji ma Honolulu nei, ua hoolimalima aku lakou ine kekahi haole kalepa pai nupepa o Honolulu, no kē pai mua nna wale no i kekahi tausani a mau tāusnni pepa ini ka lilo liookahi o ia pai aoa; hē pepa manawalea, i mea e hiki ai kē honlahaia ka pēpa, «ia n pau na pepa i ka lāwē ia e ka poe uiukemake o keia wahi keia wahi, ālaila, ē loaā uuanei kē dala e uku ai iio ke pai ana a piihi ka makuhiki, na ka haole hana ua papa pai la ua dala la. Noha Wale no ia dala, ā no kona mau lilo a pau i ka hale, i ke kepau, i ka pepa, i ka poe a ihe ka uku halihali pēpa, o ke koena ilio, tto kona olā no ia, āole no ka aliahui nana i kukulu. Ēiā kekahi, o kn poho nui o ka hnoliinaliina ana ine ia hale pai; ēia no: Ua ae kā ihēa prii, aolē ia ia ka hoho Lunn e hooponopono i ka manao o kanaku, aolē hoi e hoopuka i kona inanaoio alakai i kanaku HaWaii; na nā kahakā Huwaii ho ē alākai i knnaka Haweii e iike hie ka inaiiāO 0 ko lakou haau i ikē ai iuē ke kuhikuhi oiē iā, aolē hiki ia ia e kēākēa i hookahi māhao, no kā.i» 4 »*» «oīe Olīā kulēaha ilaila Ō kn p.ih.*~ na pāi wale nb kana, he kahaka ināoli ho ka Luha Nui o kn hUpēpa, a o lta mea hooponopono ho ha pēpa i ka hoonoho ahā o na kepau, hē haole mākāhkaii īā i ka olelo Hawaii, ā me ke kakau palapala kanaka, a mē ka uiiuhi ahs. Na ka mēā uana ka papapai i hoolimaiima ia ia, i inēa ē pono āi ha hoolaha haoiē, ā nie na hooluha 0 kahaka, a ia inēa ak'u iā ihēā aku e pono āi ka lawelawe ahā ho ke pai ana. O ha ihanao alakāi ponoi o ka pepa, ho ka Luna Nui ho ia i hoonohoia e kā āha He olelo kaulike no ia iwāehā o kā lehulēhii, me kā hoēha olē i kb lakoii ihāhaoio. haipule, a i kēkahi aoao paha i hilināiia,- ā loaa ke kumu ē, hahau ai ma ka hoakakā pili maknmNka olē« nā ka Liina INUi no ē apono hā mānāo komo maialo o hi manao pohoi b kā pepa kg.ku i ka mānāoio. O ha minao i kuhikuhiia i ka manao poiolei, ho ka nopepa pohoi no ia, a me koha aha, ihāluna ona ka pbnb i mē ka hewa o kohā māhāo, ke hnha ino iā ihāU manao i ka pono o kēkāhi kanāki o ki Moi, ā hi ke kanafrai \valē no e hoopohOpono i ki mēa ē pbho ai; o hā mahio kakiu lēta iā mai e kelā mea kēia mea, me ka inoā i paiia,. aole ia he manao o kā pepā, aka, no ka hupepa leiā hb ia, i maluni o likou ka .pono i me ka hewi b ka hoolahā āhā, ke hana kuē i laihila paha i kekahi kanaka, i i kekahi mahioio paha. Aole e hooiliia māi ia malhnā o kā pēpā, a me kohi mihaoio, i ē kaawale ho ia ma koni āiiē kapena māi ki poe ēe moku mai, kē ikeia, Ua kue kekahi o ii hiiu ohUi maiuna i hi kanāwii o ka aina. tjf« hoakakā lei makoU pela, o makē oukou i kē kuhihē*i i ke iho ō na mea e hanaia hei (ha hi hUpēpi o kakou, i i holo poloiēi hoi ko UUkoU paulēle, i me kā hilinii i kohi ifib i me kāui hini* Ke ikaka nēi ta oukou e ki poē heluhēlu i n*ē ka poe iiaiUāo kiuiike* he ohiiii okoa k« poe kukulu, ua kapiia ko lākou - uoi o ka Ahahui Kukulu Nupēpa j£up«, H«#iii o Honolulu, iole o iakou pomiikii i ki waiwai i j % ukuU ttii « ki poē !«#• pep« t «k« # Ui like kākou i pau, o kft wāiwai o ka naauāo I na kiiaka tla«rāii t gn« fi « m«ā i koiīa mii e ko kakou KuioukiU«#«i, « me k« naauio o ka B«ib«la u|ii t « ike i ko i.k*» | kuokoa «n« malalo ponoi o ko laua malu m« keiā ola ana, oi« wale iho 1« noika manao o k«ah«, aaeka **i*ii loii ii Ukou ma keia hoikiiki «ni» oolaila, ua hoohuKa oukou « pau e k« poe lawe i kei« oupepa, me ka «b« nana i hoomakaukau i ko»« holo ana, ui kapaia oo o ko Hawaīi lahui kupa hooUb« nupepa. tla mioamina makou t keia m«eao io, u Muie w*l« iwaho, « ua noi i« oukou e kokua ao t kei% p^ pe rea # uku i ke da!a, t m«a e.bīki ai lus pai « Koo« l«h« aku. 1 M mahu.ho*km po« |«*«, .«J«|. ti, «t« holo k«i« p«p, t kt)i9

aba i ka p<*e kue m«i i keta pep», e paf»f wale so* i kansk2 ade • l«#ē » keia pepa ■R«ikni; q* hoonai papaloa k® poekne i oa uio o kem inpepa, iol« nie h» kvma oielo 00 iāmao masao i hoakaka ia ia«s „e lakoo, aofe ka i k% Baībala. a i kooa tn«6i«o, i«te 00 i ktt t tuk,£*rcaoīo 0 ke Kumokaoewai • me ka pono. la oufito« e ka poe ft«coao i eom t im k& mo Ha«rat«, * me nt kaaaka hoohiki berāa okk oiaīo o ka Hako—e hīki ookoo ke noon«»o ake« t ka miOeoio o keia pepa e hoikeka nei, be ia n» ka t«hui il>uf«uU kamanina, ka lahui hoi i hoino nuiia mai mau hosbanau kamaaina koko Eumpa. Pono anēī ke hoowahawaha īa ire kanaka a ke Akua i haawi ai i k«na ano, a ine kooa ola? Anenne l«>aa ole ia manso mawaena a m manao mnikai, aka, mai ka manao wale no o ka mea hani ino ke aiīi o ke ao nei. Ua hooikaika ka manno o ka aha, e, pane aku ma ko oukou Nupepa, i ike ia keia mau kumu keakea ku nle, a i honpau ia e ko ouknu kuhihewa; i mnhaio aku ko oukou naou i ka lahuikanaka, i ka M«»i, i kona mau Āliī, » kona mau luna oihan*, rn«halu nku hoi i ka honm iikai ana o na aoao haipule Kristīnnn, a o ko lakou manaoio, a me ke kokua ana o ktt lakou hana maikai i ka pono o keia lahui, a o ke Aupuni, a me kona inau Kanawai; i ike āi oukou. inn kn mahalo o ko oukou naau, i ka ine:i : n uukou e inahalo ole aku ia, ke lakoii hana i ko oukou pun-i, a ine ko oukou pnmaikai. Ua ulu ka īahui Kriatiano o ka palapnla, no ke Aupuni hou, aka, ua poino ia i ka wili ia e ka makani, a me ka p<>nalo, no ka pipili mau o ke knkani, kakio, makika, ina koiia mau lala, aole ulu pon«» kona kino, aole hua na lala, aole inohala maikai na pua t Oa hoēmi kē āiio haumia pegana o keiā aina, i kona ulu aiia, a i ka nana aku i na keiki o kē Aupuni hou, ftie he maii keiki la i haiiau okoa ia iloko o kela ao okoa i hula nk*j. Mnkaukau kēkapoe opiopio, e hoakaka i ka mahaoio pe* gaha, ku ole i ka manaoio Kris(iano Europa, i ao ia ai lakou e na maiiua klimu Hawaii. Ua hoolilo no 1 ka manaoio hēmolelē o ka i manaoio no ke kahuna hoohehee kii kalu t a ē hoowahawahā aku i ka pono h ka Haku. O kēia ano meike ole o ha mea ko|o, ē hoolilo ai i keiā hanauna opiopio i hahaunā moe i ka uhanē, kahaiila, moekal«he pegana, hauinia i ke koko o na mohai kii, na mea inakē wale i umi ia 110 na (laimonio, oia ka ha-ia e hoihoi hope ai i keia hanuaiia, 1 ka wa o hā kupuna o lakou. Kē kumU ih ē pāu ni keia lāhiil i ka hohhēhēe « ī •<**wui na koko haole o iiā lāhui i wanaua pomaikai ia. He. noonoo hui kauinaha keia, i kau ia inaluna o ka pnpa hēlu kanaka a ka Moi, ho kē ola o ka lahui HaWaii. Aneanē hiki ole i ke ākāihāi 0 nā kauka lapaāu knhiki, kē hoolēīi āē i keia ano poiuo b ka iāhui kanaka, iio kā inēa, uā manoānoā { ā kukonukoiiu loā koha ēlēēlē aferika da(mohio. " Ua kā lahui i kā nawaliWāli o na mai iho kahiko/ āole hoi i uiakaukāu n«i Hlāwāii ē pālē āku i ua mai la, ā prtino kā laau au liilii, i ka ulu pu me kā puakala, a ine- ke kikāhia aā lolon. ia kakou he a he pUakāla lakou { āka, i ka oiaio Okākiiu hb nā puākālā, a nie hā kakalaiua* hē inauU kupēno olē ē kukulu ia iwāena 6 na kihāpai iiiāhiāi, a he mea uliUki wālēiā, ā puhi iā akU i kē āhi. ihā e ikē pono ka hanauna opiopio e noho nei, e kāUiāiiiā i hā iheā o kā oiāio kris(iaho lahui haole, ā ē hoopili aku i ko lakou ākainai, | ā me ko lākou naauao, ālaila, e hoololi ia ka poiho 6 kēia lāh«jt t ā e pomaikai no, iiiā kā manao penitenia knaliuno, āole mā kā hāāuao 6 kā penUen» Hawāii." E ha haipiilē o|?sfo o kfi Baihāia .Kfistiāno, ā ua hooiilu oukou i ka inanaoio maikni no ke ola o ko kākou lahiiikanaka, aole ma ka hōopili anoe ihē hā hoomālokā, ua. kuf kaawālē kā oiaio ā oukou t hilihāi ai, uft pau hoi iā i ka hooiaio ,iā e ke ku(nukān<H wai Hawaii o ko kakou iāhui. Aole hē mft/ nao kāhālua i kona kokua āna i ko kak*U hiāhioio ma ka haipule a kā i>aau i koho *!, no ka mea, ua akēa loa ke Kumukanawai, a hiki dle i ka poo keakea e kue māi i ko ki" kou manaoio haipule, ina pahā he aiii, hē kānakā koikoi, ā h« kāhāka pthā loā i kā nwlamalama, a ina pahā be m<tu akua. a he hoailona rAidā kupanahā, e koi t ko nu* koy manaoio 6 haalele fti, ke hoole Aēi l{eiā Oupepa īa ipaii manao, aka, i kd oukouike anā 'wale 00 i k« oiak), e hiki ai oie ka ap o ko nukou hāau. Nolaiia, āohē mea 6 fnākāu kft hiiii poho i kā poe hana hewa, e huololi 1 ko ouiou naau, iki, 1 kā noohoo inaikai wat« 00 o kē kanaka » hiki ai< No ka inea, emahua' hoa maa aoa ka poao o ka mea pono, a e pālahāUha ana ka hewa o ka anea be#a« aohe it»ea e ahi »i i ka maikai» a me ka iao, oia miu mea eloa. O ke kolu # k« hi»r ptf ia lākoo i k«Hi hookihi, me kela m«a eiea elua, oia hoi ka oīaio o ka hāwa, ā »« ka hope poino o kon« kumu, ā me kona mole* 0 kā oiaio hoi o kā po»o t a me ka h4{NI. peino o Mona kumt», a me konn aa, a o ka manāwa hoi oiā ina» mm i hali nui ia. Ekolu ia maa mea t a ke holo mau āka ui 1 aua me ka mama loa. Ke »o mai iei na k#«, a aa »a o ke Akua i koo« aawe, a ke ike nei kakeu i ki kiokma eii aau haaa. C« kali aai kakoa maiale o

|jkeia ofa aoa i n* naet«a o kela kau keia |k«8, ika, anie i hoonele tnai lakoo i ko yk«ii6Soli mat keia hoaoa. Nt4ājJa,aohe kamtl e hoob«lah*i* ii ko oukoa heipole i kei< nopep« t ao iii me*, eole iaikni lko ookoo manaoio. | Aka f t k«s makou manao ioa be haipule io kekahi ao Inna .*ai, ke ik£ akaaka nei iiika auoii o k« poe nana i kobtu i keia pept. £ kokua aui ena kooa maoao e waiho »kē« eku i ka manao o keia haumama keia haumana t aoia ena kumu Hawaii Kristi»no, me ka apoipoi nle, O koe koho ana mai laiU m»t, u* ku ia i kt oian hookamani ole, a e maopoopo auapei kona ano i ka poe hele m« ke alanoi. Nolaila, ke kauleo aku nei ia oukoa, e na makamaka haiao, a me na haipule Hawaii a pau, ina makemake oiikou ika oiaio o kela niau keia naau, e pono e lalau i keia nupepa, a e heluhelu iho. a oia no i ko oukou uaau. e iawe aku i na mea a ouk»u e heluhulu ai. Ua pau ka manao no keia pule, a puie hou aku no i keia hebedoma ke kokoa ia niai. Aloha oukou. JCIP B hoohauoii ia auanei ka manao o na inea i pau i ka ike ana iho, ua hiki, a ke hiki aku m>i paha kakou i ka palena o ko kakou noho Aupuni ana i ke kaha kiekie loa o ka Hanohano, n kakou e hiki ai ke kikdo. Ua ike ia ma ka Pakipika, o kela piile i haia ae nei, k« Pafap*ie Hookohu o ka Bil(«<pfi, I hoouna ia mai nei iwaena o kakou; a e ike rio kakou, mai ka lima f>onoi niai no ia 0 ka iVfoi Wahine o Beritania Nui, a me frelaui ma ke kauoha. Ma keia hoi e ikeia ka palapalii, ā ka Dēao u WjndsUr, i Ka Haku Bihnj*a Ma ia mau pahpāla, e ike ia ka manno, Ua hiki io no kakuu i kahi kiekie a kākou i hini ole ai m&mua. Ma ia palapnla fto, ē ikē iā ai kā hmnao hui aita, e uhnla rhai aha i kona fnau maluha,.o ke Aupuhi, i nHnao hUi ia iiuk£o keii mst> lk pokoie. | Mh kēia hahā ā kā B*fi»i Wahine 6 £ile lani, ua hoike maikai ola ia kakou,uft nnna like ia kē kāhākā iki tne ke kanaka hui,ka luahiiie, ka ēlemakule, ke keiki ilunā ke alo, ke Aupuhi hui, a tne kē Aupuhi uiiku, ka iahui nui, ka lahui uuku. Ua like a likē ka palena 0 nā mēa H pau ihalaio o ka la, ā keia 'Lii W.hine lokomaikāi nui, e hoike nei i na liiēa a pāu oka honUa nei. ''Ae hooiūaikai iā koha inoa." | A eiā kā palapala a Dean a Wxrid»or,ia Bxhopa Siafey, ma kt kaiioha poiwi a ka Moi \ PPahine. j " 1 kuu Haku Bihopa ,Ai.oiia. Ua kauoha ia mai au e ka Moi ē hōiJc<f āka i ktrni rtl:namiim rrul, Tīd ka hiki ole "aM lā /a nM kōnā me k6hā hō* ho ann i kahi ioihi* raa Secotia« e palapala kino mai ia oe, no na mea i pili i kau Oihāna Bpikopā. Aole no i poina i ka inanāo o kā. Moi Wahiae, i k.i hiki ana mai 0 uā ālii la, i nā mākahiki he umi kamāmakahi i hala āē hei, a me ka mānao nui ana o kana kane no kona pomaikiih Māi iā manawa hfiai, ua lānā konā fhānao mā Uā mea a pau i bana iā iluko o konā nohō Aupuni aha< ā īne ka mānāo hui āha ona, ē kukuluia ka Ōihaha Kristiāno ma Hoiiolulu, me ka iuakemāke nui, ē kukulu ia kā Oihāiiā pule Ēhelani; no ke 'Lii Wahinē hoi oia Pae* aināj ke manao nuj hei ho hoi kaMoi Wuhine, 1 kē kupono no ka hōoUnā aku, a hoikē aku o. hā kUmu misionari Enela/ii, i kā lakoā hāhtf māikai ia iā* a me kohā ohānā. ' l/ā manao hui Uā (nau īnakua alii Uei 4 a kā Moi Wafiine e ihāhao mii nei, ē poni ia ka laua makahiapō; a ua lohe iā rae ka hiāhāo laē waiho iā tnai aha kā Lei 'Lii, olā kou malama ānā, ā liiāloko hoī o kā malilhia āo āna o kou liiāii liinā; me kouhai āku i ha hs* inuā o kāti Oihana, Oiā boi ka lokoiiiaikai i na mēā ā pau< Kē hui aku nei kona manao iloko o kā Bapētiko āhā 6 ke kēiki, ā ē haoa koke iā i kou «ra ē hiki ai a Hoaolulu. £ hookomo mai i ke kēiki aiii ilokh « kaU Oihā* na Hootnana, ā ē ihāhao ia ana no { ē kau iā na Hanohaho ā pāti iloko o kātt hahā, ke hiki āku oe ilaila. ' Ua hoike aku fio ka Moi Wahihe, mā kona KakāUolēlh, ā Kuhina no ko na Ainā āe āna, ē lilo i Makiiāhāiui no ke keiki Alii, « Ua hoouna akii i kekāhi iii«kat>* ktipoii6 uo koha bapetiko ahā* Ke kaUoha māi nei ho hol kā llloi Wā» hine ia'Ui olai oia e noh<» hookahL anā* e kial mau no oia i kā pono Kiīstiano, ā ine 11« kino pono iho 0 ke Atiptitti HaWaii, ē likē me k» inanāō t»t11 an« o kāna kane. A oia hao« maikai, malaio * ke kokua o ka'meā loa, a rhe kou āk*ffiii iho, 0 holo fli kaa likiMi tue ke Aln, ākamāi, ā noiau, i lohe tā hmn< Me ka oiaio, e kua Haka Bihop*, a m ke aioha t)U> ia oe. (iCoJta*ui) Jugots WsLLKLt. OāAN & Wwiaoa, ltāhuu« Nohe P« a , 49~ Mā kā pOākahi iho oei t he ike AKi # raā ka Halealii, a tia ua olelo a me tm bana. tfā hookipa mua tā ka Mf, Mm aon f a roe Mt< Sbhoi«oo; apu ia, heika k mmt 0 Mrt. Sttl^f t ā»e Mrs. Maaon. Pe«ei o« oleio a ka Bibopa s '* Ē KAMoi:—Me ke manao keao»aka i koa kino e ki M*i. A me kn km*mmhm nui i kau wahine no hm tmm hiwahiw* a o!aā 1 heie mku oēi, ke hoike ako nei ka Bihopa a ma oa Hmhunm oha Oih<u»a Pule £selai,i e k%«ht» fte« i«ā«i <» ma ke aoo kaasabele mt> kā naākoa oihaaa e hāee ako ai Uoko o hoo PaeAiaā. I 11 iiakāia MMi MiaUki to*cli

0k« feiki *»»• o ko« mmkemāk* e «o» i Oih*oa Hoomaoa na ke *ao Se«l«g e bc« ia • i«aefia hoi o feoo Uhai,« īk« B«i « aoi o lt«it iaīMii m* kn*« «io« t va »ootMk) nai ia, * ra« ka haooli oo keia m««. Ua beluhela m«koo Ike «oo «kt Moī i kobikufai «i # a i a)ak«i «i ls lahui H«w«īi a« ke «no plla obaoe, a qk ke aoo pili Aap«ōi. " O k« moa loa io no keia o ke kukulu ia ana o ka Oikmna Hoommām OammieU o Ckrish Calolikv e k«i ia e ke alii maoae aluha e kokulu im ia oihaoa hoomāiia it«iko n koaa «upuai, « orUB ka ho<ihannhano aui ia me ka hauoli o ka Lei Alii aloh», ka mea aloha i m«ke • komo mua iloko o ka Oihaaa Pule Epikopa. " He kuia kaumaha loa keia i ka manao o ka Haku, i ko makou hele ana raa» me ka manao hauoli, a me ka manao iana ad« e loaa mai ka enea a makou i manao nui ai ; aka, iloko o kou ipuka ha!e ( aa lohe mai m«kOū ua hele aku ka >jea Kiekie Haku o Hawaii mai kona nohn honua ana» ,l Ke hoike aku nei nn hni eu ia c>e eka Moi 1 ,ka manawa e iohe ai ka Oihana Kahuna nia Eoeiani i keia poino nui, e kanīkau' pu lakou me ka manao u i ke aloha me ka minamina, a me ke kiai mau mai i Ka mea a k« 3lni i kuko nui ai ilako o kona naau/' Ku mai ka Moi a olelo mai la i ka Naku Bih»»pa. " Ke hookipa aku nei au ia oe e kuu Haku feih •*pa, me ka mauaolana a me ke nloha. Ua haulili a ua hoohannliano ia ke alii wahine a me au i ka ike ana ua hifci mai kekalii lala o ka oihana Pule Euanelio 0 KHsto, e like ine i nonoi ia e ka mea ftiana i haa*i mai i ko maua noho Alii āiia, a ua hiki mai i ko rnaua noho nlii ana. Ōiai ua hiki mai nēi nukou e like me ka makou nnnoi haahna ana, a mamuli o ke aloha, o kou hoa aloha a lokomaikai hoi kē Alii wahine o Beritania nui -a me leelam, i hoolaa iho i kau oihana heinolele ma ka oihana kahuna Pule o Enelani, a i puili ia ka manao aloha ona kannka o Beritani« lokomaikai e noho nei maanei. Ua hihe mai aū, maī i« oe mai i ke kumu iiui n kau oihana e hoolaha aku ai iwaēna 0 ko'u kanaka, ine ka manao i hele mai nei oe iloko o ka pono o lTris(o wale no, a'u e hooia aku nei. 1 ka manawa a maua ē hoiko aku nei i ko maūā mahāo nloha, e hai pu aku maua 1 ko maua minamina nui no kou hiki ana mai ina keia irāhi iloko o ka wa e kanikau kumākena nui ana ko maua mau alii, a me kō maua aupuni. A ke manaolana nei au iloko o kou hele ann mai mamuli o Kristo epomaikai fio fcau oihana. . «iko 00l au la oe e kdU Haku me ke nloha ia oe a me kou ! ināU ohana.'' Patl keia hookipa anā hoike mai la ka meā Hannhaiio K. 0. VVylle, kā Adima« rālā P«ipn«»ff no H. j. M, moku Kalawala me kona mau alii.